ابطال ماده 14 و تبصره آن از آییننامه اجرائی قانون واگذاری پرداخت حقوق و مزایای ماهانه وراث شهدا و مفقودین نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران و کارمندان کشوری به بنیاد شهید انقلاب اسلامی.
این دادنامه به منظور رسیدگی به طرح دعوی خانم نسرین کجوری. با خواسته ابطال ماده 14 و تبصره آن از آییننامه اجرائی قانون واگذاری پرداخت حقوق و مزایای ماهانه وراث شهدا و مفقودین نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران و کارمندان کشوری به بنیاد شهید انقلاب اسلامی. از سوی هیأت عمومی دیوان عدالت اداری با مشخصات پرونده، گردش کار و رأی زیر صادر شده است:
کلاسه پرونده : 30/81
شاکی : خانم نسرین کجوری.
تاریخ رأی: يکشنبه 20 دی 1383
شماره دادنامه :
شاکی بشرح دادخواست تقدیمی اعلام داشته است، در ماده واحده قانون واگذاری پرداخت حقوق و مزایای ماهانه وراث شهدا و مفقودین … آمده است«از تاریخ تصویب این قانون پرداخت حقوق مستمری و مزایای مستمر ماهانه وراث پرسنل نیروهای مسلح و کارمندان کشوری که بعد از به ثمر رسیدن انقلاب اسلامی شهید یا مفقود شده یا میشوند به بنیاد شهید انقلاب اسلامی محول میگردد. در تبصره 5 ماده فوقالاشاره تصریح شده است، انجام خدمات رفاهی و برقراری امتیازاتی که بموجب قوانین و مقررات استخدامی موجود به این قبیل مستمری بگیران تعلق میگیرد کماکان بعهده دستگاه متبوع اینگونه کارمندان خواهدبود در صورتی که بنیاد شهید انقلاب اسلامی خدمات رفاهی بیشتری را به وراث سایر شهدا و مفقودین ارائه نماید مستمری بگیران مذکور نیز از آن بهرهمند خواهند شد. آییننامه اجرایی قانون فوقالاشاره در جلسه مورخ 15/5/65 هیأت وزیران به تصویب رسیده است و در ماده 15 و همچنین ماده 17 آن به موضوع خدمات رفاهی و امتیازاتی که به وراث شهدا و مفقودین تعلق میگیرد پرداخته است و از حکم تبصره 5 قانون تبعیت نموده است. ولی در ماده 14 آییننامه مواردی را تصویب نموده است که ضمن مغایرت با تبصره 5 قانون واگذاری با مفاد مواد 15 و 17 فوقالاشاره نیز منافات و مغایرت دارد که متأسفانه موجب معطل ماندن اجراء برخی تسهیلات و خدمات به خانواده معظم شاهد گردیده است. در ماده 14 اشعار میدارد، اعطاء کمکهای غیر نقدی مستمری و وظیفهبگیران شهدا که برابر مقررات تبصره 56 قانون بودجه سال 63 و آییننامه اجرائی آن پرداخت میشود با بنیاد شهید انقلاب اسلامی خواهد بود. هزینه مربوط به سال 65 وسیله سازمان موضوع ماده یک این قانون به حساب بنیاد شهید انقلاب اسلامی واریز خواهد شد. بنیاد شهید انقلاب اسلامی از سال 66 به بعد اعتبار مربوط به اجرای این ماده را در بودجه خود پیشبینی خواهد نمود. تبصره «بنیاد شهید انقلاب اسلامی موظف است پس از دریافت اعتبار موضوع این ماده حسب مورد نسبت به تهیه بن کمکهای غیر نقدی و یا دفترچه کمکهای غیر نقدی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران و تحویل آن به مستمری یا وظیفه بگیران اقدام نماید.» ملاحظه مینماید ماده 14 آییننامه فوقالذکر و تبصره آن به عمومیت تبصره 5 قانون که بطور کلی انجام خدمات رفاهی و برقراری امتیازات را کماکان برعهده دستگاه متبوع گذارده بود خدشه وارد کرده است و همچنین با مفاد مواد 15 و 17 آییننامه اجرائی مغایرت دارد و موجب ممانعت دستگاهها از ارائه برخی خدمت رفاهی به خانواده معظم شاهد کارکنان دستگاه گردیده است از جمله این امر در حال حاضر موجب محرومیت خانواده معظم شاهد نیروی مسلح از برخورداری از خدمات دفترچه اتکا گردیده است. لذا درخواست ابطال ماده 14 آییننامه اجرائی و تبصره آن را خواهانم. معاون دفتر امور حقوقی دولت در پاسخ به شکایت مذکور طی نامه شماره 49811 مورخ 22/10/82 مبادرت به ارسال تصویر نامههای شماره 3575/82/723 مورخ 23/4/81 بنیاد شهید انقلاب اسلامی و شماره20/15/401/1140/24305 مورخ 3/9/82 وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح نموده است. 1- در نامه معاون تعاون و امور مجلس بنیاد شهید انقلاب اسلامی آمده است، از آنجائی که بنیاد شهید فاقد توانائی تأمین اعتبار لازم در این زمینه بوده و از طرفی با تحولات اقتصادی کشور فروشگاههای زنجیرهای شاهد و 15 خرداد نیز همپای این تحولات رشد کافی نداشته و از ارائه خدمات شایسته ناتوان گردیدهاند، لذا شکایات متعددی از سوی خانوادههای شاهد دریافت گردیده است. بنیاد شهید انقلاب اسلامی آمادگی کامل خود را در جهت همکاری و رفع مانع از انجام خواستة بحق و قانونی خانوادههای شاهد اعلام و یادآور میشود رفع تناقض بین آییننامه اجرائی و اصل قانون میتواند به صورت جدی راهگشا بوده و بخشهای مختلف نیروهای مسلح با تقبل سهم خویش در مورد شهدا و مفقودین پرسنل تحت امر نسبت به احقاق حق بازماندگان این عزیزان اقدام نماید که مسلماً در ارتقاء سطح روحیه افراد شاغل نیز تاثیر به سزائی خواهد داشت. 2- در نامه معان حقوقی و امور مجلس وزارت دفاع آمده است، تبصره ماده 14 آییننامه اجرائی مورد نظر بر خلاف مفاد آن ماده با عدول از حکم صدر تبصره 5 قانون، بنیاد شهید انقلاب اسلامی را مکلف به اعطاء دفترچه کمکهای غیر نقدی نیروهای مسلح به وراث شهداء و مفقودین لشکری نموده است. در حالی که اعطاء دفترچه غیر نقدی به پرسنل نیروهای مسلح بعنوانی یکی از خدمات رفاهی ویژه ناشی از قوانین و مقررات خاص نیروهای مسلح بوده و مختص پرسنل لشکری میباشد. نتیجه اینکه به نظر معاونت متبوع تبصره ماده 14 آییننامه اجرائی قانون واگذاری پرداخت بر خلاف صدر تبصره 5 قانون تهیه و تصویب گردید و خواسته شاکی در این خصوص وارد و مقرون به صحت میباشد. هیأت عمومــی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق با حضور رؤسـای شعب بدوی و رؤسـا و مستشاران شعب تجدیدنظـر تشکیل و پس از بحـث و بررسی و انجام مشاوره با اکثریت آراء بشرح آتی مبادرت بصدور رأی مینماید.
رأی هیأت عمومی
نظر به اینکه به موجب تبصره 5 ذیل ماده واحده قانون واگذاری پرداخت حقوق و مزایای ماهانه وراث شهدا و مفقودین نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران و کارمندان کشوری به بنیاد شهید انقلاب اسلامی، انجام خدمات رفاهی و برقراری امتیازاتی که به موجب قوانین و مقررات استخدامی موجود به مشمولین قانون مزبور تعلق میگیرد، کماکان به عهده دستگاه متبوع این گونه کارمندان خواهد بود، بنابراین ماده 14 آییننامه اجرائی قانون فوقالذکر و تبصره ذیل آن که پرداخت خدمات رفاهی کارکنان مزبور را به سازمان دیگر محول نموده است، مغایر تبصره 5 ماده واحده فوقالذکر تشخیص و به موجب قسمت دوم ماده 25 قانون دیوان عدالت اداری ابطال میگردد .
توضیح: نمونه رای های منتشر شده در دادراه اعم از نمونه رای بدوی، نمونه رای تجدید نظر و نمونه رای دیوان عموما از نمونه رای های منتشر شده از سوی قوه قضائیه و مراکز و پژوهشگاه های وابسته به قوه قضائیه برگرفته شده است.