مشارکت اسباب متعدد در وقوع صدمه بدنی غیرعمدی

درتاریخ : 1392/08/14 به شماره : 9209970220401104

موضوعات مرتبط با این نمونه رأی و مرجع صدور

این نمونه رای که در شعبه 4 دادگاه تجدید نظر استان تهران صادرشده است درباره این موضوعات می باشد: دیه، صدمه بدنی غیرعمد، مسئولیت اسباب، درجه تقصیر، کارشناسی، تعدد اسباب

چکیده رای

با فرض اینکه اسباب متعدد در وقوع صدمه تأثیر داشته باشند، مسئولیت اسباب در پرداخت دیه بر اساس درجه تقصیر اعلام شده توسط کمیسیون کارشناسی است.

رای بدوی

در خصوص اتهام آقای م.ط. فرزند م.، متولد 1342، شغل پزشک، اهل و ساکن تهران، باسواد، فاقد سابقه کیفری، آزاد با معرفی کفیل مبنی بر قتل غیر عمدی ناشی از عدم رعایت نظامات دولتی و موازین علمی و فنی، دادگاه توجهاً به شکایت شاکی خصوصی و کیفرخواست دادسرا و نظریه‌های کمیسیون تخصصی پزشکی قانونی [سه نفره، 5 نفره و هفت نفره] که سوراخ شدن روده [پرفوراسیون روده] را جزو عوارض شناخته شده اینگونه اعمال جراحی اعلام کرده‌اند و وکیل محترم شاکی در لایحه تقدیمی اعلام کرده که چون وضعیت خاص جسمانی متوفی یعنی چاقی هیچ تأثیری در ایجاد عارضه مذکور نداشته، فلذا قصور پزشک معالج صددرصد است که این مستلزم بازنگری در نظریه‌های مختلف فقهی و بیان نظریه مقنن در باب مسئولیت پزشک در راستای انطباق با هر یک از نظریات مختلف فقهی است: 1- نظریه مسئولیت سبب مقدم در تأثیر: که براساس آن در جایی که اسباب متعدد موجب وقوع یک حادثه شده‌اند تنها سببی که مقدم بر دیگر اسباب در وقوع حادثه تأثیر داشته مسئول است. 2- نظریه اشتراک در مسئولیت: یعنی در صورت تعدد اسباب و مؤثر بودن آنها در ایجاد حادثه همه آنها در مسئولیت ناشی از آن شریک هستند از جمله مرحوم آیت‌ا… خویی اشتراک در ضمان را در مبانی تکمله‌المنهاج جلد 2 کتاب دیات مسأله 272 و مرحوم حضرت امام خمینی (ره) در تحریرالوسیله جلد 2، کتاب غصب صفحه 170 مسأله 67 اشتراک در ضمان را پذیرفته‌اند. 3- نظریه مسئولیت سبب مؤخر در وجود یعنی آخرین سببی که از نظر زمانی بعد از اسباب دیگر به وجود آمده، مسئول است و اسباب مقدم فاقد هرگونه مسئولیت مدنی و جزایی هستند که این نظریه از نظر علمی چندان قابل دفاع نیست، زیرا ممکن است سبب اخیر میزان تأثیرگذاریش به مراتب کمتر از اسباب مقدم باشد و تحمیل مسئولیت بر سبب اخیر بر خلاف عدالت کیفری و ناسازگار با مبانی شریعت است. 4- نظریه سبب قوی‌تر: بر اساس آن در میان اسباب هر سببی که قوی‌تر از سایر اسباب است مسئول نتیجه ایجاد شده است حتی در زمان اجتماع سبب و مباشر سبب قوی‌تر حتی بر مباشر نیز مقدم است و صاحب جواهر می‌گوید: و ربما احتمل ترجیح الاقوی کما لو نصب سکینا فی البئر المذکور«جواهرالکلام-ج37ص56» که در قانون مجازات اسلامی گرایش مقنن به هر یک از نظریات مذکور وجود دارد[مواد316 و 317 و318 و 334 و 340 و 341 و 363 و 364 و 365 و366] و آنچه که برآیند فقه جزایی اسلام است این است که با فرض اینکه اسباب متعدد در وقوع نتیجه تأثیر داشته باشند همه اسباب به تناسب تأثیری که در وقوع نتیجه داشته‌اند مسئول باشند و جهت برآورد میزان تقصیر هر سبب از طریق مراجعه به کارشناس صورت خواهد گرفت و حتی چنانچه برخی از اسباب با دخالت سبب بعدی تأثیر خود را از دست بدهد از طریق کارشناسی قابل تشخیص است که در مانحن‌فیه حداقل دو تا سبب «پارگی روده ناشی از سهل‌انگاری متهم» و «وضعیت خاص جسمانی خود متوفی» اسباب طولی محسوب میشوند ولی میزان تأثیرگذاری آنها از طریق استنباط یا استدلال قضایی قابل تشخیص نیست بلکه جلب نظر کارشناس فنی در رشته علوم پزشکی میزان تأثیر سبب ناشی از فعل متهم را ده درصد اعلام کرده است که این میزان در سه مرحله در کمسیون کارشناسی مورد تأیید قرار گرفته است که به نظر دادگاه با قرائن و اوضاع و احوال محقق قضیه نیز انطباق دارد و قانون مجازات اسلامی مصوب 11/2/1392 در ماده 526 نیز همین سبک را پذیرفته است. علی‌هذا نظر به مراتب بالا و اقرار صریح متهم بزه انتسابی محرز و مسلم است و با در نظر گرفتن قانون حاکم بر وقوع جرم و مستنداً به مواد 316 و 318 و 319 و 367 و تبصره 3 ماده 295 و 302 و 294 و 616 از قانون مجازات اسلامی مصوب 1370 و 1375 با رعایت ماده 22 از همان قانون به لحاظ وضع خاص وی نامبرده را به پرداخت چهل میلیون ریال جـزای نقدی بـدل از حبـس از جهـت جنبه عمـومـی جـرم و هـمچنین نـامبرده را به پرداخت بهاء ریالی ده درصد دیه کامل از جهت ارش قصور پزشکی در حق وراث قانونی متوفی محکوم می‌نماید. مهلت پرداخت دیه از تاریخ وقوع جرم 2 سال است. رأی صادره حضوری بوده و ظرف مهلت بیست روز پس از ابلاغ، قابل تجدیدنظر در محاکم محترم تجدیدنظر استان تهران می‌باشد.
رئیس شعبه 1043 دادگاه عمومی جزایی تهران ـ افراسیاب

رای دادگاه تجدید نظر

تجدیدنظرخواهی آقای ع.م. به وکالت از اولیایدم مرحوم نسبت به دادنامه 0613 -12/6/92 صادره از شعبه 1043 دادگاه عمومی جزایی تهران مشعر بر صدور حکم به جزای نقدی و پرداخت ده درصد دیه کامله مرد مسلمان از باب تسبیب در صدمه بدنی منتهی به فوت به لحاظ عدم رعایت موازین پزشکی با مسئولیت ده درصدی نظر به مفاد لایحه تسلیمی تجدیدنظرخواه و سایر محتویات پرونده مبتنی به ادله لازمه کافیه بر قابلیت نقض دادنامه نبوده و با رد آن به استناد بند الف از ماده 257 از قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور کیفری دادنامه معترض‌عنه را تأیید کرده و اعلام میدارد. رأی صادره قطعی است. 
رئیس شعبه 4 دادگاه تجدیدنظر استان تهران ـ مستشار دادگاه
جوادی ـ سعادت‌زاده

توضیح: نمونه رای های منتشر شده در دادراه اعم از نمونه رای بدوی، نمونه رای تجدید نظر و نمونه رای دیوان عموما از نمونه رای های منتشر شده از سوی قوه قضائیه و مراکز و پژوهشگاه های وابسته به قوه قضائیه برگرفته شده است.