درتاریخ : 1393/04/16 به شماره : 9309970910500113

موضوعات مرتبط با این نمونه رأی و مرجع صدور

این نمونه رای که در شعبه 32 دیوانعالی کشور صادرشده است درباره این موضوعات می باشد:

چکیده رای

در رابطه سببیت  در وقوع جرم، عدم مانع تنها باعث تحقق اثر سبب می‌گردد و نمی‌توان مسئولیت و ضمان دیه را بر آن تحمیل نمود.

خلاصه جریان پرونده

 عضو بسیج ح.و. فرزند ع. به اتهام تیراندازی برخلاف مقررات منجر به قتل مرحوم ه.الف.، تحت تعقیب دادسرای نظامی استان قرارگرفته است بدین توضیح در تاریخ 5/2/1391 دو نفر از پرسنل بسیج … به نام‌های ع.س. و ح.و. در معیت مأموران پاسگاه انتظامی … ستوان دوم س. و استوار دوم ق. در سه‌راهی روستای … در مسیر جاده س. به الف. اقدام به برقراری تور ایست و بازرسی می‌نمایند ، لازم به تذکر است قبلاً گزارشی به مبادی ذی‌ربط واصل‌شده که یک دستگاه پژو نقره‌ای‌رنگ که سه نفر سرنشین دارد تعدادی سلاح از شهرستان ق.به شهرستان الف. منتقل می‌نماید . مأموران در ساعت 20:30 متوجه یک دستگاه پژو نقره‌ای می‌شوند که به‌محض مشاهده مأموران تغییر مسیر داده و به سمت روستای… ادامه حرکت می‌دهد ، خودرو پیکان نیروی انتظامی به رانندگی استوار ق. و بسیجی ع.س. اقدام به تعقیب وی می‌نمایند ، خودرو مجدداً با خروج از روستا وارد مسیر اصلی شده که مأموران اکیپ دوم اقدام به اخطار ایست و شلیک تیر هوایی می‌نمایند ولی به اخطار آنان وقعی ننهاده به سمت شهرستان الف. حرکت می‌کند ، ح.و. پس از شلیک تیر هوایی لاستیک خودرو را مورد هدف قرار می‌دهد تیر به ران مرحوم ه.الف.که رانندگی خودرو را به عهده داشته ، اصابت می‌کند . نامبرده همچنان به فرار و رانندگی ادامه می‌دهد و بعد از طی حدود 10 تا 15 کیلومتر برادرش پشت فرمان قرارگرفته و باوجود بیمارستان‌های … شهرستان الف. و شهرستان س. که بعضاً اعلام‌شده پنج دقیقه زمانی با محل حادثه فاصله داشته‌اند ، مجروح را به بیمارستان … شهرستان ک. اعزام می‌نمایند که قبل از رسیدن به بیمارستان فوت می‌شود . از همراهان مقتول تحقیق‌شده ، اظهار نموده جهت خرید چای و تفریح به شهرستان ق. رفته‌اند به علت گرانی چای خریدی نکرده‌اند در راه بازگشت برای خرید سیگار وارد روستای … شده‌اند پس از ورود به مسیر اصلی یک دستگاه پیکان شخصی در شانه خاکی سمت راست رو را مشاهده کرده‌اند که دو نفر کنار آن ایستاده بوده‌اند که یکی از آنان مسلح بوده و به‌سوی آنان تیراندازی کرده است . آنان مدعی شده‌اند هیچ‌گونه علائم هشداردهنده‌ای ندیده‌اند . مأموران مستقر در محل بالاتفاق اظهار نموده‌اند که علائم هشداردهنده مانند قندیل کله‌قندی ، خودرو نیروی انتظامی با چراغ گردان ، کفگیرک مخصوص ایست داشته‌اند . پس از طی مسافت 10 تا 15 کیلومتر متوجه شده‌اند راننده ه.الف. مجروح شده ، پس‌ازاینکه از عدم تعقیب مأموران اطمینان پیداکرده‌اند ، برادر وی پشت فرمان قرارگرفته و بجای انتقال به مراکز درمانی نزدیک و در دسترس وی را به بیمارستان …شهرستان ک. انتقال داده‌اند در حین انتقال فوت‌شده است . مأموران عمل‌کننده متفقاً دریافت خبر موثق حمل سلاح و اموال مسروق به‌وسیله یک دستگاه پژو نقره‌ای و برقراری است و بازرسی در محل و استفاده از تجهیزات لازم اخطار ایست و تیراندازی هوایی را مورد تأیید قرار داده‌اند . بازپرس دادسرای نظامی مبادرت به صدور قرار منع پیگرد متهم نموده و اظهار عقیده بر ارسال پرونده به دادگاه برای بررسی تعیین دیه طبق ماده 13 قانون به‌کارگیری سلاح نموده که مورد اعتراض اولیاء دم مقتول قرارگرفته و شعبه چهارم دادگاه نظامی 2 قرار جلب به محاکمه صادر نموده پرونده با صدور قرار مجرمیت (قرار جلب به محاکم درواقع قرار مجرمیت است و دادسرا باید بر اساس آن کیفرخواست صادر می‌کرد) و کیفرخواست به شعبه دوم دادگاه نظامی یک ارجاع شده است ، دادگاه تحقیقات وسیعی در مورد مجوز برقراری ایست و بازرسی ، جلب نظر کارشناس سلاح و هیئت موضوع ماده 6 قانون به‌کارگیری سلاح و جلب نظر پزشکی قانونی در مورد میزان تأثیر تأخیر در اعزام مجروح به بیمارستان و مشخص نمودن افرادی که همراه جنازه به بیمارستان … مراجعه کرده‌اند (که برادر ش.م. یکی از همراهان مقتول و گویا همسر برادر وی بوده است) به عمل‌آورده و پس از برگزاری جلسات متعدد دادرسی و استماع اظهارات و شکایات اولیاء دم (والدین و همسر مقتول) و وکیل مدافع آنان که ادعای عمدی بودن قتل را کرده‌اند درحالی‌که کیفرخواست به‌عنوان قتل شبه عمد صادرشده است و اظهارات مأموران و مدافعات متهم و نماینده حقوقی سپاه پاسداران و دریافت پاسخ استعلام از سپاه پاسداران در مورد خبر واصله در خاتمه رأی به برائت متهم از مقام قتل شبه عمد صادر نموده و به لحاظ اینکه مقتول مقصر یا مهدورالدم نبوده در اجرای ماده 13 قانون به‌کارگیری سلاح و تبصره یک ماده 41 قانون مجازات ، جرائم نیروهای مسلح و مواد 484 بند ب ماده 488 و ماده 549 قانون مجازات اسلامی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را به پرداخت پنجاه‌درصد دیه کامل مرد مسلمان در حق اولیاء دم مرحوم ه.الف. .محکوم کرده و مابقی (پنجاه‌درصد دیگر) را به عهده برادر مقتول دانسته که از اعزام مصدوم به مراکز درمانی مجاور و نزدیک خودداری کرده و با تأخیر چندساعته به بیمارستان … شهرستان ک. انتقال داده است ، زیرا طبق نظر پزشک قانونی در صورت اعزام فوری مصدوم به مرکز درمانی احتمال زنده‌بودن وی وجود داشته است . دادنامه در تاریخ 11/10/92 حضوراً به آقای ح.م. وکیل مدافع اولیاء دم ابلاغ و در تاریخ 17/10/92 نیز به متهم ح.و.ابلاغ‌شده است و طی نامه‌ای در تاریخ 23/10/92 به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی شهرستان س. ابلاغ‌شده و در تاریخ 22/12/92 سپاه پاسداران شهرستان س. و در تاریخ 17/12/92 نماینده حقوقی آن دیوان به دادنامه صادرشده اعتراض کرده‌اند و تاریخ ابلاغ به سپاه مشخص‌شده است . وکیل مدافع اولیاء دم طی لایحه‌ای به دادنامه صادره اعتراض کرده است ، بر اثر اعتراض طرفین پرونده به دفتر دیوان عالی کشور ارسال و به این شعبه ارجاع شده است .

رای دیوان

با توجه به اینکه سبب اصلی و مستقیم و مقدم در تأثیر طبق ماده 535 قانون مجازات اسلامی مصوب 1/2/1392 (که جایگزین ماده 364 قانون مجازات اسلامی مصوب 1370 قانون حاکم در زمان وقوع حادثه شده) اصابت تیر به ران مقتول است و تأخیر در اعزام به مرکز درمانی را بر فرض هم که سبب بدانیم که نیست ، سبب غیر مؤثر است که نقش شرط را دارد ، درحالی‌که در این مورد معالجه و درمان در بررسی ارکان علت تامه نقش مانع را بازی می‌کنند و عدم مانع در تحقق تأثیر سبب مؤثر است ولا غیر و نمی‌توان بار مسئولیت و ضمان دیه را به نسبت بر آن تحمیل کرد و فقط در سبب و مباشر موضوع ماده 526 قانون جدید شویم مسئولیت به‌صورت نسبت سنجی تجویز گردیده است لذا اعتراض وکیل مدافع اولیاء دم را وارد دانسته و دادنامه تجدیدنظر خواسته را طبق بند ماده 6 قانون تجدیدنظر آراء دادگاه‌ها مصوب 1372 نقض و رسیدگی به شعبه دیگر دادگاه نظامی یک استان ک. محول می‌شود . در مورد اعتراض نماینده سپاه پاسداران انقلاب اسلامی شهرستان س. صرف‌نظر از ابهام در تاریخ ابلاغ اعتراض وی با وصف بالا وارد نبوده رأی بر رد آن صادر می‌شود.

 رئیس شعبه 32 دیوان عالی کشور – عضو معاون
فرج‌اللهی- علیا

توضیح: نمونه رای های منتشر شده در دادراه اعم از نمونه رای بدوی، نمونه رای تجدید نظر و نمونه رای دیوان عموما از نمونه رای های منتشر شده از سوی قوه قضائیه و مراکز و پژوهشگاه های وابسته به قوه قضائیه برگرفته شده است.