گردشکار: شاکی به شرح دادخواست تقدیمی اعلام داشته است، هیأت عمومی دیوان عدالت اداری با صدور رأی شماره 240 مورخ 30/5/1384 ضمن ابطال مصوبه شماره 4221/د مورخ 9/4/1383 معاونت دارو و درمان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تصریح نموده است که طبق ماده 2 قانون مربوط به مقررات امور پزشکی، داروئی و مواد خوردنی و آشامیدنی مصوب سال 1334 موسس و مسئول فنی مراکز پزشکی، آزمایشگاهی و داروئی دو مقوله جداگانه بوده و تعیین شرایط ویژه از جمله شرط داشتن مدرک تحصیلی داروسازی و تعمیم آن به موسس را خلاف قانون دانسته است. طبق تبصره ذیل ماده 14 قانون دیوان عدالت اداری پس از صدور حکم، سازمان یا موسسه دولتی طرف شکایت علاوه بر اجراء حکم مکلف به رعایت مفاد آن در تصمیمات و اقدامات بعدی می‎باشد که نه تنها وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی و دانشگاههای تابعه، بر خلاف رأی هیأت عمومی دیوان از صدور پروانه تاسیس بنام افراد غیر داروساز خودداری نموده‎اند، بلکه با تصویب دستورالعمل شماره 11781/د مورخ 14/10/1384و جایگزین نمودن آن به جای مصوبه ابطال شده مجدداً همان شرایط و ضوابط غیر قانونی قبلی را در دستورالعمل جدید قید نموده و در واقع فقط شماره مصوبه تغییر یافته است. این در حالی است که طبق رأی هیأت عمومی دیوان اعمال شرط مدرک تحصیلی و سایر شرایط غیر مرتبط مانند ارائه گواهی اشتغال به مسئولیت فنی داروخانه و غیره مطلقاً در مورد متقاضی تأسیس موضوعیت ندارد. در بند یک الی 5 ماده 2 آیین‎نامه جدید مجدداً همین شرایط بطور کلی در مورد موسس و مسئول فنی ملاک و ضابطه کسب امتیاز قرار گرفته و با در نظر گرفتن مجموع شرایط مقرر در ماده 2 آیین‎نامه غیر از دکتر داروساز هیچ شخص دیگری مادام العمر نمی‎توانـد امتیاز لازم جهت تاسیس داروخانه را کسب نماید و در واقع مشتکی‎عنه در مصوبـه جدیـد اجرای

ماده 2 قانون مربوط به مقررات امـور پزشکی، داروئی و مواد خوردنی و آشامیدنی و همچنین رأی هیأت عمومی دیوان عدالت اداری را موکول به امری محال نموده و این رویه ناصواب بسیاری از سازمانهای دولتی در مقابله با آراء دیوان عدالت اداری می‎باشد. علیهذا متقاضی ابطال مصوبه فوق‎الذکر می‎باشم. مشاور وزیر و مدیرکل دفتر امور حقوقی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی طی نامه شماره 294976/ح/ن مورخ 11/8/1387 در پاسخ اعلام داشته‎اند، 1- حوزه معاونت غذا و داروی این وزارتخانه، حسب اختیارات قانونی، اقدام به تهیه ضوابط و شرایط تاسیس داروخانه‎ها نموده که پس از تصویب مقام وزارت بهداشت تحت نامه اداری به دانشگاه علوم پزشکی کشور ابلاغ شود ولی در دادخواست تقدیمی تقاضای لغو مصوبه شماره 11781/د اعلام گردیده است و به فرض ابطال خدشه‎ای به مصوبات مرتبط با نحوه و چگونگی شرایط تأسیس داروخانه وارد نخواهد آورد. 2- این وزارتخانه به موجب قسمت (الف) و (ب) بند 12 ماده یکم قانون تشکیلات و وظایف وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، عهده‎دار وظیفه صدور، تمدید و لغو موقت یا دائم پروانه‎های موسسات پزشکی و دارویی و … می‎باشد و برابر بند 13 ماده یک همان قانون، متولی تعیین ضوابط و مقررات لازم برای موارد مذکور منجمله داروخانه محسوب می‎گردد. ماده 24 قانون مربوط به مقررات امور پزشکی و دارویی و اصلاحات بعدی آن وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی را مکلف به تدوین و تصویب آیین‎نامه‎های مربوط به اجرای قانون نموده است که بر این مبنا و مستند به این اختیارات قانونی برای متقاضیان اخذ پروانه‎ها و مجوزهای پزشکی ضوابط لازم را تصویب می‎نماید. 3- توسل شاکی به ماده 2 قانون مربوط به مقررات امور پزشکی، دارویی و … این استدلال که قانونگذار ناظر به امور فنی در موسسات پزشکی، موضوع امور فنی و تاسیس موسسات مذکور را مطلقاً تفکیک نموده و صرفاً در ارتباط با صلاحیتهای مسئولین فنی تعیین تکلیف گردیده و به این ترتیب موسسین این قبیل موسسات را از محدوده دارندگان مدرک تحصیلی آموزش عالی منجمله مدارک دانشگاهی رشته‎های داروسازی خارج می‎گرداند، خلاف واقع می‎باشد. مفاد تبصره 4 ماده 2 اصلاحی قانون مربوط به امور پزشکی و دارویی مصوب 1374، در مورد وراث صاحبان پروانه‎های پزشکی و اعطای مهلت 2 ساله به آنان ضرورت معرفی فرد واجد شرایط تاسیس، براین نکته تاکید می‎نماید که موسس بایستی دارای شرایط لازم بوده باشد و وراث را صرفاً در معرفی

فرد واجد شرایط ذیحق دانسته و امکان واگذاری پروانه تاسیس را در این موارد بدون احراز صلاحیت تجویز ننموده است کمااینکه هر موسس داری تحصیلات دانشگاهی لازم نیز، صاحب صلاحیت قطعی برای احراز سمت مسئولیت فنی نخواهد بود و لازم است در این قبیل موارد که موسس و مسئول فنی شخص واحدی می‎گردد، به منظور دریافت پروانه مسئولیت فنی و تقبل وظایف آن مجدداً در کمیسیون قانونی ذیربط مورد بررسی و تعیین صلاحیت قرار گیرد و در غیر این صورت موسس فرد واجد شرایط دیگری را برای تصدی مسئولیت فنی معرفی می‎نماید. تصمیم رأی اکثریت خواهد بود. هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق با حضور رؤسا و مستشاران و دادرسان علی‎البدل شعب دیوان تشکیل و پس از بحث و بررسی و انجام مشاوره با اکثریت آراء بـه شرح آتی مبادرت بـه صدور رأی می‎نماید.
رأی هیأت عمومی
به صراحت بند (الف) شق 12 و قسمت آخر شق 13 ماده یک قانون تشکیلات و وظایف وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مصوب 1367 صدور، تمدید و لغو موقت یا دائم پروانه‎های مؤسسات پزشکی، دارویی، بهزیستی و کارگاهها و مؤسسات تولید مواد خوراکی و آشامیدنی و بهداشتی و آرایشی و همچنین تعیین ضوابط و مقررات لازم برای موارد مذکور در بندهای (الف) و (ب) شق 12 ماده یک قانون از جمله وظایف وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی قلمداد شده است. نظر به اینکه جواز تعیین ضوابط و مقررات مؤسسات فوق‎الذکر از جمله داروخانه‎ها متضمن تفویض اختیار تعیین شرایط تأسیس داروخانه است، بنابراین مصوبه مورد اعتراض در این زمینه مغایرتی با قانون ندارد و خارج از حدود اختیارات وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در وضع مقررات مزبور نمی‎باشد./
هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
معاون قضائی دیوان عدالت اداری
رهبرپور