نکات حقوقی

هر گاه شخصی دیگری را تهدید به قتل با واژگانی همچون"آتشت می‌زنم، خاکت می‌کنم و ..." نماید مجازات وی شلاق تا 74 ضربه یا از 1 ماه تا 1 سال حبس می‌باشد. تهدید به قتل از جرایم مطلق است بدین معنا که بدون نیاز به تحقق نتیجه است و صرف انجام تهدید منجر به مجازات مذکور خواهد شد.

جرایمی که مجازات قانونی آنها تا سه ماه حبس است حبس به جزای نقدی تبدیل می‌شود. جرایمی که مجازات قانونی آنها بیش از سه ماه تا شش ماه حبس می‌باشد دادگاه مکلف است تحت رعایت شرایطی، حبس را تبدیل به جزای نقدی نماید لیکن جرایمی که مجازات قانونی آنها بیش از شش ماه تا یک سال حبس است دادگاه اختیار دارد که تحت رعایت شرایطی، حبس را به جزای نقدی تبدیل نماید.

چنانچه دختری به دلایلی غیر از مواقعه، بکارت خود را از دست داده باشد در حکم باکره بوده و نکاح وی، موقوف به اذن ولی قهری اوست.

طبق ظاهر قانون مدنی شخصی که وصلت را بر هم زده است مکلف نیست خسارات ناشی از آن را جبران نماید ولو عذرموجهی نداشته باشد. با وجود این، بند 1 ماده 4 قانون حمایت خانواده مصوب 1391 دعوی خسارات ناشی از بر هم زدن نامزدی را به رسمیت شناخته و آن را در صلاحیت دادگاه خانواده می‌داند.

کیفر قتل عمد قصاص است و تنها در مواردی که قصاص ممکن نیست مانند فرار قاتل، مردنش پیش از قصاص، جنایت پدر بر فرزند، مجنون بودن مقتول و یا در صورت تراضی و توافق ولی دم و جانی، دیه دریافت می‌شود.

در جرایم تعزیری، دادگاه مکلف است در صورت صدور حکم به اعمال یک درجه تخفیف، مجازات را به گونه‌ای تعیین نماید که یک درجه پایین‌تر از مجازات مقرر قانونی باشد؛ در غیر این صورت چنانچه مجازات تعیین شده همچنان در درجه بالاتر باشد موجب تجویز اعاده دادرسی است.

محکوم‌علیه باید قیمت روز ملک را پرداخت کند و صرف درج قیمت روز ملک در دادنامه مانع از تجدید ارزیابی و تعیین بهای روز آن در زمان پرداخت به محکوم‌له نیست.

دادگاه‌ های کیفری با توجه به نوع، تقسیم می‌شوند به: 1. دادگاه عمومی که عبارتند از دادگاه کیفری یک و دادگاه کیفری دو 2. دادگاه اختصاصی مانند دادگاه انقلاب، دادگاه نظامی، دادگاه ویژه روحانیت و دادگاه اطفال.

کلاهبرداری از جمله جرایم مقید به نتیجه می‌باشد؛ بنابراین چنانچه اموال و وجوه شکات از تصرف ایشان خارج نشده باشد و انتقال رسمی سند نیز صورت نگرفته باشد عنصر نتیجه که بردن مال غیر است منتفی می‌باشد.

اصل بر این است مالی که بذل می‌گردد قابل رجوع می‌باشد لذا در صورت بذل مهریه، زن می‌تواند مجدداً به مابذل رجوع نماید. حق رجوع زن در صورتی ساقط می‌گردد که هم‌زمان با بذل مهریه، تعهد بر عدم رجوع از بذل مهریه را نیز بدهد(تعهد بر اسقاط رجوع از مابذل).

دادگاه‌های خانواده نسبت به دادگا‌ه‌های عمومی حقوقی صلاحیت ذاتی دارند. بنابراین اگر دعوای مربوط به دادگاه خانواده در دادگاه‌های عمومی حقوقی اقامه شود در این صورت باید قرار عدم صلاحیت صادر شود. اگر بین دادگاه‌های خانواده و دادگاه‌های عمومی حقوقی در خصوص صلاحیت اختلاف حاصل شود دیوان عالی کشور حل اختلاف می‌نماید.

برخی از جرایم، صدور حکم و مجازات آنها تعلیق نخواهند شد که عبارتند از:1.جرایم علیه امنیت داخلی و خارجی کشور2. سرقت مسلحانه یا مقرون به آزار3.جرایم سازمان‌یافته4.قاچاق عمده مواد مخدر و قاچاق انسان 5.جرایم اقتصادی بیش از 10 میلیون تومان6.آدم‌ربایی 7.اسیدپاشی 8.جرایم علیه عفت عمومی9.قدرت‌نمایی و ایجاد مزاحمت با چاقو10.محاربه و افساد فی‌الارض11.معاونت در قتل عمدی12.خرابکاری در تأسیسات آب،برق،گاز و تلفن

طبق ماده 183 قانون کار مصوب سال 1369 خودداری از بیمه کردن کارگر توسط کارفرما جرم‌انگاری شده است. به همین جهت کارفرما به جزای نقدی معادل 2 تا 10 برابر حق بیمه مربوطه به علاوه تأدیه کلیه حقوق متعلق به کارگر محکوم خواهد شد.

با عنایت به ماده 43 قانون حمایت خانواده مصوب سال 1391 اگر پدر فوت کرده باشد اصولاً حضانت حق و تکلیف مادر است و ازدواج مجدد مادر تأثیری در این امر نخواهد گذاشت مگر اینکه دادگاه به درخواست ولی قهری (جد پدری) یا دادستان، حضانت فرزند توسط مادر را خلاف مصلحت فرزند تشخیص دهد که در این صورت از مادر سلب حضانت خواهد شد.

طبق بند ج ماده 9 قانون شوراهای حل اختلاف مصوب سال 1394 شورای حل اختلاف با رعایت 2 شرط می‌تواند به دعاوی خانواده (که اصولاً در صلاحیت ذاتی دادگاه خانواده است) رسیدگی نماید: شرط اول) حد نصاب مقرر در بند الف ماده 9 قانون شوراهای حل اختلاف مصوب سال 1394 که تا 20 میلیون تومان است رعایت شود. شرط دوم) دعوای مطروحه مشمول ماده 29 قانون حمایت خانواده مصوب سال 1391 نباشد یعنی طلاق‌نامه‌ای وجود نداشته باشد.

جرایمی که مجازات آنها سلب حیات، حبس ابد، قطع عضو، جنایت عمدی با نصف دیه کامل و بیشتر از آن، تعزیر درجه 3 و بالاتر، جرایم سیاسی و مطبوعاتی، جرایم نوجوانان در صورتی که در صلاحیت دادگاه انقلاب در فرض تعدد قضات یا دادگاه کیفری یک باشد و جرایم پیش‌بینی شده در قانون مبارزه با تأمین مالی تروریسم طبق ماده 302 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب سال 1392 در صلاحیت ذاتی دادگاه کیفری یک جهت رسیدگی می‌باشد.

1.رفتار ارتکابی مباشر جرم باشد2.وحدت قصد در معاون و مباشر3.زودتر بودن یا همزمان بودن عمل معاون نسبت به مباشر4.فعل معاونت به اتمام رسیده باشد5.عمل معاون مؤثر باشد6.جرم توسط مباشر ارتکاب یابد یا شروع به اجراء شود.

1.مهرالمسمی: مهریه‌ای است که در زمان عقد و ازدواج معلوم و معین شده باشد 2.مهرالمثل: در زمان عقد تعیین نشده و متعاقباً با توجه به موقعیت اجتماعی فرهنگی زن تعیین می‌گردد3.مهرالسنه: مهریه‌ای که برای حضرت فاطمه (س) تعیین گردید (مقدار500درهم) 4.مهرالمتعه: مالی است که شوهر در صورت وقوع طلاق قبل از نزدیکی و تعیین مهریه به تناسب وضع اقتصادی خود به زن می‌دهد.

1. لزوم تعیین مهر و مدت در نکاح منقطع 2. در نکاح منقطع اصولاً نفقه و مطلقاً ارث وجود ندارد 3. مقررات طلاق در نکاح منقطع راه ندارد 4. عده زوجه منقطع، حسب مورد، دو طُهر یا 45 روز است.

منظور از محقون‌الدم این است که خون شخص از نظر موازین شرعی و قانونی محترم باشد و قانونگذار جسم و جان او را مورد حمایت قرار داده باشد. در مقابل محقون‌الدم، مهدورالدم قرار دارد. مهدورالدم به این معنی است که خون شخص مورد حمایت قانونگذار نباشد. بنابراین جنایت بر مهدورالدم باعث ثبوت قصاص و دیه نمی‌شود.

زنای با محارم نسبی؛ مجازات زانی اعدام است و مجازات زانیه نیز اعدام است مگر اینکه زانی نابالغ باشد. زنای با زن پدر و زنای مرد غیرمسلمان با زن مسلمان؛ مجازات زانی اعدام است. زنای به عنف و اکراه؛ مجازات زانی اعدام است.

ملاقات با طفل حق ذاتی و فطری هر یک از والدین و فرزند بعد از طلاق می‌باشد و به هیچ وجه این حق قابل اسقاط نیست. در صورت فوت هر یک از والدین نیز حق ملاقات برای دیگر بستگان طفل محفوظ است. وانگهی ممانعت از ملاقات جرم است که از موجبات سلب حضانت طفل می‌باشد.

طبق قانون تا زمانی که مهریه حال (نه مؤجل) به زن پرداخت نشده است زوجه می‌تواند از ایفای وظایف خود در مقابل شوهر امتناع کند. حق حبس اختصاص به زن باکره ندارد. بنابراین اگر زنی، ازدواج قبلی داشته باشد در ازدواج جدید مجدداً حق حبس داشته و مادام که به اختیار خود به امر زناشویی اقدام نکرده است می‌تواند تمکین را به تسلیم مهر منوط نماید ولو عقد جدید با همان مرد سابق باشد.

در تمامی جرایم به جز جرایمی که در صلاحیت دادگاه کیفری یک می‌باشد شخص حداکثر می‌تواند از دو وکیل در یک پرونده کیفری بهره‌مند شود. در جرایمی که در صلاحیت دادگاه کیفری یک (مثل قتل) است هر یک از طرفین می‌توانند حداکثر از سه وکیل در پرونده بهره‌مند شوند.

قطع نخاع دیه کامل دارد. همچنین صدمه‌ای که بین بیضه و مقعد وارد شده و باعث عدم ضبط ادرار یا مدفوع گردد دیه کامل دارد. شکستن ستون فقرات در صورت عدم امکان درمان نیز دیه کامل دارد. وانگهی زایل کردن عقل موجب دیه کامل است.

طبق رأی وحدت رویه شماره ه/89/77 مورخ 1377/06/17 هیأت عمومی دیوان عدالت اداری ازدواج همسران شهدا موجب قطع حقوق و دریافتی‌های آنان از بنیاد شهید نخواهد بود.

در طلاق خلع، زن به واسطه کراهتی که از شوهر خود دارد حاضر است مالی معادل مهریه یا بیشتر یا کمتر در ازای طلاق به شوهر بدهد. به این طلاق در ماده 1146 قانون مدنی اشاره شده است. طلاق توافقی بنا بر رویه موجود معمولاً از نوع طلاق خلع است.

اشتغال به تحصیل زوجه، اشتغال به حرفه و صنعت محسوب نمی‌شود. بنابراین شوهر امکان منع زوجه از تحصیل را ندارد. البته اگر تحصیل زوجه مانع ایفای وظایف همسری وی باشد زوج می‌تواند نشوز وی را اثبات نماید.

توجهاً به بند 4 ماده 1130 قانون مدنی دادگاه خانواده می‌تواند رأساً سوء رفتار زوج را احراز نماید و نیازی به صدور حکم کیفری در این خصوص نیست و حتی صدور حکم دادگاه کیفری مبنی بر برائت زوج، منافاتی با احراز سوء رفتار وی و صدور حکم به طلاق ندارد؛ چرا که هر سوء رفتاری لزوماً جرم محسوب نمی‌شود.

هزینه دادرسی در شورای حل اختلاف 2/5 درصد، در دادگاه حقوقی بدوی 3/5 درصد، در مرحله تجدیدنظر و واخواهی 4/5 درصد و در مرحله فرجام‌خواهی، اعاده دادرسی و اعتراض ثالث 5/5 درصد نسبت به ارزش خواسته می‌‌باشد.

مطابق قاعده فراغ دادرس، هنگامی که دادرس رأیی را صادر می‌کند دیگر حق ندارد نسبت به آن، دخل و تصرفی کرده یا تغییراتی بدهد. به عبارت اخری دادرس با پرونده بیگانه خواهد شد. براساس این قاعده، دادرس پس از صدور حکم حتی با رضایت اصحاب دعوا نمی‌تواند رأی خود را تغییر دهد.

مجازات حبس تا سه ماه، جزای نقدی تا 3 میلیون تومان، شلاق تا 10 ضربه و دیه کمتر از یک دهم دیه کامل غیرقابل اعتراض و غیرقابل تجدید نظر هستند.

در صورتی که محل وقوع جرم به هر علتی مشخص نباشد دادسرا اقدام به انجام تحقیقات مقدماتی می‌کند و در صورت اقتضاء، اقدام به صدور کیفرخواست می‌کند و دادگاه مربوطه نیز رأی مقتضی را صادر خواهد نمود. بنابراین به دلیل نامشخص بودن محل وقوع جرم، رسیدگی متوقف نخواهد شد.

برای اینکه زوجه مستحق دریافت اجرت‌المثل ایام زوجیت شود چهار شرط لازم است: شرط اول) عدم داشتن قصد تبرع از طرف زوجه (رایگان نباشد). شرط دوم) زن به دستور زوج انجام خدمت کرده باشد. شرط سوم) کارهای زن عرفاً اجرت داشته باشد. شرط چهارم) کارهای انجام شده توسط زن جزء تکالیف قانونی و شرعی او نباشد.

برای ازدواج زن ایرانی با مرد خارجی اخذ مجوز از دولت ایران لازم است. مرکز صدور مجوز، وزارت کشور است و قابل تفویض به استانداری یا فرمانداری می‌باشد. به مجوز مذکور اصطلاحاً مجوز زناشویی گفته می‌شود.

مسئولیت سرپرست فرع بر مسئولیت محجور است. بنابراین اگر خسارت وارده عرفاً مستند به فعل محجور (مثل کودک) نباشد سرپرست وی (مثل پدر) مسئولیتی ندارد ولو در نگهداری وی کوتاهی کرده باشد.

در رسیدگی به جرائم اخلالگران و مفسدان اقتصادی در صورت وجود دلایل کافی به تشخیص قاضی دادسرا و یا قاضی دادگاه، حسب مورد قرار بازداشت موقت تا ختم رسیدگی و صدور حکم قطعی صادر می‌شود. این مهم در تاریخ 1397/05/20 به درخواست رئیس قوه قضائیه و با موافقت مقام رهبری محقق شده است.

مرور زمان در تمامی جرایم تعزیری اعمال می‌شود و تفاوتی نمی‌کند که جرم تعزیری قابل گذشت باشد یا جرم تعزیری غیرقابل گذشت باشد اما برخی جرایم تعزیری مشمول مرور زمان نخواهند شد که عبارتند از: 1)جرایم علیه امنیت 2)جرایم اقتصادی با مبلغ 100 میلیون تومان و بیش از آن 3)جرایم مرتبط با مواد مخدر

برای مطالبه سفته انجام واخواست الزامی نیست مگر اینکه ذینفع بخواهد اموال مسئول سفته و متعهد را توقیف کند که به آن تأمین خواسته گفته می‌شود.

سه دادگاه خانواده از نظر صلاحیت محلی صالح به رسیدگی به دعوای مطالبه مهریه می‌باشد: 1)دادگاه محل اقامت زوجه 2)دادگاه محل اقامت زوج 3)دادگاه محل تنظیم سند نکاح

تکدی‌گری موردی باعث تحقق جرم نیست بلکه تکدی‌گری یا گدایی زمانی جرم محسوب می‌شود که مرتکب، تکدی یا گدایی را پیشه خود قرار داده باشد و از این راه امرار معاش کند.

زوجه دائم متوفی از حقوق مستمری متوفی برخوردار می‌گردد و ازدواج وی مانع دریافت حقوق مذکور نیست و در فوت شوهر بعدی و تعلق حقوق به زوجه در اثر آن، بیشترین مستمری ملاک عمل است. همچنین در صورتی که خود زوجه دارای حقوق بازنشستگی یا از کارافتادگی باشد این موضوع مانع دریافت حقوق مستمری متوفی نیست.

مهریه یک تعهد مالی است و سقوط آن تابع سقوط دین و تعهدات است. لذا مهریه به هیچ وجه ساقط نمی‌شود مگر اینکه زن آن را ابراء یا بذل نماید و یا اینکه شوهر مطالبه‌ای از زن داشته باشد و باعث قرار گرفتن دو دین در مقابل هم شده و در اصطلاح حقوقی تهاتر شود.

مهریه از اموال و دارایی‌های بجا مانده از شوهر قابل مطالبه است و می‌توان تا وصول مهریه، مانع تقسیم ارث بین دیگر ورثه شد. اگر شوهر در حادثه‌ای فوت کند می‌توان دیه ناشی از آن حادثه را بابت مهریه توقیف کرد. در صورتی که شوهر مالی نداشته باشد مهریه قابل وصول از اموال پدر شوهر یا مادر شوهر نیست.

اصل بر آن است که زن نمی‌تواند بدون رضایت شوهر از کشور خارج شود مگر در صورت اضطرار. بنابراین با توجه به قوانین موضوعه کشور در صورتی که شوهر با خروج همسر از کشور مخالفت کرده باشد مجوزی برای اعطاء اجازه از طرف دادسرا وجود ندارد مگر در حال اضطرار و تشخیص آن به عهده دادستان است.

در صورتی که محکوم‌علیه اعسار خویش از پرداخت محکوم‌به را اثبات نماید با توجه به ماده 522 قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب سال 1379 مطالبه خسارت تأخیر تأدیه در پرداخت محکوم‌به ممکن نیست.

جهیزیه مالی است که زن با توجه به فرهنگ و رسوم به خانه مرد می‌برد. مالکیت آن در زندگی مشترک همچنان به زن تعلق دارد. مرد حق انتفاع و استفاده دارد. زن می‌تواند هر زمان بخواهد جهیزیه را مسترد نماید. چنانچه مرد اقدام به تصرف یا فروش بدون اذن جهیزیه نماید مشمول مجازات کیفری خیانت در امانت خواهد شد.

شهادت بر شهادت به این معنی است که کسی شهادت شخص دیگری را شنیده باشد. مثلاً حسین، شهادت حسن مبنی بر اینکه ابولفضل قاتل محسن است را شنیده باشد و در دادگاه به شنیدن شهادت حسن شهادت دهد.

پدر و جد پدری هر دو ولی قهری طفل محسوب شده و در عرض یکدیگر می‌باشند. اقدام هر یک مستقلاً جایز است. چنانچه هر دوی آنها مستقلاً برای طفل معامله‌ای نمایند اقدامی معتبر است که تاریخ آن مقدم باشد.

اقرار محکومٌ‌له پس از قطعیت حکم به ضرر خود، بر مبنای قاعده «اقرار العقلاء علی انفسهم جائز» نافذ بوده و می‌تواند از جهات اعاده دادرسی تلقی شود.

به دلیل اینکه تصرف به عنوان مالکیت، دلیل بر مالکیت است اصولاً اموالی مانند خودرو که در تصرف شخص ثالث و غیر محکوم‌علیه است متعلق به متصرف است و نمی‌توان توقیف کرد. بنابراین در فرض توقیف چنین مالی، متصرف به عنوان معترض ثالث اجرایی حق اعتراض دارد.

یک)وجود رابطه نکاح بین زن و مرد سرپرست.دو)اقامت در ایران زوجین.سه)توافق زن و مرد برای سرپرستی.چهار)عدم صاحب فرزند شدن بعد از پنج سال از ازدواج.پنج)سن یکی از زوجین حداقل 30 سال باشد.شش)عدم محکومیت جزایی موثر.هفت)اهلیت داشتن زوجین.هشت)شایستگی اخلاقی.نه)داشتن تمکن مالی.ده)عدم ابتلا به بیماری‌های واگیردار و صعب‌العلاج.یازده)عدم اعتیاد

ظهرنویسی انواع مختلفی دارد: 1. ظهرنویسی برای انتقال طلب 2. ظهرنویسی برای وکالت در وصول 3. ظهرنویسی برای وثیقه 4. ظهرنویسی برای ضمانت

با انفساخ قرارداد، تمام تعهدات و شروط ضمن عقد و آثار و نتایج آن مرتفع می‌گردد و موجبی برای مطالبه خسارت تأخیر انجام تعهد باقی نمانده است.

زمانی که شخصی به دیگری اذن در ورود به منزل یا محلی که در تصرف وی است می‌دهد اصل بر این است که اگر آسیبی به شخصی که وارد منزل یا آن محل شده است وارد شود اذن دهنده ضامن است حتی اگر از احتمال آسیب اطلاع نداشته باشد مگر اینکه آسیب، مستند به شخص وارد شده باشد که در این صورت شخصی که اذن ورود داده است ضامن نیست.

استفاده از پابند شامل تمام درجات حبس تعزیری می‌شود مگر درجه 1 . در خصوص حبس‌های تعزیری درجه 2 تا 4 حتما بایستی یک چهارم حبس سپری شده باشد. قاضی اجرای احکام می‌تواند پس از موافقت شورای طبقه بندی زندان و نظریه مددکار، به دادگاه صادرکننده حکم، پیشنهاد نظارت به وسیله پابند را بدهد.

اصولا تعیین مدت در عقود جایز، فی نفسه، موجب لزوم عقد نمی شود. به عبارت دیگر تعیین مدت در عقد جایز، یک اثر حقوقی دارد که به موجب آن، عقد پس از اتمام مدت، خود به خود و بدون نیاز به اراده یکی از طرفین، پایان می پذیرد مگر این که از قصد مشترک طرفین چنین استنباط شود که علاوه بر این اثر حقوقی، طرفین می خواسته اند قرارداد را غیرقابل فسخ نمایند که در این صورت، شرط مدت واجد دو اثر حقوقی خواهد بود.

قتل اعم از عمدی، شبه عمد و خطای محض، مشمول تغلیظ دیه است.همچنین چه خود مرتکب مسئول پرداخت دیه باشد چه عاقله یا بیت المال مسئول پرداخت دیه باشد دیه تغلیظ می شود و در تغلیظ دیه تفاوتی بین بالغ و غیربالغ، زن و مرد، مسلمان و غیرمسلمان نیست و دیه همگی تغلیظ می شود.

مجازات قوادی برای زن ، هم در بار اول و هم در بار دوم ، فقط ۷۵ ضربه شلاق حدی است ولی برای مرد در بار اول ۷۵ ضربه شلاق حدی است و در بار دوم ۷۵ ضربه شلاق حدی به اضافه تا ۱ سال تبعید است که مدت آن را قاضی تعیین می کند .

در قراردادهای پیمانکاری، اگر به قرارداد در اثناء کار توسط کارفرما خاتمه داده شود پیمانکار مستحق مخارج و دستمزد کارهای انجام شده تا زمان مزبور است و ارزش اموال احداث شده ملاک عمل نخواهد بود؛ زیرا اصولاً پیمانکار مالکیتی بر مستحدثات ندارد.

فقط ازدواج دائم باعث تحقق احصان است. فقط جماع از طریق قبل باعث تحقق احصان است. برای تحقق احصان، بالغ بودن همسر شرط است ولی عاقل بودن وی شرط نیست. برای تحقق احصان، خود شخص باید در هنگام جماع با همسرش عاقل و بالغ باشد. بنابراین اگر در حال جماع با همسر، مجنون یا نابالغ باشد محصن محسوب نمی شود.

عقد به لحاظ تبعیت بر دو قسم است: عقد مستقل؛ عقدی است که وجود و نفوذش قائم به خویش است و به عقد دیگری وابسته نیست. بر خلاف عقد تبعی؛ که اصالت نداشته و وجود و نفوذ آن تابع وجود رابطه حقوقی دیگر است مثل عقودی که جهت تضمین منعقد می‌شوند مانند عقد رهن، ضمان، حواله و کفالت.

تعهد باید در زمان مقرر اجرا شود لیکن اجرای پیش از موعد در صورتی که متضمن ضرری برای متعهدله نباشد اشکالی ندارد و حسن نیت اقتضاء دارد که متعهدله از قبول آن امتناع نکند مانند ایفای پیش از موعد تعهدات پولی.

اگر یک انسان عاقل نسبت به مجنون جنایتی انجام دهد قصاص نمیشود و به تعزیر و پرداخت دیه محکوم میشود ولی اگر بالغی مرتکب جنایت نسبت به نابالغ شود قصاص میشود.

برای اینکه ضامن یا محال علیه بتوانند بعد از پرداخت به مدیون (مضمون عنه یا محیل) رجوع نمایند لازم است که اذن در ضمانت یا حواله داشته باشند و نیازی به اذن در تادیه نیست.

بطور کلی هر اختلافی که منشاء آن قرارداد میباشد تنها در حیطه مفاد قرارداد میتوان اقدام به طرح دعوی کرد. حتی اگر مفاد قرارداد مخالف با منافع شخص باشد نمیتواند بر خلاف قرارداد اقدام به طرح دعوی و اثبات حقوق کند.

زمانی که زن و مردی با یکدیگر نزدیکی کنند در حالی که رابطه زوجیت بین آنها برقرار نباشد زنا محقق میشود و اگر هر کدام از آنها نابالغ باشد باز هم زنا محقق خواهد شد.

ترک انفاق از دو منظر قابلیت طرح دعوا دارد. زوجه میتواند از جنبه حقوقی در دادگاه خانواده مطالبه نفقه کند یا اینکه از جنبه کیفری، علاوه بر مطالبه نفقه، مجازات زوج را از دادگاه کیفری دو خواستار باشد.

برخی جرایم هستند که برای به وقوع پیوستن آنها لازم است که حداقل دو نفر مرتکب جرم شده باشند مانند جرم حدی زنا و جرم تعزیری رابطه نامشروع. بنابراین اگر در چنین دعاوی یک نفر مشتکی عنه قرار بگیرد دعوا قابلیت استماع نخواهد داشت.

عقد معین به عقدی گفته میشود که در قانون برای آن نام مشخصی تعیین شده است مثل عقد اجاره. عقد نامعین عقدی است که بر مبنای ماده ۱۰ قانون مدنی منعقد شده است مانند عقد مشارکت در ساخت.

وکالت چه کاری باشد چه مربوط به اقامه دعوا باشد با فوت هر یک از طرفین(وکیل و موکل) از بین خواهد رفت و تفاوتی هم ندارد که بلاعزل باشد یا نباشد.

هر کسی که دیگری را تهدید به قتل یا ضررهای مالی، آبرو و شرافت کند چه وجهی گرفته باشد چه نگرفته باشد مرتکب اخاذی شده است و مجازات وی تا ۷۴ ضربه شلاق یا تا یک سال حبس است.

زمانی که دختر به سن 18 سال تمام شمسی میرسد به سن قانونی رسیده است و میتواند بصورت جداگانه از خانواده خویش زندگی کند و مستقل شود. پدر دختر نیز درباره مستقل زندگی کردن دختر از لحاظ قانونی حق ممانعت ندارد.

زمانی که در قرارداد اختیار فسخ به یکی از طرفین داده می شود بدین معناست که در صورت بوجود آمدن موجب فسخ، شخص اختیار دارد که معامله را بر هم زند اما وقتی که از واژه منفسخ استفاده می‌ شود با بوجود آمدن موجب انفساخ، قرارداد خود به خود و بدون احتیاج اراده طرفین منحل خواهد شد.

عفو رهبری مشمول مجازات قصاص و مجازات دیه نخواهد شد؛ زیرا این مجازاتها دارای اولیاءدم و شاکی خصوصی هستند و به هیچ عنوان مشمول عفو رهبری نمی‌شوند. به عبارت دیگر قصاص و دیه، حق‌الناس هستند و تنها از سوی اولیاءدم و شاکی خصوصی قابل بخشش هستند.

زمانی که شخصی دارای تاکسی است طلبکاران وی نمی توانند خودرو تاکسی را جهت طلب خویش توقیف کنند ؛ زیرا خودرویی که وسیله امرار معاش است از مستثنیات دین محسوب می شود.

دخترانی که به سن ۱۳ سال تمام شمسی رسیده اند در صورت باکره بودن ، با اذن پدر ، حق ازدواج دارند . چنانچه قبل از سن مذکور قصد ازدواج داشته باشند علاوه بر اذن پدر ، نیاز به اذن دادگاه خانواده نیز می باشد .

در هر قراردادی که منعقد می‌ شود معمولا تعهداتی بر عهده هر یک از طرفین قرار می‌ گیرد . اگر این تعهدات بدون وجه التزام باشد عملا متعهد بدون هیچ اهرم فشاری می‌ تواند از انجام دادن تکلیف خود امتناع کند . بنابراین لازم است در هر قرارداد وجه التزام مشخص شود تا در صورت عدم انجام تعهد ، خسارت از متعهد دریافت شود تا ضمانتی جهت اجرای تعهدات باشد .

یکی از شرایط ارث بری این است که وارث قبل از فوت مورث فوت نکرده باشد . به عنوان مثال اگر پسر قبل از پدر فوت کرده باشد از پدر به پسر هیچ ارثی نخواهد رسید .

شخصی که مورد ضرب و شتم قرار گرفته است برای ثبت و ضبط جراحات وارد شده بر بدن خود نمی تواند راسا به پزشکی قانونی مراجعه کند بلکه لازم است از کلانتری ، نامه مبنی بر معاینه پزشکی قانونی دریافت کند.

در صورتی که انتقال‌دهنده آگاه باشد که مال متعلق به دیگری است ( وجود سوءنیت ) و بدون آگاهی مالک مال و انتقال‌گیرنده اقدام به انتقال کند جرم انتقال مال غیر به منصه ظهور میرسد. البته در صورت آگاهی انتقال‌گیرنده و همچنین اطلاع مالک بعد از انتقال مال نیز جرم انتقال مال غیر تحقق یافته است.

مشتکی‌عنه نمی‌تواند به صرف اینکه در پرونده کیفری تبرئه شده است اقدام به تنظیم شکوائیه با عنوان مجرمانه افتراء جهت اعاده حیثیت خویش کند. زمانی وی می‌تواند جرم افتراء را به اثبات برساند که سوءنیت شاکی را احراز کند.

حضانت فرزند تا سن 7 سالگی با مادر است و بعد از سن 7 سالگی تا سن بلوغ (دختر 9 سال و پسر 15 سال) حضانت حق و تکلیف پدر است. بعد از سن بلوغ، خود فرزند تصمیم می‌گیرد که با پدر زندگی کند یا با مادر زندگی کند.

طبق قانون مجازات اسلامی ، باب پنجم _ تعزیرات مصوب 1375 مجازات مرتکب جرم توهین و فحاشی بسته به شرایط و کیفیت جرم ارتکابی ، جزای نقدی از 6 میلیون تومان تا 24 میلیون تومان می باشد .

در صورتی که پرده بکارت دختر ازاله شده باشد دیگر اذن پدر برای ازدواج دختر شرط نیست. از بین رفتن پرده بکارت چه از طریق رابطه مشروع باشد و چه از طریق رابطه غیر مشروع باشد تفاوتی ندارد.

زمانی که شخص ، مرتکب جرمی شود و دارای سوء پیشینه کیفری شود مدت اعمال سوء پیشینه از زمان اتمام مجازات است . بنابراین بعد از آزاد شدن شخص از زندان ، سوء پیشینه کیفری اعمال خواهد شد .

زمانی که شوهر در یک مقطع زمانی قادر به پرداخت مهریه به زوجه نباشد و اعسار وی در دادگاه پذیرفته شود اگر یکی از نزدیکان شوهر فوت کنند و ارثی به وی تعلق بگیرد زوجه می تواند به مقدار مهریه خود از آن ارث برداشت کند.

وفق قانون ، تمامی دعاوی که مربوط به اموال غیرمنقول می باشند باید در دادگاه وقوع مال غیرمنقول رسیدگی شود. به طور مثال اگر ملکی در شیراز اجاره داده شده است و مالک در تهران ساکن است باید برای مطالبه اجور معوقه ، در مراجع قضایی شیراز طرح دعوا شود.

طبق قانون ، اعاده دادرسی کیفری مهلت خاصی ندارد و هر زمان میتوان اقدام کرد اما مهلت اعاده دادرسی حقوقی از تاریخ ابلاغ رای قطعی ، برای اشخاصی که در ایران اقامت دارند 20 روز است و برای اشخاصی که مقیم خارج از کشور هستند 2 ماه است.

زمانی که مرد طرح دعوای تمکین می کند و حکم الزام به تمکین را دریافت می کند در صورت عدم اجرای حکم از سوی زن ، قادر است اقدام به اخذ حکم ناشزگی زن کند و متعاقبا از دادگاه خانواده مجوز ازدواج مجدد را دریافت کند.

برای شکایت از پزشک ، دادسرای ویژه جرایم پزشکی و دارویی تشکیل شده است تا افرادی که از تخلفات پزشک متضرر شده اند به این دادسرا مراجعه کنند. دادسرای ویژه جرایم پزشکی در تهران ، خیابان مطهری ، بعد از قائم مقام فراهانی ، نبش کوچه گلریز واقع است.

جهات تخفیف احصاء شده در قانون مجازات اسلامی ، در خصوص مجازات های تعزیری از جمله شلاق تعزیری قابل اعمال است. به همین سبب در مورد شلاق حدی و تعداد آن ، قانونگذار جهات تخفیف را اعمال نکرده است و تعداد شلاق حدی مقطوع است.

زمانی که شخص به سن قانونی می رسد نیازی به حکم رشد جهت انجام معاملات نخواهد داشت. قبل از سن قانونی ( ۱۸ سال ) نیز شخص می تواند از طریق دادگاه خانواده ، اقدام به اخذ حکم رشد کند.

زمانی که نسبت به دعوایی حکمی قطعی و لازم الاجرا صادر می شود طرح دوباره همان دعوا در مراجع قضایی امکان پذیر نیست و در صورت طرح دعوا ، با قرار رد دعوا مواجه خواهد شد. این امر بر گرفته از قاعده اعتبار امر مختومه است.

اگر فردی قصد تغییر جنسیت داشته باشد باید از طریق مراجع قضایی اقدام به این امر کند. مطابق قانون ، دادگاه خانواده مرجع صالح جهت رسیدگی به تغییر جنسیت است.

زمانی که شخصی به موجب حکم دادگاه محکوم می شود علاوه بر اینکه ملزم به پرداخت محکوم به است باید در حق صندوق دادگستری نسبت به ارزش محکوم به ، ۵ درصد یا نیم عشر را پرداخت کند تا پرونده اجرایی او در واحد اجرای احکام مختومه شود.

زمانی که اتهام انتسابی فاقد عنوان مجرمانه در قانون مجازات اسلامی و سایر قوانین خاص جزایی باشد قرار منع تعقیب صادر می شود. اگر اتهام انتسابی ، جرم نیز باشد اما ادله کافی جهت اثبات آن وجود نداشته باشد دوباره قرار منع تعقیب صادر خواهد شد.

احصان به مردی اطلاق می شود که با وجود دارا بودن همسر دائم و بالغ و ایجاد رابطه از جلو با همسر خویش در هر زمانی که اراده کند اما با زنی که علقیت زوجیت بین آنها وجود ندارد نزدیکی کند. مجازات چنین شخصی رجم است.

دعاوی که طرف مقابل دعوا ندارند دعاوی غیر ترافعی گفته می شود که در مقابل آن ها دعاوی ترافعی قرار دارد. به طور مثال نصب و عزل قیم یا تقسیم ترکه که در زمره امور حسبی قرار دارند.

قرارداد کتبی قراردادی است که بین طرفین قرارداد بصورت مکتوب و نوشته منعقد می شود ولی قرارداد شفاهی صرفا بر اساس گفتگو و مذاکرات انجام شده منعقد می شود. قرارداد اخیر الذکر در محاکم قضایی قابلیت اثبات دارد.

هنگامی که چک در سامانه صیاد ثبت نشده باشد یک سند عادی محسوب خواهد شد و خاصیت اصلی چک را از دست خواهد داد. فلذا نمیتوان نسبت به چک ثبت نشده از اجرای ثبت اقدام کرد و لازم است در دادگاه جلسه رسیدگی برگزار شود و النهایه حکم صادر شود.

مجرم یا محکوم علیه پرونده کیفری بعد از قطعی شدن رای حق دارد که نسبت به حکم درخواست اعاده دادرسی کند. شاکی یا بزه دیده حق اعاده دادرسی کیفری ندارد حتی زمانی که حکم برائت متهم صادر شده است. دادستان کل کشور و رئیس حوزه قضایی نیز اختیار اعاده دادرسی کیفری را دارند.

در مورد تمام دعاوی ، شخصی می تواند در پرونده مطروحه در مراجع صالح اقدام به دخالت کند که در پرونده ذی سمت باشد. به عبارت دیگر شخص یا باید اصیل باشد یا وکیل یا نماینده قانونی یا ولی قهری ( تحت شرایطی ) باشد.

تهاتر طبق قانون زمانی به منصه ظهور می رسد که دو شخص از یکدیگر در یک زمان مشخص طلب داشته باشند. بنابراین اگر یک شخص طلب داشته باشد و طرف مقابل هیچ طلبی از شخص مذکور نداشته باشد تهاتری شکل نخواهد گرفت .

برای اخذ گواهی عدم سوء پیشینه که افراد گاها برای استخدام خود یا بقیه امور لازم دارند میتوان از طریق سایت عدلیران اقدام کرد. بدین صورت فرد می تواند با مراجعه به سامانه ثنا خویش اقدام به اخذ گواهی مذکور کند و لازم نیست که به پلیس+۱۰ مراجعه کند.

اقـــرار ، شهــــادت ، سنــــد و سوگنــــــد ادله اثبات دعاوی حقــــــوقی است. بنابراین تنها از این طرق و امـــارات حقوقی که منجر به علـــم قاضی می‌شود میتوان دعاوی را در محاکم حقوقی به اثــبات رساند.

مــــهریه ، نفــــقه ، اجرت‌المـــــثل ایام زوجیت و شرط تنـــــصیف دارایی از جمله حقوق مالی زوجه است. شرط تنصیف تنها بـــــعد از طلـــــاق به وقوع می‌پیوندد ولی مهریه ، نفقه و اجرت‌المثل ایام زوجیت در زمــــان علــــقه زوجــــیت از سوی زوجه قابل مطالبــــه است.

در صورتــی که شخصی در تلگــرام و اپلیکیشن‌های خارجــی که سرور آنها خارج از مرزهــای ایران است اقــدام به توهین و فحــاشی کند و بعد از آن دیلیــت اکانت کند تحت تعقیب کیــفری قرار دادن آن شخص امــری ناممکــن است؛ زیــــرا به دلیل عدم دسترسی پلـــیس فتـــا به سرورها قادر نیســــت تا مرتکب جرم را شناســــایی کـــند.

زمانـــی که هر یک از شرکاء قـــصد انحلال شراکت در ملـــک مشاعی را داشته باشند از طریق اداره ثبــــت محل وقوع ملــــک تقاضای افراز خواهـــد کرد. در صـــورت غیرقابـــل افراز بودن ملــــک، به درخواست شریک از طریق دادگـــاه دستور فروش و مزایـده مـــلک صادر خواهد شد و حاصـــل فروش بین شرکاء تقسیـــم خواهد شد.

برای اعــاده‌ دادرسی برخلاف سایر نهادهای اعتراضی مدت زمان خاصــی در قانون پیش‌ بیــنی نشده است و حتی بعد از سالیان طولانــی نیز میتوان نسبت به حکــم قطعی که به مرحــله اجرا رسیده اســت تقاضای اعاده‌ دادرسی کرد.

حکم تخلیه طی جلسه رسیدگی و با حضور طرفین و بعد از دفاعیات آن ها صادر می شود و رای صادره قابل اعتراض است اما دستور تخلیه به استناد قرارداد اجاره ای که بین موجر و مستاجر منعقد شده صادر خواهد شد که قطعی و لازم الاجرا است.

طبق قانـــون مجازات اســــلامی مصوب سال ۱۳۹۲ چـــــهار نوع مجازات وجـــود دارد: اول) مجـــازات حدی دوم) مجازات قصــــاص سوم) مجازات دیــــه چهارم) مجازات تعــــزیری

تا نیمه اول سال ۱۳۹۹ وکالت نامه ها به صورت دستی بین وکیل و موکل تنظیم می شد ولی از آن تاریخ به بعد وکالت نامه ها به صورت سیستمی و الکترونیک از طریق سایت عدلیران به انجام می رسد. به همین جهت زمانی که بین وکیل و موکل در مفاد وکالت نامه توافق حاصل شد رمز موقتی برای موکل از طریق پیامک ارسال می شود تا با وارد کردن آن رمز امضای الکترونیک موکل در وکالت نامه قید شود.

بعــــد از ختم جلـــــسه رسیدگی مطابق آیـــــــین دادرسی قاضــــــی دادگاه مکــــــــــــلف است که ظرف یک هـــفته رای را صادر کند و توسط مدیـــــر دفتر و از طریق سامـــــانه ابلاغ الکتــــرونیــــک رای اعم از حکم یا قرار به طرفــــین دعوا و وکلای آنها ابلــاغ شود. مع‌الاســـف رویــــه قــــضایی خلاف مقـــــررات است و غالــــبا بعد از گذشــــــت یک هفته و حتی تا ســــه ماه رای را صادر می کنـــــند.

زمانی که در مرحله بدوی دعاوی حقوقی رای اعم از حکم و قرار به ضرر یکی از طرفین دعوا صادر شده باشد و شخص متضرر قصد اعتراض به حکم را داشته باشد تنها می‌ تواند به آن حکم صادر شده اعتراض کند و نمی تواند خواسته جدیدی را در مرحله تجدید نظر مطرح کند مثلا اگر خواهان متضرر دادخواست به خواسته اثبات مالکیت را داشت حق طرح خواسته خلع ید به عنوان خواسته جدید را نمی تواند در مرحله تجدید نظر داشته باشد.

ادله اثبات دعوا در دعاوی حقوقی مطابق قانون مدنی و قانون آیین دادرسی مدنی عبارتند از اقرار ، شهادت ، سند و سوگند است. بنابراین فیلم ، عکس و صدا جزء دلایل اثبات دعوی نیست و صرفا نشانه و اماره برای به وجود آمدن علم قاضی است.

زمانی که زن و مرد در قالب توافقنامه ای که کلیه حقوق مالی(مهریه، نفقه، اجرت المثل و ...) و حقوق غیرمالی(حضانت و ...) در آن بطور دقیق مشخص شده است به مدت حداکثر یک ماه می توانند به واسطه طلاق توافقی از یکدیگر جدا شوند.

در صورتی که محکوم در پرونده کیفری از حکم بدوی خود اعتراضی نداشته باشد و در واقع در مهلت تجدیدنظرخواهی در نظر گرفته شده توسط قانونگذار حق تجدیدنظرخواهی خود را ساقط کند دادگاه صادرکننده رای بدوی ضمن قطعی اعلام نمودن رای صادره تا یک چهارم مجازات محکوم علیه را تقلیل خواهد داد. بنابراین یکی از روش های تخفیف در مجازات، تسلیم در برابر رای دادگاه بدوی است.

بــــرای اینکه تعداد وراث متوفـــی معین شود و همچنــــین ماترک مورث معلــــوم شود هر یک از وراث یا هر ذینـــــفعی حق دارد از طریق شــــورای حل اختــــلاف آخرین اقامــــتگاه متوفی اقدام به اخــــذ گواهی انحصار وراثــــت کند. لازم به ذکـــــر است که بــــرای اخذ گواهی انحصار وراثـــــت اقدامات مربوط به مالیـــــات بر ارث بایــــد به انجــــام رسیــــده باشد.

اصـــل بر این اســـت که جرایــــم غیـــرقابل گذشـــت هستند مـــگر اینکه قانونگذار محترم خلاف آن را تصریح کرده باشند. بر همین اساس در مــاده 104 قانون مجازات اسلامی مصوب ســـال 1392 اصلاحی قانون کاهش مجازات حبس تعزیری مصوب ســـال 1399 جرایمی که با گذشت شاکی پرونده مختومه می‌شود و مجازات مجرم منتفی خواهد شد صراحتــاً تصریح شده است.

در نکاح منقطع عده وجود دارد. به این شرح که عده فسخ نکاح یا بذل مدت یا انقضای آن دو طهر می باشد و اگر زن به دلایلی عادت زنانگی ندارد عده او 45 روز می باشد. توجه داشته باشید در نکاح منقطع چیزی به عنوان طلاق وجود ندارد و فقط طلاق عامل منحل‌ کننده نکاح دائم می باشد. اگر زنی که باردار است و قصد ازدواج داشته باشد باید از زمانی که نکاح قبلی او منحل شده است تا وضع حمل صبر کند تا شوهر جدید اختیار کند.

اینکه گفته میشود که پدری پسر خود را از ارث محروم کرده است کاملا غیر قانونی است و این عمل غیرممکن است. موانع ارث مواردی هستند که در قانون برشمرده شده است از جمله کفر و قتل.

در صورتی که با استعلامات سه گانه(ثبت اسناد و املاک،بانک و پلیس راهور) که به درخواست محکوم له از سوی دادورز اجرای احکام مدنی انجام میشود و هیچ مالی از وی یافت نشود محکوم له میتواند تقاضای جلب محکوم علیه مطابق ماده ۳ قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی مصوب سال ۱۳۹۴ را کند. در صورت نامعین بودن محل اسکان محکوم علیه، این جلب می تواند در قالب جلب سیار باشد.

عنصر قانونی جرم بدحجابی یا بی حجابی: مطابق تبصره ماده ۶۳۸ باب پنجم قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۷۵ شخص بی حجاب محکوم به حبس یا جزای نقدی خواهد شد. جزای نقدی به موجب مصوبه هیئت وزیران در سال 1399 از ۲۰۰ هزار تومان تا یک میلیون تومان می باشد و حبس تعزیری درجه ۸ می باشد. آیا صرفا موضوع جرم بدحجابی یا بی حجابی مختص بانوان است؟ بله؛ قانونگذار به صراحت در قانون به واژه زنان اشاره کرده است.