ابطال قسمت‌های از بخشنامه شماره 1/4695/109- 2/5/74
این دادنامه به منظور رسیدگی به طرح دعوی آقای شمس الدین شیوایی با خواسته ابطال قسمت‌های از بخشنامه شماره 1/4695/109- 2/5/74 از سوی هیأت عمومی دیوان عدالت اداری با مشخصات پرونده، گردش کار و رأی زیر صادر شده است:
کلاسه پرونده : 57/75
شاکی : آقای شمس الدین شیوایی
تاریخ رأی: شنبه 3 خرداد 1376
شماره دادنامه :
مقدمه:
شاکی طی دادخواست تقدیمی اعلام داشته‌اند، بنا به صراحت ماده یک قانون تأسیس مدارس غیر انتفاعی مصوب سال 67 مجلس شورای اسلامی، مشارکت مردم در تأسیس مدارس غیر انتفاعی توسط مقنن مجاز بوده و بر همین اساس ماده یک آیین‌نامه اجرایی قانون فوق‌الذکر مصوب 13/12/67 مصوب هیأت محترم وزیران نیز در تأسیس مدارس غیر انتفاعی بر مشارکت مردم تأکید دارد، ولی معاونت محترم وزیر آموزش و پرورش در امور مشارکت‌ها و مدارس غیر انتفاعی بدون توجه به صراحت قانون و آیین‌نامه ذیربط فوق طی بخشنامه شماره 1/6495/109- 2/5/74 به‌عنوان ادارات کل آموزش و پرورش استان‌ها مشارکت مؤسسین این‌گونه مدارس که به نظر می‌رسد مؤسسین را همان صاحب امتیاز تلقی فرموده‌اند را با افراد دیگر مغایر ماده 2 قانون تأسیس مدارس غیر انتفاعی دانسته و در نتیجه این قبیل مشارکت‌ها را در مدارس غیر انتفاعی غیر مجاز تلقی نموده است و عبارت صدر بخشنامه چنین است «این قبیل مشارکت‌ها از دید شورای نظارت غیر مجاز و مغایر ماده 2 قانون تأسیس مدارس غیر انتفاعی می‌باشد». این قسمت از بخشنامه که مشارکت مردم را بر اساس ماده 2 قانون تأسیس مدارس غیر انتفاعی و مشارکت با دارنده امتیاز مدرسه غیر انتفاعی غیر مجاز دانسته مغایر با قانون بخصوص ماده یک می‌باشد. از طرف دیگر بند 3 بخشنامه که می‌گوید «مؤسس از شرکاء غیر مجاز خود جدا شود» نیز مغایر قانون و آیین‌نامه اجرایی تأسیس مدارس غیر انتفاعی می‌باشد. بنا به مراتب ابطال قسمت‌های مورد نظر را به لحاظ مخالفت با قانون و خروج از حدود اختیارات دارم. مدیر کل مدارس غیر انتفاعی وزارت آموزش و پرورش در پاسخ به شکایت مذکور طی نامه شماره 8/10220/310- 16/8/75 اعلام داشته‌اند، بر اساس ماده 4 دستور‌العمل اجرایی مدارس غیر انتفاعی به شماره 140116/ت 964- 27/12/67 و اصلاحیه شماره 459/ت/570- 19/1/71 که به تصویب هیأت محترم وزیران رسیده اعلام می‌دارد، مجوز تأسیس مدارس غیرانتفاعی بنام فرد یا افراد حقیقی و حقوقی صادر می‌شود و اجازه مذکور قابل انتقال و یا واگذاری به غیر نمی‌باشد. از آن‌جایی که بعضی مؤسسین حقیقی بدون تشکیل مؤسسه و یا تعاونی و بدون به ثبت رساندن آن با افراد حقیقی دیگر مشارکت نموده‌اند و غالب این افراد با مؤسسین اختلاف سلیقه پیدا نموده‌اند، فلذا شورای نظارت مرکزی به وظایف قانونی خود عمل نموده، به لحاظ جلوگیری از این نوع مشارکت‌های غیر قانونی، دستور‌العمل مذکور را صادر نموده است. با عنایت به مراتب فوق شورای نظارت مرکزی که قانونمندی آن بر اساس ماده 15و 17 قانون تأسیس مدارس غیر انتفاعی تصریح گردیده، مشارکتی را که جنبه قانونی نداشته به رسمیت نمی‌شناسد.
هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق به ریاست حجت‌الاسلام و المسلمین اسماعیل فردوسی‌پور و با حضور رؤسای شعب دیوان تشکیل، و پس از بحث و بررسی و انجام مشاوره با اتفاق آراء به شرح آتی مبادرت به صدور رأی می‌نماید.
رای هیات عمومی:
با توجه به مقررات قانون تأسیس مدارس غیر انتفاعی و اهداف مقنن از وضع مقررات مربوط به شرایط خاص مؤسس این قبیل مدارس بخشنامه مورد شکایت خلاف قانون تشخیص داده نمی‌شود.
رئیس هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
اسماعیل فردوسی‌پور
شاکی طی دادخواست تقدیمی اعلام داشته‌اند، بنا به صراحت ماده یک قانون تأسیس مدارس غیر انتفاعی مصوب سال 67 مجلس شورای اسلامی، مشارکت مردم در تأسیس مدارس غیر انتفاعی توسط مقنن مجاز بوده و بر همین اساس ماده یک آیین‌نامه اجرایی قانون فوق‌الذکر مصوب 13/12/67 مصوب هیأت محترم وزیران نیز در تأسیس مدارس غیر انتفاعی بر مشارکت مردم تأکید دارد، ولی معاونت محترم وزیر آموزش و پرورش در امور مشارکت‌ها و مدارس غیر انتفاعی بدون توجه به صراحت قانون و آیین‌نامه ذیربط فوق طی بخشنامه شماره 1/6495/109- 2/5/74 به‌عنوان ادارات کل آموزش و پرورش استان‌ها مشارکت مؤسسین این‌گونه مدارس که به نظر می‌رسد مؤسسین را همان صاحب امتیاز تلقی فرموده‌اند را با افراد دیگر مغایر ماده 2 قانون تأسیس مدارس غیر انتفاعی دانسته و در نتیجه این قبیل مشارکت‌ها را در مدارس غیر انتفاعی غیر مجاز تلقی نموده است و عبارت صدر بخشنامه چنین است «این قبیل مشارکت‌ها از دید شورای نظارت غیر مجاز و مغایر ماده 2 قانون تأسیس مدارس غیر انتفاعی می‌باشد». این قسمت از بخشنامه که مشارکت مردم را بر اساس ماده 2 قانون تأسیس مدارس غیر انتفاعی و مشارکت با دارنده امتیاز مدرسه غیر انتفاعی غیر مجاز دانسته مغایر با قانون بخصوص ماده یک می‌باشد. از طرف دیگر بند 3 بخشنامه که می‌گوید «مؤسس از شرکاء غیر مجاز خود جدا شود» نیز مغایر قانون و آیین‌نامه اجرایی تأسیس مدارس غیر انتفاعی می‌باشد. بنا به مراتب ابطال قسمت‌های مورد نظر را به لحاظ مخالفت با قانون و خروج از حدود اختیارات دارم. مدیر کل مدارس غیر انتفاعی وزارت آموزش و پرورش در پاسخ به شکایت مذکور طی نامه شماره 8/10220/310- 16/8/75 اعلام داشته‌اند، بر اساس ماده 4 دستور‌العمل اجرایی مدارس غیر انتفاعی به شماره 140116/ت 964- 27/12/67 و اصلاحیه شماره 459/ت/570- 19/1/71 که به تصویب هیأت محترم وزیران رسیده اعلام می‌دارد، مجوز تأسیس مدارس غیرانتفاعی بنام فرد یا افراد حقیقی و حقوقی صادر می‌شود و اجازه مذکور قابل انتقال و یا واگذاری به غیر نمی‌باشد. از آن‌جایی که بعضی مؤسسین حقیقی بدون تشکیل مؤسسه و یا تعاونی و بدون به ثبت رساندن آن با افراد حقیقی دیگر مشارکت نموده‌اند و غالب این افراد با مؤسسین اختلاف سلیقه پیدا نموده‌اند، فلذا شورای نظارت مرکزی به وظایف قانونی خود عمل نموده، به لحاظ جلوگیری از این نوع مشارکت‌های غیر قانونی، دستور‌العمل مذکور را صادر نموده است. با عنایت به مراتب فوق شورای نظارت مرکزی که قانونمندی آن بر اساس ماده 15و 17 قانون تأسیس مدارس غیر انتفاعی تصریح گردیده، مشارکتی را که جنبه قانونی نداشته به رسمیت نمی‌شناسد.
هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق به ریاست حجت‌الاسلام و المسلمین اسماعیل فردوسی‌پور و با حضور رؤسای شعب دیوان تشکیل، و پس از بحث و بررسی و انجام مشاوره با اتفاق آراء به شرح آتی مبادرت به صدور رأی می‌نماید.
رای هیات عمومی:
با توجه به مقررات قانون تأسیس مدارس غیر انتفاعی و اهداف مقنن از وضع مقررات مربوط به شرایط خاص مؤسس این قبیل مدارس بخشنامه مورد شکایت خلاف قانون تشخیص داده نمی‌شود.
رئیس هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
اسماعیل فردوسی‌پور
توضیح: نمونه رای های منتشر شده در دادراه اعم از نمونه رای بدوی، نمونه رای تجدید نظر و نمونه رای دیوان عموما از نمونه رای های منتشر شده از سوی قوه قضائیه و مراکز و پژوهشگاه های وابسته به قوه قضائیه برگرفته شده است.