لزوم محاسبه نفقه به وجه رایج کشور حتی در مورد زوجین ساکن خارج از کشور

درتاریخ : 1391/12/09 به شماره : 9109970906801833

موضوعات مرتبط با این نمونه رأی و مرجع صدور

این نمونه رای که در شعبه 8 دیوانعالی کشور صادرشده است درباره این موضوعات می باشد: نکاح، نفقه، وجه رایج

چکیده رای

تعیین نفقه باید به وجه رایج کشوری در ایران محاسبه شود و احتساب آن به دلار بر فرض اینکه زوجه یا وکیل او بر مبنای دلار آمریکا مطالبه نموده باشند و اعم از اینکه در ایران یا خارج از کشور ساکن بوده اند، فاقد توجیه قانونی است.

خلاصه جریان پرونده

آقای م.د. به طرفیت خانم ن.ب. با وکالت آقای ح.ی. وکیل پایه 1 دادگستری در تاریخ 17/9/89 دادخواستی به خواسته صدور گواهی عدم امکان سازش در دادگاه عمومی  مطرح نموده که پرونده به شعبه 279 خانواده  ارجاع گردیده است در متن دادخواست وکیل خواهان گفته است به وکالت مع‌الواسطه از خواهان معروض می‌دارد برابر سند نکاحیه 20/1/88 دفتر ازدواج 333 ، موکل با خوانده با مهریه یک‌صد و ده عدد سکه بهار آزادی عقد زوجیت دائم نموده لیکن به لحاظ حدوث اختلاف فی‌مابین قصد جدائی دارند مستنداً به ماده 1133 قانون مدنی صدور رأی شایسته مورد دادخواست [درخواست] است. دادگاه، وقت جهت رسیدگی تعیین نموده است زوجه نیز وکیل خود را تعیین نموده است در جلسه دادرسی مورخ 25/11/89 وکیل زوجه گفته است با طلاق در صورت پرداخت حقوق موکله بابت مهریه و نفقه معوقه و سایر حقوق موافقم دادگاه قرار ارجاع به داوری صادر نموده است. داوران زوجین معرفی شده‌اند نظریه داوران در برگ 44 اعلام شده است دادگاه برای تعیین نفقه معوقه زوجه از تاریخ عقد و نفقه ایام عده او کارشناس تعیین نموده است نظریه کارشناس در اوراق 54 و 55 پرونده اعلام شده است وکیل زوج نسبت به نظریه کارشناس اعتراض نموده است وکیل زوجه نیز اعتراض نموده است دادگاه ارجاع امر به هیأت 3 نفره کارشناس ارجاع نموده است زوج وکیل جدید خود را تعیین نموده که او نیز در تاریخ 14/12/90 وارد پرونده شده است در برگ 105 پرونده نظریه کارشناس با تعیین نفقه زوجه در تاریخی که در ایران بوده است از قرار ماهیانه پنج میلیون و پانصد هزار ریال و از تاریخ 14/9/89 که به امریکا رفته تا 1/1/90 از قرار ماهیانه هزار دلار امریکا و از تاریخ 1/1/91 از قرار ماهیانه هزار و دویست دلار آمریکا اعلام نموده‌اند دادگاه به وکلای طرفین نظریه کارشناسان ابلاغ شده (17/2/91 و 11/2/91) آن‌گاه در تاریخ 31/2/91 طی دادنامه 91/259 مبادرت به صدورگواهی عدم امکان سازش نموده است تا اینکه زوج با مراجعه به یکی از دفاتر طلاق رسمی با پرداخت 110 عدد سکه تمام بهار آزادی به عنوان مهریه همسرش و پرداخت مبلغ 662/706/10 تومان وجه نقد معادل مبلغ ارزی 19100 دلار آمریکا با توجه به نرخ بانک مرکزی بابت نفقه معوقه، همسرش را به طلاق رجعی مطلقه نماید. از این رأی وکیل زوج تجدیدنظرخواهی نموده است؛ وی در لایحه اعتراضیه خود مدعی عدم دخول توسط موکلش نسبت به زوجه بوده لذا او را مستحق نصف مهریه دانسته و تعیین نفقه معوقه را با دلار که مورد محاسبه از ناحیه کارشناسان بوده است صحیح ندانسته است و چون زوجه از همسرش تمکین نداشته او را مستحق نفقه ندانسته است. پرونده به شعبه 26 دادگاه تجدیدنظر استان ارجاع گردیده است هیأت شعبه برابر دادنامه 91/1296 اعتراض وکیل زوج را مؤثر در نقض رأی ندانسته چون رأی مذکور منطبق با موازین قانونی صادر شده است و اعتراض با هیچ یک از شقوق ماده 348 قانون آیین دادرسی مدنی منطبق نیست با رد اعتراض تجدیدنظرخواه رأی بدوی را تأیید نموده است اکنون از این رأی از ناحیه وکیل زوج فرجام‌خواهی به عمل آمده که هنگام شور لایحه وی با گزارش پرونده قرائت می‌شود.

رای دیوان

– وکیل زوج در لایحه تجدیدنظرخواهی تقدیمی خود تعلق تمام مهریه را به زوجه در حالی‌که اقراری از سوی زوجه برای دخول توسط زوج صورت نگرفته است و نیاز به اظهار نظر کارشناس پزشکی قانونی برای اثبات تحقق دخول وجود داشته است مورد تردید و ایراد بر رأی دادگاه قرار داده است که دادگاه محترم تجدیدنظر بدون بررسی صحت و سقم این امر هیچ‌گونه تحقیقی از زوجین که صریحاً نظر خود را بر وقوع یا عدم دخول فی‌مابین زوجین در طول زندگی مشترک اعلام نموده باشند به عمل نیاورده است روشن شدن این امر از حیث رجعی یا بائن بودن طلاق و تعلق یا عدم تعلق نفقه ایام عده نیز ضرورت داشته است. 2- هیأت سه نفره کارشناسان علی‌رغم اینکه تعیین نفقه برای زوجه که به اعتبار زوجیت مستحق دریافت آن شناخته می‌شود باید به وجه رایج کشوری در ایران محاسبه شود و احتساب آن به دلار بر فرض اینکه زوجه یا وکیل او بر مبنای دلار آمریکا مطالبه نموده باشند فاقد توجیه قانونی بوده است ضمن اینکه معترض به نظریه کارشناس واحد که بر مبنای ریال آن را برآورده نموده وکیل زوج بوده است و وکیل زوجه از حیث عدم انطباق آن با اوضاع و احوال مسلم قضیه به نظریه کارشناس واحد معترض بوده، نه از جهت عدم تعیین ارز خارجی به جای ریال بنا به مراتب مستنداً به بند 5 ماده 371 و بند الف ماده 401 قانون آیین دادرسی مدنی رأی فرجام‌خواسته به لحاظ نقائص دوگانه فوق نقض می‌گردد و پرونده به دادگاه صادر کننده رأی فرجام‌خواسته ارسال تا اولاً: با انجام تحقیقات ممکنه از زوجین با احضار آنان به دادرسی در خصوص وقوع دخول یا عدم آن فی‌مابین اخذ توضیح شود ثانیاً: در صورتی که اختلاف نظر بین آنان باشد نظریه پزشکی قانونی برای تشخیص صحت و سقم موضوع استعلام شود تا پس از معاینه از زوجه صریحاً نظر خود را بر بقای بکارت زوجه یا عدم آن اعلام دارند ثالثاً: در خصوص تعیین نفقه استحقاقی زوجه تا زمان اجرای صیغه طلاق نظریه هیأت سه نفره کارشناس را با مبنا قراردادن وجه رایج کشور جمهوری اسلامی تعیین تکلیف نمایند و سپس با توجه به نتایج حاصله رأی مقتضی صادر نمایند.

رییس شعبه 8 دیوان عالی کشور- مستشار – عضو معاون

 عباسیان – ناصح – کریم‌پور نطنزی

توضیح: نمونه رای های منتشر شده در دادراه اعم از نمونه رای بدوی، نمونه رای تجدید نظر و نمونه رای دیوان عموما از نمونه رای های منتشر شده از سوی قوه قضائیه و مراکز و پژوهشگاه های وابسته به قوه قضائیه برگرفته شده است.