لازم‌الاتباع بودن تشخیص دیوان‌عالی کشور در خصوص صلاحیت

درتاریخ : 1392/11/05 به شماره : 9209970907201122

موضوعات مرتبط با این نمونه رأی و مرجع صدور

این نمونه رای که در شعبه 12 دیوانعالی کشور صادرشده است درباره این موضوعات می باشد: صلاحیت، دیوان‌عالی کشور، دادگاه تجدیدنظر استان، حل اختلاف در صلاحیت

چکیده رای

چنانچه دیوان‌عالی کشور میان دو دادگاه بدوی حل اختلاف در صلاحیت نموده باشد حتی اگر دادگاه تجدیدنظر استان تشخیص دهد که مرجع مرجوعٌ‌الیه صالح نبوده نمی‌تواند قرار عدم صلاحیت صادر کند. 

خلاصه جریان پرونده

حسب مندرجات پرونده خانم الف.الف. با وکالت مع‌الواسطه آقای ی.الف. دادخواستتی به‌طرفـیت آقای ف.س. فرزند م. و به خواسـته مطالبـه عین 74 سـکه تمـام بهـار آزادی مقـوم به سیصد میلیون ریال و صدور قرار تأمین خواسته تقدیم کرده است که شعبه 23 دادگاه عمومی حقوقی تبریز به‌موجب رأی شـماره523 -24/4/1391 قـرار عـدم صلاحتیت خـود را به صلاحیت دادگاه‌های عمومی حقوقی تهران صادر کرده است سپس شعبه 242 دادگاه عمومی حقوقی تهران (خانواده) به‌موجب رأی شماره 9881-4/6/1391 از خود نفی صلاحـیت نمـوده و با توجـه به اختلاف در صلاحیت بین دو دادگاه مستقر در دو حوزه قضایی استان پرونده به دیوان عالی کشور ارسال و این شعبه به‌موجب رأی شماره 0639-16/8/1391 با تأیید قرار عدم صلاحیت شعبه 242 دادگاه عمومی حقوقی تهران پرونده را جهت رسیدگی به شعبه 23 دادگاه عمومی حقوقی تبریز ارسال کرده است دادنامه این شعبه حسب صفحات 32 و33 پرونده حاضر موجود است. شعبه 23 دادگاه عمومی حقوقی تبریز پس از حل اختلاف وقت رسیدگی برای 27/9/1391 تعیین و طرفین را جهت رسیدگی دعوت کرده است و پس از استماع اظهارات وکلای زوجین با تعیین وقت احتیاطی مقرر نموده پس از وصول لایحه وکیل خوانده پرونده به نظر برسد سپس به‌موجب دادنامه شماره1293-13/10/1391 در خصـوص دعـوی خـانـم الف.الف. به‌طرفیـت آقـای ف.س. و به خواسته مطالبه عین مهریه 74 عدد سکه تمام بهار آزادی با استدلال منعکس در رأی حکم بر ردّ دعوی خواهان صادر کـرده اسـت. خانـم الف.الف. با وکـالت آقـای ی.الف. نسـبت به دادنامه یادشده تجدیدنظرخواهی به عمل‌آورده است و ضمن آن تقاضای صدور حکم اعسار از پرداخت هزینه دادرسی را نموده است که دادگاه در مورد اعسار رسیدگی و به‌موجب رأی شماره 0337-23/3/1392 ضمن قبول اعسار تجدیدنظرخواه وی را موقتاً معاف از هزینه دادرسی مرحله تجدیدنظر کرده است. به‌موجب رونوشت دادنامه شماره0340-23/3/1392شعبه 23 دادگاه عمومی حقوقی تبریز در خصوص دعوی آقای ف.س. با وکالت آقای م.م. و به‌طرفیت خانم الف.الف. با وکالت آقای ی.الف. و به خواسته تنفیذ حکم طلاق صادره در دادگاه استیناف بخش هارفورد آمریکا دادگاه حکم بر بطلان دعوی خواهان صادر کرده است. به‌موجب فتوکپی دادنامه شماره 784-25/6/92 شعبه نهم دادگاه تجدیدنظر استان آذربایجان شرقی در خصوص تجدیدنظرخواهی آقای ف.س. با وکالت آقای م.م. و به‌طرفیت الف.الف. با وکالت آقای ی.الف. و به‌طرفیت یکدیگر نسبت به صدور حکم بر بطلان دعوی تجدیدنظرخواه ردیف اول و به خواسته در تنفیذ حکم طلاق صادره از دادگاه استیناف هارفورد آمریکا به شرح دادنامه شماره 340 مورخه 23/3/1392 شعبه23 دادگاه عمومی حقوقی تبریز و نیز نسبت به صدور حکم بر ردّ دعوی تجدیدنظر خوانده ردیف دوم و به خواسته ((مطالبه مهریه عین 74 قطعه سکه تمام بهار آزادی با احتساب کلیه خسارات قانونی و حق‌الوکاله)) به شرح دادنامه 1293 -13/10/1391 شعبه 23 دادگاه عمومی حقوقی تبریز نظر به محتویات پرونده‌های مذکور و با توجه به اینکه رسیدگی در خصوص احکام صادره از محاکم خارج از کشور در تاریخ تقدیم دادخواست (3/8/1391 قبل از قابلیت اجرای قانون حمایت خانواده مصوب اسفندماه 1391) به‌موجب تبصره ذیل ماده 7 قانون حمایت خانواده مصوب 1353 در صلاحیت محاکم حقوقی تهران بوده و می‌بایست درمحاکم عمومی تهران رسیدگی شود و چون این قسمت مؤثر در مطالبه مهریه می‌باشد به استناد ماده 358 قانون آیین دادرسی مدنی دادنامه‌های تجدیدنظر خواسته را نقض و به استناد ماده352 قانون اخیرالذکر به مرجع ذیصلاح ارسال می‌گردد و قید نموده رأی صادره قطعی است. پس از صدور دادنامه مذکور و ارسال پرونده به دادگاه‌های عمومی حقوقی تهران شبه242 دادگاه عمومی حقوقی تهران پس از ذکر جریان پرونده‌ها مقرر می‌دارد 1 ـ پرونده‌های فوق (‌تنفیذ طلاق مهریه) با دقت و مرتب جداسازی گردد2 ـ از دادخواست و دادنامه‌های مورداشاره در گردش کار در صفحات 6-10-23-26 تا 28 -32 ـ 33 ـ 56 ـ 78 ـ 86 کپی تهیه و ضمیمه پرونده تنفیذ گردد 3 ـ از دادخواست و دادنامه شماره 920340 در صفحات 13 -46 ـ 47-62 کپی تهیه و ضمیمه پرونده مهریه گردد 4 ـ پرونده تنفیذ طلاق مقید به‌وقت رسیدگی گردد و وکلای اصحاب دعوی دعوت به ادامه رسیدگی شوند 5 ـ قرار عدم صلاحیت آتی‌الذکر خارج‌نویسی و به‌ضمیمه پرونده مطالبه مهریه به دیوان عالی کشور ارسال گردد سپس به‌موجب رأی شماره 0151-29/8/1392 در خصوص دعوی خانم الف.الف. با وکالت آقای ع. و به‌طرفیت آقای ف.س. و به خواسته مطالبه مهریه و خسارات دادرسی از مدلول رأی مورخ24/6/92 شعبه 9 دادگاه تجدیدنظر استان آذربایجان شرقی که طبق تبصره ماده 7 قانون حمایت خانواده مصوب 1353 در خصوص دعوی تنفیذ حکم طلاق قرار عدم صلاحیت صادر نموده این‌گونه مستفاد می‌گردد که در ضمن رأی مذکور به دلیل مؤثر بودن این پرونده در دعوی مطالبه مهریه مبادرت به نقض رأی بدوی و صدور قرار عدم صلاحیت جهت پرونده مطالبه مهریه نیز نموده است این در حالی است که اولاً سابقاً به‌واسطه حدوث اختلاف به‌موجب دادنامه شماره 910639 شعبه 12 دیوان عالی کشور راجع به این موضوع اظهارنظر و حل اختلاف گردیده است ثانیاً: طبق صریح ماده 19 قانون آیین دادرسی مدنی هرگاه رسیدگی به دعوی منوط به اثبات ادعایی باشد که رسیدگی به آن در صلاحیت دادگاه دیگری است رسیدگی به دعوی تا اتخاذ تصمیم از مرجع صلاحیت‌دار متوقف می‌شود نه اینکه پرونده مورد رسیدگی (مطالبه مهریه) نیز به دادگاهی فرستاده شود که صلاحیت رسیدگی به دعوی مذکور (تنفیذ حکم طلاق) را دارد لذا با استدلال فوق دادگاه یادشده خود را صالح به رسیدگی نسبت به پرونده مطالبه مهریه ندانسته و قرار عدم صلاحیت به اعتبار و شایستگی شعبه 23 دادگاه عمومی حقوقی تبریز را صادر و اعلام داشته و پرونده را برای حل اختلاف به دیوان عالی کشور ارسال داشته است که پس از ارجاع پرونده به این شعبه پرونده تحت نظر است.
هیأت شعبه در تاریخ بالا تشکیل گردید پس از قرائت گزارش آقای اسلامی عضو ممیّز و ملاحظه اوراق پرونده در خصوص اختلاف در صلاحیت بین شعبه 24 دادگاه عمومی حقوقی تهران و شعبه نهم دادگاه تجدیدنظر استان آذربایجان شرقی مشاوره نموده چنین رأی می‌دهد:

رای دیوان

به‌موجب رأی شماره 0639 -16/8/1391این شعبه در خصوص اختلاف در صلاحیت بین شعبه 23 دادگاه عمومی حقوقی تبریز و شعبه 242 دادگاه عمومی حقوقی تهران در دعوی خانم الف.الف. به‌طرفیت آقای ف.س. و به خواسته مطالبه عین 74 سکه تمام بهار آزادی مقوم به سیصد میلیون ریال حل اختلاف شده است و پرونده جهت رسیدگی در ماهیت امر به شعبه 23 دادگاه عمومی حقوقی تبریز ارسال که منتهی به صدور حکم گردیده است. لذا با توجه به مفاد تبصره ماده 27 و ماده 28 قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی رأی دیوان عالی کشور در خصوص تشخیص صلاحیت لازم‌الاتباع است و صدور قرار عدم صلاحیت در مورد دعوی مذکور برخلاف قوانین موضوعه می‌باشد لذا ضمن اصلاح رأی دادگاه عمومی حقوقی تهران در قسمت اخیر قرار عدم صلاحیت که به صلاحیت شعبه 23 دادگاه عمومی حقوقی تبریز صادر کرده که منظور دادگاه مخالفت با صدور قرار عدم صلاحیت شعبه نهم دادگاه تجدیدنظر استان آذربایجان شرقی به‌موجب رأی شماره 784-25/6/92 و در قسمت دعوی مطالبه مهریه است با نقض قرار عدم صلاحیت اخیرالذکر که مغایر با رأی این شعبه به شماره 0639 -16/8/1391 می‌باشد پرونده در قسمت مطالبه مهریه جهت رسیدگی در مرحله تجدیدنظر به شعبه نهم دادگاه تجدیدنظر استان آذربایجان شرقی ارسال می‌گردد و بدین نحو نتیجتاً‌ حل اختلاف می‌شود. 
رئیس شعبه 12 دیوان‌عالی کشور ـ مستشار
 طیبی ـ اسلامی 

توضیح: نمونه رای های منتشر شده در دادراه اعم از نمونه رای بدوی، نمونه رای تجدید نظر و نمونه رای دیوان عموما از نمونه رای های منتشر شده از سوی قوه قضائیه و مراکز و پژوهشگاه های وابسته به قوه قضائیه برگرفته شده است.