درتاریخ : 1391/12/28 به شماره : 9309970906800189

موضوعات مرتبط با این نمونه رأی و مرجع صدور

این نمونه رای که در شعبه 8 دیوانعالی کشور صادرشده است درباره این موضوعات می باشد:

چکیده رای

چنانچه زوجه علیه زوج به جهت جنون و تحقق شروط ضمن عقد نکاح دعوای طلاق مطرح کرده باشد دادگاه باید قرار ردّ دعوا به جهت حجر زوج صادر کند.

رای بدوی

همان‌طور که در گزارش مورخ 4/7/91 موضوع دادنامه 91/980 صادره از این شعبه سیر جریان دادرسی و موضوع دادخواست مطروحه از سوی خانم ه.س. با وکالت آقای ع.پ. به‌طرفیت همسرش آقای م.ر. مشروحاً بیان‌شده است خانم ه.س. به خواسته طلاق مستند به بند ب و بند 2 و چهار شروط ضمن عقد اقامه دعوی نموده که دادگاه بدوی به شرح دادنامه 91/36 در تاریخ 23/1/91 مستند به نظریه پزشکی قانونی که زوج را حسب نظریه کمیسیون پزشکی (برگ 58 پرونده) مبتلا به جنون دائم (اسکیزوفرنی- پارانویید) از قبل شناخته است که در حال حاضر نیز علائم آن مشهود است تحقق بند 2 ضمن‌العقد را محرز دانسته و به زوجه اجازه داده است بعد از قطعیت رأی ضمن مراجعه به یکی از دفاتر طلاق خود را مطلقه نماید زوج با انتخاب وکیل نسبت به این رأی تجدیدنظرخواهی نموده است که پرونده به شعبه 13 دادگاه تجدیدنظر ارجاع شده هیئت شعبه در تاریخ 31/2/91 با توجه به محرز بودن جنون زوج و اینکه باید دعوی به‌طرفیت قیم مجنون طرح می‌شد مستنداً به مواد 348 و 358 و 2 قانون آیین دادرسی مدنی و مواد 1136 و 1137 قانون مرقوم و ماده 88 قانون امور حسبی دادنامه معترض‌عنه را نقض و قرار ردّ دعوی بدوی تجدیدنظر خوانده را صادر نموده است از رأی مذکور خانم ه.س. با وکالت آقای الف.ج. فرجام‌خواهی نموده است که هیئت این شعبه در مقام رسیدگی به فرجام‌خواهی به‌عمل‌آمده حسب رأی صادره موضوع دادنامه فوق‌الذکر بدین شرح انشاء رأی نموده «با وصف اینکه جنون زوج حسب نظریه پزشکی قانونی اعلام گردیده است و علائم موجود در او را از حیث اختلال روانی در حال حاضر پزشکی قانونی مورد تأیید قرار داده است دادگاه محترم حسب مفاد ماده 56 قانون امور حسبی ملزم به اعلام مراتب جهت بررسی حجر زوج و تشخیص اهلیت وی یا عدم آن مستفاد از ماده 19 قانون آیین دادرسی مدنی بوده که نیاز به رسیدگی قضایی جداگانه داشته است که دادگاه محترم بدون رعایت اصول و قواعد دادرسی در مورد تردید عنوان‌شده اتخاذ تصمیم نموده است و رأی خلاف موازین قانونی اصدار یافته است مستنداً به بند الف ماده 401 قانون آیین دادرسی با نقض رأی فرجام‌خواسته پرونده جهت رسیدگی مجدد به دادگاه صادرکننده قرار ارسال می‌شود.» هیئت شعبه 13 دادگاه تجدیدنظر استان آذربایجان شرقی پس از وصول پرونده بدواً با صدور قرار اناطه و دستور تعیین وقت احتیاطی به وکیل زوجه ابلاغ نموده است ظرف یک ماه برابر ماده 56 قانون امور حسبی مراتب را به مبادی ذی‌ربط اعلام و گواهی مربوطه را به این شعبه ارائه نماید در غیر این صورت مطابق موازین قانونی تصمیم مقتضی اتخاذ خواهد شد وکیل زوجه به پیوست لایحه‌ای گواهی طرح دعوی حجر که به‌طرفیت آقای م.ر. موکل او مطرح نموده است و نیز دادنامه 91/559 مورخ 3/7/91 که به‌موجب مفاد آن حکم حجر موکلش از تاریخ 18/7/88 صادرشده است و حسب تأیید دفتر شعبه اول دادگاه عمومی حقوقی اسکو از رأی مذکور آقای م.ر. تجدیدنظرخواهی نموده که در جریان تبادل لوایح می‌باشد ارائه نموده است (اوراق 132 و 133 و 134 پرونده) دادگاه مقرر نموده است پرونده تا نتیجه نهایی پرونده حجر مقید به وقت احتیاطی باشد که در برگ 142 پرونده نظریه شعبه نهم دادگاه تجدیدنظر استان آذربایجان شرقی در رابطه با تجدیدنظرخواهی زوج از حکم حجر صادره از دادگاه بدوی مشعر بر تأیید رأی بدوی اعلام‌شده لیکن رأی قابل فرجام‌خواهی ذکرشده است مدیر دفتر شعبه اول در تاریخ 14/8/92 برابر مفاد برگ 144 پرونده گواهی نموده است که از رأی دادگاه تجدیدنظر که آخرین‌مهلت فرجام‌خواهی 14/8/92 بوده است فرجام‌خواهی نشده است مدیر دفتر شعبه نهم دادگاه تجدیدنظر نیز در برگ 146 پرونده اعلام نموده است پس از قطعیت یافتن دادنامه آن دادگاه پرونده به دادگاه حقوقی اسکو ارسال‌شده است این گواهی در تاریخ 3/9/92 صادرشده است. در تاریخ 14/9/92 دادگاه تجدیدنظر استان در پرونده کار با اعلام ختم دادرسی به شرح ذیل انشاء رأی نموده است. «در خصوص تجدیدنظرخواهی آقای م.ر. با وکالت گ.الف. وکیل و مشاور حقوقی پایه‌یک قوه قضائیه به‌طرفیت خانم ه.س. با وکالت آقای الف.ج. به خواسته اعتراض و تجدیدنظرخواهی نسبت به دادنامه 91/36 موضوع پرونده کلاسه 900317 صادره از شعبه اول دادگاه حقوقی دادگستری اسکو نظر به اینکه زوج حسب دادنامه شماره 91/559 صادره از شعبه اول عمومی حقوقی اسکو حکم حجر وی از تاریخ 18/7/88 صادر و حکم قطعی شده و تاریخ تقدیم دادخواست زوجه به‌طرفیت زوج 2/3/90 بوده است که در این تاریخ زوج محجور بوده و طرح دعوی به‌طرفیت محجور فاقد وجهه قانونی است لذا به استناد مواد 2 و 348 و 35 قانون آیین دادرسی مدنی با نقض دادنامه معترض‌عنه قرار ردّ دعوی خواهان بدوی را صادرواعلام می‌نماید رأی صادره ظرف مدت بیست روز پس از ابلاغ قابل فرجام‌خواهی در دیوان عالی کشور می‌باشد.» اکنون از این رأی وکیل خانم ه.س. فرجام‌خواهی نموده است که هنگام شور لایحه فرجامی او با گزارش پرونده قرائت می‌شود.
هیئت شعبه در تاریخ بالا تشکیل گردید پس از قرائت گزارش آقای عبدالعلی ناصح عضو ممیّز و ملاحظه اوراق پرونده مشاوره نموده چنین رأی می‌دهد:

رای دیوان

نظر به اینکه دعوی مطروحه از سوی زوجه به‌طرفیت زوج که محجوریت او قبل از زمان اقامه دعوی حسب دادنامه 91/559 صادره از شعبه اول دادگاه عمومی حقوقی اسکو که به تأیید شعبه نهم دادگاه تجدیدنظر استان آذربایجان شرقی در تاریخ 31/6/92 رسیده است برابر نظریه پزشکی قانونی و تشخیص محاکم قضایی از تاریخ 18/7/88 محرز بوده با توجه به بند 3 ماده 84 قانون آیین دادرسی مدنی قابلیت استماع نداشته است و دعوی به کیفیت صحیح طرح نگردیده است و اقتضای رسیدگی‌های معموله در پرونده حاضر با توجه به ثبوت محجوریت زوج فرجام‌خوانده و عدم نصب قیم برای ایشان از طرف مرجع ذیصلاح و عدم ارائه دلیل اثباتی در این خصوص صدور قرار ردّ دعوی با استناد به ماده 89 قانون آیین دادرسی بوده است نتیجتاً چون اعتراض مؤثری که موجب نقض رأی فرجام‌خواسته شود معمول نگردیده است مستنداً به ماده 370 قانون آیین دادرسی مدنی رأی فرجام‌خواسته ابرام می‌گردد.
رئیس شعبه 8 دیوان عالی کشور ـ مستشار ـ عضو معاون
عباسیان ـ ناصح ـ کریمپور نطنزی

توضیح: نمونه رای های منتشر شده در دادراه اعم از نمونه رای بدوی، نمونه رای تجدید نظر و نمونه رای دیوان عموما از نمونه رای های منتشر شده از سوی قوه قضائیه و مراکز و پژوهشگاه های وابسته به قوه قضائیه برگرفته شده است.