مقدمه:
الف) شعبه نهم در رسیدگی به پرونده کلاسه 68/561 موضوع شکایت آقای جواد بحرالعلوم رضوی به طرفیت اداره کل زمین شهری استان همدان به خواسته ابطال عملیات لغو مالکیت پلاک‌های 5576/1- 5562/1- 5577/1- 5588/1- 5601/1- 3306/1 و قلع بنا به شرح دادنامه شماره 247- 24/4/70 چنین رأی صادر نموده است، چون الغاء مالکیت شاکی در پلاک‌های مرقوم در سال 59 بر اساس نامه مورخ 3/10/59 علی‌القاعده در اجرای قانون لغو مالکیت اراضی شهری مصوب 5/4/58 و آیین‌نامه اجرایی آن صورت گرفته که ضوابط تشخیص نوع زمین موضوع ماده 2 آیین‌نامه مزبور توسط فقهای شورای نگهبان خلاف موازین شرع تشخیص داده شده و به موجب رأی شماره 8- 8/9/62 هیأت عمومی دیوان عدالت اداری ابطال گردیده و از طرف اداره کل زمین شهری مستند معتبری که مفید موات بودن پلاک‌های مذکور باشد ارائه شنده است لذا تصمیمات اداره کل طرف شکایت در لغو مالکیت شاکی در اراضی مورد نظر و اقدامات متعاقب آن موافق مقررات نبوده است و باطل و ملغی‌الاثر اعلام می‌شود.
ب) شعبه هجدهم در رسیدگی به پرونده کلاسه 71/333 موضوع شکایت آقای علیرضا بحرالعلوم رضوی به طرفیت زمین شهری همدان به خواسته احقاق حق به شرح دادنامه شماره 1131- 9/12/71 چنین رأی صادر نموده است. نظربه این‌که پلاک‌های متعلق به شاکی به اشخاص واگذار گردیده و دلیل کافی بر زراعی بودن آنهم جز استشهاد نیست و نظربه این‌که ماده واحده مجمع تشخیص مصلحت مصوب اسفند 71 هم در مورد چنین اراضی اظهارنظر نموده است لذا ایرادی به عملکرد اداره طرف شکایت ملحوظ نبوده حکم به رد شکایت صادر و اعلام می‌گردد.
ج) شعبه سوم در رسیدگی به پرونده کلاسه 71/348 و 71/349 موضوع شکایت آقای یوسف بحرالعلوم رضوی و محمد بحرالعلوم رضوی به طرفیت سازمان زمین شهری همدان به خواسته ابطال اقدامات انجام شده بر روی پلاک‌های متعلقه به شرح دادنامه شماره 110- 109 مورخ 27/2/72 چنین رأی صادر نموده است نظربه این‌که پلاک‌های مذکور در اجرای قانون لغو مالکیت اراضی شهری مصوب سال 58 شورای انقلاب تملک و سند بنام دولت صادر شده است لذا به استناد رأی وحدت رویه هیأت عمومی دیوان عدالت شماره 8- 9/8/62 که ماده 2 و شقوق نه گانه آن و ماده 13 و 15 آیین‌نامه اجرایی قانون مذکور را ابطال نموده است حکم به ورود شکایت و ابطال کلیه عملیات تملکی و تملیکی پلاک‌های مذکور صادر و اعلام می‌نماید.
ه‍( شعبه پانزدهم در رسیدگی به پرونده کلاسه 72/207 موضوع شکایت آقای تقی بحرالعلوم رضوی به طرفیت سازمان زمین شهری و اداره کل زمین شهری همدان به خواسته ابطال اقدامات و تصمیمات انجام شده بر پلاک‌های مربوطه به شرح دادنامه شماره 271- 5/11/72 چنین رأی صادر نموده است نظربه این‌که الغاء مالکیت شاکی در پلاک‌های مرقوم به ادعای موات بودن پلاک‌های یاد شده و در اجرای قانون لغو مالکیت اراضی موات شهری انجام گرفته است و مشتکی‌عنه نیز در نامه 30/8/71 به این امر اذعان دارد و با توجه به این‌که ضوابط تشخیص نوع زمین موضوع ماده 2 آیین‌نامه اجرایی قانون یاد شده با بندهای نه‌گانه آن و مواد 13 و 15 آیین‌نامه مذکور به لحاظ خلاف شرع اعلام شدن آنها از طرف شورای محترم نگهبان قانون اساسی و به موجب رأی وحدت رویه دیوان عدالت اداری به شماره 8- 9/8/62 ابطال گردیده و با توجه به این‌که مستند معتبری که حکایت از موات بودن پلاک‌های مذکور بوده باشد ارائه نگردیده علیهذا با توجه به مراتب فوق اقدامات و تصمیمات اداره کل طرف شکایت و زمین شهری همدان در رابطه با لغو مالکیت شاکی موافق قانون و مقررات به نظر نمی‌رسد و باطل و ملغی‌الاثر اعلام می‌گردد.
هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق به ریاست حجت‌الاسلام ‌و المسلمین اسماعیل فردوسی‌پور و با حضور رؤسای شعب دیوان تشکیل و پس از بحث و بررسی و انجام مشاوره با اکثریت آراء به شرح آتی مبادرت به صدور رأی می‌نماید.
رای هیات عمومی:
با توجه به رأی شماره 8- 9/8/62 هیأت عمومی دیوان عدالت اداری مبنی بر ابطال مواد 2 و 13 و 15 آیین‌نامه اجرایی لایحه قانونی لغو مالکیت اراضی شهری مصوب 5/4/58 شورای انقلاب به لحاظ مغایرت آنها با احکام شرع ابطال اسناد مالکیت اشخاص به ادعای موات شناختن اراضی آنان بر اساس مواد مذکور فاقد وجاهت قانونی بوده و آراء 111 و 109 – 27/2/72 و 247- 24/4/70 و 271- 5/11/72 صادره از شعب سوم، نهم، پانزدهم که بر این مبنا صادر شده موافق قانون تشخیص داده می‌شود. این رأی به استناد ذیل مادره 20 قانون دیوان عدالت اداری برای شعب دیوان و سایر مراجع مربوطه لازم‌الاتباع است.
رئیس هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
اسماعیل فردوسی‌‌پور