ابطال مواد 9 و35 آیین‌نامه مرخصی‌ها.
این دادنامه به منظور رسیدگی به طرح دعوی آقای حسن خانجاتی موقر. با خواسته ابطال مواد 9 و35 آیین‌نامه مرخصی‌ها. از سوی هیأت عمومی دیوان عدالت اداری با مشخصات پرونده، گردش کار و رأی زیر صادر شده است:
کلاسه پرونده : 51/78
شاکی : آقای حسن خانجاتی موقر.
تاریخ رأی: يکشنبه 4 ارديبهشت 1379
شماره دادنامه :
مقدمه:
شاکی طی دادخواست تقدیمی اعلام داشته است، حسب ماده 47 قانون استخدام کشوری مصوب 1345 مستخدمین رسمی دولت، سالی یک ماه حق استفاده از مرخصی با استفاده از حقوق و فوق‌العاده‌های مربوط را دارند و به موجب ماده 50 همان قانون نحوه استفاده از حق مزبور به وسیله هیأت وزیران تصویب می‌شود.
هیأت وزیران به موجب آیین‌نامه مرخصی‌ها مصوب 1346 و اصلاحات بعدی در مواد 9 و 35 اقدام به تحدید حق استفاده از مرخصی یاد شده را نموده است، اولاً در ماده 9 آیین‌نامه حق ذخیره کردن مرخصی بیش از پانزده روز را به اختیار ممنوع دانسته و ثانیاً در ماده 35 روزهای تعطیل واقع در مدت مرخصی را جزء مدت مرخصی محسوب می‌داند در حالی که سلب حق پس از استحقاق شخص، فقط باید به موجب قانون و یا بنا به اختیار خود شخص باشد و این امور تجاوز قوه مجریه به صلاحیت خاصه مقنن است.
همچنین در مورد ماده 35 آیین‌نامه اولاً حسب ذیل اصل هفدهم قانون اساسی، روز جمعه روز تعطیل هفتگی کشور است و ثانیاً براساس لایحه قانونی تعیین تعطیلات رسمی کشور، ایام تعطیل مشخص شده و در آن ایام به هیچ وجه مستخدم ملزم نیست که در اداره مشغول به کار باشد و استفاده از تعطیلات رسمی نیز خود حقی دیگر برای مستخدم می‌باشد و مرخصی فقط در قبال ایام کاری قرار دارد. علیهذا نظر به اصول 22-170 و 173 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران تقاضای ابطال مواد 9 و 35 آیین‌نامه مرخصی‌ها مصوب هیأت محترم وزیران را دارد.
مدیرکل دفتر امور حقوقی دولت در پاسخ به شکایت مذکور ضمن ارسال تصویر نظریه شماره 551/53 مورخ 31/3/1378 سازمان امور اداری و استخدامی کشور در خصوص ماده 35 آیین‌نامه مذکور اعلام داشته‌اند، در خصوص ماده 9 آیین‌نامه سازمان امور اداری و استخدامی کشور قبلاً پاسخ لازم را طی نامه شماره 10862/53/1 مورخ 8/7/1377 ارسال نموده بود که مراتب طی نامه شماره 45399 مورخ 23/7/1377 آن به دیوان اعلام شده است. در نامه مدیرکل دفتر حقوقی سازمان امور اداری و استخدامی کشور آمده است، از آن‌جا که مقررات پیشبینی شده در ماده 35 آیین‌نامه مرخصی‌ها در ارتباط با ماده 3 این آیین‌نامه می‌باشد و از طرفی قبلاً از هیأت عمومی گردیده است.
هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق به ریاست حجتالاسلاموالمسلمین درینجفآبادی و با حضور رؤسای شعب بدوی و رؤسا و مستشاران شعب تجدیدنظر تشکیل و پس از بحث و بررسی و انجام مشاوره با اکثریت آراء به شرح آتی مبادرت به صدور رأی مینماید.
رای هیات عمومی:
الف) اعتراض نسبت به ماده 9 آیین‌نامه مرخصی‌ها قبلاً مورد رسیدگی قرار گرفته و به شرح رأی شماره 257 مورخ 20/6/1378 هیأت عمومی دیوان به لحاظ احراز مغایرت آن با قانون ابطال شده است و موردی برای رسیدگی و امعان نظر مجدد در این خصوص وجود ندارد.
ب) ماده 47 لایحه قانونی استخدام کشوری مستخدم دولت حق استفاده از یک ماه مرخصی در هر سال دارا می‌باشد و نظر به این‌که مفهوم ماه مشتمل بر روزهای پیوسته از جمله ایام تعطیلات رسمی است و عدم احتساب ایام تعطیلات رسمی داخل در مدت مرخصی استحقاقی جواز قانونی ندارد بنابراین ماده 35 آیین‌نامه مرخصی‌ها خلاف قانون تشخیص نگردید.
شاکی طی دادخواست تقدیمی اعلام داشته است، حسب ماده 47 قانون استخدام کشوری مصوب 1345 مستخدمین رسمی دولت، سالی یک ماه حق استفاده از مرخصی با استفاده از حقوق و فوق‌العاده‌های مربوط را دارند و به موجب ماده 50 همان قانون نحوه استفاده از حق مزبور به وسیله هیأت وزیران تصویب می‌شود.
هیأت وزیران به موجب آیین‌نامه مرخصی‌ها مصوب 1346 و اصلاحات بعدی در مواد 9 و 35 اقدام به تحدید حق استفاده از مرخصی یاد شده را نموده است، اولاً در ماده 9 آیین‌نامه حق ذخیره کردن مرخصی بیش از پانزده روز را به اختیار ممنوع دانسته و ثانیاً در ماده 35 روزهای تعطیل واقع در مدت مرخصی را جزء مدت مرخصی محسوب می‌داند در حالی که سلب حق پس از استحقاق شخص، فقط باید به موجب قانون و یا بنا به اختیار خود شخص باشد و این امور تجاوز قوه مجریه به صلاحیت خاصه مقنن است.
همچنین در مورد ماده 35 آیین‌نامه اولاً حسب ذیل اصل هفدهم قانون اساسی، روز جمعه روز تعطیل هفتگی کشور است و ثانیاً براساس لایحه قانونی تعیین تعطیلات رسمی کشور، ایام تعطیل مشخص شده و در آن ایام به هیچ وجه مستخدم ملزم نیست که در اداره مشغول به کار باشد و استفاده از تعطیلات رسمی نیز خود حقی دیگر برای مستخدم می‌باشد و مرخصی فقط در قبال ایام کاری قرار دارد. علیهذا نظر به اصول 22-170 و 173 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران تقاضای ابطال مواد 9 و 35 آیین‌نامه مرخصی‌ها مصوب هیأت محترم وزیران را دارد.
مدیرکل دفتر امور حقوقی دولت در پاسخ به شکایت مذکور ضمن ارسال تصویر نظریه شماره 551/53 مورخ 31/3/1378 سازمان امور اداری و استخدامی کشور در خصوص ماده 35 آیین‌نامه مذکور اعلام داشته‌اند، در خصوص ماده 9 آیین‌نامه سازمان امور اداری و استخدامی کشور قبلاً پاسخ لازم را طی نامه شماره 10862/53/1 مورخ 8/7/1377 ارسال نموده بود که مراتب طی نامه شماره 45399 مورخ 23/7/1377 آن به دیوان اعلام شده است. در نامه مدیرکل دفتر حقوقی سازمان امور اداری و استخدامی کشور آمده است، از آن‌جا که مقررات پیشبینی شده در ماده 35 آیین‌نامه مرخصی‌ها در ارتباط با ماده 3 این آیین‌نامه می‌باشد و از طرفی قبلاً از هیأت عمومی گردیده است.
هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق به ریاست حجتالاسلاموالمسلمین درینجفآبادی و با حضور رؤسای شعب بدوی و رؤسا و مستشاران شعب تجدیدنظر تشکیل و پس از بحث و بررسی و انجام مشاوره با اکثریت آراء به شرح آتی مبادرت به صدور رأی مینماید.
رای هیات عمومی:
الف) اعتراض نسبت به ماده 9 آیین‌نامه مرخصی‌ها قبلاً مورد رسیدگی قرار گرفته و به شرح رأی شماره 257 مورخ 20/6/1378 هیأت عمومی دیوان به لحاظ احراز مغایرت آن با قانون ابطال شده است و موردی برای رسیدگی و امعان نظر مجدد در این خصوص وجود ندارد.
ب) ماده 47 لایحه قانونی استخدام کشوری مستخدم دولت حق استفاده از یک ماه مرخصی در هر سال دارا می‌باشد و نظر به این‌که مفهوم ماه مشتمل بر روزهای پیوسته از جمله ایام تعطیلات رسمی است و عدم احتساب ایام تعطیلات رسمی داخل در مدت مرخصی استحقاقی جواز قانونی ندارد بنابراین ماده 35 آیین‌نامه مرخصی‌ها خلاف قانون تشخیص نگردید.
توضیح: نمونه رای های منتشر شده در دادراه اعم از نمونه رای بدوی، نمونه رای تجدید نظر و نمونه رای دیوان عموما از نمونه رای های منتشر شده از سوی قوه قضائیه و مراکز و پژوهشگاه های وابسته به قوه قضائیه برگرفته شده است.