درتاریخ : 1393/04/29 به شماره : 9309970909300168

موضوعات مرتبط با این نمونه رأی و مرجع صدور

این نمونه رای که در شعبه 29 دیوانعالی کشور صادرشده است درباره این موضوعات می باشد:

چکیده رای

صرف ادعای قاتل مبنی بر اعتقاد به مهدور الدم بودن مقتول بدون ارائه منشأ این اعتقاد نمی‌تواند موجب پذیرش آن در دادگاه باشد.

خلاصه جریان پرونده

حسب محتویات پرونده در ساعت 9:30 دقیقه مورخه 17/10/1390 درنتیجه یک فقره تیراندازی با سلاح گرم شخصی بنام آقای ق. ش. فرزند م. متولد سال 1354 مورد اصابت‌های متعدد گلوله قرارگرفته و درنتیجه شدت و حساسیت جراحات وارده فوت نموده است صورت‌جلسه بازسازی صحنه قتل حکایت دارد که یک دستگاه کامیون کمپرسی ولوو به شماره انتظامی … به‌صورت روشن در مسیر جاده فرعی روستای … درحالی‌که حامل ماسه بوده متوقف و جسد یک مرد میان‌سال به‌صورت خون‌آلود در زیر کامیون افتاده که 6 عدد پوکه (احتمالاً کلاشینکف) در کنار کامیون و نزدیک جسد کشف و داخل اتاق کامیون خون‌آلود بود:…. از شهود بنامان ر. و خ. هر دو الف. از اهالی روستای … که در حین وقوع قتل در محل حاضر بوده‌اند تحقیق که گفته‌اند با وانت نیسان شماره انتظامی … جهت حمل بار چوب می‌رفتیم که از راه دور متوجه شدیم یک دستگاه کامیون به سمت … در حال حرکت می‌باشد نزدیک شدیم متوجه گردیدیم شخصی ناشناس با اسلحه شخص دیگری را مورد هدف قرار داده و تیراندازی می‌کند وقتی متوجه ما شد به سمت ما حمله کرد با تهدید اسلحه خواست موبایل‌ها را تحویل دهیم که تحویل دادیم و گفت موبایل مقتول را برای وی بیاورم وگرنه مرا خواهد کشت که به این بهانه از صحنه فرار کردم و در این حین چند تیر نیز شلیک کرد و خودرو ما را سوار شد و متواری گشت و چهار نفر بنامان م.ح.- ص.ح.– ج.الف. و ر.الف.  قاتل را با ماشین مسروقه در طول مسیر روستای …- … در حالی که دارای نقاب بود… مشاهده نموده‌اند و …. اوراق 11 و 12 پرونده

آقای ر.الف. (ص19) ص.ح. (ص21 پرونده)- م.ح. و ج.الف. و ر.الف. به شرح اوراق 22 و 23 و 24 پرونده نیز مشاهدات خود را مشابه یکدیگر توضیح داده و گفته اند—در راه یک نیسان با راننده‌ای که با پارچه سیاه صورتش را پوشانده بود جلو ما رد شد و….

ابتدا خانم ب.ب.  فرزند ب. 56 ساله نیز گفته است فعلاً به کسی مظنون نمی‌باشم ص26

جانشین بازپرس دستوراتی در مورد اخذ پرینت ورودی و خروجی‌های تلفن‌های افرادی که درصحنه بوده‌اند و نیز مقتول و سایر موارد صادر نموده است ص33 و 34 و –
آقای ع.ش. فرزند م. متولد سال 1358 برادر مقتول گفته است کسی چند بار زنگ زد و ماسه می‌خواست اول مقتول دو دل بود بعد رفت و…. وص36

خودرو نیسان مسروقه در ملک آقای م…. نرسیده به روستای … در حوزه انتظامی پاسگاه … کشف شده است.

اداره کل پزشکی قانونی استان علت فوت مقتول ق. ش.خواجه را اصابت گلوله‌های متعدد به بدن و خونریزی و آسیب وسیع قلب و عوارض آن اعلام کرده است ص153

پلیس آگاهی فرماندهی انتظامی استان (تشخیص هویت) با موضوع اسلحه‌شناسی جنایی چنین گزارش نموده است: با توجه به بررسی جسد و محل تیراندازی و خودروی موجود درصحنه از مجموع هشت عدد پوکه جنائی پیداشده درصحنه جرم تعداد 3 تیر فشنگ به اتاق کامیون برخورد نموده و یک تیر به خودرو نیسان موجود درصحنه برخورد و دو تیر فشنگ مستقیماً به بدن متوفی و دو تیر پس از برخورد به جسم سخت و تغییر شکل و تجزیه شدن به‌طور سطحی وارد بدن متوفی گردیده است ص223 و 224 پرونده

جانشین بازپرس: دادگاه عمومی بخش با اعلام شماره تلفن‌های آقایان ن.- ع.– غ. و م. ع. و آقای ج.ب.به اداره عملیات ویژه پلیس آگاهی استان خواستار کنترل و بررسی‌های لازم گردیده است ص308

جانشین بازپرس: پس از انجام تحقیقات و صدور دستورات متعدد برای پیگیری و کشف و شناسایی مرتکب جرم در خصوص اتهام آقای م.ع.  فرزند ن.  مبنی بر ارتکاب قتل عمدی مرحوم ق.ش. قرار بازداشت موقت صادر نمود. ص334 که پس از اعتراض شعبه 101 دادگاه عمومی جزایی آن را تأیید کرده است. النهایه پس از ماه‌ها بررسی و درنتیجه کنترل تلفن برای بار دوم و تحقیق مجدداً آقای ج.ب. به‌عنوان مطلع به پلیس آگاهی احضار و مشارالیه در این مرحله شخصاً به ارتکاب قتل ق.ش. به‌وضوح اعتراف نموده و انگیزه خود انجام لواط توسط مقتول در 11 یا 12 سال قبل با خود و به‌قصد انتقام‌جویی ذکر و ایضاً با اعتراف به نگهداری سلاح کلاشینکف با مهمات مربوطه مأمورین اقدامات لازم را انجام و سلاح مذکور نیز کشف و گزارش گردیده است ص اوراق 413 الی 419 پرونده.

متهم ج.ب. فرزند م.د. حقوق شهرستان … در حضور بازپرس با ذکر جزئیات جریان به قتل رسانیدن مقتول قدرت ش.را کمّاً و کیفاً بیان داشته است که منتهی به صدور قرار بازداشت موقت وی شده است. ص444 و 443

بازسازی صحنه قتل با حضور متهم ج.ب. و دادرس جانشین بازپرس و مأمورین اداره عملیات ویژه پلیس مسئولین پاسگاه انتظامی… و آگاهی و… انجام پذیرفته که متهم به‌طور مفصل مطابق محتویات پرونده نحوه ایجاد تماس با مقتول و مقدمه‌چینی و تهیه سلاح کلاشینکف و سرانجام رفتن به محل وقوع قتل که قبلاً آن را پیش‌بینی نمود. و نیز طریقه تیراندازی و کشتن مقتول را توضیح و انگیزه خود را انجام لواط با وی در 11 یا 12 سال پیش عنوان نموده است .

رئیس اداره تشخیص هویت پلیس آگاهی پس از بررسی آثار موجود بر روی پوکه و گلوله‌های آزمایشی به‌دست‌آمده از شلیک آزمایش با اسلحه مکشوفه از متهم ج.ب.  با آثار پوکه و گلوله‌های جنائی جمع آور شد از صحنه قتل ق.ش. در سال 1390 و مقایسه میکروسکوپی آن نتیجتاً آن را دارای تشابه دانسته و اعلام داشته از اسلحه واحدی شلیک و خارج شده است.
بازپرس قرار مجرمیت صادر که آقای دادستان با اعلام نواقصی من‌جمله عدم اخذ شکایت اولیاء دم مقتول و عدم اظهارنظر درباره اتهام م.ع. و نیز سرقت خودرو گوشی‌های همراه آقای الف.خ. و سرقت گوشی‌های همراه ر. و الف.خ. و…. از بازپرس خواستار بررسی و تکمیل پرونده گردیده است ص486 و 487
جانشین موارد نقص موردنظر دادستان من‌جمله اخذ شکایت اولیاءدم مقتول را مرتفع نموده که مورد موافقت واقع گردیده است و کیفرخواست نیز به اتهام ارتکاب قتل عمدی مرحوم ق.ش. با اسلحه گرم کلاشینکف- سرقت مسلحانه مقرون به آزار و حمل و نگهداری سلاح جنگی و مهمات مربوطه علیه متهم صادر و به دادگاه ارسال‌شده است ص527
شعبه دوم کیفری استان آقای ر.ع. را به‌عنوان وکیل تسخیری متهم تعیین و انتخاب نموده است ص532

اولیاء دم مقتول نیز آقای ی.خ. را به‌عنوان وکیل خود انتخاب نموده‌اند 

دادگاه جلسه رسیدگی با حضور اولیاء دم مقتول و متهم ج.ب.و وکلای طرفین و نماینده دادستان تشکیل گردیده ابتدا اولیاء دم مقتول تقاضای قصاص نموده و سپس با تفهیم اتهام متهم از خود دفاع نموده و به ارتکاب قتل اعتراف و آن را ناشی از تجاوز لواط به عنف با خود در 11 تا 12 سال قبل دوران کودکی) ذکر نموده و در پایان نیز وکلای طرفین مطالبی در دفاع از موکلین خود بیان داشته‌اند اوراق 569 الی 574 پرونده

با تعیین وقت رسیدگی مجدد اولیاء دم مقتول و متهم و وکلای آن‌ها و نماینده دادستان و آقایان الف.خ. و ر.الف. به‌عنوان شهود قضیه قتل دعوت نموده که پس از ابلاغ جلسه رسیدگی در مورخه 6/11/1392 تشکیل آقایان الف.خ. فرزند ع. متولد 1346 و ر.الف. فرزند ع.متولد سال 1352 نیز ضمن بیان مشاهدات و ماوقع مطابق آنچه متهم بیان داشته و الف. و خ. اضافه نموده‌اند که قاتل گفت با شما کاری ندارم مسئله ناموسی است فقط همین را گفت بعداً ما فرار کردیم ضمناً آخرین دفاع متهم نیز اخذشده که گفته است قبول دارم که می‌توانستم به قانون مراجعه کنم تا در مورد وی قضاوت کند و به جرم عملش برسد ولی در قرآن آمده که پست‌ترین عمل، عمل لواط است و ایشان با من لواط کرده بود و دست از اعمال خود برنمی‌داشت و من با چنین اعتقادی که مجازات وی این است او را کشته‌ام وی دست‌بردار نبود و به شرحی که قبلاً گفته‌ام بعد از لواط مدام می‌خندید و…..

دادگاه ختم رسیدگی اعلام و به‌موجب دادنامه شماره 6200488- 10/11/1392 با اکثریت چهار نفر آقای ج.ب. فرزند م. متولد سال 1367 شغل دانشجو – مجرّد دایر به ارتکاب قتل عمدی ق.ش. و حمل و نگهداری اسلحه جنگی کلاشینکف با توجه به اقاریر صریح متهم و اظهارات شهود و صورت‌جلسه بازسازی صحنه قتل و کشف سلاح (آلت قتاله) از محل ادعایی متهم واقع در منزل پدری وی و نظر به اداره تشخیص هویت و آثار موجود بر روی پوکه و گلوله‌های آزمایشی به‌دست‌آمده از شلیک آزمایشی با اسلحه کشف‌شده از ج.ب. با آثار پوکه و گلوله‌های جنایی جمع‌آوری‌شده از صحنه قتل ق.ش. دارای تشابه بوده و از اسلحه واحدی شلیک و خارج گردیده‌اند بزهکاری متهم را محرز دانسته ولی از ابتدای امر علت و انگیزه ارتکاب قتل را در ارتکاب لواط نسبت به وی توسط مقتول اعلام داشته و بیان نموده که وقتی سیزده سال سن داشته برای بردن غذا به پدربزرگش به محل زراعی رفته و وقتی متوجه شده که پدربزرگش برای خرید و تهیه نان به … رفته و چون بچه بوده در عالم بچگی هندوانه از محل زراعی خودشان برداشته و داخل گونی گذاشته و در آن لحظه‌ای که قدرت ش. را دیده که با تبر به‌طرف وی آمده و گفته چه‌کار می‌کنی دزدی می‌کنی در جواب گفته مال خودمان است ق. اعتناء نکرده و از دست متهم گرفته و به داخل چارباغ مانندی برده و خواست تا شلوارش را درآورد و شلوار پایین کشیده و به‌صورت کامل به او تجاوز نموده و منی و ادرار خود را به بدن وی ریخته و بعد از مدتی مجدداً تجاوز کرده متهم به کسی نگفته و وقتی بزرگ‌تر می‌شود شاهد نیشخند مقتول بوده و…. با توجه به اظهارات شاهد ر.الف. که بیان داشته قاتل گفت با ما کاری ندارد و مسئله ناموسی است و چون چنین اعتقادی (مهدورالدم بودن مقتول) نزد متهم ثابت گردیده چراکه اصولاً غیر از اعتقاد مذکور با لحاظ اختلاف سنی طرفین (متهم و مقتول) و فقد خصومت شخصی بین آنان موجبی برای ارتکاب قتل وجود نداشته علی‌ای‌حال به استناد قسمت اخیر ماده 303 قانون مجازات اسلامی مصوب سال 1392 و بند پ ماده 6 قانون قاچاق اسلحه و مهمات و دارندگان سلاح و مهمات غیرمجاز ج.ب. را به پرداخت یک فقره دیه کامل مرد مسلمان در حق اولیاء مرحوم ق.ش. و تحمل سه سال حبس بابت ارتکاب قتل عمدی و تحمل دو سال حبس بابت حمل و نگهداری سلاح و مهمات جنگی غیرمجاز با احتساب ایام بازداشت محکوم و راجع به اتهام دیگر مبنی بر سرقت مسلحانه توأم با آزار و اذیت با توجه به دفاعیات متهم و این‌که اقدامات به‌عمل‌آمده معطوفاً به تحقیقات صورت گرفته نامبرده قصد سرقت نداشته و صرفاً قصد فرار از صحنه جرم نموده که سپس با گذاشتن خودرو متواری گردیده به لحاظ عدم احراز وقوع بزه به استناد اصل 37 قانون اساسی حکم برائت صادر نموده است.

ضمناً اقلیت (یک نفر) نیز مرقوم داشته طبق منطوق صریح ماده 303 ق.م. اسلامی مصوب 1392 متهم باید ادعای خود را مشعر بر لواط به عنف مجنی علیه مقتول با خودش در دادگاه ثابت و دادگاه باید بدواً طبق موازین به این امر رسیدگی و حسب مورد در محدوده تشخیص مـحقوق‌الدم یا مهدورالدم بودن مجنی علیه اقدام و سپس در خصوص کیفرخواست اقدام قانونی معمول نمایند. (اوراق 596 و 597 پرونده)

رأی صادره پس از ابلاغ مورد اعتراض و تجدیدنظرخواهی آقای ی.خ. وکیل اولیاءدم مقتول گرفته و مشارالیه با تقدیم لایحه و ذکر دلایلی من‌جمله بیان عداوت دیرینه حداقل سی‌ساله فی‌مابین دو خانواده به لحاظ اختلافات خانوادگی و متواری شدن پس از ارتکاب قتل و عدم معرفی خود به مأمورین و مراجع قضایی زیرا درصورتی‌که با اعتقاد به مهدورالدم بودن مقتول مرتکب این کار گردیده می‌بایست خود را معرفی می‌نمود که این کار نموده و نامبرده با تلاش و پی گیری اطلاعاتی و تحقیقاتی مأمورین دستگیر گردیده و ایضاء استناد به ماده 303 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 که مقرر داشته: هرگاه مرتکب مدعی باشد ادعا باید طبق موازین دادگاه صالح رسیدگی و به اثبات برسد و دادگاه موظف است نخست به ادعای مذکور رسیدگی کند و … نیز استناد به گواهی تعدادی از مطلعین محلی که مقتول را شخص متدین و مؤمن و صاحب اعتقاد به مسائل دینی و عقیدتی معرفی نموده‌اند مدعیات متهم را مردود دانسته که پرونده به دیوان عالی کشور ارسال و جهت رسیدگی به این شعبه ارجاع شده است.

رای دیوان

با توجه به موارد مشروحه ذیل:

1-متهم پس از ارتکاب قتل با توسل به اسلحه کلاشینکفی که در دست داشته وسیله نقلیه دو نفر از عابرین را با تهدید تصرف نموده و متواری شده و در مرحله اول احضار در پلیس آگاهی منکر قتل گردیده و آزاد نشده و افرادی دیگر من‌جمله آقای ع. در این رابطه مورد ظن واقع و بازداشت گردیده تا این‌که در مرحله بعدی پس از گذشت ماه‌ها مأمورین مجدداً با چک نمودن خطوط تلفن که در روز حادثه و قبل از آن با مقتول (مجنی علیه) و منزلش تماس حاصل گردیده النهایه به دخالت متهم در موضوع جنایت رسیده و مشارالیه دستگیر و از این مرحله و تاریخ نامبرده بلادرنگ و با آمادگی قبلی به ارتکاب قتل کماوکیفا اعتراف نموده است.

2-دفاعیات و اظهارات متهم صرف ادعا بوده و برای اثبات دعوی خود هیچ‌گونه دلیل و بینه‌ای ذکر ننموده و تأکید گردیده به هیچ‌کس در ظرف مدت 10 الی 12 سالی که حسب ادعا از واقعه لواط ادعایی سپری گردیده مطلبی نگفته درحالی‌که در این قبیل مسائل علی‌القاعده فردی آن‌هم در چنین سن و سالی خیلی بعیدالذهن می‌نماید که با رفتاری غیرمتعارف – شنیع با این ابعاد و وضعیت که بیان داشته مواجه و خونسردی خود را حفظ و حتی به مادر که اولین کسی است که متوجه ناملایمات روحی و رفتاری فرزندش می‌گردد نگفته و یا به موضوع پی نبرده باشد و یا این‌که متهم به درجه‌ای از شعور و درک رسیده باشد که آن را کاملاً کتمان و در فرصت مغتنمی به فکر تلافی و یا اقدامی باشد لذا پذیرش این‌گونه مسائل و مدعیات ضمن این‌که متکی به هیچ‌گونه دلیلی نبوده و ادعای محض می‌باشد نوعی داستان‌سرایی پس از فراغت کامل و فرصت زمانی لازم بعد از قتل شبه می‌باشد تا اطلاق دلیل ارتکاب قتل، بنابراین انطباق موضوع با ماده 303 قانون مجازات اسلامی که باید مرتکب چنین ادعایی را طبق موازین در دادگاه اثبات نماید مواجه با اشکال تلقی و صرف ادعای قاتل به مهدورالدم بودن مقتول کافی نبوده و دادگاه محترم جز اظهارات ایشان دلیلی بر اثبات این ادعا بیان نداشته به عبارت اخری صرف ادعای اعتقاد به مهدورالدم نمی‌تواند موجب احراز اعتقاد ایشان توسط دادگاه تلقی شود مضاف بر این تعدادی از مسجلین محلی طی استشهادیه‌های مقتول را فردی خوش‌نام و متدین و مؤمن دانسته و گروهی نیز سابقه عداوت دیرینه بین دو خانواده را مطرح نموده و وکیل اولیاءدم موضوعی مربوط به دو هفته قبل از قتل بیان داشته و مدعی گردیده‌اند شخص متهم و پدرش در روستا برادر مقتول را تعقیب و وی را تهدید به قتل نموده‌اند لذا بدون توجه و تحقیق و امعان نظر نسبت به‌مراتب فوق‌الذکر موجبات قانونی برای ابرام موجود نبوده بنابراین به استناد بند 4 شق ب ماده 265 قانون آئین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور کیفری دادنامه معترض‌عنه نقض و رسیدگی مجدد را به احدی از شعب هم‌عرض شعبه دوم دادگاه کیفری استان ارجاع می‌نماید.
عضو معاون شعبه 29 دیوان عالی کشور – مستشار
بارانی- کرمی

توضیح: نمونه رای های منتشر شده در دادراه اعم از نمونه رای بدوی، نمونه رای تجدید نظر و نمونه رای دیوان عموما از نمونه رای های منتشر شده از سوی قوه قضائیه و مراکز و پژوهشگاه های وابسته به قوه قضائیه برگرفته شده است.