علی شیئی مقدم
وکیل 1
1403/9/26
تحلیل حقوقی اداره ترکه اشخاص بلاوارث و نقش نهادهای قانونی
مطابق نظریه مشورتی شماره 7/1403/162 مورخ 1403/08/26، موضوع اداره ترکه متوفای بلاوارث و نقش نهادهای قانونی در رسیدگی به اموال آنان از جنبه های مختلف مورد بررسی قرار گرفته است. در این نظریه، به قوانین امور حسبی، قانون مجازات اسلامی و سایر مقررات مرتبط پرداخته شده است. نکات کلیدی این موضوع به شرح زیر است:
۱. بقای اعتبار مواد قانون امور حسبی
مواد 327 تا 336 قانون امور حسبی مصوب 1319 همچنان معتبر بوده و در مواردی که متوفی بلاوارث باشد، مطابق این قوانین عمل می‌شود. بر اساس ماده 334، پس از تحریر ترکه، دیون و واجبات مالی متوفا توسط مدیر ترکه پرداخت شده و باقی‌مانده اموال به دادستان تسلیم می‌شود. اگر ظرف ده سال وارثی برای متوفا پیدا نشود، اموال باقی‌مانده تحت اختیار ولی فقیه قرار می‌گیرد.۲. وضعیت سازمان جمع‌آوری و فروش اموال تملیکی
مطابق ماده 3 قانون تأسیس سازمان جمع‌آوری و فروش اموال تملیکی و اساسنامه آن، این سازمان در مواردی که اموال بلاوارث یا بلاصاحب شناخته شود، وظیفه اداره و فروش آن را بر عهده دارد. با این حال، طبق بخشنامه ریاست قوه قضاییه، ستاد اجرایی فرمان حضرت امام (ره) به عنوان تنها نهاد ماذون برای تصرف در اموال مربوط به ولی فقیه شناخته شده است. تا زمانی که بلاوارث یا بلاصاحب بودن اموال به صورت قطعی احراز نشده باشد، نمی‌توان این اموال را به سازمان جمع‌آوری و فروش اموال تملیکی یا ستاد اجرایی واگذار کرد.۳. خوانده دعوا در دعاوی مرتبط با ترکه بلاوارث
دعاوی اشخاص ذی‌نفع نسبت به ترکه متوفای بلاوارث باید به طرفیت مدیر ترکه یا دادستان مطرح شود. بر اساس مواد 327 و 336 قانون امور حسبی، تا زمانی که مهلت قانونی تعیین تکلیف ترکه (ده سال) سپری نشده باشد، طرح دعوا علیه سازمان جمع‌آوری و فروش اموال تملیکی یا ستاد اجرایی فرمان حضرت امام (ره) فاقد وجاهت قانونی است.نتیجه‌گیری
بر اساس نظریه مذکور، مواد قانون امور حسبی در خصوص اداره ترکه اشخاص بلاوارث همچنان معتبر بوده و اجرا می‌شود. نهادهای مذکور، از جمله سازمان جمع‌آوری و فروش اموال تملیکی یا ستاد اجرایی فرمان حضرت امام (ره)، تنها در صورت احراز قطعی بلاوارث بودن اموال پس از سپری شدن مواعد قانونی می‌توانند متولی اداره این اموال باشند. پیش از این مرحله، دعاوی باید به طرفیت مدیر ترکه یا دادستان مطرح شوند. این رویکرد بر حفظ نظم حقوقی و رعایت مقررات شرعی و قانونی استوار است.سوالات متداول
1- 1. آیا مواد قانون امور حسبی درباره ترکه بلاوارث همچنان معتبر است؟
بله، مواد 327 تا 336 قانون امور حسبی همچنان اعتبار دارند. بر اساس این مواد، دیون متوفی پرداخت شده و باقی‌مانده ترکه در صورت پیدا نشدن وارث ظرف ده سال، تحت اختیار ولی فقیه قرار می‌گیرد.
2- 2. آیا سازمان جمع‌آوری و فروش اموال تملیکی می‌تواند اموال بلاوارث را تصرف کند؟
خیر، تا زمانی که بلاوارث بودن اموال به صورت قطعی و قانونی احراز نشده باشد، این سازمان یا ستاد اجرایی فرمان حضرت امام (ره) نمی‌توانند متولی این اموال شوند. تنها پس از اتمام مهلت قانونی و تأیید نهایی امکان واگذاری وجود دارد.
3- 3. در دعاوی مرتبط با ترکه بلاوارث، خوانده دعوا چه کسی است؟
تا پیش از اتمام مهلت ده ساله و تعیین تکلیف ترکه، دعاوی باید به طرفیت مدیر ترکه یا دادستان مطرح شوند. طرح دعوا علیه سازمان جمع‌آوری و فروش اموال تملیکی یا ستاد اجرایی فرمان حضرت امام (ره) در این مرحله وجاهت قانونی ندارد.
0
(
0
)
0.0
نظرات
