سلام بر شما و سپاس از توضیحات دقیقتان. بر اساس قوانین تأمین اجتماعی ایران، در صورت فوت بیمه‌شده (مشاغل آزاد)، مستمری به بازماندگان واجد شرایط تعلق می‌گیرد. در مورد شما، شرایط به شرح زیر است: 1. افراد واجد شرایط دریافت مستمری فوت: همسر متوفی: تا زمانی که ازدواج نکرده یا شغلی نداشته باشد، مستمری دریافت می‌کند. فرزندان: پسران زیر 20 سال (یا در حال تحصیل تا 25 سال) و دختران تا هر سنی (در صورت عدم ازدواج) مستمری می‌گیرند. در مورد شما، چون پسران بالای 18 سال هستند، فقط در صورت ادامه تحصیل تا 25 سال مستمری می‌گیرند، در غیر این‌صورت حق مستمری ندارند. مادر تحت تکفل: اگر مادر متوفی به‌صورت رسمی تحت تکفل فرزند متوفی بوده (یعنی نام او در پرونده تأمین اجتماعی به‌عنوان تحت تکفل ثبت شده باشد) و درآمد دیگری نداشته باشد، مستمری به او تعلق می‌گیرد. 2. نحوه دریافت مستمری مادر متوفی: مادر باید حتماً درخواست مستمری بدهد. دولت به‌صورت خودکار مستمری را به او پرداخت نمی‌کند، حتی اگر تحت تکفل بوده باشد. مستمری مادر به‌صورت جداگانه محاسبه و پرداخت می‌شود و به حساب همسر متوفی واریز نمی‌شود، مگر اینکه مادر به‌صورت رسمی حق خود را به همسر متوفی واگذار کند (که نیاز به تنظیم سند رسمی دارد). اگر مادر درخواست ندهد، حق او از بین نمی‌رود، اما تا زمانی که اقدام نکند، پرداختی انجام نمی‌شود. 3. آیا دولت سهم مادر را به همسر متوفی می‌دهد اگر مادر درخواست ندهد؟ خیر. سازمان تأمین اجتماعی مستقیماً مستمری مادر را فقط به خود او پرداخت می‌کند و در صورت عدم درخواست، هیچ مبلغی به جای او به همسر متوفی پرداخت نمی‌شود. اگر مادر به‌دلیل خجالت یا هر دلیل دیگری درخواست ندهد، حق او محفوظ است، اما تا زمانی که اقدام نکند، پرداختی صورت نمی‌گیرد. 4. نکته مهم: اگر مادر متوفی تحت تکفل رسمی نبوده (یعنی نام او در پرونده تأمین اجتماعی ثبت نشده باشد)، باید ثابت کند که متوفی حداقل 50٪ هزینه‌های زندگی او را تأمین می‌کرده است (با ارائه مدارک مانند قبض‌های درمانی، اجارهنامه، یا شهادت محلی).

پاسخ به سوالات شما درباره مستمری بازماندگان متوفی تحت پوشش بیمه اختیاری مشاغل آزاد: 1. شرایط دریافت مستمری بازماندگان: با توجه به پرداخت 25 سال حق بیمه توسط متوفی، همسر، فرزندان زیر 18 سال (یا بالای 18 سال در صورت تحصیل یا معلولیت) و مادر تحت تکفل (در صورت وابستگی مالی و تأیید سازمان تأمین اجتماعی) می‌توانند مستمری بگیرند. مادر 70 ساله در صورت تکفل قانونی و وابستگی مالی به متوفی، حق دریافت مستمری را دارد (مطابق ماده 76 قانون تأمین اجتماعی). 2. درخواست مستمری مادر: مادر باید شخصاً درخواست دهد. سازمان تأمین اجتماعی به‌صورت خودکار مستمری را پرداخت نمی‌کند. مدارک مورد نیاز: شناسنامه و کارت ملی مادر. مدارک اثبات تکفل (مثل affidavit یا تأییدیه مالی متوفی). گواهی فوت متوفی و مدارک بیمه او. درخواست باید به شعبه تأمین اجتماعی محل ثبت متوفی ارائه شود. 3. نحوه پرداخت مستمری: سهم هر بازمانده به حساب خودش واریز می‌شود. سهم مادر نباید به حساب همسر متوفی واریز شود، مگر با حکم دادگاه یا رضایت کتبی مادر. اگر مادر درخواست ندهد، سهم او پرداخت نمی‌شود و به همسر یا فرزندان تعلق نمی‌گیرد. 4. حقوق فرزندان بالای 18 سال: اگر فرزندان بالای 18 سال غیرمحصل یا غیرمعلول باشند، مستمری به آن‌ها تعلق نمی‌گیرد. در غیر این صورت، باید جداگانه درخواست دهند. 5. توصیه به مادر متوفی: اگر مادر از درخواست مستمری خودداری کند، سهم او از دست می‌رود. بهتر است خانواده او را تشویق کنند تا برای حقوق قانونی خود اقدام کند. سازمان تأمین اجتماعی به درخواست کتبی مادر نیاز دارد و بدون آن، حتی با درخواست همسر، سهم مادر پرداخت نمی‌شود. 6. جمع‌بندی: مادر باید شخصاً درخواست دهد و مدارک تکفل را ارائه کند. مستمری او مستقیماً به حساب خودش واریز می‌شود. همسر و فرزندان واجد شرایط نیز باید جداگانه اقدام کنند. برای اقدام سریع‌تر، بهتر است به شعبه تأمین اجتماعی مراجعه کنید یا با شماره 1498 (مرکز تماس تأمین اجتماعی) تماس بگیرید.

از طریق سازمان بیمه پرداز استعلام و پیگیری فرمایید

باید درخواست کننده خودش پیگیری کند

تحت شرایطی بلی