ابطال مواد 193، 194، 195، 196، 197 آیین‌نامه اجرایی قانون نظام وظیفه.
این دادنامه به منظور رسیدگی به طرح دعوی آقای سید جوا د منصوری با خواسته ابطال مواد 193، 194، 195، 196، 197 آیین‌نامه اجرایی قانون نظام وظیفه. از سوی هیأت عمومی دیوان عدالت اداری با مشخصات پرونده، گردش کار و رأی زیر صادر شده است:
کلاسه پرونده : 113/73
شاکی : آقای سید جوا د منصوری
تاریخ رأی: شنبه 27 خرداد 1374
شماره دادنامه :
مقدمه:
شاکی طی دادخواست تقدیمی اعلام داشته است، با توجه به این‌که متهمین زیادی داریم که اینها مدت زیادی از خدمت خود را انجام داده‌اند مثلاً 23 ماه از خدمت خود را انجام داده‌اند بعد فرار بیش از 6 ماه پیدا می‌کنند به نظرمی رسد اینها نباید تجدید دوره شوند چون ماده 59 قانون نظام وظیفه می‌گوید دردوره آموزشی وبعد ازآن که اگر منظور قانونگذار در طول خدمت بود چرا در ماده 59 قانون نظام وظیفه درآموزش وبعد از آن را ذکر کرده است. لذا مستدعی است با توجه به این‌که تجدید دوره شدن افراد پس ازاین همه خدمت وداشتن بعضی از متهمین زن وفرزند ومشکلات دیگر باعث دردسرهای فراوانی برای چنین متهمین می‌گردد تقاضای لغوآیین‌نامه مذکور را دارم. مدیر کل حقوقی ریاست جمهوری درپاسخ به شکایت مذکور طی نامه شماره 70276 – 7/1/1374 مبادرت به ارسال تصویرنامه شماره 72- 1837 – 10 –06 –401 مورخ 6/10/73 رئیس اداره کل وظیفه عمومی ناجا نموده‌اند. درنامه اخیر آمده است 1. ماده 193 آیین‌نامه اجرایی با الهام از مواد 5و59 قانون خدمت وظیفه عمومی مصوب 1363 تنظیم یافته ومخالفتی باقانون خدمت وظیفه عمومی ندارد. 2. ماده 194 آیین‌نامه فوق‌الذکر به موجب تصویب‌نامه هیأت وزیران در تاریخ 25/4/65 حذف گردیده است 3. ماده 196 آیین‌نامه مذکور با استفاده از مفهوم مخالف ماده 59 قانون خدمت وظیفه عمومی تنظیم گردیده وهیچ گونه مخالفتی با قانون خدمت وظیفه عمومی یا قانون اساسی یا شرع مقدس اسلام ندارد. زیرا که ماده 59 پس از تصویب مجلس شورای اسلامی به تأیید اعضاء محترم شورای نگهبان رسیده است. 4. ماده 195 و197 آیین‌نامه اجرایی قانون وظیفه عمومی توسط هیأت عمومی دیوان عدالت اداری مورد رسیدگی قرارگرفته وبه موجب دادنامه 122 – 24/12/68 صادر ازهیأت مذکور ماده 195 ابطال و ماده 197 ابقاء گردیده است. هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق به ریاست حجت‌الاسلام و المسلمین اسماعیل فردوسی‌پور و با حضور رؤسای شعب دیوان تشکیل و پس از بحث و بررسی و انجام مشاوره با اکثریت آراء به شرح آتی مبادرت به صدرو رأی می‌نماید.
رای هیات عمومی:
با عنایت به این‌که برابر مفاد لایحه جوابیه مدیرکل حقوقی ریاست جمهوری، ماده 194 آیین‌نامه اجرایی قانون خدمت وظیفه عمومی به موجب تصویب‌نامه هیأت وزیران در تاریخ 25/4/65 حذف گردیده وازطرفی مواد 195 و197 آن آیین‌نامه قبلاً مورد رسیدگی در هیأت عمومی دیوان عدالت اداری قرارگرفته وبه موجب دادنامه شماره 122-24/12/68 ماده 195، مغایر با مفهوم مخالف ماده 59 قانون خدمت وظیفه عمومی، تشخیص و ابطال و ماده 197 مخالف با قانون تشخیص نگردیده است و بدین ترتیب موجبی جهت اعلام نظر هیأت درخصوص مواد فوق‌الذکر وجود ندارد ودرخصوص مواد 193 و 196 با عنایت به این‌که مواد مذکور با الهام از مواد 5و59 قانون خدمت وظیفه عمومی و مطابق با مفهوم مخالف ماده 59 تنظیم وتصویب گردیده، لذا به نظر اکثریت اعضاء هیأت عمومی دیوان عدالت اداری، مخالف با قانون و یا خارج از حدود اختیارات درتنظیم وتصویب آنها تشخیص نگردید.
رئیس هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
اسماعیل فردوسی‌پور
شاکی طی دادخواست تقدیمی اعلام داشته است، با توجه به این‌که متهمین زیادی داریم که اینها مدت زیادی از خدمت خود را انجام داده‌اند مثلاً 23 ماه از خدمت خود را انجام داده‌اند بعد فرار بیش از 6 ماه پیدا می‌کنند به نظرمی رسد اینها نباید تجدید دوره شوند چون ماده 59 قانون نظام وظیفه می‌گوید دردوره آموزشی وبعد ازآن که اگر منظور قانونگذار در طول خدمت بود چرا در ماده 59 قانون نظام وظیفه درآموزش وبعد از آن را ذکر کرده است. لذا مستدعی است با توجه به این‌که تجدید دوره شدن افراد پس ازاین همه خدمت وداشتن بعضی از متهمین زن وفرزند ومشکلات دیگر باعث دردسرهای فراوانی برای چنین متهمین می‌گردد تقاضای لغوآیین‌نامه مذکور را دارم. مدیر کل حقوقی ریاست جمهوری درپاسخ به شکایت مذکور طی نامه شماره 70276 – 7/1/1374 مبادرت به ارسال تصویرنامه شماره 72- 1837 – 10 –06 –401 مورخ 6/10/73 رئیس اداره کل وظیفه عمومی ناجا نموده‌اند. درنامه اخیر آمده است 1. ماده 193 آیین‌نامه اجرایی با الهام از مواد 5و59 قانون خدمت وظیفه عمومی مصوب 1363 تنظیم یافته ومخالفتی باقانون خدمت وظیفه عمومی ندارد. 2. ماده 194 آیین‌نامه فوق‌الذکر به موجب تصویب‌نامه هیأت وزیران در تاریخ 25/4/65 حذف گردیده است 3. ماده 196 آیین‌نامه مذکور با استفاده از مفهوم مخالف ماده 59 قانون خدمت وظیفه عمومی تنظیم گردیده وهیچ گونه مخالفتی با قانون خدمت وظیفه عمومی یا قانون اساسی یا شرع مقدس اسلام ندارد. زیرا که ماده 59 پس از تصویب مجلس شورای اسلامی به تأیید اعضاء محترم شورای نگهبان رسیده است. 4. ماده 195 و197 آیین‌نامه اجرایی قانون وظیفه عمومی توسط هیأت عمومی دیوان عدالت اداری مورد رسیدگی قرارگرفته وبه موجب دادنامه 122 – 24/12/68 صادر ازهیأت مذکور ماده 195 ابطال و ماده 197 ابقاء گردیده است. هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق به ریاست حجت‌الاسلام و المسلمین اسماعیل فردوسی‌پور و با حضور رؤسای شعب دیوان تشکیل و پس از بحث و بررسی و انجام مشاوره با اکثریت آراء به شرح آتی مبادرت به صدرو رأی می‌نماید.
رای هیات عمومی:
با عنایت به این‌که برابر مفاد لایحه جوابیه مدیرکل حقوقی ریاست جمهوری، ماده 194 آیین‌نامه اجرایی قانون خدمت وظیفه عمومی به موجب تصویب‌نامه هیأت وزیران در تاریخ 25/4/65 حذف گردیده وازطرفی مواد 195 و197 آن آیین‌نامه قبلاً مورد رسیدگی در هیأت عمومی دیوان عدالت اداری قرارگرفته وبه موجب دادنامه شماره 122-24/12/68 ماده 195، مغایر با مفهوم مخالف ماده 59 قانون خدمت وظیفه عمومی، تشخیص و ابطال و ماده 197 مخالف با قانون تشخیص نگردیده است و بدین ترتیب موجبی جهت اعلام نظر هیأت درخصوص مواد فوق‌الذکر وجود ندارد ودرخصوص مواد 193 و 196 با عنایت به این‌که مواد مذکور با الهام از مواد 5و59 قانون خدمت وظیفه عمومی و مطابق با مفهوم مخالف ماده 59 تنظیم وتصویب گردیده، لذا به نظر اکثریت اعضاء هیأت عمومی دیوان عدالت اداری، مخالف با قانون و یا خارج از حدود اختیارات درتنظیم وتصویب آنها تشخیص نگردید.
رئیس هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
اسماعیل فردوسی‌پور
توضیح: نمونه رای های منتشر شده در دادراه اعم از نمونه رای بدوی، نمونه رای تجدید نظر و نمونه رای دیوان عموما از نمونه رای های منتشر شده از سوی قوه قضائیه و مراکز و پژوهشگاه های وابسته به قوه قضائیه برگرفته شده است.