درخواست طلاق به استناد عسروحرج و تحقق شروط ضمن عقد نکاح

درتاریخ : 1392/10/28 به شماره : 9209970906100878

موضوعات مرتبط با این نمونه رأی و مرجع صدور

این نمونه رای که در شعبه 1 دیوانعالی کشور صادرشده است درباره این موضوعات می باشد: طلاق، عسر و حرج، شرط ضمن عقد، وکالت در طلاق

چکیده رای

درصورتی‌که زوجه دادخواست طلاق به دلیل عسروحرج و تحقق شروط ضمن عقد نکاح تقدیم کند و دادگاه بدوی با احراز تخلف از شروط ضمن عقد، گواهی عدم امکان سازش صادر کند ولی رأی مزبور در مرجع تجدیدنظر نقض شود و در دیوان عالی کشور نیز ابرام گردد، پرونده جهت اظهارنظر دادگاه بدوی در خصوص عسروحرج به دادگاه بدوی اعاده می‌گردد.

خلاصه جریان پرونده

– برابر مندرجات پرونده بدوی به کلاسه 910124 شعبه 19 دادگاه عمومی ‌‌خانواده قم دعوی خانم الف.پ. وکیل پایه یکم دادگستری به وکالت از خانم م.م. به خواسته صدور گواهی عدم امکان سازش (طلاق) به لحاظ اعتیاد خوانده به مواد مخدر و بیکاری و ترک انفاق و عسروحرج زوجه با وجود پذیرش کلیه شروط ضمن‌العقد نکاح، زوج از همان ابتدای زندگی زناشویی مبتلابه اعتیاد به مواد مخدر بوده لیکن موکله او از‌ این موضوع بی‌اطلاع بوده و با وجود تلاش خواهان جهت ترک اعتیاد زوج و دستگیری زوج توسط پلیس مبارزه با مواد مخدر و معرفی به کمپ ترک اعتیاد و پس از ترک مجدداً مصرف مواد مخدر شیشه مصرف می‌کند.. پس از رسیدگی‌های به‌عمل‌آمده نهایتاً طی دادنامه شماره 646 ـ /91ـ 27/3/91 غیاباً با استدلال مندرج ازجمله بذل تعداد20 عدد سکه در قبال طلاق خلع به لحاظ کراهت گواهی عدم امکان سازش به شرح مندرج صادر شد. 
2- پس از ردّ واخواهی طی دادنامه شماره 175 ـ /91ـ 29/4/1391 دادنامه معترض‌ٌعنه یا واخواسته تأیید شد .
3- با قبول تجدیدنظرخواهی زوج برابر دادنامه شماره 747 ـ /91ـ 28/8/1391 با نقض دادنامه تجدیدنظر خواسته حکم به بطلان دعوی خواهان بدوی در پرونده کلاسه 910656 شعبه 5 دادگاه تجدیدنظر استان قم صادر شد.
4- پس از فرجام‌خواهی زوجه طی دادنامه فوق‌الاشعار با نقض دادنامه فرجام‌خواسته با استدلال مندرج در دادنامه فرجامی‌‌171ـ /92ـ 22/2/1392 رسیدگی مجدد به همان دادگاه صادرکننده رأی منقوض ارجاع گردید .
دوم – بعد از اعاده پرونده به دادگاه تجدیدنظر مذکور تحت کلاسه 910656 شعبه 5 دادگاه تجدیدنظر استان قم در وقت مقرر رسیدگی 28/3/1392 تجدیدنظرخواه (آقای الف.ع. ) با وجود ابلاغ اخطاریه حاضر نشد و لایحه‌ای از او پیوست پرونده نشد امّا زوجه تجدیدنظر خوانده حاضر شد و اظهار کرد: دیگر توان زندگی با شوهرش را ندارد… مدت 5/1 سال جدای از یکدیگر زندگی می‌‌کنند و حاضر است کلیه مهریه و هرگونه حقوق مالی را در قبال طلاق به زوج بذل کند… او نمی‌داند شوهرش چه مدت بازداشت بوده است و در‌ ایامی‌‌ که زندگی مشترک داشتند نفقه در حد بخور نمیر می‌داد در‌ این ‌ایام پدرشوهرش آمد سراغ او که او را ببرد او نرفت زوج نیز دادخواست تمکین نداد و یا او بی‌اطلاع است در طول‌ این مدت تقاضای نفقه نکرده است فعلاً ادعای نفقه ندارد… طی دادنامه شماره 356 ـ /92ـ 30/3/1391 با شرح تجدیدنظرخواهی به‌عمل‌آمده و جریان دادرسی مراحل مختلف و آراء صادره با استدلال مندرج و اینکه در هنگام وقوع ثبت ازدواج به‌صورت غیررسمی طرفین بدون هیچ شرطی با یکدیگر ازدواج غیررسمی کرده و بعداً عقد آنان با شرایط ضمن‌العقد ثبت‌شده است و تحقق بندهای مورد استناد احراز نگردید … در مورد عسروحرج زوجه از طرف دادگاه بدوی نفیاً یا اثباتاً رأیی صادر نگردید لذا با نقض دادنامه تجدیدنظر خواسته حکم بر بی حقی خواهان بدوی صادر و ظرف مهلت قانونی قابل فرجام‌خواهی اعلام گردید.
سوم- رأی تجدیدنظری اخیرالذکر در تاریخ 25/3/1392 به زوجه تجدیدنظر خوانده به شرح ذیل صفحه 19پرونده تجدیدنظری اخیرالذکر ابلاغ شد فرجام‌خواهی مشارٌالیها در تاریخ 3/6/1392 ثبت شد مراتب به زوج فرجام‌خوانده ابلاغ شد امّا لایحه‌ای از او پیوست نمی‌باشد پرونده به دیوان‌عالی کشور ارسال و به کلاسه بالا ثبت و به شعبه اول دیوان‌عالی کشور ارجاع گردیده است.
هیأت شعبه در تاریخ بالا تشکیل گردید پس از قرائت گزارش: آقای سیروس کیقبادی عضو ممیّز و اوراق پرونده در مورد فرجام‌خواهی نامبرده مشاوره نموده چنین رأی می‌دهد:

رای دیوان

با بررسی کلیه اوراق پرونده و گزارش عضو ممیّز در مورد دعوی خانم م.م. به‌طرفیت آقای الف.ع. به خواسته صدور گواهی عدم امکان سازش (طلاق) که طی دادنامه بدوی به شماره مندرج در گزارش عضو ممیّز گواهی عدم امکان سازش برای طلاق خلع با استدلال به‌عمل‌آمده ازجمله احراز تخلف زوج از بندهای 7و9 از شرایط ضمن‌العقد نکاح در قبال بذل تعداد 20 سکه از صداق به لحاظ کراهت زوجه از زوج صادر شد ولی مطابق دادنامه تجدیدنظری 747 ـ /91ـ 28/8/1391 صادره از شعبه 5 دادگاه تجدیدنظر استان قم با موجّه تشخیص دادن تجدیدنظرخواهی زوج موصوف ضمن نقض دادنامه معترض‌ٌعنه حکم به بطلان دعوی خواهان بدوی (زوجه) صادر شد و پس‌ازاینکه مطابق دادنامه فرجامی‌‌171ـ /92ـ 22/2/1392 با توجه به نقص تحقیقات در مورد پرداخت یا عدم پرداخت نفقه … دادنامه فرجام‌خواسته نقض و رسیدگی مجدد به همان دادگاه صادرکننده رأی منقوض ارجاع مجدد شد که به لحاظ اظهارات زوجه در جلسه مقرر رسیدگی 28/3/1392 مبنی بر عدم ادعا در مورد نفقه طی دادنامه فرجام‌خواسته فعلی به شماره یادشده بار دیگر دادنامه تجدیدنظر خواسته نقض و حکم بر بی حقی خواهان بدوی صادر شد و در مورد ادعای زوجه به عسروحرج با قید‌ اینکه در دادگاه بدوی نفیاً و یا اثباتاً حکمی‌‌صادر نشد مرجع تجدیدنظر مجاز به رسیدگی نمی‌باشد و در این مرحله دلیل و مدرکی که موجب نقض دادنامه فرجام‌خواسته شود توسط مشارٌالیها ارائه نشده است بنا به‌مراتب با ردّ اعتراض وی دادنامه فرجام‌خواسته به استناد مقررات ماده 370 قانون آیین دادرسی مدنی مصوب سال 1379 ابرام ‌می‌گردد اقتضاء دارد پرونده از طریق دادگاه تجدیدنظر مذکور به دادگاه بدوی اعاده شود تا با توجه به ادعای عسروحرج زوجه به جهات مندرج ازجمله اعتیاد شدید زوج به مواد مخدر و بیکاری و ترک انفاق (رجوع به صفحات 16 و 15) و سوابق کیفری خوانده (رجوع به صفحه 31) رسیدگی و رأی مقتضی صادر گردد.
 مستشاران شعبه 1 دیوان‌عالی کشور 
حیدری قاسمی‌‌ـ کیقبادی

توضیح: نمونه رای های منتشر شده در دادراه اعم از نمونه رای بدوی، نمونه رای تجدید نظر و نمونه رای دیوان عموما از نمونه رای های منتشر شده از سوی قوه قضائیه و مراکز و پژوهشگاه های وابسته به قوه قضائیه برگرفته شده است.