صدور قرار عدم صلاحیت پس از رفع اختلاف در صلاحیت

درتاریخ : 1392/09/05 به شماره : 9209970908500446

موضوعات مرتبط با این نمونه رأی و مرجع صدور

این نمونه رای که در شعبه 25 دیوانعالی کشور صادرشده است درباره این موضوعات می باشد: صلاحیت محلی، اختلاف در صلاحیت، دادگاه عمومی حقوقی، دادگاه تجدیدنظر، قرار عدم صلاحیت

چکیده رای

چنانچه دیوان‌عالی کشور میان دادگاه‌های بدوی دو شهر حل اختلاف در صلاحیت کرده باشد دیگر دادگاه تجدیدنظر مربوط به یکی از شهرها نمی‌تواند موضوع صلاحیت را موردتوجه قرار دهد.

خلاصه جریان پرونده

در تاریخ 5/9/92 پرونده متعاقب وصول از دفتر تحت نظر قرار دارد، به شرح محتویات آن ملاحظه می‌شود شرکت ساختمانی الف. (سهامی عام ) دادخواستی به‌طرفیت ش.(سهام خاص) به‌خواسته صدور حکم مبنی بر ابطال رأی داور به دادگاه عمومی اصفهان تقدیم داشته است. شعبه 25 آن دادگاه پس از یک سلسله رسیدگی نظر به اینکه محل وقوع مال غیرمنقول موضوع قرارداد تنظیمی بین طرفین در شهر شیراز است به اعتبار شایستگی دادگاه عمومی شیراز قرار عدم صلاحیت صادر نموده است. شعبه چهارم دادگاه مرقوم به‌لحاظ اینکه موضوع رأی داور مطالبه خسارت ناشی از تأخیر انجام پروژه مال غیرمنقول است رسیدگی را در صلاحیت دادگاه محل اقامت خوانده دانسته و به اعتبار صلاحیت دادگاه عمومی تهران قرار عدم صلاحیت صادر کرده است. متعاقباً شعبه 19 دادگاه عمومی تهران نیز نظر به اینکه رسیدگی به اصل دعوی راجع به امر غیرمنقول است در صلاحیت دادگاه عمومی شیراز می‌باشد ، رسیدگی به دعوی بطلان رأی داور را نیز بر عهده آن دادگاه دانسته و نظر به شایستگی دادگاه عمومی شیراز قرار عدم صلاحیت صادر و به لحاظ حدوث اختلاف پرونده را به دیوان‌عالی کشور ارسال داشته و این شعبه برابر دادنامه شماره 500188ـ21/4/91 با تشخیص صلاحیت دادگاه عمومی تهران حل اختلاف می‌نماید. شعبه 19 دادگاه عمومی تهران سرانجام رأی بر ابطال رأی داور صادر می‌نماید. شرکت سرمایه‌گذاری هـ . نسبت به رأی دادگاه اعتراض و درخواست تجدیدنظر نموده است. شعبه 15 دادگاه تجدیدنظر استان تهران نظر به اینکه محل اجرای قرارداد شیراز اعلام‌شده رسیدگی به دعوی را خارج از صلاحیت شعبه 19 دادگاه عمومی تهران و با توجه به تقدم تحقق صلاحیت دادگاه عمومی شیراز نسبت به دادگاه عمومی تهران رأی این شعبه را فسخ و به اعتبار صلاحیت دادگاه عمومی شیراز قرار عدم صلاحیت صادر می‌نماید و در اجرای تبصره ماده 27 قانون آیین‌دادرسی دادگاه‌های عمـومی و انقـلاب در امـور مدنی به دیوان‌عالی کشور ارسال گردیده و این شعبه برابر دادنامه شماره 247 ـ5/6/92 بروز اختلاف بین دادگاه تجدیدنظر استان تهران و شعبه 4 دادگاه عمومی شیراز را محقق ندانسته و خود را با تکلیفی مواجه ندیده و به‌منظور فراهم آوردن امکان ادامه دادرسی قرار عدم صلاحیت شعبه 15 دادگاه تجدیدنظر را نقض و پرونده را به‌منظور ادامه رسیدگی اعاده داده است. هیأت محترم آن شعبه طی مشروحه‌ای اعلام داشته که دادگاه عمومی تهران را صالح به رسیدگی ندانسته و با این ملاحظه رأی شعبه 19 دادگاه عمومی تهران را فسخ و با صدور قرار عدم صلاحیت و توجه به اینکه بین دادگاه‌های عمومی شیراز و تهران اختلاف در صلاحیت بروز کرده ، پرونده را مجدداً به این شعبه ارسال داشته و درخواست ارشاد نموده است. هیأت شعبه پس از بررسی مجدد موضوع به شرح زیر اعلام نظر می‌نماید:

رای دیوان

هرچند بین دادگاه‌های عمومی تهران و شیراز اختلاف در صلاحیت بروز کرده امّا این اختلاف با رأی دیوان‌عالی کشور و صالح شناختن دادگاه عمومی تهران برطرف و موضوع فیصله یافته است و چنانچه دادگاه تجدیدنظر تهران نیز خود را صالح برای رسیدگی نداند تحقق اختلاف بین این دادگاه و دادگاه عمومی شیراز منوط به این است که ترتیب مقرر در ماده 27 قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور حقوقی انجام شود و اثر اعلام عدم صلاحیت دادگاه عمومی شیراز را که منتهی به اظهارنظر دیوان‌عالی کشور شده است نمی‌توان به مسئله صلاحیت دو دادگاه اخیر نیز تسری داد و به همین لحاظ این شعبه در رأی قبلی خود بروز اختلاف بین دادگاه عمومی شیراز و دادگاه تجدیدنظر استان تهران را محقق ندانسته و به نظر می‌رسد رأی لازم‌الاتباع دیوان‌عالی کشور فصل‌الخطاب بوده و به بحث اختلاف در صلاحیت پایان می‌دهد. اگر معتقد باشیم که این جریان در مرحله تجدیدنظر نیز می‌تواند تکرار شود ، مستلزم دُور خواهد بود که باطل است و دادگاه تجدیدنظر نمی‌تواند. مجدداً متعرض صلاحیت دادگاه شود و بازهم به نظر می‌رسد حکم مقرر در ماده 352 قانون مرقوم ناظر به موردی است که در مرحله بدوی موضوع صلاحیت دادگاه ، محل اختلاف واقع نشده و به ترتیب مقرر در ماده 27 قانون یادشده و تبصره آن حل اختلاف به عمل نیامده باشد زیرا مفروض قانون‌گذار این است که پس از حل اختلاف ، موضوع صلاحیت مفروغٌ‌عنه خواهد بود. مقرر است پرونده به‌منظور ادامه رسیدگی به شعبه محترم 15 دادگاه تجدیدنظر استان تهران اعاده گردد.
رئیس شعبه 25 دیوان‌عالی کشورـ مستشار
سعیدی ـ خوشوقتی

توضیح: نمونه رای های منتشر شده در دادراه اعم از نمونه رای بدوی، نمونه رای تجدید نظر و نمونه رای دیوان عموما از نمونه رای های منتشر شده از سوی قوه قضائیه و مراکز و پژوهشگاه های وابسته به قوه قضائیه برگرفته شده است.