درخواست طلاق زوجه به دلیل ازدواج مجدد زوج

درتاریخ : 1392/09/16 به شماره : 9209970906801309

موضوعات مرتبط با این نمونه رأی و مرجع صدور

این نمونه رای که در شعبه 8 دیوانعالی کشور صادرشده است درباره این موضوعات می باشد: طلاق، ازدواج مجدد، گذشت شاکی، رابطه نامشروع، عسر و حرج

چکیده رای

اعلام گذشت زوجه در خصوص شکایت رابطه نامشروع زوج، دلیل رضایت وی در خصوص ازدواج مجدد وی که قبلاً تحقق‌یافته محسوب نمی‌شود.

خلاصه جریان پرونده

 خانم س.ح. در تاریخ 8/11/90 دادخواستی با وکالت خانم ر.م. به‌طرفیت آقای الف.س. به خواسته طلاق تقدیم نموده که شعبه 244 دادگاه عمومی تهران تحت پرونده شماره 1900/90 عهده‌دار رسیدگی شده است. وکیل خواهان در دادخواست تقدیمی توضیح داده که موکلش به‌موجب سند ازدواج شماره 6698 مورخ 26/11/78 دفتر ازدواج شماره … حوزه ثبتی تهران با صداقیه 314 سکه بهار آزادی به عقد دائمی و رسمی خوانده درآمده است. حاصل این ازدواج یک فرزند دختر 9 ساله می‌باشد. زوج دارای سوء رفتار بوده و مبادرت به ازدواج مجدد بدون اجازه و رضایت خواهان نموده است. با توجه به عسر و حرج زوجه و تخلف زوج از شروط ضمن عقد تقاضای صدور حکم طلاق دارد. اولین جلسه رسیدگی دادگاه به تاریخ 22/3/91 با حضور خوانده تشکیل می‌گردد. خواهان و وکیل وی حضور ندارند. خوانده در مقام دفاع اظهار می‌دارد همسر اینجانب فقط به خاطر گرفتن امتیازات مالی و مادیات با طرح یک دعوای غیر واقعی در دادگاه ارشاد، اتهام رابطه نامشروع به اینجانب زده و علی‌رغم تبرئه اینجانب بعد از مدت پنج ماه مجدداً اعلام نموده که همسر دوّم بدون اطلاع ایشان برگزیده‌ام. لازم به ذکر است که ایشان کاملاً از این موضوع اطلاع داشته و کتباً نیز رضایت خود را اعلام داشته و حالا بعد از گذشت پنج ماه به علّت نرسیدن به اهداف مادی غیرمنطقی خود که زیر بار آن نرفته‌ام مجدداً درخواست طلاق نموده است زوجه کل مبلغ مهریه‌اش را که 314 سکه بوده معادل مبلغ 154 میلیون تومان نقداً دریافت نموده است اینجانب در سن 14 سالگی برادر خود را در جبهه‌های نبرد حق علیه باطل ازدست‌داده‌ام و برادر شهید هستم در سن 16 سالگی به مدت دو سال از سال 65 تا 67 خودم در جبهه‌ها حضور داشته‌ام. دارای خانواده‌ای مذهبی و معتقد و پایبند به اصول اخلاقی بوده و هستم. ولی همسرم تحت تأثیر مسائل مادی بوده و به‌منظور دست‌یابی به کلیه اموال و دارایی اینجانب مرا تحت‌فشار قرار می‌داد تا سند آپارتمانی که در آن زندگی می‌کنیم را بنام وی مستقل نمایم و اختیاری که اموال خود را به ایشان بدهم وقتی با مخالفت من مواجه شد شروع به قهر و ترک منزل نمود و زندگی را به کام من و دخترم تلخ نموده و با ترک منزل مرا تحت‌فشار قرار داده است. مادرش سهم عمده و بزرگی در از هم پاشیدن زندگی ما داشته است. تحت‌فشار از اینجانب تعهد اخلاقی گرفته و با اغفال اینجانب و گرفتن تعهدات مکرر با این توجیه که این تعهدات اصلاً ارزشی ندارد و شما تعهد بدهید تا زوجه به زندگی بازگردد بنده را اغفال می‌نمودند. زوجه از تابستان 90 منزل را ترک نموده و محکوم به تمکین شده است. با توجه به دختر 10 ساله و پرداخت کل مهریه و پایبند بودن بنده به کلیه اصول زندگی و خانواده حاضر به طلاق همسرم نیستم. خواهان ضمن اینکه یک سال است زندگی مشترک را ترک نموده در بین اقوام و بستگان شایع نموده که مشکل اخلاقی دارم و آبروی مرا نزد همگان از بین برده است. تصویری از دادنامه شماره 1179 مورخ 4/10/90 شعبه هشتم دادگاه خانواده شهرری موضوع محکومیت زوجه به تمکین که طی دادنامه شماره 189 مورخ 30/1/91 شعبه 26 دادگاه تجدیدنظر استان تهران تأییدشده ضمیمه می‌گردد. دادگاه بدون انجام تحقیقات و ارجاع امر به داوری ختم دادرسی را اعلام و با توجه به محتویات پرونده و اظهارات طرفین و احراز رابطه زوجیت و اینکه خواهان دلیلی که حکایت از وقوع وی در عسر و حرج باشد یا تحقق شروط ضمن عقد را اثبات نماید ارائه ننموده و صرف تنفر از شوهر نمی‌تواند موجبی برای از هم گسیختن نهاد مقدس خانواده گردد طی دادنامه شماره 444 مـورخ 24/3/91 حکم به ردّ دعوی زوجه صادر می‌نماید. پس از ابـلاغ ایـن رأی بـه وکـیل زوجـه، نامـبرده مـبادرت به‌تجدیدنظرخواهی نموده و در لایحه خود توضیح می‌دهد که زوج از بندهای 2و12 شروط ضمن عقد تخلف نموده است. زوج بدون رضایت همسرش اقدام به ازدواج مجدد نموده و این موضوع را در پرونده جزایی شماره 900470 شعبه 1090دادگاه جزایی ارشاد تهران اقرار نموده است. چون شعبه موردنظر بلاتصدی بوده قرار بود وقت رسیدگی تجدید شود ولی بدون هیچ‌گونه رسیدگی دادرسی شعبه مبادرت به صدور رأی نموده است. یکی از دلایل سوء رفتار زوج تعهدات مورخ 27/10/88 و 8/5/90 می‌باشد که تقدیم می‌گردد. به ضمیمه لایحه تصویری از دادنامه شماره 768 مورخ 27/6/90 شعبه 1090 دادگاه جزایی تهران که طی آن زوج به اتهام رابطه نامشروع با خانم الف.ح. تحت تعقیب قرارگرفته ولی نامبردگان در مراحل دادرسی اظهار نموده‌‌اند بین آن‌ها صیغه محرمیت و عقد ازدواج موقت جاری شده و رابطه غیرشرعی نداشته‌اند و صرف‌نظر از اعلام گذشت شاکیه (زوجه) به لحاظ فقد ادله اثباتی حکم برائت متهمین صادرشده ارائه می‌شود. در تعهدنامه کتبی مورخ 27/10/88 زوج اعلام نموده متعهد می‌شوم با توجه به خطاهایی که نسبت به همسرم داشته‌ام (مسائل غیراخلاقی و غیرشرعی) از این تاریخ به بعد اگر کوچک‌ترین خطا و اشتباه دیگری از من سر زند به‌نحوی‌که احتیاج به اثبات نداشته باشد و فقط در همین حد که ایشان این موضوع را تشخیص دهد تعهد می‌نمایم که بدون هیچ عذری در دادگاه خانواده حاضرشده و برگه طلاق را امضاء نمایم. در تعهدنامه مورخ 8/5/90 زوج اعلام نموده: بدین‌وسیله به همسرم متعهد می‌شوم فردا صبح با ایشان در محضر حضور یافته و تعهد محضری می‌نمایم که حق طلاق یک‌طرفه را با در نظر گرفتن تمام شرایط نفقه و مهریه و دخترم را به ایشان محضری نمایم. شعبه 47 دادگاه تجدیدنظر استان تهران به‌موضوع رسیدگی و با این استدلال که دادگاه بدوی قبل از ورود به ماهیت دعوی ملزم به تعیین داور بوده طی دادنامه شماره 1841 مورخ 25/9/91 با تلقی حکم صادره به‌قرار ضمن نقض آن پرونده را به دادگاه بدوی اعاده می‌نماید. آقای ک.م. از ناحیه زوج اعلام وکالت می‌نماید. جلسه رسیدگی دادگاه بدوی به تاریخ 23/12/91 با حضور زوجین و وکلای آنان تشکیل می‌گردد. وکیل خواهان مطالب خود را به شرح دادخواست تقدیمی اعلام و اضافه می‌نماید به لحاظ تخلف زوج از بند 12 شروط ضمن عقد تقاضای طلاق داریم زیرا زوج در پرونده دیگری اقرار به ازدواج مجدد به‌صورت موقت نموده و شرط محقق شده است. ضمن اینکه زوج چندین مرتبه تعهد به حسن معاشرت داده و به لحاظ سوء رفتار خود تعهد داده که حق طلاق محضری به زوجه بدهد وکیل زوج در مقام دفاع اظهار می‌نماید که اقرار زوج در دادسرا تحت اجبار و اکراه و برای رهایی از اتهامی بوده که بیان‌شده است. ضمن اینکه حکم مورد استناد دارای دو قسمت است. یک قسمت آن اعلامی است که به شرح اظهارات طرفین اشاره‌کرده و یک قسمت به عدم وقوع بزه اشاره‌کرده است. تصویری از دادنامه شماره 1093 مورخ 30/7/91 شعبه 243 دادگاه خانواده تهران که طی آن دعوی طلاق زوجه به لحاظ تخلف زوج از شروط ضمن عقد به علّت طرح همین موضوع در شعبه 244 دادگاه خانواده تهران مواجه با صدور قرار ردّ دعوی شده ضمیمه می‌گردد. در این مرحله دادگاه مبادرت به صدور قرار ارجاع امر به داوری نموده که پس از تعیین داوران و طی تشریفات، نظر آنان که مفاداً حکایت از عدم توفیق در برقراری صلح و سازش بین زوجین دارد، ارائه می‌شود. دادگاه در جلسه رسیدگی مورخ 7/3/92 پرونده استنادی مربوط به رابطه نامشروع زوج را مطالبه و خلاصه مفید آن را در صورت‌مجلس قید می‌نماید. دادگاه ختم دادرسی را اعلام و با توجه به محتویات پرونده و اظهارات طرفین و احراز رابطه زوجیت و اینکه مساعی دادگاه و داوران در جهت ایجاد صلح و سازش مفید و مؤثر واقع نگردیده و زوجه و وکیل وی با اشاره به سوء رفتار زوج و دادن تعهدات کتبی در ازدواج مجدد مدّعی عسر و حرج زوجه و تخلف زوج از بندهای 2و12 شروط ضمن عقد گردیده ولی زوج منکر ازدواج مجدد خود و سوء معاشرت گردیده و صدور تعهدها را نیز جهت حفظ کانون خانواده بیان کرده است و در پرونده استنادی دلیلی بر ازدواج مجدد زوج وجود نداشته و صرف تعهدات و وجود یک فقره پـرونده کیفری که با اشاره به رضایت زوجه منجر به‌حکم برائت شده نمـی‌تواند دلیلی بر سوء معاشرت زوج و وجود عسر و حرج باشد بنابراین با توجه به اینکه خواهان دلیل موجه و محکمه‌پسندی برای اثبات ادعایش به دادگاه ارائه ننموده ادعای خواهان را وارد ندانسته و طی دادنامه شماره 600 مورخ 10/4/92 حکم به ردّ دعوی زوجه صادر می‌نماید. پس از ابلاغ این رأی به وکیل زوجه، نامبرده مبادرت به تجدیدنظرخواهی نموده و در لایحه خود به دلایل عسر و حرج زوجه و تحقق شروط ضمن عقد اشاره می‌نماید. زوج نیز طی لایحه‌ای به موارد مطروحه در لایحه تجدیدنظرخواه پاسخ می‌دهد. شعبه 47 دادگاه تجدیدنظر استان تهران، تجدیدنظرخواهی وکیل زوجه نسبت به دادنامه شماره 600 مورخ 10/4/92 شعبه 244 دادگاه خانواده تهران را وارد ندانسته و طی دادنامه شماره 999 مورخ 20/6/92 رأی تجدیدنظر خواسته را تأیید نموده است. این رأی در تاریخ 26/6/92 به زوجه ابلاغ گردیده و نامبرده ظرف مهلت مقرر قانونی، اعتراض و دادخواست فرجامی خود را نسبت به دادنامه اخیر تقدیم نموده که پس از ثبت و تبادل لوایح جهت رسیدگی به این شعبه ارجاع شده است. گزارش پرونده و لایحه فرجامی هنگام شور قرائت می‌شود.
هیأت شعبه در تاریخ بالا تشکیل گردید پس از قرائت گزارش آقای مسعود کریمپور نطنزی عضو ممیّز و ملاحظه اوراق پرونده مشاوره نموده چنین رأی می‌دهد:

رای دیوان

فرجام‌خواهی خانم س.ح. نسبت به دادنامه شماره 999 مورخ 20/6/92 شعبه 47 دادگاه تجدیدنظر استان تهران که در مقام تأیید دادنامه شماره 600 مورخ 10/4/92 شعبه 244 دادگاه عمومی تهران اصدار گردیده و متضمّن حکم به ردّ دعوی زوجه فرجام‌خواه به خواسته طلاق است، وارد و موجه به نظر می‌رسد زیرا زوجه و وکیل وی در دادخواست تقدیمی و مراحل دادرسی و لوایح ارائه‌شده با اشاره به سوء رفتار زوج و دادن تعهدات کتبی متعدد و ازدواج مجدد بدون رضایت زوجه مدّعی عسر و حرج زوجه و تخلف زوج از بندهای 2و12 شروط ضمن عقد گردیده و محکمه با توجه به محتویات پرونده و اظهارات و مدافعات طرفین و اخذ نظریه داوران و ملاحظه پرونده استنادی مربوط به رابطه نامشروع زوج با این استدلال که زوج منکر ازدواج مجدد خود و سوء رفتار گردیده و در پرونده استنادی نیز دلیلی بر ازدواج مجدد زوج وجود نداشته و صرف تعهدات و وجود یک فقره پرونده کیفـری که با رضـایت زوجـه منجر به صدور حکم برائت گردیده نمی‌تواند دلیلی بر سوء معاشرت زوج و وجود عسر و حرج برای زوجه باشد و نظر به اینکه زوجه دلیلی برای اثبات ادعایش ارائه ننموده حکم به ردّ دعوی وی صادر نموده است. درحالی‌که اولاً به حکایت پرونده استنادی پس از صدور قرار مجرمیت و کیفرخواست علیه زوج و خانم الف.ح. به اتهام برقراری رابطه نامشروع به علّت اظهارات متهمین به شرح اوراق و ردیف 43 و 44 پرونده و احراز رابطه زوجیت حکم برائت متهمین صادرشده است زوج به شرح صورت‌جلسه مورخ 22/6/90 شعبه 1090 دادگاه جزایی تهران خداوند را به‌شهادت گرفته و اقرار نموده که با خانم الف.ح. صیغه محرمیت جاری نموده‌ایم و خانم الف.ح. نیز اقرار نموده که بین ما صیغه محرمیت پشت موتورسیکلت جاری شد. دادگاه نیز طی دادنامه شماره 768 مورخ 27/6/90 چنین انشاء رأی نموده است: «با توجه به مجموع محتویات پرونده، دفاعیات و انکار متهمین در مراحل تحقیق و دادرسی در جلسه دادگاه و اظهارات ایشان مبنی بر اینکه بین نامبردگان صیغه محرمیت و عقد موقت ازدواج جاری شده و رابطه غیرشرعی نداشته‌اند و کاملاً شرعی بوده است و با عنایت به اینکه برخلاف ادعای آن‌ها در پرونده دلیل و مدرکی وجود ندارد. … صرف‌نظر از اعلام گذشت شاکیه خانم س.ح. به لحاظ فقد ادله اثباتی حکم برائت متهمین صادر می‌گردد». ملاحظه می‌شود که دادگاه با احراز رابطه زوجیت موقت بین متهمین ناشی از اقرار آنان حکم برائت صادر نموده و حتی زوج در لوایح خود تلویحاً ازدواج مجدد خود را نیز پذیرفته ولی آن را ناشی از اعلام رضایت زوجه توصیف نموده درحالی‌که اعلام گذشت زوجه در خصوص شکایت مبنی بر رابطه نامشروع زوج بوده و نمی‌توان آن را به‌عنوان رضایت برای ازدواج مجدد زوج که قبلاً تحقق‌یافته محسوب نمود. ضمن اینکه تعهدات مکتوب زوج در چندین نوبت نیز حکایت از قبول نمودن سوء‌رفتار و دادن حق طلاق به زوجه دارد. بنابراین مجموع موارد مراتب اشعاری بر عسر و حرج زوجه در تداوم زوجیت و تخلف زوج از بند 12 شروط ضمن عقد دلالت داشته و ردّ دعوی نامبرده با محتویات پرونده مغایرت دارد. ازاین‌رو دادنامه‌های بدوی و فرجام‌خواسته که بدون توجه به موارد مرقوم انشاء گردیده به لحاظ عدم مطابقت آن با دلالت محتویات پرونده و مغایرت آن با موازین قانونی مخدوش بوده و مستنداً به بند 2 ماده 371 قانون آیین دادرسی مدنی نقض می‌شود و رسیدگی مجدد به استناد بند ج ماده 401 همان قانون به شعبه هم‌عرض دادگاه صادرکننده رأی منقوض ارجاع می‌گردد.
رئیس شعبه 8 دیوان‌عالی کشورـ مستشارـ عضو معاون
عباسیان ـ ناصح ـ کریمپور نطنزی

توضیح: نمونه رای های منتشر شده در دادراه اعم از نمونه رای بدوی، نمونه رای تجدید نظر و نمونه رای دیوان عموما از نمونه رای های منتشر شده از سوی قوه قضائیه و مراکز و پژوهشگاه های وابسته به قوه قضائیه برگرفته شده است.