نکات حقوقی

چک بدون تاریخ هم قابل وصول است! اگر کسی به شما چکی بدون تاریخ بدهد، شما می‌توانید هر زمانی که بخواهید روی آن تاریخ بگذارید و آن را وصول کنید. مگر اینکه خلاف آن ثابت شود.

وفق بند ۱ ماده ۴۸ قانون حمایت خانواده با آخرین اصلاحات: زوجه دائم متوفی از حقوق وظیفه یا مستمری وی برخوردار می گردد و ازدواج وی مانع دریافت حقوق مذکور نیست و درصورت فوت شوهر بعدی و تعلق حقوق به زوجه در اثر آن، بیشترین مستمری ملاک عمل است. لذا، ازدواج مجدد زوجه دایم متوفی مانع از دریافت مستمری نمی باشد.

۱. سقف افزایش اجاره‌ بها: بر اساس مصوبه هیئت دولت (مثلاً ۱۴۰۳: حداکثر ۲۵٪ در تهران)، موجر نمی تونه بیشتر از این اجاره رو بالا ببره. ۲. بازگشت ودیعه: موجر موظفه ودیعه رو موقع تخلیه کامل برگردونه (ماده ۴۹۴ قانون مدنی و ۴ قانون روابط موجر و مستاجر سال 76). رویه محاکم: اگه موجر بدون مدرک (مثل فاکتور خسارت) مبلغی کسر کنه، دادگاه ها غالباً رأی به نفع مستأجر میدن نکته: تعمیرات اساسی هم بر عهده موجره

قرارداد شفاهی هم معتبر است! بیشتر افراد فکر می‌کنند که فقط قراردادهای مکتوب اعتبار دارند، اما بسیاری از توافق های شفاهی هم در دادگاه قابل استناد هستند، مگر اینکه قانون به‌ صراحت مکتوب بودن آن را لازم بداند (مثل خرید و فروش ملک).

نوشتن "چک بابت ضمانت" روی چک، همیشه از مسئولیت پرداخت آن کم نمی کند! حتی اگر روی چک بنویسید که بابت ضمانت است، در بسیاری از موارد بانک و دادگاه همچنان آن را به عنوان یک سند مالی معتبر می شناسند و دارنده می تواند آن را وصول کند.

رانندگی بدون گواهینامه جرم است، اما بیمه همچنان خسارت را پرداخت می کند! اگر کسی بدون گواهینامه تصادف کند، بیمه خسارت زیان دیده را پرداخت می کند، اما بعداً از راننده خاطی پس می گیرد.

ضامن وام، بدهکار اصلی نیست ولی ممکن است دارایی اش توقیف شود! اگر شما ضامن وامی شوید و وام گیرنده اقساط را نپردازد، بانک ابتدا از او مطالبه می‌کند، اما در صورت عدم پرداخت، می تواند به سراغ شما بیاید و حتی اموال شما را توقیف کند.

اگر زنا ثابت شود و مشخص شود با همسرش اختلاف نداشته و رابطه زناشویی نیز داشته، مجازات اعدام و اگر مشخص شود با همسرش ارتباط نداشته و اختلاف داشته صرفاً به مجازات صد ضربه شلاق حدی محکوم خواهد شد و اگر زنا ثابت نشود و صرفاً رابطه نامشروع کمتر از زنا ثابت شود به مجازات تا 99 ضربه شلاق تعزیری محکوم خواهد شد.

در مرحله تحقیقات مقدماتی در دادسرا؛ عدم حضور وکیل مدافع متهم ولو مستند به عذر موجه، موجب تجدید جلسه مواجهه حضوری نیست.

ماده واحده قانون مجازات خودداری از کمک به مصدومین و رفع مخاطرات جانی مصوب 1354، ناظر به مواردی است که شخص یا اشخاصی، نیاز به کمک فوری دارند و اشخاص عادی یا متخصصِ موضوع بندهای 1 و 2 از کمک به آنان خودداری می‌کنند؛ حال آنکه موضوع ماده 295 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392، مربوط به ترک فعل و وظیفه ای از ناحیه اشخاصی که از انجام وظیفه قانونی خود، خودداری می نمایند و عدم اقدام آنان، سبب جنایت شود.

جرم کلاهبرداری و جرایمی که مجازات کلاهبرداری درباره آنها مقرر شده و یا طبق قانون، کلاهبرداری محسوب می شوند جرایم غیرمختلف محسوب می شوند و فقط یک مجازات برای آنها در نظر گرفته می شود.

در دعوای ابطال اسناد بایستی مشخصات سندی که تقاضای ابطال آن شده است، بیان شود وگرنه خواسته منجز نبوده و دعوا غیرقابل استماع است.

با عنایت به تبصره یک ماده ۲۱ مکرر قانون اصلاح قانون صدور چک (اصلاحی ۲۹/۱/۱۴۰۰)، از شمول مقررات قانون یاد‌شده و قانون تجارت مصوب ۱۳۱۱ خارج است و دارنده، دارنده موضوع قوانین یاد‌شده محسوب نمی شود و روابط طرفین تابع عمومات قانون مدنی است و دارنده می تواند وجه آن را وفق مقررات قانون مدنی مطالبه کند. [نظریه مشورتی]

چک الکترونیکی همانند چک کاغذی عمل می‌کند، اما تمامی مراحل صدور، امضا، انتقال و وصول آن به صورت دیجیتال و از طریق سامانه صیاد انجام می‌شود. این نوع چک به استناد ماده ۱ اصلاحی قانون صدور چک مصوب ۱۳۹۷ وارد نظام حقوقی ایران شده است. در این ماده آمده است: “چک می‌تواند به شکل الکترونیکی صادر شود و تمامی مقررات مربوط به چک کاغذی، در مورد چک الکترونیکی نیز لازم‌الاجرا است.”

پیگیری چک از طریق اداره ثبت سریع تر و ساده تر است. اگر چک بلامحل باشد، می توانید درخواست صدور اجرائیه کنید. اما در صورتی که بخواهید مطالبات خود را از طریق دادگاه پیگیری کنید، روند پیچیده تر و زمان بر خواهد بود.

هر یک از افرادی که ر چارچوب شغلی فعالیت می‌کنند که مکلفند اسرار مشتریان خود را حفظ نمایند از جمله پزشکان جراحان ماما داروفروشان و غیره اگر بر خلاف آن عمل نمایند و اسرار افراد را افشا کنند به مجازات تعیین شده در قانون مجازات اسلامی محکوم خواهند شد.

در صورتی که خودروی شخصی واژگون شود یا تصادفی کند که خود راننده مقصر بوده می‌تواند از طریق بیمه حوادث شخص ثالث دیه خود را به نرخ زمان حادثه دریافت کند بیمه مکلف است ظرف ۲۰ روز دیه و خسارت مقدر را پرداخت کند در غیر این صورت مشمول خسارت می شود.

حق «فسخ» را بشناسید. در برخی قراردادها (مثل خرید خودرو)، تا ۳ روز حق فسخ (برگشت) بدون جریمه دارید. این حق را از فروشنده مطالبه کنید.

قراردادها را همیشه کتبی ثبت کنید. حتی برای کارهای کوچک (مثل اجاره خانه یا خدمات)، قرارداد کتبی با مشخصات طرفین، موضوع قرارداد، مبلغ و مدت زمان داشته باشید. قرارداد شفاهی اثباتش سخت است.

شکستن یا از بین بردن دندان، نقص عضو محسوب می‌شود و در صورت ایراد ضرب و جرح عمدی، چنانچه قصاص ممکن نباشد، با احراز شرایط، تعزیر مقرر در ماده ۶۱۴ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات ۱۳۷۵) قابل اعمال است. بنابراین، علاوه بر پرداخت دیه، این جرم می‌تواند دارای وصف عمومی و مجازات تعزیری نیز باشد.

وفق نظریه مشورتی اکثریت معتقدند که دادگاه صلح، در رسیدگی به دعاوی خانوادگی موضوع ماده ۱۲ قانون شوراهای حل اختلاف ۱۴۰۲، طبق ماده ۸ قانون حمایت خانواده، بدون رعایت تشریفات آیین دادرسی مدنی (به‌جز تقدیم دادخواست) عمل می‌کند. اما اقلیت بر این باورند که چون ماده ۸ مربوط به دادگاه خانواده است و سایر دادگاه‌ها تابع تشریفات دادرسی اند، دادگاه صلح نیز باید تشریفات را رعایت کند.

در صورت تغییر وضعیت مالی محکوم‌علیه پس از صدور حکم تقسیط جزای نقدی، قاضی اجرای احکام کیفری می‌تواند موضوع را به دادگاه صادرکننده حکم اعلام کند. بر اساس مواد ۵۲۹، ۵۳۲ و ملاک ماده ۵۳۳ قانون آیین دادرسی کیفری، دادگاه می‌تواند مبلغ اقساط را افزایش دهد تا اثر سزادهی و تنبیهی مجازات حفظ شود.

در حوادث ناشی از کار که منجر به فوت شود، اگر علاوه بر کارفرما، اشخاص دیگری مانند پزشک به‌عنوان مقصر شناخته شوند، دادگاه صلح صلاحیت رسیدگی ندارد. طبق ماده ۱۲ قانون شوراهای حل اختلاف، صلاحیت این دادگاه حصری است و شامل جرایم غیرعمدی ناشی از کار می‌شود. از آنجا که حادثه به فوت منتهی شده و مقصران متعددی دارد، پرونده باید به دادگاه عمومی حقوقی ارسال شود.

افزایش خواسته در جلسه اول دادرسی، در صورتی که از نصاب دادگاه صلح فراتر رود، موجب صدور قرار عدم صلاحیت به نفع دادگاه عمومی حقوقی می‌شود. اما کاهش خواسته تأثیری در صلاحیت دادگاه عمومی ندارد، زیرا این دادگاه صلاحیت رسیدگی به دعاوی بالاتر از نصاب را دارد و پذیرش تغییر صلاحیت با کاهش خواسته، امکان تغییر مرجع صالح توسط خواهان را در هر مرحله ایجاد می‌کند.

اگر یکی از دعاوی از صلاحیت دادگاه صلح خارج باشد، طبق ماده ۱۰۳ قانون آیین دادرسی مدنی، هر دو دعوا در صلاحیت دادگاه عمومی حقوقی است. همچنین، در دعاوی مرتبط، قابلیت تجدیدنظرخواهی یک خواسته به دیگری تسری می‌یابد. بنابراین، میزان ابطال تمبر وکالت نیز تابع وصف تبعی خواسته خواهد بود و به همان میزان محاسبه می‌شود.

اگر پس از دو نوبت مزایده، خریداری پیدا نشود و محکوم‌له مال را قبول نکند، مال باید به محکوم‌علیه بازگردد. طبق ماده ۳ قانون نحوه اجرای محکومیت‌های مالی، بازداشت محکوم‌علیه زمانی ممکن است که وی مالی برای پرداخت نداشته باشد. در این فرض، چون مال به او مسترد می‌شود، امکان بازداشت وی وجود ندارد.

اگر دادگاه تنها حکم به رد مال داده باشد، اجرای احکام کیفری نمی‌تواند بدون دادخواست بزه‌دیده و حکم دادگاه، خسارت تأخیر تأدیه را محاسبه کند یا محکوم‌علیه را بابت عدم پرداخت آن بازداشت کند. اجرای احکام موظف به اجرای دقیق مفاد دادنامه است و اضافه کردن مبلغی بابت کاهش ارزش وجه وجاهت قانونی ندارد.

در ماده ۳۲ لایحه مالیات بر ارزش افزوده، بار دیگر تأکید شده که تنظیم سند رسمی نقل و انتقال خودرو باید در دفاتر اسناد رسمی انجام شود و تعویض پلاک خودرو نیز در مراکز تعویض پلاک انجام گیرد. بنابراین، حیطه فعالیت این دو تفکیک شده و تنظیم سند خودرو در دفاتر اسناد رسمی الزامی است.

درباره اسقاط عملی حق تجدیدنظر خواهی در طلاق توافقی: حضور بالاتفاق و همزمان زوجین پس از صدور دادنامه بدوی در دفتر خانه طلاق و تقاضای اجرای صیغه طلاق، ظهور در انصراف آنان از حق اعتراض و تجدیدنظر خواهی خود نسبت به دادنامه بدوی داشته و کاشف از اسقاط حق مزبور از سوی ایشان است.

طبق نظریه مشورتی، در خصوص امکان تعلیق مجازات تتمیمی، اگرچه منعی قانونی برای تعلیق مجازات های تتمیمی وجود ندارد، اما با توجه به فلسفه این مجازات ها که همان اعمال آن ها در فرض عدم کفایت مجازات اصلی است، لذا در فرض تعلیق اجرای مجازات اصلی، موجبی نیز برای تعیین مجازات تتمیمی نیست.