مقدمه: الف- شعبه هجدهم در رسیدگی به پرونده کلاسه 81/874 موضوع شکایت آقای حسین لطفی به طرفیت وزارت آموزش و پرورش به خواسته، احتساب ایام تحصیل جزء سنوات خدمت به شرح دادنامه شماره 1764 مورخ 22/8/1382 چنین رأی صادر نموده است، شاکی در شکایت خود عنوان نموده که در سال 1358 در آزمون مدرسه عالی تربیتی و قضائی طلاب قم شرکت نموده و قبول شده است تا پس از پایان تحصیلات به عنوان کادر آموزشی در وزارت آموزش و پرورش به عنوان معلم خدمت نماید که حتی تعهد خدمت 5 ساله نیز از وی اخذ شده ولی مدت زمان تحصیل را جزء سابقه خدمت محسوب نمی‎نماید. اداره خوانده در پاسخ، علت محسوب ننمودن ایام تحصیل شاکی را عدم تعهد ثبتی وی به وزارت آموزش و پرورش اعلام نموده است. نظر به اینکه هرگونه ایجاد تعهدی ناشی از قانون یا قرارداد بوده و بدون دلیل نمی‎توان کسی را متعهد به امری نمود که در مانحن فیه نیز اولاً قانونی دال بر احتساب ایام تحصیل پذیرفته شدگان مدرسه عالی تربیتی قضائی در سال 1358 جزء سوابق خدمتی آنان وجود ندارد. ثانیاً اداره خوانده هیچگونه تعهدی به شاکی جهت احتساب ایام تحصیل وی جزء سنوات خدمت به ایشان ندارد، فلذا تضییع حقی از شاکی مشهود نبوده و حکم به رد شکایت صادر و اعلام می‎گردد. ب- شعبه دوم در رسیدگی به پرونده کلاسه 81/338 موضوع شکایت آقای نظام علی مرادخانی به طرفیت، آموزش و پرورش (ناحیه 3 قم) به خواسته، محاسبه شدن مدت تحصیل در مدرسه عالی قضائی طلاب قم جزء سنوات خدمتی به شرح دادنامه شماره 167 مورخ 28/1/1382 چنین رأی صادر نموده است، خواهان مدعی است در حدود 20 سال است که در آموزش و پرورش مشغول خدمت می‎باشم منتهی تنها مستمسکی که طرف خوانده به آن تمسک جسته موضوع عدم تعهد ثبتی است، در حالی که تعهد کتبی عادی به شماره 86 به مدرسه عالی قضائی و تربیتی قم سپرده است که شاکی اضافه می‎نمایداخذ تعهد ثبتی ازسوی طرفهای متقابل (مدرسه عالی و آموزش وپرورش)

صورت نگرفته و الا در صورت تکلیف هیچگونه مانعی از ناحیه وی وجود نداشته کما اینکه تعهد کتبی عادی سپرده، مشتکی‎عنه بیان فرموده که آموزش و پرورش هیچگونه تکلیف و تعهدی نسبت به احتساب ایام تحصیل فارغ التحصیلان فاقد تعهد ثبتی ندارد در حالی که با مداقه در مفاهیم مستندات معروضه ضمن اینکه منع قانونی نیز ندارد، بلکه مفاداً مکلف به رعایت احتساب فرموده زیرا اگر محصل در قبال تکلیف به سپردن تعهد ثبتی خودداری می‎نمود در آن صورت ادعای نامبرده قابلیت استماع را نداشت. بنابمراتب معروضه و موارد مذکوره و اینکه هیچگونه قصور و تقصیری در خصوص تعهد ثبتی متوجه شاکی نمی‎باشد، لذا مشمول برخورداری از مزایای قانون متعهدین خدمت به آموزش و پرورش تشخیص می‎گردد. هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق بـا حضور رؤسا و مستشـاران و دادرسان علی‎البدل شعب دیـوان تشکیل و پس از بحث و بررسی و انجام مشـاوره بـا اکثریت آراء با احراز تناقض بین دادنامه‎های فوق‎الذکر به شرح آتی مبادرت به صدور رأی می‎نماید.
رأی هیأت عمومی
همانطور که در دادنامه شماره 239 مورخ 30/5/1384 هیأت عمومی دیوان ذکر شده است، احتساب مدت تحصیل افراد در مدرسه عالی تربیتی و قضائی طلاب به مدت 2 سال در اجرای لایحه قانونی تأسیس مدرسه عالی تربیتی قضائی طلاب مصوب 29/10/1358 جزء سابقه خدمت دولتی آنان با رعایت مقررات مربوط مستلزم سپردن تعهد ثبتی نبوده است و عدم احتساب مدت تحصیل افراد مذکور که قبل از تاریخ تصویب اساسنامه مدرسه عالی تربیتی و قضائی طلاب مصوب 20/12/1364 شورای عالی انقلاب فرهنگی به استخدام وزارت آموزش و پرورش درآمده و عملاً به خدمت خود در آن وزارتخانه اشتغال داشته‎اند، به ادعای عدم سپردن تعهد ثبتی وجاهت قانونی ندارد. بنابراین دادنامه شماره 167 مورخ 28/1/1382 شعبه دوم دیوان مبنی بر ورود شکایت شاکی موافق اصول و موازین قانونی می‎باشد. این رأی به استناد ماده 43 قانون دیوان عدالت اداری مصوب 1385 برای شعب دیوان و سایر مراجع اداری ذیربط در موارد مشابه لازم‎الاتباع است./
هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
معاون قضائی دیوان عدالت اداری
مقدسی‎فرد