ایجاد حق فسخ مبایعه نامه به‌علت عدم پرداخت چک ثمن معامله

درتاریخ : 1392/06/03 به شماره : 9209970221700813

موضوعات مرتبط با این نمونه رأی و مرجع صدور

این نمونه رای که در شعبه 17 دادگاه تجدید نظر استان تهران صادرشده است درباره این موضوعات می باشد: بیع، فسخ قرارداد، تفسیر قرارداد، اصل حسن نیت

چکیده رای

درصورت وجود شرط فسخ به‌دلیل عدم پرداخت وجه چک در قرارداد، عدم پرداخت چک ثمن معامله، وقتی شرط فسخ را محقق می‌کند که تا آخر وقت اداری تاریخ چک، خریدار وجه را به حساب بانکی خود به نحو قابل وصولی واریز ننماید. لذا برگشت چک در ابتدای وقت اداری این شرط را محقق نمی‌کند.

رای بدوی

درخصوص دعوی خانم الف.الف. با وکالت آقای م. گ. به‌طرفیت آقای م.ک.ر. به‌خواسته تقاضای ‌تأیید فسخ مبایعه‌نامه شماره 9991420212مورخ 18/9/91 تنظیمی فی‌ما‌بین خواهان و خوانده درخصوص پلاک ثبتی 8667 فرعی از 72 اصلی واقع در بخش 11 تهران با احتساب کلیه خسارات دادرسی ازجمله هزینه دادرسی و حق‌الوکاله وکیل می‌باشد وکیل خواهان در تبیین خواسته اظهار داشته (درخصوص یک دستگاه آپارتمان موضوع پلاک ثبتی به‌شماره 8667 فرعی از 72 اصلی واقع در بخش 11 ثبتی تهران سمت جنوب شرق به مساحت 45/62 مترمربع به انضمام پارکینگ و انباری به‌نشانی تهران ـ سعادت‌آباد ـ بلوار 24 متری ـ خیابان ش. ـ پلاک … که متعلق به موکل می‌باشد. مبایعه‌نامه شماره 9991420222 مورخ 18/9/91 فی‌مابین موکل و خوانده تنظیم که در این خصوص خوانده در زمان تنظیم مبایعه‌نامه مذکور یک‌فقره چک به‌شماره 120258/9067 ـ 04 مورخ 20/9/91 به‌عنوان نیمی از قیمت قرارداد صادر و تحویل موکل می‌دهد طبق توضیحات مندرج در صفحه سوم مبایعه‌نامه توافق شده چنانچه چک مذکور در موعد مقرر به‌علت کسر موجودی وصول نگردد این قرارداد به‌صورت یک‌طرفه از جانب فروشنده قابل‌فسخ می‌باشد. نظر به اینکه به‌موجب گواهینامه صادره از سوی بانک محال‌علیه چک یادشده در تاریخ 20/9/91 به‌علت کسر موجودی برگشت شده است. لذا موکل ضمن اعمال حق مذکور و فسخ قرارداد، مراتب را طی اظهارنامه شماره 11440 مورخ 22/9/91 که در تاریخ 10/10/91 ابلاغ قانونی شده است به خوانده اعلام می‌نماید. علی‌هذا با عنایت به توضیحات فوق و مستندات تقدیمی و نظر به اینکه مطابق گواهی عدم پرداخت صادره از سوی بانک ملی شعبه هـ. . حق فسخ قرارداد برای موکل ایجاد و موکل نیز با اعمال این حق قرارداد را فسخ و به خوانده اعلام نموده است لذا از محضر دادگاه محترم تقاضای رسیدگی و نهایتاً صدور حکم به ‌تأیید فسخ قرارداد مذکور با احتساب کلیه خسارات قانونی ازجمله هزینه دادرسی و حق‌الوکاله وکیل مورد استدعاست.) دادگاه پس از جری تشریفات قانونی و دعوت طرفین به دادرسی و استماع اظهارات و مدافعات وکلای طرفین و بررسی محتویات اوراق پرونده و مستندات ابرازی و با مداقه در آن، نظر به اینکه طبق توضیحات مندرج در صفحه سوم مبایعه‌نامه فی‌مابین طرفین توافق شده چنانچه چک به‌شماره 120258/9067 ـ 07 مورخ 20/9/91 عهده بانک ملی ایران شعبه خیابان هـ . به مبلغ 000/785/426/2 ریال در موعد مقرر به‌علت کسری موجودی وصول نگردد این قرارداد به‌صورت یک‌طرفه از جانب فروشنده (خواهان) قابل‌فسخ می‌باشد. علی‌هذا نظر به اینکه به‌موجب گواهی‌نامه صادره از سوی بانک محال‌علیه چک یادشده در تاریخ 20/9/91 به‌علت کسر موجودی منجر به‌صدور گواهی‌نامه عدم پرداخت گردیده است و نظر به اینکه خواهان طی اظهارنامه شماره 11440 مورخ 22/9/91 حق فسخ محقق شده را اعمال و به خوانده انشاء و ابلاغ نموده است و دفاعیات به‌عمل‌آمده از ناحیه وکیل خوانده مؤثر در مقام نبوده علی‌هذا دادگاه بنا به‌مراتب فوق و با استناد به ماده 10 قانون مدنی حکم به ‌تأیید فسخ مبایعه‌نامه به‌شماره 9991420212 مورخ 18/9/91 فی‌مابین طرفین را صادر و اعلام می‌دارد. رأی صادره حضوری است ظرف مدت بیست روز از تاریخ ابلاغ قابل تجدید‌نظر‌خواهی در محاکم محترم تجدید‌نظر استان تهران می‌باشد.
رئیس شعبه 108 دادگاه عمومی حقوقی تهران ـ ملکی

رای دادگاه تجدید نظر

تجدیدنظرخواهی آقای م.ک.ر. با وکالت آقای ح.ش. به‌طرفیت خانم الف.الف. با وکالت آقای م.گ. نسبت به دادنامه شماره920170 مورخ 22/3/92شعبه 108دادگاه عمومی تهران که طی آن حکم به ‌تأیید فسخ قرارداد شماره 9991420212 مورخ 18/9/91 درخصوص پلاک ثبتی 8667 فرعی از72 اصلی بخش 11 تهران صادرشده است وارد می‌باشد زیرا صرف‌نظر از اظهارات کتبی 9 نفر از مالکین مجتمع مسکونی پلاک …. خیابان ش. سعادت‌آباد مبنی بر توافق تمامی مالکین و خریدار در مورد ارائه چک‌های صادرشده بابت بخشی از ثمن معامله پس از ساعت 12 ظهر مورخ 20/9/91 به بانک ملی ازآنجایی‌که تجدیدنظرخواه حسب گواهی صادره از سوی بانک ملی شعبه هـ . مبلغ چک تجدیدنظرخوانده را در ساعت 44/10 صبح همان روز در حساب خود کارسازی و واریز کرده است و تاریخ 20/9/91 از ساعت 8 صبح لغایت پایان ساعت کاری بانک‌ها که معمولاً سه بعدازظهر می‌باشد ادامه داشته و چنانچه در پایان وقت اداری 20/9/91 چک فوق با کسر موجودی مواجه می‌گردید حق فسخ مندرج در مبایعه‌نامه به منصه ظهور می‌رسید زیرا در مبایعه‌نامه نیز ذکرشده است چک مزبور بابت بخشی از ثمن معامله در 20/9/91 نقد شود لکن ساعتی برای آن ذکر نشده است و چون حساب مربوط در ساعت 44/10 صبح دارای موجودی بوده است لهذا به‌نظر این دادگاه همان‌طور که تجدیدنظر خوانده حق داشته است با شروع ساعت اداری در تاریخ 20/9/91 اقدام به ارائه چک به بانک محال‌علیه نماید تجدیدنظرخواه نیز فرصت داشته است تا قبل از پایان ساعت اداری مورخ 20/9/91 به شکلی که امکان وصول مبلغ از حساب مذکور باشد موجودی خود را تکمیل نماید بنابراین با اوصاف مذکور حق فسخ مندرج در مبایعه‌نامه محقق نبوده است تا تجدیدنظر خوانده ضمن اعمال آن اعلام آن را از دادگاه تقاضا نماید لذا دادگاه به استناد ماده 405 قانون مدنی و مواد 2 ـ 356 و 358 از قانون آیین دادرسی مدنی با پذیرش اعتراض و با نقض دادنامه تجدیدنظر خواسته حکم به بطلان دعوی اولیه تجدیدنظر خوانده صادر و اعلام می‌نماید. این رأی قطعی است. 
مستشاران شعبه 17 دادگاه تجدید‌نظر استان تهران
رحیمی ـ یادگاری

توضیح: نمونه رای های منتشر شده در دادراه اعم از نمونه رای بدوی، نمونه رای تجدید نظر و نمونه رای دیوان عموما از نمونه رای های منتشر شده از سوی قوه قضائیه و مراکز و پژوهشگاه های وابسته به قوه قضائیه برگرفته شده است.