درخواست طلاق زوجه به‌دلیل استنکاف زوج از پرداخت نفقه معوقه

درتاریخ : 1392/07/30 به شماره : 9209970906801078

موضوعات مرتبط با این نمونه رأی و مرجع صدور

این نمونه رای که در شعبه 8 دیوانعالی کشور صادرشده است درباره این موضوعات می باشد: طلاق، تحقق شروط ضمن عقد نکاح، ترک انفاق، نفقه جاری، نفقه معوقه

چکیده رای

ایجاد وکالت در طلاق به‌دلیل استنکاف زوج از دادن نفقه (موضوع بند 1 از شروط ضمن عقد نکاح) ناظر بر نفقه جاری و نفقه معوقه است و انصرافی به نفقه جاری ندارد.

خلاصه جریان پرونده

خانم م.م. به طرفیت آقای م.پ. شوهرش دادخواستی به خواسته صدور گواهی عدم امکان سازش جهت اجرای صیغه طلاق به‌لحاظ عدم پرداخت نفقه علی‌رغم الزام او به پرداخت آن مستنداً به فتوکپی سند نکاحیه مـورخ 8/1/74 کـه دلالت بر رابطه زوجیت فی مابین داشته و نیز تصویر دادنامه 90/354 صادره از شعبه 120 دادگاه جزایی شیراز که مفاداً دلالت بر محکومیت زوج به اتهام ترک انفاق زن و فرزندش و 5 ماه حبس تعزیری دارد و رأی صادره قابل واخواهی و غیابی بوده است پرونده به شعبه هفتم دادگاه عمومی خانواده شیراز ارجاع شده است دادگاه وقت جهت رسیدگی تعیین نموده است در جلسه دادرسی مورخ 18/11/90 وکلای انتخابی زوجین و اصحاب دعوی حضور داشته‌اند از جهت مذاکرات اصلاحی به پیشنهاد دادگاه و موافقت اصحاب دعوی وقت احتیاطی تعیین شده است در تاریخ 18/12/90 چون نتیجه مذاکرات اصلاحی فی مابین اعلام نشده دادگاه دستور تعیین وقت با قرار ارجاع امر به داوری صادر نموده است. داور زوج توسط وکیل او معرفی شده است، داور زوجه نیز معرفی شده است نظریه داوران نیز اعلام شده است. در جلسه مورخ 5/6/91 زوجه گفته است همسرم مرا می‌زند، فحاشی می‌کند، مشروب می‌خورد، دائم‌الخمر است، نفقه من و بچه‌ام را پرداخت نمی‌کند، وسایل خانه را خورد می‌کند، حقوق مالی‌ام را جداگانه پیگیری می‌کنم، به هیچ وجه حاضر به سازش با او نیستم، وکیل خوانده گفته است دعوی بی‌اساس زوجه که متکی به دلیل نیست وضعیت او به کیفیتی که بتواند از شروط ضمن عقد برای طلاق استفاده کند نبوده در حالی‌که مدارک ارائه شده از طرف موکل فیش‌های بانکی پرداخت نفقه علی‌رغم حکم تمکین او که از دادگاه صادر شده است، مؤید ناسازگاری خود اوست موکل نفقه او را پرداخت نموده به‌موجب دادنامه صادره از شعبه 25 دادگاه خانواده او ملزم به تمکین گردیده است، موکل درخواست تداوم زوجیت داشته و با طلاق موافقت نمی‌نماید، خواسته خواهان قابل توجیه از نظر قانونی نیست، ادعای زوجه مبنی بر دائم‌الخمر بودن موکل کذب محض است. دادگاه مقرر نموده وقت جهت دادرسی تعیین شود و حضوراً به طرفین ابلاغ نموده است و پس از آنان خواسته است که شهود خود را حاضر نمایند در ضمن شرحی به کلانتری مربوطه ارسال نموده است تا در مورد وضعیت اخلاقی زوجین و این‌که آیا زوج دائم‌الخمر است یا خیر و همسرش را مورد ایراد ضرب و فحاشی قرار داده یا خیر تحقیق و نتیجه را اعـلام نمایند. زوجه نیز بـرای آزمـایش بارداری به پزشکی قانونی معرفی شود وکیل زوجه در لایحه‌ای تصویر اوراق پرونده کیفری و تصویر دادنامه 91/508 شعبه 7 دادگاه خانواده شیراز را که بر محکومیت زوج به پرداخت نفقه معوقه از تاریخ 20/5/89 به‌ مبلغ شانزده میلیون و دویست هزار ریال و نفقه فرزند مشترک به مبلغ هشت میلیون و چهار صد هزار ریال به انضمام هزینه دادرسی و حق‌الزحمه کارشناسی در حق زوجه صادر شده است و پیوست لایحه وی می‌باشد درخواست صدور گواهی عدم امکان سازش نموده است، گزارش مأمور تحقیق کلانتری در برگ 72 پرونده حاکی از این است که همسایگان محل گفته‌اند زوج به شغل کارگری و 18 ماه در آدرس مندرج در فوق سکونت داشته بارها مشاهده کرده‌اند که بین زوجین درگیری ایجاد و زوج اقدام به کتک‌کاری زوجه نموده و با فحاشی همسرش را از منزل بیرون رانده است. مدت 2 سال است که هیچ‌گونه نفقه‌ای دریافت ننموده لازم به ذکر است نامبرده از مشروبات الکلی استفاده می‌نماید، در این گزارش هویت همسایگان و اظهارکنندگان مراتب مندرج در گزارش درج نشده است. در جلسه دادرسی مورخ 1/8/91 دو نفر گواه گفته‌اند زوج فردی خوب و هیچ بدی از او ندیده‌اند و اهل شرب خمر نبوده و ما ندیده‌ایم زن و بچه‌اش را بزند دو نفر گفته است مستأجر منزل پدر زوجه هستند دو بار دیده‌اند که زوجه با چشم گریان آمده است. یک نفر از شهود تعرفه شده که هوبت خود را فرزند مشترک زوجین اعلام نموده است، بر صحت ادعای مادرش و استفاده پدرش از نوشابه الکلی با توجه به CD تهیه شده و ایراد ضرب به مادرش پس از برخوردهای فیزیکی با آنان و قفل زدن درب منزل پس از اخراج مادرش و خودش در 5/2 سال قبل از سوی پدرش گواهی داده است. دادگاه با توجه به این‌که دعوی خواهان را ثابت ندانسته و اظهارات شهود به کیفیتی که بر حقانیت او و صحت ادعای او دلالت کند چون معارض بوده است ندانسته با غیر ثابت مشخص شدن عسر و حرج زوجه حکم به بطلان دعوی خواهان صادر نموده است. از این رأی وکیل زوجه تجدیدنظرخواهی نموده است و مستند او برای نقض دادنامه اصداری و عدم توجه به دلایل ابرازی دادنامه‌های 50891 شعبه 7 دادگاه خانواده بوده که بر محکومیت زوج به پرداخت نفقه از 20/5/89 تا زمان صدور حکم صادر شده و نیز دادنامه غیابی شعبه 120 دادگاه جزایی شیراز که در تاریخ 18/3/90 حکم محکومیت زوج به لحاظ ترک انفاق صادر شده و نیز دادنامه 90/1083 شعبه 19 دادگاه تجدیدنظر استان فارس که مؤید عدم پرداخت نفقه توسط زوج می‌باشد تصویر دادنامه 91/1196 مورخ 30/10/91 صادره از شعبه 16 دادگاه تجدیدنظر که در برگ 106 پرونده در مرحله تجدیدنظر ارائه شده حاکی است تجدیدنظرخواهی زوج از دادنامه 91/508 شعبه 7 دادگاه عمومی شیراز عیناً در مورد محکومیت زوج بابت نفقه زوجه پرونده‌اش تأیید شده است تصویر دادنامه 90/1083 صادره از شعبه 19 که در برگ 108 پرونده پیوست شده است حاکی است دادنامه 885-90 و 354/90 شعبه 120 جزایی شیراز در مقام تجدیدنظرخواهی وکیل زوج مورد تأیید قرار گرفته و با تخفیف مجازات حبس به جزای نقدی قطعی گردیده است دادگاه تجدیدنظر در تاریخ 28/1/92 با اعلام ختم دادرسی به‌شرح دادنامه 92/90 با توجه به مفاد لایحه تجدیدنظرخواهی و مستندات تجدیدنظرخواه که زوجه در یک مقطع زمانی بابت نفقه معوقه خود اقامه دعوی نموده و تجدیدنظرخوانده نیز به پرداخت نفقه معوقه محکوم گردیده و بنا به استنباط از ماده 1129 قانون مدنی استنکاف زوج از دادن نفقه ناظر بر نفقه معوقه نیست بلکه ناظر بر نفقه آینده است و زوج مدعی پرداخت نفقه است و دلیلی بر عدم امکان و الزام زوج ارائه نشده و شرایط اجرای ماده مذکور محقق نیست و با توجه به‌جهتی که تجدیدنظرخواه بر این مبنا خواستار طلاق گردیده و این‌که ایراد اعتراض مؤثر و مدللی که فسخ دادنامه معترض‌عنه را ایجاب کند به عمل نیامده و رأی صادره خالی از اشکال می‌باشد، با رد تجدیدنظرخواهی مستنداً به ماده 358 قانون آیین دادرسی مدنی آن را تأیید نموده است اکنون از این رأی زوجه توسط وکیلش فرجام‌خواهی نموده که هنگام شور لایحه وکیلش با گزارش پرونده قرائت می‌شود.

رای دیوان

نظر به این‌که زوجه و وکیل او در لوایح تقدیمی در پرونده مدعی عدم تهیه منزل مناسب جهت سکونت و تداوم زندگی مشترک از ناحیه زوج در طول سال 89 به بعد شده‌اند و دادنامه 90/885 شعبه 120 دادگاه جزائی و 90/1083 شعبه 19 دادگاه تجدیدنظر و هم‌چنین دادنامه بدوی 91/508 و 91/1584 شعبه 8 دادگاه تجدیدنظر استان فارس نیز مؤید این امر است که مشارالیه اقدامی در جهت تهیه مسکن برای امکان اسکان و تمکین زوجه ننموده است و زوجه از سال 89 با توجه به اینکه در طول این مدت زوج به دلخواه خودش نفقه‌ای به زوجه نپرداخته‌ است و طوعاً به تکالیف قانونی خودش بابت انفاق زوجه قیام ننموده است و پرداخت مبالغی بابت نفقه زوجه در زمانی صورت گرفته که زوجه اقدام به تقدیم دادخواست طلاق به‌لحاظ ترک انفاق از سوی زوج و عدم پرداخت نفقه معوقه نموده است و ظاهراً برای جلوگیری از آثار تخلف از شرط ضمن عقد بوده است که پس از قطعیت رأی در اواخر سال 91 ارقامی بابت نفقه معوقه زوجه واریز نموده است، منصرف از این‌که فیش‌های پـرداختی استنادی او با تـوجه به لایحه وکیل زوجه مورد تأیید قرار نگرفته است. هر چند مشخص نبوده چه مبلغی از محکوم به دادنامه قطعی موضوع محکومیت او پرداخت نفقه توسط او واریز شده است. منصرف از صحت و سقم مراتب مذکور بلاتکلیفی زوجه در طول این مدت و مفارقت زوجین و این‌که فرزند مشترک زوجین بر سوء رفتار پدرش نسبت به مادر شهادت عینی داده است و این‌که در گزارش مأمور کلانتری نیز از قول همسایگان بر سوء رفتار زوج نسبت به زوجه مطالبی بیان گردیده است لذا رأی فرجام‌خواسته منطبق با محتویات پرونده اصدار نیافته و مغایر با موازین قانونی است مستنداً به بند 2 و قسمت اخیر بند 5 ماده 371 و بند ج ماده 401 قانون آیین دادرسی مدنی نقض می‌گردد و پرونده جهت رسیدگی مجدد به یکی از شعب محاکم تجدیدنظر استان فارس به جز محکمه صادر کننده رأی منقوضی ارسال می‌گردد.
رئیس شعبه 8 دیوان‌عالی کشور- مستشار – عضو معاون
 عباسیان – ناصح – کریمپور نطنزی

توضیح: نمونه رای های منتشر شده در دادراه اعم از نمونه رای بدوی، نمونه رای تجدید نظر و نمونه رای دیوان عموما از نمونه رای های منتشر شده از سوی قوه قضائیه و مراکز و پژوهشگاه های وابسته به قوه قضائیه برگرفته شده است.