رای وحدت رویه 26 – 1364/9/5

ردیف 64/94

رأی شماره 26-5/9/1364 هیئت عمومی دیوان عالی كشور

ریاست محترم دیوان عالی كشور

احتراماً به استحضار عالی می رساند، آقای جانشین بازپرس شبستر با ارسال دو فقره از پرونده ­های كیفری دادگاه صلح شبستر طی شماره 3600-19/3/64 اعلام نموده در مورد اهانت و فحاشی از شعب 20 و 22 دادگاه ­های كیفری تبریز آراء مختلفی صادر گشته و تقاضای طرح در هیئت عمومی دیوان عالی كشور نموده است اینك با ملاحظه پرونده ­ها به شرح آتی خلاصه می­ گردد:

1- در پرونده كیفری كلاسه 62/2213 دادگاه صلح مستقل شبستر آقای جانشین بازپرس در تاریخ 3/6/63 در مورد اتهام مختار مسلم زاده دایر به اهانت به علت گذشت شاكی خصوصی مبادرت به صدور قرار موقوفی تعقیب نموده كه قرار مزبور مورد مخالفت آقای دادیار دادسرای عمومی تبریز قرار گرفته و آقای دادیار اظهار نظر نموده رسیدگی به اهانت در صلاحیت دادگاه كیفری 2 می­باشد پرونده جهت حل اختلاف در شعبه 20 دادگاه كیفری 2 تبریز مطرح شده و دادگاه با تایید نظریه آقای دادیار حل اختلاف نموده است.

2-در پرونده كیفری كلاسه 63/2189 دادگاه صلح مستقل شبستر آقای جانشین بازپرس در تاریخ 3/9/63 در مورد اتهام علی زمانی دایر بر اهانت و فحاشی به علت گذشت شاكی خصوصی مبادرت به صدور قرار موقوفی تعقیب نموده كه قرار مزبور مورد مخالفت آقای دادیار دادسرای عمومی تبریز قرار گرفته و آقای دادیار اظهار نظر نموده و رسیدگی به اهانت و فحاشی در صلاحیت دادگاه كیفری 2 می باشد پرونده جهت حل اختلاف در شعبه 22 دادگاه كیفری 2 تبریز مطرح شده و دادگاه با تایید نظریه آقای جانشین بازپرس حل اختلاف نموده است.

نظریه – همان طور كه ملاحظه می­ فرمایید در دو امر مشابه اختلاف نظر بین شعب 20 و 22 دادگاه­ های كیفری 2 تبریز تحقق پیدا نموده است بنابه مراتب به استناد ماده 3 اضافه شده به قانون آئین­ دادرسی كیفری مصوب یكم مرداد ماده 1337 تقاضای طرح موضوع را در هیئت عمومی دیوان عالی كشور جهت اتخاذ رویه واحد دارد.

معاون اول دادستان كل كشور

به تاریخ روز سه ­شنبه 5/9/1364 جلسه هیئت عمومی دیوان عالی كشور به ریاست حضرت آیت­ الله سید عبدالكریم موسوی اردبیلی رئیس دیوان عالی كشور و با حضور آیت ­الله سید محمد موسوی خوئینی ­ها دادستان كل كشور و جنابان آقایان رؤسا و مستشاران و اعضاء معاون شعب كیفری و حقوقی دیوان عالی كشور به شرح ذیل تشكیل گردید و پس از طرح موضوع و قرائت گزارش و بررسی اوراق پرونده و استماع عقیده آیت ­الله سید محمد موسوی خوئینی­ ها دادستان كل كشور مبنی بر: «موادی كه از قانون صلاحیت كیفری ها، صلاحیت كیفری 2 را بیان می ­كند در مقایسه با كیفری 1 است و نه در مقایسه با صلاحیت دادسراها­، بنابراین چنانچه در رابطه با فحاشی و اهانت، شاكی ابتدا به دادسرا مراجعه كرده بازپرس یا جانشین وی مكلف است رسیدگی و طبق قانون قرار موقوفی تعقیب یا منع تعقیب و یا كیفرخواست به تناسب موارد صادر نماید» . مشاوره نموده و به اكثریت قریب به اتفاق بدین شرح رأی داده ­اند:

رأی هیئت عمومی دیوان عالی كشور

نظر به اینكه برابر ماده 192 قانون اصلاح موادی از قانون آئین دادرسی كیفری و ماده 7 قانون راجع به مجازات اسلامی مصوب 1361 جرائم و نیز مجازات­ ها حسب نوع آن­ها به حدود و قصاص و دیات و تعزیرات تقسیم شده­ اند نه خلاف و جنحه و جنایت مندرج در قانون مجازات عمومی سابق و مجازات توهین به افراد در ماده 86 قانون تعزیرات شلاق تعیین گردیده و ماده 217 قانون صدرالاشعار كه در مقام تعیین حدود صلاحیت دادگاه كیفری 2 در مقابل دادگاه كیفری 1 فحاشی و در صلاحیت دادگاه كیفری 2 دانسته است به معنای نفی صلاحیت بازپرس یا جانشین او در رسیدگی به شكایت مزبور در حدود وظایف قانونی آن­ ها نمی باشد بنابراین رسیدگی به اهانت و فحاشی در دادسرا چنانچه شاكی رأساً به دادسرا شكایت نماید و اظهارنظر مقتضی بر موقوفی یا منع تعقیب یا مجرمیت تكلیف قانون قضات دادسراست و رأی شعبه 22 دادگاه كیفری 2 تبریز كه نتیجتاً بر همین مبنا صادر شده منطبق با موازین قانونی تشخیص می­شود این رأی به تجویز ماده 3 قانون اضافه شده به قانون آئین دادرسی كیفری مصوب 1337 برای دادگاه­ ها در موارد مشابه لازم ­الاتباع است.