ابطال ماده 18 آیین‌نامه داروخانهها.
این دادنامه به منظور رسیدگی به طرح دعوی خانم فیروزه موسوی. با خواسته ابطال ماده 18 آیین‌نامه داروخانهها. از سوی هیأت عمومی دیوان عدالت اداری با مشخصات پرونده، گردش کار و رأی زیر صادر شده است:
کلاسه پرونده : 460/78
شاکی : خانم فیروزه موسوی.
تاریخ رأی: يکشنبه 2 ارديبهشت 1380
شماره دادنامه :
مقدمه:
شاکی طی دادخواست تقدیمی اعلام داشته است، در آیین‌نامه تأسیس داروخانهها شروطی برقرار گردیده از آن جمله که برای شهرهای بیش از 300 هزار نفر جمعیت در ازاء هر 7 هزار نفر یک پروانه تأسیس داروخانه صادر مینماید. در حالی که هماکنون در داروخانههای موجود صفهای طولانی جهت اخذ دارو وجود دارد. از این آیین‌نامه دکترهای داروساز جوان و بیکار متضرر میشوند. لذا برابر اصل 43 قانون اساسی (بند 4) آزادی انتخاب شغل از حقوق اساسی هر فرد است و قابلیت سلب ندارد و شروط آیین‌نامه مذکور مغایر بند 4 و بند 7 اصل 54 قانون اساسی بوده تقاضای ابطال آن را دارد.
مدیرکل دفتر امور حقوقی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در پاسخ به شکایت مذکور طی نامه شماره 3573/ن مورخ 28/4/1379 اعلام داشتهاند، مستند قانونی تهیه آیین‌نامه داروخانهها ماده 24 قانون مربوط به مقررات امور پزشکی و دارویی و مواد خوردنی و آشامیدنی مصوب سال 1334 و بندهای 11 و 12 و 13 ماده یک قانون تشکیلات و وظایف وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مصوب سال 1367 می‌باشد که قانونگذار به صراحت اجازه تهیه و تصویب آیین‌نامه و ضوابط مربوط را به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی اعطاء نموده است و در خصوص موضوع مربوط به تعداد داروخانهها در هر منطقه با توجه به جمعیت که این امر یکی از عوامل در توزیع نیروی انسانی و امکانات بهداشتی درمانی است که در اجرای بندهای 1، 6، 11 از وظایف وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی است که برمبنای وظایف محوله اقدام نموده است. لذا آیین‌نامه داروخانهها و به ویژه مسئله تعداد داروخانهها براساس جمعیت خلاف مقررات نیست، بلکه ضوابط قانونی به‌طور دقیق در آن رعایت شده است.
هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق به ریاست حجتالاسلاموالمسلمین درینجفآبادی و با حضور رؤسای شعب بدوی و رؤسا و مستشاران شعب تجدیدنظر تشکیل و پس از بحث و بررسی و انجام مشاوره با اکثریت آراء به شرح آتی مبادرت به صدور رأی مینماید.
رای هیات عمومی:
به موجب ماده یک قانون تشکیلات و وظایف وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مصوب 1367 تدوین سیاست‌ها و تعیین خطمشیها مربوط به مسئولیت‌ها و تکالیف خاص در قلمرو ارائه خدمات پزشکی، بهداشتی، درمانی، دارویی و توزیع عادلانه و متناسب نیروی انسانی لازم و خدمات مذکور از جمله تأسیس داروخانه و تعیین تعداد آنها در هر یک از نقاط کشور با عنایت به میزان جمعیت و حجم نیازمندی‌های همگانی و امکانات موجود و سایر عوامل مؤثر به تشخیص وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی راجع است.
نظر به مراتب فوقالذکر و تکلیف آن وزارتخانه در زمینه تهیه آییننامههای اجرایی قانون مقررات امور پزشکی و دارویی و مواد خوردنی و آشامیدنی مصوب 1334، ماده 18 تأسیس داروخانهها در باب تعیین شرایط اجازه تأسیس داروخانه در هر محل براساس تعداد جمعیت موافق حدود صلاحیت و اختیارات قانونی وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی و مغایرتی هم با قانون ندارد.
شاکی طی دادخواست تقدیمی اعلام داشته است، در آیین‌نامه تأسیس داروخانهها شروطی برقرار گردیده از آن جمله که برای شهرهای بیش از 300 هزار نفر جمعیت در ازاء هر 7 هزار نفر یک پروانه تأسیس داروخانه صادر مینماید. در حالی که هماکنون در داروخانههای موجود صفهای طولانی جهت اخذ دارو وجود دارد. از این آیین‌نامه دکترهای داروساز جوان و بیکار متضرر میشوند. لذا برابر اصل 43 قانون اساسی (بند 4) آزادی انتخاب شغل از حقوق اساسی هر فرد است و قابلیت سلب ندارد و شروط آیین‌نامه مذکور مغایر بند 4 و بند 7 اصل 54 قانون اساسی بوده تقاضای ابطال آن را دارد.
مدیرکل دفتر امور حقوقی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در پاسخ به شکایت مذکور طی نامه شماره 3573/ن مورخ 28/4/1379 اعلام داشتهاند، مستند قانونی تهیه آیین‌نامه داروخانهها ماده 24 قانون مربوط به مقررات امور پزشکی و دارویی و مواد خوردنی و آشامیدنی مصوب سال 1334 و بندهای 11 و 12 و 13 ماده یک قانون تشکیلات و وظایف وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مصوب سال 1367 می‌باشد که قانونگذار به صراحت اجازه تهیه و تصویب آیین‌نامه و ضوابط مربوط را به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی اعطاء نموده است و در خصوص موضوع مربوط به تعداد داروخانهها در هر منطقه با توجه به جمعیت که این امر یکی از عوامل در توزیع نیروی انسانی و امکانات بهداشتی درمانی است که در اجرای بندهای 1، 6، 11 از وظایف وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی است که برمبنای وظایف محوله اقدام نموده است. لذا آیین‌نامه داروخانهها و به ویژه مسئله تعداد داروخانهها براساس جمعیت خلاف مقررات نیست، بلکه ضوابط قانونی به‌طور دقیق در آن رعایت شده است.
هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق به ریاست حجتالاسلاموالمسلمین درینجفآبادی و با حضور رؤسای شعب بدوی و رؤسا و مستشاران شعب تجدیدنظر تشکیل و پس از بحث و بررسی و انجام مشاوره با اکثریت آراء به شرح آتی مبادرت به صدور رأی مینماید.
رای هیات عمومی:
به موجب ماده یک قانون تشکیلات و وظایف وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مصوب 1367 تدوین سیاست‌ها و تعیین خطمشیها مربوط به مسئولیت‌ها و تکالیف خاص در قلمرو ارائه خدمات پزشکی، بهداشتی، درمانی، دارویی و توزیع عادلانه و متناسب نیروی انسانی لازم و خدمات مذکور از جمله تأسیس داروخانه و تعیین تعداد آنها در هر یک از نقاط کشور با عنایت به میزان جمعیت و حجم نیازمندی‌های همگانی و امکانات موجود و سایر عوامل مؤثر به تشخیص وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی راجع است.
نظر به مراتب فوقالذکر و تکلیف آن وزارتخانه در زمینه تهیه آییننامههای اجرایی قانون مقررات امور پزشکی و دارویی و مواد خوردنی و آشامیدنی مصوب 1334، ماده 18 تأسیس داروخانهها در باب تعیین شرایط اجازه تأسیس داروخانه در هر محل براساس تعداد جمعیت موافق حدود صلاحیت و اختیارات قانونی وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی و مغایرتی هم با قانون ندارد.
توضیح: نمونه رای های منتشر شده در دادراه اعم از نمونه رای بدوی، نمونه رای تجدید نظر و نمونه رای دیوان عموما از نمونه رای های منتشر شده از سوی قوه قضائیه و مراکز و پژوهشگاه های وابسته به قوه قضائیه برگرفته شده است.