درتاریخ : 1393/05/13 به شماره : 9309970910500153

موضوعات مرتبط با این نمونه رأی و مرجع صدور

این نمونه رای که در شعبه 32 دیوانعالی کشور صادرشده است درباره این موضوعات می باشد:

چکیده رای

در صورتی که دادگاه برای صدور رأی به نظریه کارشناسی استناد نماید، باید همه قسمت‌های نظریه کارشناسی را ملاک عمل خود قرار دهد و نمی‌تواند تنها به بخشی از نظریه که موافق با استنباط دادگاه از قضیه است استناد نماید.

خلاصه جریان پرونده

سرباز وظیفه م.ش. در تاریخ 12/6/1386 ساعت 15: 23 در موقعیت پستی برجک در پادگان … ک. مورد اصابت یک گلوله از ناحیه ران قرار گرفته که مراتب از ناحیه فرمانده گروه شهداء (منطقه …) نیروی هوایی سپاه به دادسرای نظامی ک. گزارش شده‌است. به لحاظ سکونت مجروح در شهرستان ب. با تقاضای دادسرای نظامی ک. پرونده به دادسرای نظامی ل. احاله شده و در مورد اتلاف عمدی 8 تیر فشنگ جنگی توسط سرباز مذکور قرار منع پیگرد صادر شده و از لحاظ احقاق حق مصدوم و پرداخت دیه از بیت‌المال به دادگاه ارسال شده که شرح ماوقع و اقدامات قضایی و روند رسیدگی در گزارش مورخ 13/7/1390 شعبه مفصلاً منعکس شده‌است. نهایتاً شعبه اول دادگاه نظامی یک ل. به موجب دادنامه شماره 5100428 مورخ 12/11/89 رأی به رد تقاضای وی و به بی‌حقی وی صادر کرده‌است. دادنامه مورد اعتراض م.ش. قرار گرفته و پرونده متعاقب اعتراض وی به دفتر دیوان‌عالی‌کشور ارسال و به این شعبه ارجاع شده‌است. شعبه با احصاء مواردی از نقص تحقیقات که در دادنامه شماره 0005000661 مورخ 14/7/90 منعکس است، ضمن نقض دادنامه تجدیدنظرخواسته، پرونده را جهت رفع نواقص احصاء شده به همان شعبه ارجاع نموده‌است. شعبه پس از عدم موافقت ریاست سازمان قضایی با احاله پرونده به ک. م.ش. را احضار کرده و مشخصات و آدرس مطلعان را از وی جویا شده که مشخصات و آدرس یکی از آنان را اعلام و دیگری را به بعد موکول نموده که متعاقباً به دادگاه اعلام نموده‌است. ق.ت. فرزند الف. در دادگاه اظهارنموده: در دژبانی نشسته بوده‌اند که ساعت 11 شب صدای تیر از سمت برجک شنیده شده با خودرو تریلر با یک نفر پاسدار رسمی به برجک یک رفته برجک را خالی دیده‌اند و سیم خاردار بود که بریده بود، امکان داخل آمدن وجود داشت؛ وارد محوطه شده‌اند. او از خودرو پیاده شده، م.ش. را دیده که از ناحیه پا مورد اصابت تیر قرار گرفته، با بی‌سیم اطلاع داده‌اند؛ وی بی‌هوش نبوده، او را به بیمارستان اعزام کرده‌اند. از وی سئوال کرده: چه کسی او را زده؟ اظهار نموده: «یک نفر مرا زد» کنار پادگان ما یک پادگان مقاومت بسیج بود. آن‌ها هم سربازانشان پست می‌دادند. وی در مورد اظهارات قبلی خود که یک نفر از سربازان نیروی مقاومت بسیج را پشت سیم خاردار دیده و از او چگونگی واقعه را پرسیده و او اظهار بی‌اطلاعی کرده، بیان نموده قضیه مربوط به پنج سال قبل است و حضور ذهن ندارد. بعداً به خاطر آورده که چنین موضوعی را به یاد می‌آورد، ولی اسم آن سرباز را نمی‌داند. وی اظهار کرده که دیگری م.ش. را زده و او برای خبر دادن 9 تیر شلیک کرده و بعضی از آن‌ها به دیوار بتنی برخورد کرده‌است. دادگاه با اعطاء نیابت به سازمان قضایی ک. ادامه تحقیقات را به آن مرجع واگذار کرده‌است. نیابت اعطایی به شعبه دوم دادگاه نظامی یک ک. ارجاع شده و ابتدا از شاکی تحقیق کرده و نظریه کارشناس سلاح را به او اعلام کرده به نظریه مذکور اعتراض کرده و خواستار ارجاع امر به هیئت کارشناسی سه نفره شده‌است. هیئت کارشناسی با توجه به اثرات ویران‌گر اسلحه کلت 45 (43/11 میلی‌متری) یا سلاح ژ ـ 3 و تخریب وسیع عضله که منجر به نقص عضو شده، سلاح به‌کاررفته را کلاشینکف ندانسته و فاصله شلیک را هفت‌متر دانسته و زاویه تیراندازی را از جلو به عقب اندکی از بالا به پایین با فاصله شلیک حدود 7 متر برآورد کرده‌است و حسب اظهارات شفاهی ستوان ع.پ. از پرسنل واحد قضایی سابقه تیراندازی از ناحیه افراد معاند و فرصت طلب در پوشش خودروهای عبوری در جاده اصلی به طرف پادگان مذکور مسبوق به سابقه است و در نتیجه امکان خودزنی و صحنه‌سازی و جراحی قبلی را منتفی و تیراندازی از سوی افراد ناشناس را با قاطعیت تأیید کرده‌است. شاکی اظهارنموده: متوجه حضور کسی بین دیوار بتنی و سیم‌خاردار شده پایین آمده که کارهای ایست و بازرسی را انجام دهد. وقتی شخص را رؤیت کرده به او گفته: چه کسی هستی؟ که آتش گلوله را دیده، افتاده زمین و بی‌هوش شده؛ پس از چند دقیقه به هوش آمده، تیراندازی کرده که نیروها را بالای سر خود دیده است… نماینده حقوقی یگان به نظریه کارشناس اولیه و رد کردن احتمال دیگرزنی توسط وی استناد کرده و بیان نموده نظریه هیئت کارشناسی سه نفره به وی ابلاغ نشده‌است. وی محل حادثه را پادگان … دانسته که گروه … ل. موقتاً در آن مستقر بوده و بعد به ل. مراجعت کرده که این منطقه به پادگان … تبدیل شده، لذا شکایت شاکی را متوجه پادگان … ندانسته است؛ بلکه باید نماینده گروه … دعوت شود. دادگاه نماینده حقوقی پادگان الف. را احضار کرده، با حضور وی و شاکی تشکیل جلسه داده، شاکی تقاضای دیه کرده‌است. آقای ع.پ. نماینده حقوقی پادگان مذکور به نظریه کارشناسی هیئت سه نفری کارشناسی اعتراض کرده و اظهار نموده حمله از طرف شخص ثالث متصور نیست، به‌نظر، یگان وی با شخص دیگری تبانی کرده و با سلاح خود ش. او را زده است و این حرف را بر اساس شواهد و قرائنی که در پرونده هست می‌گوید. ضمناً آقای ش.ک. مسئول وقت قضایی و انضباطی اطلاع کافی داشته و حضور دارد و تقاضای تحقیق از وی را کرده‌است. شاکی اظهار می‌دارد: اظهارات نماینده حقوقی را قبول ندارد. آن شب بالای سر وی آمده و گفته‌اند بگوید خودزنی کرده‌است، کارهای تو را درست می‌کنیم. بعد از این‌که او پذیرفته بود، سرهنگ پ. سراغ ق.ت. رفته بود که او را به بیمارستان رسانده بود و به او گفته بود برو به ش. بگو اعتراف کند خودزنی کرده‌است و آقای ت. قبول نمی‌کند. سرهنگ پ. او را تهدید می‌کند که کاری می‌کند خدمت سربازی‌اش سه سال طول بکشد. سرباز قبول می‌کند. شلوار او که مشخص می‌کرد از چه ناحیه‌ای تیر اصابت کرده، ناپدید شده و آن را از داخل بیمارستان برده‌اند. وی مجدداً به بیان صحنه و چگونگی موضوع پرداخته است. نماینده حقوقی یگان قضیه سرهنگ پ. را که اخیراً به ذهن شاکی آمده و علت تأخیر در بیان آن را جویا شده و این‌که چرا یک تیر اضافه از سلاح وی خالی شده به علاوه خودزنی یا دیگرزنی چه تأثیری به حال مسئول پادگان داشته است؟ شاکی اظهار نموده: چند بار این مسأله را بازگو کرده و قبلاً گفته است و شلوار مسیر ورود و خروج گلوله را نشان می‌داده و کارشناس از روی بانداژ انداختن مسیر گلوله را متوجه شده، خروجی گلوله سه سانتی‌متر و با وجود بهبودی جراحت تقریباً 15 سانتی‌متر خروجی گلوله است که طبق نظر کارشناس سه نفره استخوان ران یکی از قوی ترین استخوان‌های بدن امکان ندارد با سلاح کلاش چنین زخمی به وجود بیاید. در خصوص انگیزه مسئولان از خودزنی جلوه دادن موضوع، بازتاب گلوله خوردن وی در تهران است که برای پادگان جالب نبوده و ظاهراً پادگان خراب می‌شود. مثالی که ایشان می‌زند آن سرباز از چهارپایه افتاده نه این‌که تیر خورده باشد. طبق گزارش اولیه که ع.م. گزارش کرده ساعت 24 پوکه کشف شده 5 عدد بوده 3 پوکه گازی دو عدد جنگی که همراه یک قاشق در صحنه پیدا شده چون گروه‌های ده نفری و سه نفری در آن منطقه عبور و مرور می‌کرده‌اند برای وی هم جای سئوال است چگونه پس از شش ساعت چند پوکه دیگر اضافه شده‌است، امکان دارد بعد از رفت و آمد سربازان پوکه از طرف دیگر افتاده باشد. نماینده حقوقی یگان تقاضای ارجاع امر به هیئت پنج نفره کارشناسان را کرده‌است. ش.ک. ضمن بیان کشف 8 عدد پوکه و یک تیر فشنگ اضافی در فاصله 12 متری اظهار نموده همه پوکه‌ها مربوط به سلاح تحویلی به ش. بوده و یک عدد پوکه مازاد بر فشنگ‌ها وجود داشته است. موضوع به هیئت پنج نفره کارشناسان ارجاع شده‌است. هیئت کارشناسی فرضیه تبانی شاکی با دیگری را منتفی دانسته و دیگرزنی را شاید به شوخی تأیید کرده‌است. دادگاه با حضور شاکی و نماینده حقوقی یگان تشکیل جلسه داده پس از استماع اظهارات آنان، با توجه به نظریه هیئت پنج نفره کارشناسی در خاتمه رسیدگی با توجه به تناقض گفتار شاکی و وجود سیم خاردار حلقوی و اظهارات متهم که مؤید وجود سیم خاردار بین پادگان بسیج و سپاه می‌باشد و این‌که شاکی از طرف مقابل مجروح شده و اگر ادعای وی درست باشد که فرد ناشناس روبروی وی نشسته بوده باید از عقب مورد اصابت گلوله قرار می‌گرفت؟! در حالی که کشف پوکه ادعایی در پشت سر شاکی بوده است و بندهای یک و دو نظریه هیئت کارشناسی مؤید عدم صحت ادعای شاکی دانسته و مجروحیت وی را منتفی و همه قرائن را دال بر خودزنی دانسته و رأی بر ورود بی‌حقی شاکی در پرداخت دیه از بیت‌المال صادر کرده‌است. دادنامه به ذی‌نفع اعلام شده، طی لایحه مفصلی تقاضای تجدیدنظر کرده‌است. لایحه وی هنگام شور بررسی می‌شود. پرونده به دفتر دیوان‌عالی‌کشور ارسال و به این شعبه ارجاع شده‌است.

رای دیوان

باتوجه به نظریه هیئت‌های کارشناسی سه و پنج نفره که امکان خودزنی را با بیان استدلال‌های علمی منتفی اعلام کرده‌اند و آثار تخریبی گلوله شلیک شده و عدم مشاهده خالکوبی و سوختگی در محل اصابت گلوله که معمولاً در تیراندازی‌های نزدیک و چسبیده به هدف مشهود می‌باشد و این‌که دادگاه بخشی از نظریه هیئت کارشناسی پنج نفره را که در جهت تأیید انگاره و برداشت خود بوده و ملاک استنباط خویش قرار داده و بخش دیگر را که احتمال خودزنی را رد کرده نادیده انگاشته‌است، اعتراض شاکی را وارد دانسته و دادنامه تجدیدنظرخواسته را طبق بند (د) ماده 6 قانون تجدیدنظر آرای دادگاه‌ها نقض و رسیدگی به دادگاه هم‌عرض محول می‌شود.
رئیس شعبه 32 دیوان‌عالی‌کشور ـ عضو معاون
فرج‌اللهی ـ علیا

توضیح: نمونه رای های منتشر شده در دادراه اعم از نمونه رای بدوی، نمونه رای تجدید نظر و نمونه رای دیوان عموما از نمونه رای های منتشر شده از سوی قوه قضائیه و مراکز و پژوهشگاه های وابسته به قوه قضائیه برگرفته شده است.