ابطال قسمتی از تصویب‌نامه هیأت وزیران به شماره 123732مورخ 29/10/1360.
این دادنامه به منظور رسیدگی به طرح دعوی آقای عباس شیرینبیان به وکالت از بنیاد علوی. با خواسته ابطال قسمتی از تصویب‌نامه هیأت وزیران به شماره 123732مورخ 29/10/1360. از سوی هیأت عمومی دیوان عدالت اداری با مشخصات پرونده، گردش کار و رأی زیر صادر شده است:
کلاسه پرونده : 232/71
شاکی : آقای عباس شیرینبیان به وکالت از بنیاد علوی.
تاریخ رأی: شنبه 2 مرداد 1372
شماره دادنامه :
مقدمه:
شاکی طی دادخواست تقدیمی اعلام داشتهاند: هیأت وزیران طبق مصوبه مورخ 29/10/1360 بنگاه ترجمه و نشر کتاب را به‌عنوان مرکز انتشارات علمی و فرهنگی و وابسته به وزارت فرهنگ و آموزش عالی تغییر وضعیت داده و مالکیت آن را از بنیاد علوی خارج نموده است. از آنجایی که طبق فرمان حضرت امام (ره) اموال مذکور از امور مربوط به دولت خروج موضوعی دارد و موضوع حکم تحت امر ولایت فقیه میباشد و با عنایت به این‌که طبق نظریه شورای نگهبان به شماره 1035مورخ 17/7/1368 دولت و مجلس حق وضع قانون و تعیین تکلیف برای بنیاد را دارند و با امعان نظر به این‌که مصوبه هیأت وزیران به شماره 123732 مورخ 29/10/1360 خارج از حدود اختیارات قانونی وضع و تصویب گردیده است، لذا به استناد ماده 11 قانون دیوان عدالت اداری درخواست رسیدگی و صدور حکم بر ابطال مصوبه مذکور در آن قسمت که مربوط به بنگاه ترجمه و نشر کتاب میگردد، مورد استدعا است.
اداره کل حقوقی ریاست جمهوری در پاسخ به شکایت مذکور طی نامه شماره 3642مورخ 17/3/1372 اعلام داشتهاند ضمن ارسال تصویر جوابیه شماره 1731/51 – 2/3/1372 وزارت فرهنگ و آموزش عالی توجه هیأت عمومی دیوان را به مفاد لایحه قانونی واگذاری اختیارات و وظایف و اداره کلیه واحدهایی که تاکنون از طریق شورای انقلاب اسلامی ایران یا هیأت دولت و یا تصمیمات نخست وزیر به وزارتخانهها و یا مؤسسات وابسته به دولت منتقل یا واگذار شده یا شوند مصوب 15/7/1358 شورای انقلاب معطوف مینماید. در لایحه جوابیه مورخ 2/3/1372 مدیر کل دفتر حقوقی وزارت فرهنگ و آموزش عالی نیز آمده است:
بنگاه ترجمه و نشر کتاب که به موجب مصوبه مجلس شورای اسلامی به شرکت وابسته به وزارت فرهنگ و آموزش عالی تغییر نام یافته است، طبق ماده اول اساسنامه آن یک مؤسسه غیر انتفاعی است و برابر تبصره ماده 18 اساسنامه مذکور قسمتی از برنامههای آن با سرمایه شرکت یونسکو به اجراء درخواهد آمد و بر خلاف ادعای بنیاد مذکور نمیتواند خدماتی به مستمندان و کارگران بنماید.
هدف از تأسیس آن برابر ماده 3 اساسنامه موصوف منطبق با اهداف وزارت متبوع است.
بنگاه مذکور یک مؤسسه مستقل و دارای شخصیت حقوقی مجزا از اموال پهلوی و عمال آن بوده، بنابراین فرمان حضرت امام(ره) که ناظر به افراد واشخاص وابسته به رژیم پهلوی است شامل آن نمیگردد.
بنگاه مذکور مجدداً براساس قانون تبدیل مرکز انتشارات علمی و فرهنگی مصوب 29/2/1363 مجلس شورای اسلامی به صورت شرکت دولتی وابسته به وزارت فرهنگ و آموزش عالی در آمده، و در تاریخ 3/2/1363 به تأیید شورای محترم نگهبان نیز رسیده است، توجه خواهند فرمود، وابستگی شرکت مذکور به وزارت متبوع تنها مصوبه شماره 123732مورخ 29/10/1360 هیأت محترم وزیران نمیباشد، تا با ابطال آن از مشروعیت قانونی آن خارج گردد بلکه مؤید مشروعیت و قانونی بودن وابستگی آن مصوبه مجلس شورای اسلامی و تأیید شورای محترم نگهبان نیز میباشد.
هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق به ریاست حجتالاسلام والمسلمین محمدرضا عباسیفرد و با حضور رؤسای شعب دیوان تشکیل و پس از بحث و بررسی و انجام مشاوره با اتفاق آراء به شرح آتی مبادرت به صدور رأی مینماید.
رای هیات عمومی:
ماده واحده لایحه قانونی واگذاری اختیارات و وظایف و اداره کلیه واحدهایی که تاکنون از طریق شورای انقلاب اسلامی ایران یا هیأت دولت و یا تصمیمات نخست وزیر به وزارتخانهها و یا مؤسسات وابسته به دولت منتقل یا واگذار شده یا میشوند به مؤسسات مذکور مصوب 15/7/1358 شورای انقلاب و همچنین قانون تبدیل مرکز انتشارات علمی و فرهنگی از صورت «مراکز وابسته» به «شرکت دولتی وابسته» مصوب 29/1/1363 مجلس شورای اسلامی مبین تأیید تصمیمات و مصوبات و اقدامات هیأت دولت در باب انتقال و نحوه اداره بنگاه ترجمه و نشر کتاب است و بدین جهت مقررات تصویب‌نامه شماره 123732 مورخ 29/10/1360 هیأت وزیران در خصوص بنگاه مذکور مغایر قانون شناخته نمیشود.
شاکی طی دادخواست تقدیمی اعلام داشتهاند: هیأت وزیران طبق مصوبه مورخ 29/10/1360 بنگاه ترجمه و نشر کتاب را به‌عنوان مرکز انتشارات علمی و فرهنگی و وابسته به وزارت فرهنگ و آموزش عالی تغییر وضعیت داده و مالکیت آن را از بنیاد علوی خارج نموده است. از آنجایی که طبق فرمان حضرت امام (ره) اموال مذکور از امور مربوط به دولت خروج موضوعی دارد و موضوع حکم تحت امر ولایت فقیه میباشد و با عنایت به این‌که طبق نظریه شورای نگهبان به شماره 1035مورخ 17/7/1368 دولت و مجلس حق وضع قانون و تعیین تکلیف برای بنیاد را دارند و با امعان نظر به این‌که مصوبه هیأت وزیران به شماره 123732 مورخ 29/10/1360 خارج از حدود اختیارات قانونی وضع و تصویب گردیده است، لذا به استناد ماده 11 قانون دیوان عدالت اداری درخواست رسیدگی و صدور حکم بر ابطال مصوبه مذکور در آن قسمت که مربوط به بنگاه ترجمه و نشر کتاب میگردد، مورد استدعا است.
اداره کل حقوقی ریاست جمهوری در پاسخ به شکایت مذکور طی نامه شماره 3642مورخ 17/3/1372 اعلام داشتهاند ضمن ارسال تصویر جوابیه شماره 1731/51 – 2/3/1372 وزارت فرهنگ و آموزش عالی توجه هیأت عمومی دیوان را به مفاد لایحه قانونی واگذاری اختیارات و وظایف و اداره کلیه واحدهایی که تاکنون از طریق شورای انقلاب اسلامی ایران یا هیأت دولت و یا تصمیمات نخست وزیر به وزارتخانهها و یا مؤسسات وابسته به دولت منتقل یا واگذار شده یا شوند مصوب 15/7/1358 شورای انقلاب معطوف مینماید. در لایحه جوابیه مورخ 2/3/1372 مدیر کل دفتر حقوقی وزارت فرهنگ و آموزش عالی نیز آمده است:
بنگاه ترجمه و نشر کتاب که به موجب مصوبه مجلس شورای اسلامی به شرکت وابسته به وزارت فرهنگ و آموزش عالی تغییر نام یافته است، طبق ماده اول اساسنامه آن یک مؤسسه غیر انتفاعی است و برابر تبصره ماده 18 اساسنامه مذکور قسمتی از برنامههای آن با سرمایه شرکت یونسکو به اجراء درخواهد آمد و بر خلاف ادعای بنیاد مذکور نمیتواند خدماتی به مستمندان و کارگران بنماید.
هدف از تأسیس آن برابر ماده 3 اساسنامه موصوف منطبق با اهداف وزارت متبوع است.
بنگاه مذکور یک مؤسسه مستقل و دارای شخصیت حقوقی مجزا از اموال پهلوی و عمال آن بوده، بنابراین فرمان حضرت امام(ره) که ناظر به افراد واشخاص وابسته به رژیم پهلوی است شامل آن نمیگردد.
بنگاه مذکور مجدداً براساس قانون تبدیل مرکز انتشارات علمی و فرهنگی مصوب 29/2/1363 مجلس شورای اسلامی به صورت شرکت دولتی وابسته به وزارت فرهنگ و آموزش عالی در آمده، و در تاریخ 3/2/1363 به تأیید شورای محترم نگهبان نیز رسیده است، توجه خواهند فرمود، وابستگی شرکت مذکور به وزارت متبوع تنها مصوبه شماره 123732مورخ 29/10/1360 هیأت محترم وزیران نمیباشد، تا با ابطال آن از مشروعیت قانونی آن خارج گردد بلکه مؤید مشروعیت و قانونی بودن وابستگی آن مصوبه مجلس شورای اسلامی و تأیید شورای محترم نگهبان نیز میباشد.
هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق به ریاست حجتالاسلام والمسلمین محمدرضا عباسیفرد و با حضور رؤسای شعب دیوان تشکیل و پس از بحث و بررسی و انجام مشاوره با اتفاق آراء به شرح آتی مبادرت به صدور رأی مینماید.
رای هیات عمومی:
ماده واحده لایحه قانونی واگذاری اختیارات و وظایف و اداره کلیه واحدهایی که تاکنون از طریق شورای انقلاب اسلامی ایران یا هیأت دولت و یا تصمیمات نخست وزیر به وزارتخانهها و یا مؤسسات وابسته به دولت منتقل یا واگذار شده یا میشوند به مؤسسات مذکور مصوب 15/7/1358 شورای انقلاب و همچنین قانون تبدیل مرکز انتشارات علمی و فرهنگی از صورت «مراکز وابسته» به «شرکت دولتی وابسته» مصوب 29/1/1363 مجلس شورای اسلامی مبین تأیید تصمیمات و مصوبات و اقدامات هیأت دولت در باب انتقال و نحوه اداره بنگاه ترجمه و نشر کتاب است و بدین جهت مقررات تصویب‌نامه شماره 123732 مورخ 29/10/1360 هیأت وزیران در خصوص بنگاه مذکور مغایر قانون شناخته نمیشود.
توضیح: نمونه رای های منتشر شده در دادراه اعم از نمونه رای بدوی، نمونه رای تجدید نظر و نمونه رای دیوان عموما از نمونه رای های منتشر شده از سوی قوه قضائیه و مراکز و پژوهشگاه های وابسته به قوه قضائیه برگرفته شده است.