ابطال دستورالعمل شماره 9149 مورخ 11/2/1381 معاون روابط کار وزارت کار و امور اجتماعی.
این دادنامه به منظور رسیدگی به طرح دعوی شرکت آذربایجان سفید بام (سهامی خاص). با خواسته ابطال دستورالعمل شماره 9149 مورخ 11/2/1381 معاون روابط کار وزارت کار و امور اجتماعی. از سوی هیأت عمومی دیوان عدالت اداری با مشخصات پرونده، گردش کار و رأی زیر صادر شده است:
کلاسه پرونده : 246/81
شاکی : شرکت آذربایجان سفید بام (سهامی خاص).
تاریخ رأی: شنبه 28 آبان 1384
شماره دادنامه :
شاکی به شرح دادخواست تقدیمی اعلام داشتهاست، این شرکت و کلیه شرکتهای خدماتی با در نظر گرفتن جدول دستمزد و مزایای مشمولین قانون کار در سال 1381 نسبت به اعلام قیمت در مناقصه، شرکت و برنده شده است. در اول سال 1381 شرکتهایی که کمتر از 50 نفر کارگر داشتند مشمول طرح طبقهبندی نمیشدند. ولی با دستورالعمل اخیر وزارت کار و انجمن صنفی، شرکتها با هر تعداد کارگر مشمول طرح گشتهاند که موجب ورود خسارات فراوان و از بین رفتن کلیه سرمایه شرکت میشود. در جدول اخیر اعلامی حداقل مزد 2439 ریال شده که بر روی حق بیمه، حق فنی و حرفهای و عیدی و سنوات اثر میگذارد که شرکت در اعلام قیمت به هیج وجه آن را پیشبینی نکرده بود. با عنایت به اینکه قانون عطف بماسبق نمیشود ابطال دستورالعمل شماره 9149 مورخ 11/2/1381 مورد تقاضا است.
مدیرکل نظارت بر نظامهای جبران خدمت وزارت کار و امور اجتماعی در پاسخ به شکایت مذکور طی نامه شماره 659 مورخ 14/1/1384 اعلام داشتهاند، ماده 49 قانون کار و تبصرههای آن شرایط و نحوه اجرای طبقهبندی مشاغل در کارگاهها را مشخص نموده است. تبصره یک ماده 49 مرقوم، اعتبار شمول آییننامه و دستورالعملهای مربوط به اجرای طبقهبندی در کارگاهها را تعداد کارگران اعلام داشته است و موضوع قرارداد کار از نظر موقت یا دائمی بودن را در آن دخالت نداده است و ضمناً با عنایت به تعریف کارگر در ماده 2 قانون کار، تفاوتی از نظر شمول و اجرای مقررات قانون کار بین کارگران دائم و موقت نیست و از این رو کارگاهها و مؤسسات مشمول قانون کار بایستی حسب تعداد کارگران خود نسبت به تهیه و اجرای طبقهبندی در مورد کارگران خود اعم از آن که دائم یا موقت باشند اقدام نمایند.
با صدور دستورالعمل شماره 9149 مورخ 11/2/1381 معاون روابط کار شرکتهای خدماتی پیمانکاری تأمین نیروی انسانی با هر تعداد کارگر از تاریخ 1/1/81 در شمول اجرای طبقهبندی مشاغل واقع گردیدند و موظف گردیدهاند که براساس طرح هماهنگ طبقهبندی مشاغل که توسط وزارت متبوع جهت تسهیل بیشتر کار، تهیه و تدوین و اجرا میگردد نسبت به تعیین و پرداخت مزد به کارگران خود اقدام نمایند.
هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق با حضور رؤسای شعب بدوی و رؤسا و مستشاران شعب تجدیدنظر تشکیل و پس از استماع توضیحات نماینده وزارت کار و امور اجتماعی و بحث و بررسی و انجام مشاوره با اکثریت آراء به شرح آتی مبادرت به صدور رأی مینماید.
رأی هیات عمومی
به موجب تبصره ماده 49 قانون کار مصوب 1369 تعیین و اعلام دستورالعملهای و آییننامههای اجرائی طرح طبقهبندی مشاغل کارگاههای مشمول قانون کار و تعیین تعداد کارگران کارگاههای مزبور و تاریخ اجرای طبقهبندی مشاغل در آنها به وزارت کار و امور اجتماعی محول شده و حسب مادتین 2 و 7 قانون مزبور، کارگر کسی است که به موجب قرارداد کتبی یا شفاهی به دستور کارفرما در قبال انجام کار موقت یا غیر موقت حقالسعی دریافت میدارد.
بنا به جهات فوقالذکر و اینکه دستورالعمل شماره 9149 مورخ 11/2/1381 تحت عنوان دستورالعمل مربوط به نحوه اجرای طرح طبقهبندی مشاغل کارگران مشمول قانون کار تابع شرکتهای خدماتی پیمانکاری تأمین نیروی انسانی در قسمت تهیه طرح طبقهبندی مشاغل و ضرورت اجرای آن و شمول طرح مزبور به کارگران موقت کارگاههای مشمول قانون کار با استفاده از اختیار مقرر توسط مرجع ذیصلاح تهیه و تصویب شده است اعتراض در موارد فوقالذکر مغایرتی با قانون ندارد و خارج از حدود اختیارات قانونی مربوط نیز نمیباشد.
لیکن اطلاق ماده یک دستورالعمل شماره 9149 مورخ 11/2/1381 با توجه به قسمت آخر آن از حیث اینکه مفید شمول مقررات دستورالعمل مزبور به کارگاههای مستثنی شده از قانون کار نیز میباشد، خلاف قانون تشخیص داده میشود و ماده مزبور از این جهت به استناد قسمت دوم ماده 25 قانون دیوان عدالت اداری ابطال میگردد.
توضیح: نمونه رای های منتشر شده در دادراه اعم از نمونه رای بدوی، نمونه رای تجدید نظر و نمونه رای دیوان عموما از نمونه رای های منتشر شده از سوی قوه قضائیه و مراکز و پژوهشگاه های وابسته به قوه قضائیه برگرفته شده است.