علی شیئی مقدم
وکیل 1
1403/9/26
صلاحیت دادگاه صلح در دعاوی طاری، اعسار و تعدد جرایم
مطابق نظریه مشورتی شماره 7/1403/376 مورخ 1403/08/27، موضوع صلاحیت دادگاه صلح در رسیدگی به دعاوی و پرونده های مرتبط با توجه به قانون شوراهای حل اختلاف مصوب 1402 بررسی شده است. این نظریه، ضمن تبیین موارد قانونی، به سوالات مربوط به دعاوی طاری، دعاوی اعسار و تعدد جرایم می‌پردازد.
۱. صلاحیت دادگاه صلح در دعاوی طاری
صلاحیت دادگاه صلح نسبی است و در مواردی مانند طرح دعاوی طاری که خواسته آن خارج از صلاحیت این دادگاه باشد، بر اساس مواد 17 و 103 قانون آیین دادرسی مدنی و ماده 17 قانون شوراهای حل اختلاف، رسیدگی به دعوای اصلی و طاری باید به‌طور همزمان و توسط یک مرجع انجام شود. در این حالت، دادگاه صلح نمی‌تواند به دعوا رسیدگی کند و با صدور قرار عدم صلاحیت، پرونده به دادگاه صالح ارسال می‌شود.۲. رسیدگی به دعوای اعسار از پرداخت مهریه
طبق بند 5 ماده 12 قانون شوراهای حل اختلاف، رسیدگی به دعوای اعسار تنها در صورتی در صلاحیت دادگاه صلح است که این دادگاه قبلاً به دعوای اصلی رسیدگی کرده باشد. اما در مورد اعسار از پرداخت مهریه موضوع اجراییه ثبت، این دعوا در زمره دعاوی غیرمالی قرار گرفته و از صلاحیت دادگاه صلح خارج است. بر این اساس، این دعاوی باید به دادگاه خانواده (در صورت تشکیل) یا دادگاه عمومی حقوقی ارجاع شود، صرف‌نظر از میزان دین موردنظر.۳. رسیدگی به تعدد جرایم در مراجع قضایی مختلف
در فرض ارتکاب جرایم متعدد توسط متهم، که برخی در صلاحیت دادگاه صلح و برخی دیگر در صلاحیت دادگاه کیفری باشد، بر اساس ماده 313 قانون آیین دادرسی کیفری، رسیدگی به تمامی جرایم در دادگاهی انجام می‌شود که صلاحیت رسیدگی به جرم مهم‌تر را دارد. در این راستا، تحقیقات مقدماتی تمامی جرایم در دادسرا انجام شده و پس از صدور کیفرخواست، پرونده برای رسیدگی به مرجع صالح ارسال می‌شود. این رویکرد با هدف جلوگیری از تشکیل پرونده‌های متعدد و رعایت مقررات مربوط به تعدد جرم اتخاذ شده است.نتیجه‌گیری
نظریه مشورتی مذکور، بر اهمیت رعایت صلاحیت نسبی دادگاه صلح تأکید دارد و مقرراتی شفاف برای هماهنگی میان مراجع قضایی ارائه می‌دهد. در دعاوی طاری، اعسار و تعدد جرایم، رعایت اصول قانونی و ارجاع پرونده به مرجع صالح، به ایجاد نظم قضایی و جلوگیری از تداخل صلاحیت‌ها کمک می‌کند. این نظریه راهنمایی دقیق برای تفسیر قانون شوراهای حل اختلاف در موارد پیچیده است.سوالات متداول
1- 1. اگر در جریان رسیدگی به دعوای اصلی، دعوای طاری مطرح شود که خارج از صلاحیت دادگاه صلح باشد، تکلیف چیست؟
در این حالت، به دلیل لزوم رسیدگی توأمان به دعوای اصلی و طاری، دادگاه صلح با صدور قرار عدم صلاحیت، پرونده را به دادگاه صالح ارجاع می‌دهد.
2- 2. آیا رسیدگی به دعوای اعسار از پرداخت مهریه موضوع اجراییه ثبت در صلاحیت دادگاه صلح است؟
خیر، دعوای اعسار از پرداخت مهریه اجراییه ثبتی، صرف نظر از میزان دین، در صلاحیت دادگاه خانواده (در صورت تشکیل) یا دادگاه عمومی حقوقی است و دادگاه صلح نمی‌تواند به آن رسیدگی کند.
3- 3. در صورت تعدد جرایم، آیا هر مرجع قضایی باید جداگانه به جرایم صلاحیت خود رسیدگی کند؟
خیر، در صورت تعدد جرایم، تمامی جرایم در دادگاهی رسیدگی می‌شود که صلاحیت رسیدگی به جرم مهم‌تر را دارد. تحقیقات مقدماتی نیز ابتدا در دادسرا انجام شده و سپس پرونده به دادگاه صالح ارسال می‌شود.
0
(
0
)
0.0
نظرات
