سلام علیکم و خسته نباشید.
بر اساس ماده 104 قانون مجازات اسلامی (اصلاحی 1402)، جرایمی که مجازات قانونی آنها درجه 4 یا بالاتر باشد، غیرقابل گذشت هستند. در مورد جرم کلاهبرداری (ماده 1 قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء، اختلاس و کلاهبرداری) و فروش مال غیر (ماده 1 قانون مجازات اخلالگران در نظام اقتصادی کشور)، وضعیت به شرح زیر است:
1. قابل گذشت بودن یا نبودن جرم
کلاهبرداری معمولی (ماده 67 قانون مجازات اسلامی - درجه 5) → قابل گذشت (چون درجه 5 است).
کلاهبرداری مشدد (ماده 1 قانون تشدید - حبس بیش از 5 سال) → غیرقابل گذشت (درجه 4 یا بالاتر).
فروش مال غیر (ماده 1 قانون اخلالگران اقتصادی - حبس 1 تا 7 سال) → غیرقابل گذشت (درجه 4).
2. درجه جرم و مجازات
کلاهبرداری ساده (درجه 5) → حبس 6 ماه تا 3 سال رد مال.
کلاهبرداری مشدد (درجه 4) → حبس 1 تا 7 سال رد مال جزای نقدی.
فروش مال غیر (درجه 4) → حبس 1 تا 7 سال جزای نقدی.
3. تخفیف یا تبدیل مجازات
در تمام این موارد، با وجود شرایط تخفيف (ماده 37 قانون مجازات) یا تبديل مجازات (ماده 64)، قاضی میتواند مجازات را کاهش دهد یا به جزای نقدی یا شلاق تبدیل کند.
در جرایم غیرقابل گذشت (مانند فروش مال غیر یا کلاهبرداری مشدد)، گذشت شاکی فقط در میزان مجازات تأثیر دارد، اما جرم همچنان پیگیری میشود.
نتیجه:
✔ اگر جرم کلاهبرداری ساده (درجه 5) باشد → قابل گذشت است و مجازات تا 3 سال حبس دارد.