مقدمه: شاکی به شرح دادخواست تقدیمی اعلام داشته است، در بخشی از بند 10 نامه مورد شکایت به شماره 21604/35/551 مورخ 12/4/1387 سازمان آموزش و پرورش استان آذربایجان غربی که خطاب به ادارات تابعه سازمان موصوف و به منظور اعمال مقررات آن در خصوص آموزشگاه‎های علمی آزاد اصدار یافته، آمده است که، «… و کلیه وجوه دریافتی می‎بایست توسط داوطلبان به شماره حساب ثابت و مختص آموزشگاه واریز و مراتب در دفاتر مالی رسمی آموزشگاه منعکس شده و فیشهای مربوط در پرونده داوطلب نگهداری گردد.» از آنجا که چنین تکلیفی در باب (افتتاح حساب ثابت و متخص آموزشگاه) و متعاقباً (الزام افراد به واریز وجوه شهریه، به حساب مذکور) بر خلاف قاعده فقهی (تسلیط) می‎باشد و منجر به تضییع اصول 22، 40، 46 و 47 و بند 4 اصل 43 قانون اساسی شده است و از سوی دیگر مغایر با احکام مقرر در مواد 95 و 96 قانون مالیاتهای مستقیم و مواد 7 و 8 قانون تجارت نیز می‎باشد و النهایه اینکه، موجبات ورود به حوزه وظایف مقنن به شرح مندرج در اصول 58 و 71 قانون اساسی را فراهم آورده است، لذا مستفاد از نصوص قانونی مواد فوق و به استناد به اصل 170 قانون اساسی متقاضی ابطال عبارات فوق الاشعار که به شرح مندرج در بین الهلالین به استحضار رسید، از مفاد بند 10 نامه مورد اعتراض را می‎نماید. رئیس سازمان آموزش و پرورش استان آذربایجان غربی در پاسخ به شکایت مذکور طی نامه شماره 83215/35/551 مورخ 14/12/1387 اعلام داشته‎اند، شاکی در دادخواست صدرالذکر، دلایل مغایرت و بی‎ارتباطی را مطرح نموده که براساس دلایل و مستندات به شرح ذیل اقدام این سازمان کاملاً قانونی و براساس مقررات آموزشی و پرورشی کشور صورت گرفته است، توضیح اینکه 1- مطابق ردیف شماره4 بند (ب) و تبصره 2 بند (ج) مـاده یک دستورالعمل مالی مدارس که در اجرای مـاده 92 آیین‎نامه اجرایی مدارس توسط آموزش

و پرورش تدوین و ابلاغ گردیده است، وجوه حاصل از ارائه خدمات آموزشی و پرورشی توسط اولیای دانش آموزان به حساب مدرسه واریز و نگهداری وجوه به صورت نقدی را ممنوع اعلام نموده است. 2- براساس ماده یک قانون تاسیس مدارس غیر انتفاعی مصوب مورخ 5/3/1367 مجلس شورای اسلامی مدارس غیر انتفاعی مدارسی هستند که مطابق با دستورالعملهای عمومی وزارت آموزش و پرورش و تحت نظارت آن وزارتخانه اداره شده و همچنین بر اساس ماده 110 آیین‎نامه اجرایی مدارس، مدارس غیر انتفاعی نیز بجز در مواردی که تابع قوانین خاص خود هستند، مشمول این آیین‎نامه خواهند بود. 3- با عنایت به بند 3 مصوبه 176 جلسه مورخ 22/6/1374 شورای نظارت مرکزی نیز هر مدرسه غیر انتفاعی باید یک حساب جاری در یکی از بانکهای معتبر داشته باشد. 4- افتتاح حساب بانکی توسط آموزشگاه نه تنها با مواد 95 و 96 قانون مالیاتهای مستقیم و مواد 7 و 8 قانون تجارت مغایرت نداشته بلکه براساس بند 5 ماده 96 قانون مالیاتهای مستقیم، آموزشگاه‎های علمی آزاد جزء مشاغل موضوع بند (الف) ماده 95 همان قانون بوده که براساس آن مکلف به ثبت فعالیتهای شغلی خود در دفاتر روزنامه و کل، موضوع قانون تجارت بوده و باید دفاتر و اسناد و مدارک مربوط را با رعایت اصول و موازین و استانداردهای حسابداری نگاهداری کنند. لذا فیشهای واریزی به بانک و صورت حساب بانکی جزء اسناد و مدارک مثبته بوده که ماده 95 قانون مالیاتهای مستقیم صاحبان مشاغل را برای تشخیص درآمد مشمول مالیات مکلف به نگهداری آنها نموده و اسناد معتبری در بررسی صحت تنظیم دفاتر قانون مورد بحث در مواد 7 و 8 قانون تجارت و ماده 14 قانون تاسیس مدارس غیر انتفاعی در خصوص حسابهای دریافتی آموزشگاه می‎باشد. لذا با عنایت به مراتب فوق و بند (الف) ماده 4 قانون تاسیس مدارس غیر انتفاعی که آموزشگاههای علمی آزاد را همانند یکی از مقاطع تحصیلی جزء مدارس غیر انتفاعی تعریف نموده است و براساس مجوز سازمان تاسیس شده و تحت نظارت آموزش و پرورش مکلف به ارائه خدمات آموزشی هستند لذا طبق دستورالعمل های عمومی آموزش و پرورش و مصوبه‎های شورای نظارت مرکزی آموزشگاه‎ها ملزم به افتتاح حساب بانکی می‎باشند. در ضمن استفاده از خدمات آموزشگاه‎های علمی آزاد اختیاری بـوده و این آموزشگاه‎ها بر اساس مقررات آموزش و پرورش کشور تاسیس و اداره شده و استفاده از خدمات آموزشگاه‎ها باید در چهارچوب قوانین و مقررات حاکم بر آن باشد تـا امکان

نظارت و رسیدگی به امور مالی و اعمال مقررات مالی مراکز مذکور از طریق مراجع قانونی میسور گردد. بنابه مراتب و با عنایت به مستندات تقدیمی تقاضای رد شکایت وی را دارد. هیأت عمومی دیوان در تاریخ فوق با حضور رؤسا و مستشاران و دادرسان علی‎البدل تشکیل و پس از بحث و بررسی و انجام مشاوره با اکثریت آراء به شرح آتی مبادرت به صدور رأی می‎نماید.
رأی هیأت عمومی
مطابق بند 5 ماده 96 قانون مالیاتهای مستقیم صاحبان مراکز آموزشی و پرورشی، آموزشگاههای آزاد، مدارس غیرانتفاعی، دانشگاهها و مراکز آموزش عالی حسب بند (الف) ماده 95 قانون مذکور مکلف به ثبت فعالیت شغلی خود در دفاتر روزنامه و کل موضوع قانون تجارت و نگهداری دفاتر و اسناد و مدارک مربوط در اجرای مقررات قانون فوق‎الذکر می‎باشند. بنابه جهات فوق‎الذکر و اینکه بند 10 بخشنامه شماره 2164/35/551 مورخ 12/4/1387 سازمان آموزش و پرورش استان آذربایجان غربی موضوع واریز کلیه وجوه دریافتی بابت شهریه تایید شده به حساب ثابت و مختص آموزشگاه و انعکاس مراتب در دفاتر مالی رسمی آموزشگاه و نگهداری فیشهای مربوط در پرونده داوطلب ارتباط و مغایرتی با قوانین مورد استناد شاکی ندارد و موسسات آموزشی خصوصی مذکور طبق قانون موظف به رعایت دستورالعملهای مراجع ذیصلاح می‎باشند. بنابراین بند 10 بخشنامه مورد اعتراض مغایرتی با قانون ندارد و خارج از حدود اختیارات مربوط نیز نمی‎باشد./
هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
معاون قضائی دیوان عدالت اداری
رهبرپور