درخواست حجر با وجود کنترل اختلال روانی با تجویز دارو

درتاریخ : 1392/11/30 به شماره : 9209970909100354

موضوعات مرتبط با این نمونه رأی و مرجع صدور

این نمونه رای که در شعبه 3 دیوانعالی کشور صادرشده است درباره این موضوعات می باشد: امور حسبی، حجر _ اختلال روانی

چکیده رای

در صورت کنترل اختلال روانی با تجویز دارو حتی در فرضی که مشخص محجور محسوب نمی‌شود. درگذشته نیز علائم حجر وجود داشته باشد، 

خلاصه جریان پرونده

در تاریخ 25/8/1389 ک.ج. به اداره سرپرستی شهرستان مشهد گزارش کرده که همسرش م.ص. از بدو ازدواج دارای حالات غیرمعقول بوده مراتب را به والدین او گفتم و آن‌ها رفتار وی را ناشی از فوت برادرش دانستند امّا حدود سه ماه است که رفتار جنون‌آمیز دارد. تحت مراقبت والدین خود است درخواست نصب قیم می‌شود و به پرونده سقط‌جنین به کلاسه 1278/7 ـ 84 استناد می‌شود. آقای دادیار شعبه سوم اداره‌ی مرقوم مراتب را از سازمان پزشکی قانونی استعلام کرده است که در پاسخ واصله نظریه سابق به شماره 1278/7/511/84 مورخ 15/10/84 را پیوست نموده است و در آن آمده است: (م. ص. فرزند ع. پس از بحث و تبادل‌نظر کارشناسان کمیسیون … طبق معاینه و مصاحبه انجام‌شده و بررسی مدارک پزشکی وی گواهی می‌گردد که نامبرده دچار جنون بوده و رفتارهای آشفته داشته و لذا ادامه حاملگی برای مادر خطر جانی دارد و لذا توصیه به ختم حاملگی می‌گردد در ضمن به پیوست یک برگ صورت‌جلسه کمیسیون مورخ 14/10/84 ارسال می‌گردد. (برگ 6) م.ص. در تاریخ 4/9/89 در دادیاری حضور یافته و آمادگی خود را برای معرفی به پزشکی قانونی اعلام کرده است. پس از معرفی سازمان یادشده طی گزارش شماره 2865/1/511/89 مورخ 25/10/89 در کمیسیون پزشکی سه‌نفره در تاریخ 21/10/89 از وی معاینه به عمل‌آورده و چنین گزارش کرده است: « . . . . از نامبرده در معیت همسرش مصاحبه به ‌عمل آمد بر این اساس وی مبتلا به اختلال روانی واجد علائم جنون است که حداقل از اولین مراجعه به روان‌پزشک (8/10/83) استقرار داشته است. قادر به اداره امور خود نمی‌باشد بیماری فوق متصل به صغر نیست (بـرگ 14 پرونـده) م.ص. طـی لایحـه‌ای مـورخ 10/11/89 به نظریه اعتراض و خود را سالم و فاقد جنون اعلام و درخواست جلب نظر کارشناسان متخصص دیگر را کرده است مجدداً برای جلب نظر پزشکی به سازمان پزشکی قانونی معرفی‌شده و کمیسیون پنج‌نفره طی نظریه شماره 868/7/511/89 مورخ 30/11/89 گزارش کرده در خصوص خانم م.ص. فرزند ع. کمیسیون پزشکی با حضور سه نفر متخصص اعصاب و روان و یک نفر متخصص پزشکی قانونی و یک نفر کارشناس معاینات در مورخ 26/11/89 در مرکز پزشکی قانونی خراسان رضوی تشکیل و پس از بحث و تبادل‌نظر کارشناسان نظریه به شرح ذیل اعلام می‌گردد: از نامبرده در معیت همسرش مصاحبه به عمل آمد مدارک پزشکی و شرح‌ حال‌های اخذشده رؤیت گردید نامبرده مبتلا به اختلال روانی واجد علائم جنون می‌باشد که بدین لحاظ قادر به اداره امور خود نمی‌باشد تاریخ شروع حداقل از اولین مراجـعه به روان‌پزشـک (8/10/83) مـی‌باشـد مدارکـی دال بر متصل به صغر بودن احراز نگردید (برگ 19 پرونده) با اعتراض پدر مشارٌالیها دادیاری موضوع را به کمیسیون هفت‌نفره مرکز پزشکی قانونی تهران ارجاع و کمیسیون یادشده طی گزارش شماره 90/277/م ک /3/1 مورخ 16/5/90 گزارش کرده پس از بررسی سوابق و مدارک پزشکی و استماع اظهارات همسر م.ص. بنام ک.ج. چنین نتیجه‌گیری کرده است: (نامبرده سابقه ابتلا به اختلال روانی واجد علائم جنون دارد قادر به اداره امور خود نمی‌باشد در حال حاضر علائم بیماری تحت کنترل نسبی است ادامه درمان روان‌پزشکی توصیه می‌شود و طبق مدارک موجود شروع این اختلال حداقل از سال 1383 می‌باشد. (برگ 36 پرونده) ک.ج. همسر مشارٌالیها دادخواست صدور حکم به حجر وی را مجدداً تسلیم دادگاه کرده و به شعبه نهم دادگاه عمومی مشهد ارجاع شده است. دادگاه پس از ملاحظه سوابق مقرر داشته پرونده برای ادامه تحقیقات به اداره سرپرستی ارسال گردد. اداره مزبور از شعبه اول دادگاه عمومی (مدنی) تقاضای صدور حکم به حجر مشارٌالیها را نموده است. شعبه مرقوم در تاریخ 17/1/91 قرار تحقیق از بستگان و اطرافیان م.ص. را صادر و پرونده را برای تحقیق به اداره سرپرستی اعاده داده است. آقای دادیار از بستگان شوهر م.ص. تحقیق و نامبردگان متفقاً او را فردی غیرعادی و غیرمتعارف معرفی کرده‌اند آقای م.خ. به وکالت از م.ص. خود را معرفی و اعلام کرده که پزشک معالج موکله اعلام نموده‌اند که در حال حاضر توانایی اداره کامل خود را دارد پس از ارسال پرونده به شعبه اول دادگاه عمومی (مدنی) مشهد محکمه در تاریخ 27/2/91 با حضور وکیل م.ص. و همراه او و شهود تشکیل جلسه داده است ک.ج. همسر م.ص. بیان داشته پس از ازدواج با او که در تاریخ 10/6/84 بود در برج نهم متوجه بیماری او شدم و او حامله شده و دکتر و کمیسیون پزشکی قانونی حاملگی را به او خطرناک دانست و رأی به سقط‌جنین دادند. بعد از سه ماه او خوب شد. درخواست فسخ نکاح کردم و ردّ شد. او مرا کتک می‌زد و می‌گفت من امام زمان هستم مادرش را کتک زد. وکیل م.ص. دفاع کرده علت بیماری موکله آزار و اذیت آقای ج. بوده است با ضربه‌ای منجر به سقط‌جنین گردیده ولی در سال 88 پس از سه سال از سقط‌جنین مجدداً حامله و دختری را سالم و سلامت به دنیا آوردند و افسردگی او هم به علت فوت برادرش بود و اکنون رو به بهبودی است با استعلام از پزشک معالج او دکتر و. کشف واقع می‌شود. اقدام آقای ج. برای فرار از مهریه است. دادگاه سپس در جلسه مورخ 31/2/91 از خود م.ص. تحقیق و اظهارات او را ثبت نموده است و مشارٌالیها به سؤالات دادگاه پاسخ داده است. سپس محکمه ختم رسیدگی را اعلام و طی دادنامه شماره 9109975110100340 مورخ 1/3/91 با استدلال اینکه اظهارات مطلعین و همسرش مربوط به گذشته است و طبق محتویات پرونده بیماری م.ص. فعلاً کنترل‌شده و وضع حاضر او ملاک است. و گذشته او را نمی‌توان به حال حاضر تسری داد و سبب حجر فعلاً وجود ندارد. نتیجه حکم به ردّ درخواست حجر صادر و اعلام کرده است آقای الف.ن. به وکالت از ک.ج. از دادنامه صادره تجدیدنظر خواسته و با استناد به نظریات پزشکی قانونی و اظهارات مطلعین درخواست نقض رأی صادره را کرده است. وکیل تجدیدنظر خوانده اقدام تجدیدنظرخواه را به لحاظ تضییع حقوق موکله‌اش دانسته و اضافه نموده است که موکله هنگام تحصیل دارای نمرات خوب و با موفقیت آن را سپری کرده است. و اکنون زندگی عادی دارد و امور خود را اداره می‌کند آقای دادیار اداره سرپرستی هم درخواست نقض رأی صادره را کرده است شعبه 21 دادگاه تجدیدنظر استان خراسان رضوی ختم رسیدگی را اعلام و طی دادنامه شماره 75135900792 مورخ 26/5/91 تجدیدنظرخواهی را وارد تلقی نکرده ضمن ردّ آن دادنامه صادره را تأیید نموده است پس از ابلاغ از آن فرجام‌خواهی شده است. حاصل اعتراضات و مستندات فرجام‌خواه نظریات کمیسیون‌های پزشکی و اظهارات مطلعین است که ایراد کرده محاکم به آن‌ها بی‌توجه مانده‌اند باید حداقل مجدداً نظریه کمیسیون را جلب می‌کردند. لذا تقاضای نقض دادنامه‌های صادره را کرده است. وکیل فرجام‌خوانده نیز مجدداً با پیوست سوابق تحصیل موکله‌اش و استناد به نظر پزشک معالج و کمیسیون هفت‌نفره مبنی بر تحت کنترل بودن بیماری درخواست تأیید دادنامه فرجام‌خواسته را نموده پس از تبادل لوایح پرونده برای رسیدگی به دیوان کشور ارسال و در دستور کار این شعبه قرارگرفته است. 

رای دیوان

با توجه به نتیجه نظریه کمیسیون هفت‌نفره پزشکی قانونی مبنی بر تحت کنترل بودن بیماری و مودای شهادت شهود که تماماً از بستگان فرجام‌خواه‌اند و آن دلالت بر جنون نمی‌کند و فرجام‌خوانده در دادگاه بدوی حضور یافته و به سؤالات دادگاه پاسخ صحیح و دقیق داده است علی‌هذا دادنامه فرجام‌خواسته نتیجتاً منطبق با دلایل و مستندات موجود در پرونده و قوانین موضوعه است. فرجام‌خواهی موجه تلقی نمی‌شود و ضمن ردّ آن مستنداً به مواد 370 و 396 قانون آیین دادرسی مدنی رأی صادره ابرام می‌شود. 
رئیس شعبه 3 دیوان‌عالی کشورـ مستشار
غفارپور ـ شاملو

توضیح: نمونه رای های منتشر شده در دادراه اعم از نمونه رای بدوی، نمونه رای تجدید نظر و نمونه رای دیوان عموما از نمونه رای های منتشر شده از سوی قوه قضائیه و مراکز و پژوهشگاه های وابسته به قوه قضائیه برگرفته شده است.