درخواست طلاق زوجه به دلیل ترک انفاق زوج

درتاریخ : 1392/12/06 به شماره : 9209970908300633

موضوعات مرتبط با این نمونه رأی و مرجع صدور

این نمونه رای که در شعبه 23 دیوانعالی کشور صادرشده است درباره این موضوعات می باشد: طلاق، شروط ضمن عقد نکاح، ترک انفاق

چکیده رای

جهت تحقق بند یک از شروط ضمن عقد نکاح (تحقق وکالت در طلاق برای زوجه به سبب ترک انفاق زوج) علاوه بر اثبات عدم تأدیه نفقه، اثبات عدم امکان الزام زوج به پرداخت نفقه در آینده نیز ضروری است.

خلاصه جریان پرونده

خانم ر.ص. با وکالت خانم ف.ه. دادخواستی به‌طرفیت آقای ج.ب. به خواسته صدور گواهی عدم امکان سازش با توجه به عدم پرداخت نفقه، سوء معاشرت زوج تقدیم دادگاه خانواده تهران نموده است وکیل خواهان در شرح دادخواست توضیح داده موکل به‌موجب عقدنامه شماره 8494 مورخ 3/9/85 در دفترخانه. . . لاهیجان به عقد دائم زوج درآمده و دارای یک فرزند مشترک بنام الف. متولد 23/9/87 می‌باشد نظر به سوء معاشرت خوانده و عدم حصول توافق اخلاقی و همچنین عدم پرداخت نفقه زندگی برای موکل سخت و غیرقابل‌تحمل شده است در ضمن زوج اعتیاد و در تمام مدت زندگی موکل مواجه با عسر و حرج شده لذا تقاضای صدور گواهی عدم امکان سازش را دارم رسیدگی به شعبه 375 محول گردیده است دادگاه ضمن تعیین وقت رسیدگی طرفین را دعوت و در جلسه مورخ 1/12/89 وکیل خواهان بر مفاد دادخواست تأکید کرده است و افزوده است موکل به لحاظ عدم پرداخت نفقه و اعتیاد زوج و سوء رفتارش در عسر و حرج است و در اثر ضرب‌وجرح زوجه شکایت کرده و نظریه پزشکی مورخ 10/10/88 نیز ضمیمه است زوج در جلسه یادشده حاضر نمی‌شود و لایحه‌ای نیز ارسال نداشته دادگاه قرار ارجاع امر به داوری را صادر نموده است اخطاریه خوانده اعاده گردیده و در نهایت با تقاضای وکیل خواهان دادگاه برای زوجین داور تعیین می‌نماید و داوران نظریه مشترک خود را اعلام داشته‌اند که با توجه به عدم صلح و سازش ادامه زندگی مشترک زوجین مقدور نمی‌باشد زوجه 313 عدد سکه مهریه دارد که 13 عدد آن را در قبال طلاق به زوج بذل می‌کند و الباقی بر ذمه زوج می‌باشد حضانت فرزند مشترک به عهده زوجه باشد ملاقات فرزند طبق توافق زوجین است و زوج نفقه فرزند را پرداخت نماید زوجه اقرار دارد که باردار نمی‌باشد دادگاه ختم رسیدگی را اعلام و به شرح دادنامه 228-13/2/90 با عنایت به محتویات پرونده صرف‌نظر از عدم تأثیر مساعی و اهتمام دادگاه و داوران جهت اصلاح ذات‌البین با توجه به تحقیقات به‌عمل‌آمده از جانب خواهان و وکیل مدافع ایشان ادله اثباتی قانونی که دلالت بر عسر و حرج زوجه با تخلف خوانده از شروط ضمن عقد مورد ادعای ایشان نماید ارائه نگردیده و با عنایت به اینکه طلاق از ایقاعات بوده و در اختیار زوج است دعوی خواهان را در وضعیت حاضر غیرثابت تشخیص داده و حکم بر بطلان دعوی خواهان صادر نموده است خانم ر.ص. با وکالت خانم ف.ه. از رأی صادره تجدیدنظرخواهی نموده و خوانده را مجهول‌المکان اعلام کرده است رسیدگی در این مرحله محول به شعبه 24 دادگاه تجدیدنظر استان تهران گردیده است تجدیدنظرخواه تجدیدنظر خوانده را مجهول‌المکان اعلام کرده است دادگاه وی را از طریق نشر آگهی احضار نموده و از طریق مددکار اجتماعی در مورد مجهول‌المکان بودن زوج و علت اختلاف تحقیق به‌عمل‌آمده است و گزارش مددکاران اجتماعی حاکی است زوج از 9 ماه قبل زندگی مشترک را ترک نموده و زوج معتاد بوده و مسئولیت‌پذیری را نسبت به همسرش و فرزندش نداشته و یک نفر از مطلعین گفته است که زوج نسبت به همسرش بدرفتاری داشته است و در مورد اعتیاد زوج گفته‌شده که سال‌ها قبل تریاک مصرف می‌کرده و در سال‌های اخیر زوج شیشه و کراک می‌کشد طی تماس تلفنی مددکار اجتماعی با خانواده زوج در شهرستان لاهیجان مادر زوج گفته پس از بروز اختلاف با زوجه 9 ماه است که زوج زندگی مشترک را ترک نموده زیرا منزل متعلق به زوجه بوده و زوجه از پذیرش شوهرش امتناع نموده و در این مدت زوج در لاهیجان در منزل پدرش می‌باشد دادگاه طی رأی 1643-1/9/90 با توجه به اینکه مطابق تحقیقات واحد مددکار اجتماعی اعلام گردیده که محل سکونت فعلی زوج در شهرستان لاهیجان در منزل پدری به آدرس مندرج در عقدنامه استنادی می‌باشد و از طرف دیگر دلیل زوجه در جلسه دادگاه مورخ 30/8/90 به‌طور ضمنی سکونت زوج در شهرستان لاهیجان منزل پدری خود مورد تأیید قرار داده است لذا با توجه به‌مراتب مذکور و محرز بودن محل سکونت زوج دادگاه تهران صلاحیت رسیدگی به پرونده ندارد و ضمن نقض دادنامه صادره از شعبه بدوی قرار عدم صلاحیت خود را به اعتبار و شایستگی محاکم عمومی شهرستان لاهیجان صادر نموده است پرونده پس از ارسال به دادگستری شهرستان لاهیجان و وصول آن به شعبه اول دادگاه عمومی لاهیجان ارجاع می‌گردد که در مقام رسیدگی طرفین را دعوت و در جلسه مقرر 11/5/91 خواهان حاضرشده ولی خوانده حاضر نشده و لایحه‌ای هم ارسال نداشته خواهان اظهار داشته است به‌موجب سند نکاحیه 8449-3/9/85 با خوانده ازدواج رسمی نمودم حاصل آن‌یک فرزند بنام الف. 5/3 ساله می‌باشد به لحاظ ترک زندگی مشترک و عدم پرداخت نفقه و اعتیاد به شیشه و سوء رفتار و رابطه نامشروع و ایراد ضرب‌وجرح عمدی ادامه زندگی غیرقابل‌تحمل بوده تقاضای صدور گواهی عدم امکان سازش به‌منظور طلاق دارم مدت ده سال در تهران زندگی می‌کنم منزل مسکونی متعلق به من است دو سال است که زندگی مشترک را ترک کرده در مورد نفقه حکم صادرشده و اجرائیه هم صادرشده ولی تاکنون اجرانشده در موردایراد ضرب عمدی دیگر ادامه ندادم در دادسرا بسته شد لیکن شهود دارم حاضرم معرفی کنم 13 قطعه از 313 قطعه سکه را بذل و از طرف زوج قبول می‌کنم در مورد مهریه حکم صادرشده در حال اجرا است در مورد جهیزیه ادعایی ندارم حامله نمی‌باشم حضانت فرزند مشترک را قبول می‌کنم ملاقات هم روزهای جمعه باشد دادگاه موضوع را به داوری ارجاع زوجه برادر خود الف.ص. را به‌عنوان امور معرفی دادگاه به لحاظ مجهول‌المکان بودن زوج و عدم حضور وی آقای ر.ش. را به‌عنوان داور زوج تعیین و داوران نظریه خود را در برگ جداگانه اعلام نموده‌اند که در این اثنا آقای م.ج. وکیل پایه‌یک دادگستری از طرف خوانده اعلام وکالت نموده است و طی لایحه‌ای اعلام کرده که ادعای خواهان کاملاً بی‌اساس است و موکل نفقه زوجه‌اش را پرداخت‌نموده و اسناد و مدارک آن موجود است دادنامه مطالبه نفقه‌ای را که خواهان مستند ادعای خود قرار داده غیابی اصدار یافته و اصلاً موکل در جریان آن نبوده چون آدرس اعلام‌شده توسط زوجه ‌اشتباه بوده و هیچ‌گاه ابلاغ واقعی صورت نگرفته بنابراین دادنامه فوق‌الاشعار نمی‌تواند مستند قرار گیرد ادعای دیگر خواهان مبنی بر ایراد ضرب‌وجرح صحت ندارد گواهی پزشکی صوری اخذشده است دادگاه ختم رسیدگی را اعلام و به شرح 855-28/11/91 مفاداً با این استدلال که زوجه به لحاظ ترک زندگی مشترک و عدم پرداخت نفقه و اعتیاد به شیشه و سوء رفتار ادامه زندگی مشترک را غیرقابل‌تحمل دانسته و استشهادیه محلی و اجرائیه شماره 000207-7/8/90 شعبه 201 دادگاه خانواده شهید مفتح تهران مبنی بر محکومیت خوانده به پرداخت نفقه که مؤید ادعای وی در تخلف زوج از شرط ضمن‌العقد موضوع بند یک قسمت ب سند ازدواج بوده است و از طرفی آقای ج. وکیل زوج ضمن ورود در دعوی دفاعاً اعلام داشته که زوج نفقه زوجه خویش را پرداخت‌نموده و مدارک آن موجود است ولی دلیلی دال بر پرداخت نفقه از ناحیه زوج در حق خواهان اقامه و ابراز نکرده است تخلف زوج را از شرط ضمن‌العقد موضوع بند یک قسمت ب سند ازدواج را محرز دانسته و به استناد مواد 1120 و 1130 و 1133 و تبصره الحاقی به آن و 1143 و 1144 و 1145 و 1146 قانون مدنی و ماده‌واحده قانون اصلاح مقررات مربوط به طلاق و تبصره 4 و آیین‌نامه اجرائی آن گواهی عدم امکان سازش بین زوجین مذکور مبنی بر طلاق خلع را صادر نموده است ضمناً زوجه 13 عدد سکه طلا بهار آزادی از مهریه را بذل و به وکالت از زوج قبول ما بذل کرده است و در مورد باقی‌مانده مهریه و نفقات معوقه حکم صادره در حال اجرا می‌باشد و حسب الاقرار زوجه حامله نمی‌باشد و جهیزیه نزد شوهر ندارد در مورد سایر حقوق مالی ناشی از زوجیت غیر از باقیمانده مهریه و نفقات معوقه ادعایی ندارد حضانت طفل مشترک بنام الف. به عهده مادر بوده و پدر حق ملاقات در هفته دوم و چهارم هرماه روز جمعه خواهد داشت سردفتر مکلف است قبل از اجرای صیغه طلاق گواهی وجود یا عدم وجود حمل را از مرکز پزشکی قانونی اخذ نماید آقای ج.ب. با وکالت آقای م.ج. نسبت به دادنامه صادره تجدیدنظرخواهی نموده است و در لایحه اعتراضیه وکیل زوج اولاً دادنامه صادره در مورد نفقه غیابی بوده و زوج نفقه همسر خود را پرداخت‌نموده است که پرینت حساب بانکی که آن به‌صورت کارت به کارت برای زوجه پول واریز نموده به پیوست تقدیم می‌گردد ثانیاً ادعای زوجه در مورد اعتیاد زوج بدون دلیل و صرفاً یک ادعا به جهت نیل به اهداف بوده و موکل اینجانب در کمال سلامت و شادابی و جوانی است و دارای شغل آبرومند بوده و با تهیه مسکن و زندگی مناسب قصد ادامه زندگی را دارد ضمناً گواهی سلامت و عدم اعتیاد زوج نیز از طرف وکیل وی ارائه گردیده است و. . . رسیدگی در این مرحله به شعبه هفتم دادگاه تجدیدنظر استان گیلان محول گردیده است که در این مرحله طی دادنامه 277-2/3/93 با احراز تخلف زوج از شرط ضمن عقد نکاح و عسر و حرج زوجه دادنامه تجدیدنظر خواسته را عیناً تأیید کرده است که در این مرحله آقای ج.ب. با تقدیم دادخواست فرجام‌خواهی و با ادعای اینکه طبق صورتحساب بانک از طریق کارت به کارت نفقه همسرم را پرداخت کرده‌ام و گواهی عدم اعتیاد و استشهادیه مبنی بر شاغل بودن تقدیم نموده‌ام و. . . نقض دادنامه صادره را خواستار گردیده است که پس از تبادل لوایح و ارسال پرونده به دیوان عالی کشور جهت رسیدگی پرونده به این شعبه (23) ارجاع گردیده است.
هیأت شعبه در تاریخ بالا تشکیل گردید پس از قرائت گزارش آقای ذکرالله احمدی عضو ممیّز و اوراق پرونده مشاوره نموده چنین رأی می‌دهد:

رای دیوان

دادنامه فرجام‌خواسته مخدوش و جریان به‌وضوح مشخص نمی‌باشد زیرا عمده استدلال دادگاه در توجیه طلاق عدم پرداخت نفقه از ناحیه زوج به زوجه و تحقق بند یک از شرایط ضمن عقد مندرج در سند نکاحیه است حال ‌آنکه بند یک استنادی عبارت از استنکاف شوهر از دادن نفقه به مدت شش ماه و عدم امکان الزام وی به پرداخت نفقه است که در مانحن‌فیه هرچند زوج به پرداخت نفقه محکومیت یافته است ولی اوراق پرونده حکایت روشنی از چگونگی امر پس از صدور حکم و احیاناً اجرا آن ندارد و دراین‌باره بررسی لازم به عمل نیامده است به‌ویژه وکیل زوج مدعی پرداخت نفقه است و مدارکی را هم ارائه داده که مورد رسیدگی قرار نگرفته است و از طرفی راجع به عسر و حرج زوجه که در رأی دادگاه تجدیدنظر به آن اشاره هم مدرک قابل‌توجهی ارائه نگردیده است بنابراین در وضعیت حاضر رأی فرجام‌خواسته قابلیت تأیید را ندارد و نقض می‌گردد و رسیدگی مجدد به همان دادگاه صادرکننده رأی منقوض محول می‌گردد و تا با بررسی همه‌جانبه رأی مقتضی صادر فرمایند.
رئیس شعبه 23 دیوان‌عالی کشور ـ مستشار 
انصاری ـ احمدی

توضیح: نمونه رای های منتشر شده در دادراه اعم از نمونه رای بدوی، نمونه رای تجدید نظر و نمونه رای دیوان عموما از نمونه رای های منتشر شده از سوی قوه قضائیه و مراکز و پژوهشگاه های وابسته به قوه قضائیه برگرفته شده است.