مقدمه: الف- شعبه سوم دیوان در رسیدگی به کلاسه پرونده‎های 87/1358، 87/1364، 87/1412، 87/1447، 87/1460، 87/1430، 87/1357، 87/1475، 87/1495و 87/1542 موضوع شکایت خانمها 1- هدی کدخدازاده 2- فرناز خداپرست 3- پریا توکلی‎پور 4- صدیقه رودنشین 5- مریم حمیدزاده‎دستگاه چین 6- هما حکیمیان 7- بهناز موحدی 8- دکتر مرضیه ذبیحی‎ماچیانی 9- طیبه میاندوآبی به طرفیت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به خواسته الزام وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به استفاده از تعهد خدمت در مناطق مذکور در سند رسمی به شرح دادنامه‎های شماره 2235 مورخ 8/11/1387 و شماره 2393 مورخ 30/11/87 و شماره 2390 مورخ 30/11/1387 و شماره 2424-2423 مورخ 30/11/87 و شماره 2441 مورخ 19/12/87 و شماره 2426 مورخ 30/11/1387 و شماره 2425 مورخ 30/11/87 و شماره 2476 مورخ 20/12/1387 و شماره 2596 مورخ 28/12/1387 چنین رأی صادر نموده‎اند، نظر به اینکه همه موازین و مقرراتی که مستند طرف شکایت در لایحه دفاعیه قرار گرفته مشعر به لزوم خدمت فارغ التحصیلان رشته‎های تخصصی پزشکی در مناطق محروم مورد نظر وزارت بهداشت می‎باشد و تعهدنامه محضری و رسمی ماخوذه از شاکیه در همین راستا مبادرت به تعیین محل خدمت وی پس از فراغت از تحصیل در مناطق محروم که دانشگاه علوم پزشکی ایران و (شهید بهشتی) معرفی نماید، نموده است و در واقع توافق و تعهد نامه‎ای تکمیلی در حدود قوانین موضوعه از جمله ماده 15 قانون خدمت پزشکان و پیراپزشکان می‎باشد که برای طرفین لازم‎الاتباع است بنابراین اقدام طرف شکایت در تعیین دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی (غیر از محل مذکور در تعهدنامه) به عنوان محل خدمت شاکیه تخطی از مضمون سند تعهد مبحوث عنه به نظر می‎رسد و موافق اصول و موازین حقوقی نمی‎باشد و از طرفی شاکیه بـا وجود تعهد موصوف کـه محل خدمت وی را پس از فراغت از تحصیل حـوزه

دانشگاه علـوم پزشکی ایران تعیین کرده است حاضر به پذیرش آن گردیده و در نتیجه تحمیل انجام متعهد در محلی غیر آنچه در سند تعهد محضری مشخص گردیده خلاف عدالت و انصاف به نظر می‎رسد، لذا در مجموع شکایت مطروحه وارد تشخیص گردیده و حکم به الزام خوانده به استفاده از تعهدات خدمتی شاکیه در مناطق مذکور تعهدنامه محضری صادر و اعلام می‎گردد. ب- شعبه اول دیوان در رسیدگی به پرونده کلاسه 87/1132 موضوع شکایت خانم مریم حقدارساحلی به طرفیت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به خواسته الزام وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به استفاده از تعهد خدمت شاکیه در مناطق مذکور در سند رسمی شماره 134158 مورخ 12/6/1384 در دفتر اسناد رسمی شماره 442 حوزه ثبتی تهران به شرح دادنامه شماره 2/2425 مورخ 28/10/1387 چنین رأی صادر نموده است، نظر به اینکه به دلالت اوراق و محتویات پرونده از جمله تعهدنامه فوق‎الذکر شاکیه با استفاده از سهمیه مناطق محروم و در اجرای ماده 14 قانون خدمت پزشک و پیراپزشکان در دوره دستیاری پذیرفته شده است و هدف از اعطاء سهمیه برای این قبیل دانشجویان تربیت نیروی انسانی متخصص جهت خدمت در مناطق محروم بوده و ماده 14 مذکور در فوق نیز دستیاران استفاده کننده از سهمیه مناطق محروم در دوره دستیاری را مکلف نموده پس از انجام دوره تخصصی برابر طول دوره مذکور به عنوان خدمات قانونی موضوع این قانون در نقاط مربوط انجام وظیفه کرده و پس از انجام خدمات مذکور پروانه دائم دریافت نمایند. بنابراین تخلفی از مقررات از جانب طرف شکایت ثابت نبوده و حکم به رد شکایت صادر و اعلام می‎گردد. ج- شعبه چهارم دیوان در رسیدگی به پرونده کلاسه 87/1269 موضوع شکایت خانم بنفشه امینی‎خواه به طرفیت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به خواسته صدور حکم دائر بر ابطال نامه شماره 71929/8/ب مورخ 23/7/1387 و الزام طرف شکایت به اجرای مفاد تعهد خاص محضری به شماره 5223 مورخ 26/5/1383 حوزه ثبتی تهران، به شرح دادنامه شماره 2208 مورخ 12/11/1387 چنین رأی صادر نموده است، با عنایت به مفاد مواد یک و 14 قانون خدمت پزشکان و پیراپزشکان و قانون تخصیص سهمیه برای زنان در پذیرش دستیاری رشته‎های تخصصی پزشکی و اینکه در تعهدنامه استنادی محل خدمت شاکیه منطقه محروم رباط کریم یا سایر مناطقی که دانشگاه تعیین می‎نماید، ذکـر گردیده است، تصمیم معترض‎عنه خلاف مـوازین قانونی تشخیص داده نمی‎شود،

لذا بـه استنـاد مـاده 7 قانون دیوان عدالت اداری مصوب 1385 حکم به رد شکایت صادر و اعلام می‎گردد. هیأت عمومی دیوان در تاریخ فوق با حضور رؤسا و مستشاران و دادرسان علی‎البدل تشکیل و پس از بحث و بررسی و انجام مشاوره با اکثریت آراء به شرح آتی مبادرت به صدور رأی می‎نماید.
رأی هیأت عمومی
الف- تعارض در مدلول دادنامه‎های فوق‎الذکر محرز به نظر می‎رسد. ب- به موجب ماده 14 قانون خدمت پزشکان و پیراپزشکان «به منظور تربیت پزشک متخصص مورد نیاز مناطق محروم و نیازمند کشور، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی موظف است به هنگام پذیرش دستیار تخصصی، سهمیه‎های جداگانه‎ای را برای مناطق محروم و نیازمند کشور اختصاص دهد. دستیاران تخصصی استفاده کننده از سهمیه مذکور موظفند پس از انجام دوره تخصص، برابر طول دوره تخصص به عنوان خدمات قانونی موضوع این قانون در نقاط مربوط انجام دهند و پس از انجام خدمات مذکور پروانه دائم دریافت خواهند نمود.» و در تبصره 2 ماده فوق‎الذکر تصریح شده است که «دستیاران تخصصی موضوع ماده فوق موظفند قبل از شروع دوره دستیاری تعهد ثبتی لازم جهت خدمت در نقاط مربوط به دانشگاههای علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی بسپارند.» نظر به اینه دستیاران فارغ التحصیل به شرح تعهدنامه‎های رسمی تنظیم شده در دفاتر اسناد رسمی تعهد کرده‎اند که معادل مدت مقرر در تعهدنامه مذکور در نقاط محروم و نیازمند واقع در حوزه دانشگاه محل تحصیل خود انجام وظیفه کنند و اعزام و انتقال آنها به نقاط محروم و نیازمند سایر استانها انطباقی با مقررات فوق‎الذکر و مفاد تعهدنامه تنظیمی ندارد، بنابراین دادنامه‎های شماره 2235 مورخ 8/11/1387 و شماره 2390، 2393، 2423، 2424، 2425، 2426مورخ 30/11/1387 و شماره 2441 مورخ 19/12/1387 و شماره 2476 مورخ 20/12/1387 و شماره 2596 مورخ 18/12/1387 شعبه سوم دیوان مبنی بر ورود شکایت و الزام وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به تعیین محل خدمت شاکیان در یکی از نقاط محروم و نیازمند مندرج در تعهدنامه‎های رسمی، صحیح و موافق قانون است. این رأی مستنداً به بند 2 ماده 19 و ماده 43 قانون دیوان عدالت اداری برای شعب دیوان و سایر مراجع اداری ذیربط در موارد مشابه لازم‎الاتباع است./
هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
معاون قضائی دیوان عدالت اداری
رهبرپور