رای وحدت رویه 92 – 1353/10/4

خلاصه رای: خدمت نظام وظیفه قبل از استخدام به خدمت دولت جزء خدمت دولت محسوب می شود.

روزنامه رسمی 8780- 1353/12/6

حكم شماره 92-1353/10/4

 شماره 107592          1353/11/26

ردیف 60

رأی هیئت عمومی دیوان عالی كشور

از شعبه هفتم دیوان عالی كشور و از هیئت رسیدگی تجدید نظر استخدامی در دیوان عالی كشور دو دادنامه متهافت در دو مورد مشابه در امر استخدامی (از لحاظ احتساب خدمت زیر پرچم جزء سوابق خدمت اداری) صادر گردیده كه ذیلاً توصیف می گردد :

 1- دادنامه شماه 142-48/2/3 صادر از شعبه هفتم دیوان عالی كشور مربوط به آقای علی مهدوی طوسی است و موضوع آن این است كه نامبرده به شورأی سازمان امور اداری و استخدامی كشور شكایت نموده و خواسته است كه وزارت بهداری خدمت زیرپرچم او را جزء سابقه خدمت رسمی او احتساب نماید .

شورأی سازمان در مورد شكایت چنین رأی داده است :

(نظر به اینكه به حكایت محتویات پرونده شاكی به موجب ابلاغ 6327/4-47/2/19 به خدمت رسمی دولت پذیرفته شده و خدمت زیر پرچم را در سال 1340 و قبل از ورود به خدمت رسمی انجام داده و با توجه به بند ج ماده 124 لایحة قانونی استخدام كشوری مصوب 45/3/31 كه در توضیحات حالات مختلف استخدامی حال خدمت زیر پرچم را وضع مستخدمی می داند كه به خدمت زیرپرچم مشغول است و همچنین ماده 125 همان قانون كه مقرر می دارد (در صورتی كه مستخدم رسمی به خدمت زیر پرچم احضار شود مدت خدمت زیر پرچم جزء سابقه خدمت او محاسبه می شود) و مستفاد از 2 ماده مذكور این است كه دولت فقط مدت خدمت زیر پرچم مستخدمی را كه برای انجام خدمت نظام وظیفه احضار شده جزء سابقه خدمت محسوب می دارد و نسبت به كسانی كه قبل از ورود به استخدام دولت مطابق مقررات لایحة قانونی فوق الذكر خدمت زیر پرچم را انجام داده اند از نظر احتساب مدت مزبور قانوناً تعهدی ندارد و چون ماده 148 قانون نامبرده مقررات و قوانین مغایر با این قانون را از تاریخ تصویب ملغی الاثر دانسته است بنابراین از طرف وزارت طرف شكایت عملی بر خلاف مقررات انجام نگرفته و به رد شكایت اظهار نظر می شود) .

دادخواست تجدید نظر شاكی نسبت به رأی مزبور پس از طی تشریفات قانونی در تاریخ 48/1/26 در شعبه هفتم دیوان عالی كشور مورد رسیدگی قرار گرفته و طبق دادنامه مورد گفتگو چنین رأی داده شده است :

«اعتراضات متقاضی تجدید نظر با توجه به جهاتی كه مبنای رأی شورأی سازمان امور اداری قرار گرفته غیر وارد تشخیص و حكم صادره به اتفاق آراء تأیید می گردد» .

2- دادنامه شماره 1086-51/9/26 از هیئت رسیدگی تجدید نظر در دیوان عالی كشور راجع به آقای فرج الله ضمیری موضوعاً این است كه نامبرده به شورأی سازمان امور اداری و استخدامی كشور شكایت كرده كه در تاریخ 45/12/10 به خدمت وزارت بهداری درآمده و او را در گروه 2 قرار داده اند در حالی كه می یابد در گروه 4 قرار گیرد وی علاوه بر تقاضای ارتقاء به گروه 4 احتساب مدت خدمت زیر پرچم خود را كه به حساب نیاورده اند خواسته است هیئت نامبرده رسیدگی شكایت او را در مورد گروه شغلی وارد ندانسته برای احتساب مدت خدمت زیر پرچم نامبرده هم جواز قانونی موجود ندیده و در نتیجه شكایت را مردود اعلام داشته است . در پی شكایت شاكی از رأی هیئت مزبور هیئت رسیدگی تجدید نظر در دیوان عالی كشور به موضوع رسیدگی كرده و طبق دادنامه شماره بالا شكایت شاكی را در مورد خدمت وظیفه بدین عبارت وارد دانسته است: (تبصره 2 از ماده 2 قانون متمم قانون دو دوازدهم آذر و دی 1323 راجع به احتساب خدمت نظام وظیفه در مقام اجرا با مقررات لایحه قانونی استخدام كشوری مغایر به نظر نمی رسد و شكایت در حدود تبصره مزبور وارد است) .

متن تبصره مود استفاده هیئت تجدید نظر چنین است :

(مدت خدمت وظیفه كلیه كارمندان به طور كلی جزء سابقة و برای ارتقاء آنها محسوب می شود) (در مورد دیگر شكایت در باره گروه شغلی هیئت تجدید نظر رد شكایت شاكی را بلااشكال شناخته و تأیید نموده است) .

چنانكه ملاحظه می شود تهافت و تخالف دو رأی صادره از دیوان عالی كشور در دو مورد مشابه آشكار است ، شعبة هفتم دیوان عالی كشور احتساب خدمت زیر پرچم قبل از ورود به خدمت دولت را در سابقه خدمت مغایر با مقررات قانون استخدام كشوری دانسته است . در صورتی كه هیئت رسیدگی تجدید نظر اجراء تبصره 2 از ماده 2 قانون متمم دو دوازدهم آذر و دی ماه 1323 را در احتساب خدمت زیر پرچم جزء سابقه خدمت دولتی به طور مطلق و كلی، مغایر با قانون استخدام كشوری نشناخته است.

بنابه مراتب بالا و با توجه به قانون وحدت رویه قضایی مصوب تیرماه 1328 اقتضاء دارد هیئت عمومی دیوان عالی كشور برای اتخاذ رویه واحد نسبت به موضوع اظهارنظر فرمایند . به تاریخ روز چهارشنبه چهارم دی ماه یك هزار و سیصد و پنجاه و سه هیئت عمومی دیوان عالی كشور به ریاست جناب آقای ناصر یگانه ریاست كل دیوان عالی كشور و با حضور جناب آقای احمد فلاح رستگار دادستان كل كشور و جنابان آقایان رؤسا و مستشاران شعب دیوان عالی كشور تشكیل گردید. پس از طرح و بررسی اوراق پرونده و قرائت گزارش استماع عقیده جناب آقای دادستان كل كشور مبنی بر: با اطلاق و عموم تبصره 2 از ماده 2 قانون دو دوازدهم آذر و دی ماه 1323 مدت خدمت زیر پرچم قبل از استخدام به خدمت دولت جزء خدمت دولت قابل احتساب است .

رأی هیئت عمومی دیوان عالی كشور

ماده 24 لایحه قانون استخدام كشوری در توضیح حالات مختلفه استخدامی و ماده 125 این قانون راجع به احضار حین خدمت هیچیك مسقط حق ثابت مستخدمین طبق تبصره 2 از ماده 2 متمم قانون دو دوازدهم آذر و دی ماه 1323 نیست زیرا تبصره مزبور مقرر می دارد (مدت خدمت وظیفه كلیه كارمندان به طور كلی جزء سابقه و برای ارتقاء آنها محسوب می شود) و این تبصره در مقام اجراء با مادتین فوق الذكر و مقررات دیگر لایحه قانونی استخدام كشوری مغایرت ندارد، بنابراین رأی تجدید نظر دائر به قبول احتساب مدت خدمت وظیفه انجام شده قبل از استخدام صحیح است.