بررسی حقوقی اهانت به مقدسات در مشاجره خیابانی

در تاریخ 23 دی 1400، نشست قضایی در شهر قشم، استان هرمزگان، با محوریت بررسی موضوع "اهانت به مقدسات" برگزار شد. در این نشست، مسئله‌ای خاص مورد بحث قرار گرفت که در آن یک خانم با یک روحانی در خیابان مشاجره کرد و در جریان این درگیری، اقدام به لگدمال کردن عمامه وی نمود. پرسش اصلی این بود که آیا این عمل می‌تواند به‌عنوان توهین به مقدسات تلقی شود؟

پرسش قضایی

در این مورد، سوال مطرح شده این بود که آیا عمل خانم، که عمامه روحانی را زیر پا گذاشته و چند ضربه به آن زده، می‌تواند به‌عنوان بزه توهین به مقدسات شناخته شود یا خیر؟

نظر هیئت عالی

هیئت عالی در بررسی این موضوع، به این نتیجه رسید که این عمل می‌تواند از مصادیق توهین به‌حساب آید که در ماده 608 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) به آن اشاره شده است. در این ماده، توهین به افراد عادی که شامل هر نوع رفتار موهن است، جرم تلقی می‌شود.

علاوه بر این، اگر این رفتار توهین‌آمیز نسبت به فرد روحانی به‌عنوان آمر به معروف و ناهی از منکر انجام شده باشد، بر اساس ماده 7 قانون حمایت از آمران به معروف و ناهیان از منکر، مجازات تعیین شده برای مرتکب غیرقابل تخفیف و تعلیق خواهد بود.

نظر اتفاقی

در نظر اتفاقی، به این نکته تأکید شده است که با توجه به تفسیر مضیق قوانین جزایی، این موضوع نمی‌تواند مشمول ماده 513 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) که به اهانت به مقدسات اختصاص دارد، باشد. با این حال، اگر فرد روحانی در حال انجام امر به معروف و نهی از منکر بوده، موضوع مشمول قانون حمایت از آمران به معروف و ناهیان از منکر مصوب 1394 می‌شود.

همچنین، مجازات افراد که در اعمال مجرمانه علیه آمران به معروف و ناهیان از منکر شرکت دارند، قابل تخفیف یا تعلیق نیست و صدور حکم مجازات قابل تعویق نخواهد بود. این تأکید بر این واقعیت است که هیچ شخص یا گروهی، حتی در مقام امر به معروف و نهی از منکر، حق ندارد به اعمال مجرمانه‌ای مانند توهین، افترا و سایر اعمال مشابه مبادرت ورزد.

نتیجه‌گیری

این نشست قضایی، با توجه به شواهد و بررسی قوانین مربوطه، تأکید کرد که توهین به مقدسات نیازمند اثبات دقیق و مستندات قانونی است. در صورتی که اقدام خانم تنها به‌عنوان توهین به فرد روحانی در نظر گرفته شود، مشمول مجازات ماده 608 قانون مجازات اسلامی خواهد بود. اما اگر روحانی در حال امر به معروف بوده، مجازات مرتکب طبق قانون حمایت از آمران به معروف و ناهیان از منکر، شدیدتر و غیر قابل تخفیف خواهد بود. این نشست نشان دهنده اهمیت تفسیر دقیق قوانین در برخورد با موضوعات حساس مذهبی و اجتماعی است.