مقدمه:
الف) شعبه بیستم در رسیدگی به پرونده کلاسه 74/1125 موضوع شکایت آقای حبیب‌اله سرلک به طرفیت سازمان تأمین اجتماعی ـ اداره بیمه منطقه 20 و شهرداری منطقه 20 تهران به خواسته اعتراض به عدم تعلق بیمه بیکاری و حقوق و مزایای آن، به شرح دادنامه شماره 379 مورخ 15/5/1375 چنین رأی صادر نموده است، شاکی کارگر خدماتی بیمه شده شاغل در شهرداری تهران بوده که بر اساس مصوبه شماره 5435 مورخ 8/4/1373 شورای عالی اداری بازخرید گردیده است و هر چند که سازمان تأمین اجتماعی به موجب لایحه جوابیه مورخ 7/4/1375 اعلام داشته که نامبرده به علت بازخریدی فاقد عنوان بیکار تعریف شده در ماده 2 قانون بیمه بیکاری مصوب 1369 می‌باشد، لیکن با عنایت به این‌که ماده مزبور مقرر داشته که (بیکار از نظر این قانون بیمه‌شده‌ای است که بدون میل و اراده بیکار شده و آماده کار می‌باشد)، در حالی که در فرم درخواست مقرری بیمه بیکاری مورخ4/5/1374 تنظیم شده به وسیله اداره کار و خدمات اشتغال شهری در مورد شاکی علت بیکاری وی عدم نیاز دستگاه محل خدمت (شهرداری) قید گردیده و بدین ترتیب همچنان که نامبرده خود در دادخواست تقدیمی اعلام نموده هیچ‌گونه رضایتی به بازخریدی نداشته است و اصولاً بازخریدی بر اساس مصوبه شورای عالی اداری و به علت عدم نیاز بر خلاف استدلال مدیر کل امور بیمه‌شدگان سازمان تأمین اجتماعی به شرح نظریه مورخ 27/1/1375 نمی‌تواند از مصادیق بیکاری با میل و اراده و نتیجتاً خارج از مصداق ماده 2 قانون بیمه بیکاری تلقی گردد، علیهذا حکم به ورود شکایت مطروحه در این خصوص و استحقاق شاکی به بهره‌وری از حق بیمه مذکور بر طبق ضوابط و شرایط قانونی حاکم بر مورد و بر طبق تشخیص واحد کار و امور اجتماعی محلی بر اساس ماده 3 آیین‌نامه اجرایی قانون بیمه بیکاری صادر و اعلام می‌گردد.
ب) شعبه اول در رسیدگی به پرونده کلاسه 76/1285 موضوع شکایت آقای سیدمحمد میرنژاد به طرفیت تأمین اجتماعی شهرری به خواسته برقراری بیمه بیکاری به شرح دادنامه شماره 658 مورخ 28/4/1377 چنین رأی صادر نموده است، پاسخ واصله حاکیست شاکی بر اساس مصوبه 5435 مورخ 8/4/1373 شورای عالی اداری بیکار گردیده و به استناد بند 2 و تبصره بند 4 آن کارگران شهرداری می‌بایست بازنشسته و یا بازخرید شده و از طریق ایجاد تعاونی انجام امور خدماتی به عهده آنان گذاشته شود، در صورتی که شهرداری تهران کلیه مفاد مصوبه را رعایت ننموده و در نتیجه تحت پوشش بودن نامبرده به دلیل عدم انطباق با ماده 2 قانون بیمه بیکاری به منظور بهره‌مندی از مزایای بیمه بیکاری مقدور نمی‌باشد، با بررسی محتویات پرونده و توجهاً با مصوبه استنادی طرف شکایت مبنی بر لزوم بازخرید و بازنشسته نمودن کارگران شهرداری و عدم شمول مقررات بیمه بیکاری نسبت به افراد بازنشسته یا بازخریدشده رأی به عدم ورود شکایت شاکی و رد آن صادر می‌گردد.
هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق به ریاست حجت‌الاسلام‌والمسلمین محقق قائم‌مقام دیوان و با حضور رؤسای شعب دیوان تشکیل و پس از بحث و بررسی انجام مشاوره با اکثریت آراء به شرح آتی مبادرت به صدور رأی می‌نماید.
رای هیات عمومی:
با عنایت به مادتین 1 و 2 قانون بیمه بیکاری مصور 1369 کلیه کارگران مشمول قانون کار به شرط پرداخت حق بیمه بر اساس قانون مذکور که بدون میل و اراده خود بیکار شده‌اند و آماده کار شده‌اند و آماده کار باشند، به استناد افراد مذکور در تبصره قانون مزبور ذی‌حق به دریافت حقوق و مزایای مندرج در قانون مربوط شناخته شده‌اند، بنابراین عدم اجرای قانون در مورد کارگران بیمه شده که بر خلاف میل و اراده خود بازخرید خدمت شده و آماده خدمت می‌باشند، جواز قانونی ندارد و دادنامه شماره 379 مورخ 15/5/1375 شعبه بیستم دیوان که متضمن این معنی است، موافق اصول و موازین قانونی تشخیص می‌شود. این رأی با استناد به قسمت اخیر ماده 20 قانون دیوان عدالت اداری، برای شعب دیوان و سایر مراجع مربوط در موارد مشابه لازم‌الاتباع است.
رئیس هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
قائم‌مقام دیوان ـ حسین محقق