افتراء و اعاده حیثیت

 در تعریف جرم افتراء آمده است: «نسبت دادن یک جرم به دیگری با علم به بی‌گناه بودن او». در جرم افتراء، شخص می‌بایستی دارای قصد باشد یعنی واقعاً منظورش این باشد که بخواهد بگوید:"تو این جرم را انجام داده‌ای". اگر شخصی به شوخی به دوستش بگوید "دزد" مرتکب جرمی نشده است یا اگر از گفتن کلمه "دزد" قصد اهانت داشته باشد مرتکب جرم توهین به اشخاص عادی شده است و مرتکب جرم افتراء نشده است.

v    عناصر معنوی، مادی و قانونی در جرم افتراء:

 علاوه بر عنصر مادی جرم افتراء یعنی نسبت ‌دادن یک عمل مجرمانه به یک شخص، عنصر معنوی جرم افتراء یعنی این شخص نتواند درستی حرف خود را اثبات کند و این امر نشان دهد که فرد می‌داند طرف مقابل او بی‌گناه و نهایتاً احراز علم و آگاهی او نسبت به بی‌گناه بودن مخاطب، نیاز می‌باشد. عنصر قانونی افترا نیز مواد 697 و 699 قانون مجازات اسلامی باب تعزیرات مصوب سال 1375 اصلاحی سال 1399 می‌باشد و این جرم از جمله جرایم تعزیری می‌باشد.

v    افترای زبانی و افترای عملی:

 طبق ماده 699 قانون مجازات اسلامی باب تعزیرات مصوب سال 1375 اصلاحی سال 1399 هر کسی که عملاً «بطور مثال شخص بدون اطلاع دیگری، مقداری مشروبات الکلی در کیف یا منزل شخص دیگری قرار داده و سپس به پلیس خبر می‌دهد» مرتکب به حبس از 3 ماه تا 1 سال و 6 ماه و یا تا 74 ضربه شلاق محکوم خواهد شد.

v    عدم وجود دلیل در شکوائیه، مصداق جرم افتراء:

 اگر شاکی با توجه به ماده 160 قانون مجازات اسلامی مصوب سال 1392 بدون دلیل و مدرک، شکوائیه‌ای را در دفتر خدمات الکترونیک قضایی به ثبت برساند و شکایت وی با قرار منع تعقیب روبرو شود این حق برای متشاکی ایجاد می‌شود که اعاده حیثیت نماید و شکایت افتراء را مطرح کند.