نحوه طرح دعوای طلاق خلع توسط زوجه

درتاریخ : 1392/12/28 به شماره : 9209970907000784

موضوعات مرتبط با این نمونه رأی و مرجع صدور

این نمونه رای که در شعبه 10 دیوانعالی کشور صادرشده است درباره این موضوعات می باشد: طلاق، طلاق خلع، بذل مهریه، اعلام کراهت شدید

چکیده رای

در دعوای طلاق خلع به درخواست زوجه، وی می‌بایست صراحتاً از زوج اعلام کراهت شدید نماید و عمل حقوقی بذل مهر را صریحاً انشاء نماید.

خلاصه جریان پرونده

در پرونده کلاسه 800749 شعبه هشتم دادگاه حقوقی شهرستان آمل آقای ع.م. به وکالت از خانم ش.ح. دادخواستی به‌طرفیت آقای الف.گ. به خواسته صدور گواهی عدم امکان سازش (طلاق خلع) تقدیم دادگاه نموده ضمن دادخواست توضیح داده در تاریخ 25/4/86 موکله به عقد نکاح دائم خوانده درآمده به جهت اختلافات عمیق حادث‌شده از سوی زوج منجر به خارج شدن زوج از منزل همسر و ترک خانواده و بدون پرداخت حقوق شرعی به خوانده‌شده لذا با توجه به عسر و حرج زوجه به لحاظ شروط ضمن‌العقد و سایر مقررات تقاضای رسیدگی دارم در جلسه 7/8/91 وکیل خواهان اظهار داشت براساس توافق طرفین مقرر گردیده در قبال حضانت دائم و بی‌قیدوشرط فرزند و اجرای صیغه طلاق مهریه و نفقه و اجرت‌المثل ایام زندگی مشترک به زوج بذل گردد زوج هفته‌ای دو روز به‌صورت توافقی فرزند پسر خویش آقای ن. سه‌ساله و نیمه را ملاقات نماید جهیزیه در تصرف موکله می‌باشد پرداخت نفقه فرزند به عهده زوجین است زوج اظهار داشت با شرایط اعلامی زوجه موافقم با توجه به بذل حقوق مالی قبول بذل می‌نمایم سپس زوجین تقاضای صدور گواهی عدم امکان سازش نمودند دادگاه قرار ارجاع به داوری صادر نموده وکیل خواهان لایحه در تاریخ 21/9/91 تقدیم دادگاه نموده انصراف زوجه از مفاد صورت‌جلسه 7/8/91 را اعلام تقاضای رسیدگی وفق مقررات نموده آقای الف.ح. به‌عنوان داور زوجه انتخاب‌شده دادگاه تحقیقات محسوس و غیر محسوس را در مورد خصوصیت اخلاقی و رفتار زوجه را به پاسگاه انتظامی ارجاع داده پاسگاه انتظامی طی صورت‌جلسه 7/10/91 اعلام داشته که زوج پایبند به زندگی خانوادگی نبوده به‌صورت مجردی به سفرهای خارج از کشور می‌رفته به نظر می‌رسد احتمالاً معتاد به مواد مخدر باشد حسب اطلاع واصله برای خود خانه مجردی اجاره کرده است نظر پزشکی قانونی از حیث باردار بودن زوجه منفی اعلام‌شده دادگاه داور زوج را به جهت عدم انتخاب داور از سوی زوج رأساً تعیین نموده آقای الف.ص. داور زوج طی گزارش و نظریه مورخ 27/10/91 اعلام داشت زوج در زندان شهرستان آمل بسر می‌برد در تاریخ 27/10/91 برای انجام داوری در محل اقامت ایشان جلسه تشکیل ضمن گفتگو با ایشان و منصرف نمودن ایشان از طلاق اظهار داشت مدت یک ماه به دلیل عجز از پرداخت مهریه در زندان بسر می‌برم 5 سال است با همسرم ازدواج کردم حاصل ازدواج فرزند پسر بنام ن. 5/3 ساله می‌باشد به جهت اختلاف خانوادگی یک سال جدا از هم زندگی می‌کنیم قصد جدایی ندارم فرزندم بایستی تحت حضانتم باشد در مورد پرداخت نفقه کوتاهی نکردم پرونده کیفری ندارم با کیفیت فوق گزارش داور به دادگاه اعلام گردیده داور زوجه اعلام داشت تلاش بی‌وقفه‌ام برای اصلاح ذات‌البین به نتیجه نرسیده با توجه به اینکه امکانات مادی و معنوی برای زوج مهیا بوده نامبرده خود را متعهد به زندگی نمی‌داند لذا به نظرم مصلحت در جدایی می‌باشد دادگاه در جهت احراز واقع از شهود به اسامی ع.ر. و س.ش. در تاریخ 2/11/91 تحقیق نموده آقای ر. 57 ساله ف. اظهار داشت زوج دو سال است منزل را ترک کرده تهران زندگی می‌کند در آمل هم‌منزل جدا گرفته زندگی می‌کند آدم سربراه نمی‌باشد مخارج زندگی همسر و فرزندش را نمی‌دهد همسرش دوست دارد جدا و آزاد باشد آدم با مسئولیت و بلاتکلیف می‌باشد خانم ش. 41 ساله آموزگار اظهار داشت اطلاع دارم دو سال است زوج همسرش را ترک کرده هزینه نمی‌دهد و در هیچ‌یک از مهمانی‌ها شرکت ندارد آدم بی‌مسئولیتی است این آقا جداگانه زندگی می‌کند در جلسه 2/11/91 وکیل خواهان اظهار داشت ماهیانه چهار میلیون ریال زوجه بابت نفقه خود و فرزندش خرج می‌کند مدت دو سال است وضع به همین منوال ادامه دارد زوج منزل مجردی برای خود اختیار کرده با توجه به گزارش محسوس و غیر محسوس پاسگاه انتظامی و اظهارات گواهان خوانده محترم در جلسات قبلی اقرار نموده که موکله عهده‌دار انفاق خود و فرزندش می‌باشد زوجه حاضر است هشت‌صد سکه از مجموع سکه‌ها را بذل نماید در قبال طلاق بگیرد در جلسه 12/1/91 وکیل خواهان اظهار داشت با توجه به امکانات مالی موکله به نظر منزل مسکونی مستقل مغازه و سایر امکانات جهت زندگی هر چه‌بهتر که پس از 3 سال از زندگی خوانده از منزل موکل بیرون رفته در این مدت نفقه نداده دادنامه صادره شعبه سوم دادگاه مبنی بر ردّ دعوی تمکین که از سوی زوج مطرح‌شده (دادنامه شماره 3011419 مورخ 18/10/90 شعبه سوم دادگاه عمومی آمل) با توجه به مقررات حاکم در مبحث طلاق خلع همچنین سایر موارد مندرج در سند نکاحیه من‌جمله عسر و حرج که دو سال اندی نفقه‌ای نداده به شرح خواسته تقاضای رسیدگی دارد وکیل خوانده آقای ه.ر. اظهار داشت خواهان در دادخواست طلاق خلع و صدور گواهی عدم امکان سازش را مطرح کرده بعد از تعیین جلسه از اراده قبلی خارج‌شده تلویحاً خواستار طلاق مبارات شده که این نوع خواسته دچار ایراد شکلی و قانونی است مضافاً اینکه زوجه در جلسه دادگاه حاضر به بذل کلیه مهریه خوانده و زوج هم موافقت کرده این موضوع در چارچوب مصداق ماده مربوط به مبارات دارد در مورد اعتیاد نظریه اعلام‌شده پیوست از سوی مرکز آزمایش اعتیاد منفی می‌باشد بعد از توافق زوجه انصراف داده مهریه را اجرا گذاشته زوج در زندان است در این موقع وکیل خواهان اظهار داشت موکله در خیابان هراز یک‌منزل اجاره می‌کند تقاضا دارد خوانده بیاید سرزندگی و زندگی مشترک را شروع کند. خوانده و وکیل وی اظهار داشتند مشکلی ندارد من حاضرم خواهان منزل اجاره کند و من در حد توانم اجاره پرداخت می‌کنم و حاضرم برگردم سرزندگی مشترک تقاضای استمهال جهت سازش داریم پرونده در وقت نظارت باشد تا نتیجه را اعلام نماییم پس ‌از انقضاء و سه ماه وکیل خواهان طی لایحه‌ای اعلام داشت خوانده محترم اسباب زندگی را مهیا نکرده هیچ دعوتی هم از موکله جهت ادامه زندگی مشترک زناشویی ننموده دادگاه با کیفیت فوق ختم رسیدگی را اعلام طی دادنامه شماره 800222- 11/2/92 ضمن انعکاس خلاصه جریان پرونده با توجه به محتویات پرونده و اینکه سعی و اهتمام داوران و دادگاه در اصلاح ذات‌البین نتیجه‌ای نداشته با احراز ترک زندگی مشترک از سوی زوج و تخلف از شروط ضمن‌العقد به استناد ماده 1119 قانون مدنی و ماده 26 قانون حمایت خانواده مصوب 1/12/921 و نظر به اینکه خواهان باردار نمی‌باشد (جهت گواهی پزشکی شماره 4631 – 29/9/91 حکم به الزام خوانده به حضور در دفترخانه طلاق و مطلقه نمودن خواهان به طلاق خلع مدخوله صادر می‌نماید ضمناً خواهان هشت‌صد عدد سکه از مهریه مافی القباله خود را بذل نموده حضانت فرزند مشترک بنام ن.گ. مستنداً به ماده 1169 قانون مدنی تا هفت‌سالگی با مادر بوده نفقه فرزند ماهیانه دو میلیون ریال به عهده زوج است حق ملاقات برای پدر هر هفته 24 ساعت از ساعت شانزده روز پنج‌شنبه الی ساعت شانزده روز جمعه محفوظ است مدت اعتبار حکم صادره شش ماه می‌باشد این رأی از سوی وکیل زوج مورد تجدیدنظرخواهی قرارگرفته پرونده به شعبه یازدهم دادگاه تجدیدنظر استان مازندران ارجاع به کلاسه 800749 ثبت‌شده این شعبه طی دادنامه شماره 400506- 31/7/92 با توجه به تحقیقات معموله و توافق اولیه زوجین به طلاق و ترک زندگی مشترک از ناحیه زوج و بذل هشت‌صد عدد سکه طلای بهار آزادی از سوی زوجه به لحاظ کراهت از زوج درنتیجه صحیح بوده و مغایرتی با موازین ندارد با ردّ تجدیدنظرخواهی تجدیدنظرخواه دادنامه تجدیدنظر خواسته را تأیید می‌نماید این رأی در تاریخ 21/7/92 آقای ه.ر. وکیل خوانده ابلاغ‌شده در تاریخ 11/8/92 آقایان الف.ع. و ج. ق. به وکالت از خوانده دادخواست فرجامی تقدیم نموده‌اند وکیل خوانده به شرح لایحه پیوست مواردی ازجمله موکلش برای فرجام‌خوانده منزل مهیا نموده بود ازدواج فرجام‌خوانده ازدواج دوم بود که در ازدواج اول هم ناموفق بوده با ایراد به طلاق خلع صادره و مغایرت آن با قانون با توجه به توافق طرفین برای طلاق و صورت‌جلسه صلح و سازش و بیان مطالب دیگر که در جلسه شور قرائت خواهد شد تقاضای نقض رأی فرجام‌خواسته را نموده وکیل فرجام‌خوانده نیز در پاسخ لایحه‌ای ارسال نموده پرونده پس از تکمیل به دیوان‌عالی کشور ارسال به این شعبه ارجاع به کلاسه فوق ثبت‌شده است. هیأت شعبه در تاریخ بالا تشکیل گردیده پس از قرائت گزارش عضو ممیّز و اوراق پرونده مشاوره نموده چنین رأی می‌دهد:

رای دیوان

رأی فرجام‌خواسته از جهات ذیل مخدوش است اولاً گرچه در ستون خواسته طلاق خلع مورد خواسته قرارگرفته ولی در متن آن عسر و حرج زوجه و شرط ضمن‌العقد نیز به‌عنوان خواسته برای صدور گواهی عدم امکان سازش درخواست گردیده لذا اقتضا داشته دادگاه با اخذ توضیح از خواهان خواسته را منجزاً روشن می‌کرده ثانیاً در طلاق خلع کراهت شدید ضرورت دارد در مانحن‌فیه نه‌تنها زوجه اعلام کراهت شدید نکرده بلکه در جلسه 12/11/91 وکیل خواهان اظهار داشت موکله در خیابان هراز یک‌منزل اجاره می‌کند و تقاضا دارد خوانده بیاید سرزندگی و زندگی مشترک را شروع نماید از این اظهار وکیل خواهان و سایر اظهارات زوجه در پرونده و از اظهارات شهود کراهت شدید زوجه که شرط صحت طلاق خلع است استنباط نمی‌شود بلکه ترک زندگی و مسائل را از جهات اختلاف عنوان نموده ثالثاً طلاق خلع گرچه عقد نیست و ایقاع می‌باشد احتیاج به ایجاب و قبول عقود ندارد اما طلاق خلع ملازمه با دو انشاء دارد یکی اینکه زوجه بایستی انشاء بذل مال نماید دیگری زوج است که بایستی صیغه طلاق را در قبال مالی که از سوی زوجه بذل شده انشاء نماید در مانحن‌فیه زوج فدیه را قبول نکرده تا موجبات قانونی طلاق خلع ایجادشده باشد بنا به‌مراتب رأی فرجام‌خواسته که از جهات فوق مواجه با ایراد قضایی و قانونی می‌باشد مستنداً به بند الف ماده 401 قانون آیین دادرسی مدنی نقض پرونده جهت رسیدگی به دادگاه صادرکننده رأی منقوض ارجاع می‌نماید.
رئیس شعبه 10 دیوان‌عالی کشورـ مستشار
عبداله پور ـ میرمجیدی

توضیح: نمونه رای های منتشر شده در دادراه اعم از نمونه رای بدوی، نمونه رای تجدید نظر و نمونه رای دیوان عموما از نمونه رای های منتشر شده از سوی قوه قضائیه و مراکز و پژوهشگاه های وابسته به قوه قضائیه برگرفته شده است.