سهم الارث زوج و زوجه (زن و شوهر) از یکدیگر
رابطه زوجیت با عقد نکاح بین زن و مرد شکل می گیرد و با فوت هر یک از آنان رابطه توارث برقرار می گردد و زوج و زوجه می توانند به موجب قانون از هم ارث ببرند اما تقسیم ارث و میزان سهم الارث هر یک و شرایط آن متفاوت است ، طبق قانون مدنی نحوه و میزان سهم ارث هر یک از دیگری معین شده است . برای مثال : اگر فردی دارای دو زوجه باشد نحوه تقسیم ارث بین آنان چگونه است و سوالاتی از این قبیل ایجاد می شود که برای پاسخ با این قبیل سوالات نیاز به بررسی قوانین است . در این مقاله به بررسی ارث زوجه و ارث زوج می پردازیم .
منظور از سهم الارث زوج و زوجه سهم هر یک از ارث بعد از فوت همسر است. در عقد نکاح دائم رابطه زوجیت میان زن و شوهر ایجاد می شود و پس از مرگ هر یک از زوجین رابطه توارث ایجاد خواهد شد. به این معنی که هر دو یعنی زوج و زوجه از یکدیگر ارث می برند. سهم الارث زوج و زوجه دارای شرایطی خاص برای هر کدام است. قانون سهم زوج و زوجه را از ارث در زمان فوت مشخص کرده است. در این مبحث سوالاتی پیش خواهد آمد که برای نمونه؛ سهم الارث زوج چگونه محاسبه می شود؟ سهم الارث زوجه و زوج در صورت داشتن فرزند چگونه محاسبه خواهد شد؟ یا طبق قانون سهم الارث زوجه و زوج بدون فرزند چقدر است؟ یا قانون سهم الارث هر یک از زوجه و زوج را در صورت نداشتن وارثی چگونه اعمال می کند؟ آیا سهم الارث زوج و زوجه در ازدواج موقت اعمال می شود؟ در صورت چند زوجه بودن سهم هر یک از زوجه ها چقدر است؟ جواب به تمامی این سوالات را در این متن بخوانید.
سهم الارث زوجه:
قبل از هر چیزی باید توجه داشت که در صورتی که نکاح دائمی باشد زوجه از زوج ارث می برد و در نکاح موقت یا صیغه زوجه از زوج ارث نمی برد.
سهم ارث زوجه در صورت داشتن فرزند (چه از این زوجه و چه از زوجه دیگر) یک هشتم و در صورت نداشتن فرزند یک چهارم از اموال منقول و ازرش اموال غیر منقول زوج را به ارث می برد .
در صورتی که متوفی دارای چند زوجه باسد سهم آنان چه یک چهارم ( در صورت نداشتن فرزند ) و چه یک هشتم ( در صورت وجود فرزند ) به نسبت مساوی بین آنان تقسیم می کردد . پس در صورتی که مرد متوفی دارای چند زن باشد ( نکاح دائم ) سهم ارث به نسبت مساوی بین آن ها تقسیم می گردد. باید توجه داشت که در صورت طلاق بائن و گذشت مدت عده زوجه ، از زوج ارث نمی برند .
سوالی که مطرح می سود اینست که در صورتی که تنها وارث زوجه باشد چه می شود؟
لازم به ذکر است که چناچه مردی فوت کند و همسر او تنها وارث وی باشد، مطابق توضیحات فوق، زوجه یک چهارم اموال شوهر متوفای خود را به ارث می برد. اما در مورد سه چهارم باقی مانده اموال، با ترکه همانند ترکه متوفی بدون وارث برخورد می شود یعنی باقی مانده بعد از ده سال به خزانه دولت منتقل شده و بنابراین به مالکیت حکومت درمی آید.
سهم الارث زوج:
زمانی زوج از زوجه متوفی خود ارث می برد که به موجب عقد نکاح دائم رابطه زوجیت بین آنان شکل گرفته باشد یعنی در نکاح موقت زوج و زوجه از هم ارث نمی برند . زوج از تمام اموال زوجه ارث می برد . بر طبق قانون ارث سهم ارث زوج از اموال همسر خود درصورت داشتن فرزند یک چهارم و در صورتی که فرزندی نداشته باشند یک دوم می باشد .
همانطور که مشخص است میزان سهم مرد از ارث زن، چه زن، فرزند داشته باشد چه نداشته باشد، بیشتر از حالتی است که زن با داشتن فرزند و یا عدم وجود فرزند از شوهر می برد . همچنین لازم به ذکر است که چنانچه زن فوت شده، وارثی به غیر از شوهر خود نداشته باشد، زوج تمامی ترکه همسر متوفای خود را به ارث خواهد برد.
