مطالبه افت قیمت خودرو

مطالبه افت قیمت خودرو چیست

در مواقعی که ارزش خودرو شما نسبت به قبل از تصادف کاهش چشمگیری دارد ، شما می توانید معادل ریالی این کاهش ارزش خودرو را از شرکت بیمه و یا مقصر حادثه حسب مورد مطالبه کنید، این کاهش ارزش معمولاً به دلیل این است که ماشین شما  حتی پس از تعمیر، دیگر مانند حالت اولیه نیست و در هنگام فروش، ارزش کمتری نسبت به خودروهای مشابه بدون سابقه تصادف دارد.

در این مقاله می خوانید:

­- شرایط و نکات و مستندات و مراحل قضایی و غیر قضایی مطالبه افت قیمت

-اقداملت پیشگیرانه جهت عدم مراجع به مراجع قضایی

-اعتراض به کروکی ترسیمی مامور راهنمایی و رانندگی

-نمونه دادخواست اعتراض به کروکی

شرایط و نکات مهم برای مطالبه افت قیمت:

1.      وجود مقصر در حادثه: برای مطالبه افت قیمت، باید ثابت شود که حادثه به دلیل تقصیر شخص دیگری رخ داده است. در این حالت، شخص زیان‌دیده می‌تواند از مقصر یا بیمه مسئولیت شخص ثالث او این خسارت را مطالبه کند.

2.      ارزیابی افت قیمت: افت قیمت خودرو معمولاً توسط کارشناس رسمی دادگستری یا کارشناسان بیمه تعیین می‌شود. این ارزیابی بر اساس میزان آسیب، مدل و سال ساخت خودرو و ارزش آن پیش از حادثه انجام می‌گیرد.

3.      تاریخ تولید و وضعیت خودرو: خودروهای جدید و گران‌قیمت بیشتر تحت تأثیر افت قیمت قرار می‌گیرند، در حالی که خودروهای قدیمی‌تر ممکن است افت قیمت کمتری داشته باشند

4.      این کاهش ارزش خودرو حتی در خصوص خودروهایی که بالای ده سال عمر دارند نیز .صدق می کند ، در واقع کارشناس با بررسی بدنه و شاسی خودرو ، چنانچه آثاری از تصادف گذشته  در  خودرو ملاحظه نکند ، نسبت به ارزیابی کاهش ارزش خودرو اقدام میکند

5.      روش‌های مطالبه:

o        از طریق بیمه: اگر بیمه شخص ثالث مقصر حادثه فعال باشد، می‌توان افت قیمت را از طریق آن مطالبه کرد.نکته مهم در این خصوص ، توجه به ماده 39 قانون بیمه اجباری خسارت واره به اشخاص ثالث می باشد ، بر  اساس این ماده چنانچه سقف تعهدات بیمه کفاف خسارت وارده به خودرو را نماید ولی کارشناس بیمه مبلغ کمتری از باب خسارت وارده تعیین نماید ، خسارت دیده می تواند ، نظر ارزیاب را قبول نکرده و ظرف 20 روز اقدام به طرح دعوا در مرجع قضایی نماید .

o        از طریق مراجع قضایی: در صورتی که بیمه افت قیمت را پرداخت نکند و یا سثق تعدات بیمه کمتر از میزاان خسارت وارده باشد زیان‌دیده می‌تواند با ارائه مدارک و ارزیابی‌های کارشناسی، از طریق دادگاه اقدام کند.

مستندات قانونی برای مطالبه افت قیمت:

به موجب بند «ب» ماده یک قانون بیمه اجباری خسارات وارد‌شده به شخص ثالث در اثر حوادث ناشی از وسایل نقلیه مصوب 1395، خسارت مالی زیان‌هایی است که به سبب حوادث مشمول بیمه موضوع این قانون به اموال شخص ثالث وارد شود؛ لذا خسارت مربوط به کسر قیمت خودرو نیز نوعی خسارت مالی محسوب می‌شود؛ بویژه آن‌که، ماده 2 قانون رسیدگی فوری به خسارات ناشی از تصادفات رانندگی مصوب 1345 نیز کاردان‌های فنی راهنمایی و رانندگی و پلیس راه را به تعیین میزان خسارات وارده به وسیله نقلیه، اعم از هزینه تعمیر و کسر قیمتی که در نتیجه تصادف حاصل می‌شود، مکلف نموده است. همچنین ماده 2 قانون صدرالذکر تمامی دارندگان وسایل نقلیه موضوع این قانون را مکلف کرده است وسایل نقلیه خود را در قبال خسارات بدنی و مالی که در اثر حوادث وسایل نقلیه به اشخاص ثالث وارد می‌شود، حداقل به میزان مندرج در ماده 8 این قانون نزد شرکت بیمه‌ای بیمه کنند. لذا چنانچه خودروی شخص زیان‌دیده علاوه بر خسارات وارده به بدنه آن، بر اساس تأیید کارشناس متحمل افت قیمت عرفی ناشی از تصادف باشد، از باب تسبیب، کاهش قیمت خودرو، از شرکت بیمه قابل قابل مطالبه است .موید این نظر ،نظریه مشورتی شماره 7/1402/406 مورخ 1402/07/04و دستورالعمل جدید بیه مرکزی می باشد.

مدارک لازم برای مطالبه افت قیمت:

• گزارش حادثه و کروکی پلیس
• مدارک خودرو (کارت خودرو، بیمه‌نامه و ...)
• نظریه کارشناس تامین دلیل یا بیمه
• فاکتورهای تعمیرات (برای نشان دادن هزینه‌های انجام‌شده)

چالش‌ها:

• عدم پذیرش بیمه: برخی از شرکت‌های بیمه ممکن است از پرداخت افت قیمت خودداری کنند، زیرا این موضوع در همه قراردادها به صراحت پیش‌بینی نشده است،ولی با دستورالعمل جدید بیمه مرکزی ، تمامی بیمه ها مکلف به این موضوع در قراردادهای بیمه می باشند.
• نیاز به شکایت قضایی: در مواردی، برای دریافت افت قیمت، لازم است از طریق دادگاه اقدام کرد که ممکن است زمان‌بر باشد.

مطالبه افت قیمت خودرو از طریق شکایت قضایی یکی از روش‌های حقوقی برای دریافت این نوع خسارت است، به‌ویژه در مواردی که بیمه یا مقصر حادثه از پرداخت افت قیمت خودداری کنند. این فرآیند نیازمند طی کردن مراحل قانونی و ارائه مستندات کافی به دادگاه است. در ادامه به جزئیات بیشتری پرداخته شده است:

مراحل شکایت قضایی برای مطالبه افت قیمت:

1.تعیین میزان افت قیمت

• پیش از طرح دعوا، باید میزان افت قیمت خودرو توسط یک کارشناس رسمی دادگستری که معمولا از طریق دادخواست  تامین دلیل نظرش جلب می شود یا کارشناسان معتمد بیمه تعیین شود.
• ارزیابی افت قیمت بر اساس عوامل زیر انجام می‌شود:
•  سال تولید و ساخت خودرو
• میزان خسارت وارده و تأثیر آن بر ظاهر و عملکرد خودرو
• سابقه تصادف و تأثیر آن بر ارزش فروش مجدد

.2 تنظیم دادخواست

• پس از مشخص شدن میزان افت قیمت، باید دادخواستی تنظیم شود و به دادگاه ارائه گردد.
• در این دادخواست، خواهان (صاحب خودرو آسیب‌دیده) باید تقاضای جبران افت قیمت خودرو را از خوانده (شخص مقصر حادثه یا بیمه مسئولیت وی) مطرح کند.
• مدارک لازم برای دادخواست:
• کروکی و گزارش پلیس
• تبصره: در مواردی که خسارت زیر 40 میلیون تومان بوده و یا اینکه صدمه بدنی به طرفین تصادف وارد نشده باشد ، همچنین در صورتی که اختبلفی فی مابین طرفین حادثه در خصوص مقصر یا میزان خسارت وارده وجود نداشته باشد ، نیازی له ترسیم کروکی توسط مامور راهنمایی و رانندگی وجود ندارد، البته در لرخی مواقع فرار مقصر حادثه نیز امکان ترسیم کروکی وجود نداشته ،که در این صورت زیان دیده بایستی از طریق شکایت قضایی پیگیر حقوق خویش باشد.
• گزارش کارشناسی درباره افت قیمت
• مدارک خودرو (کارت خودرو، سند مالکیت، بیمه‌نامه و...)
• فاکتور تعمیرات (در صورت انجام)

3.ثبت شکایت در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی

• دادخواست تنظیم‌شده از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی به ثبت می‌رسد، این مهمترین مرحله از مراحل مطالبه خسارت ناشی از افت خودرو می باشد . سپس به شعبه مربوطه در دادگستری ارجاع می‌شود که با توجه به میزان خسارات وارده، مرجع صالح به رسیدگی متفاوت می باشد، چرا که در خصوص خسارات  کمتر از 100 میلیون تومان بایستی به دادگاه صلح مراجعه و در خصوص خسارات بیش از دویست میلیون تومان بایستی به دادگاه عمومی و حقوقی مراجعه کرد.

4.تشکیل جلسه دادگاه

• دادگاه بر اساس مستندات ارائه‌ شده، جلسه رسیدگی تشکیل می‌دهد. در این مرحله:
• مقصر حادثه یا نماینده بیمه‌نامه وی (اگر بیمه‌نامه مسئولیت داشته باشد) باید حاضر شوند.
• اگر نظر کارشناس رسمی قبلاً ارائه نشده باشد، دادگاه ممکن است کارشناس دیگری را برای تعیین میزان افت قیمت منصوب کند.

.5 صدور رأی دادگاه

• دادگاه پس از بررسی شواهد و نظریه کارشناسی، رأی خود را صادر می‌کند.
• در صورت اثبات ادعای افت قیمت، مقصر یا شرکت بیمه موظف به پرداخت مبلغ تعیین‌شده خواهند بود.

نکات کاربردی برای کاهش مشکلات:

برای زیان‌دیدگان:

• استفاده از بیمه بدنه با پوشش مازاد
• پیگیری حقوقی در صورت عدم پرداخت مازاد توسط مقصر

برای مقصران احتمالی:

• خرید بیمه شخص ثالث با سقف تعهدات مالی بالاتر (مثلاً تا 2 یا 3 میلیارد تومان)
• رعایت احتیاط در رانندگی برای جلوگیری از حوادث

نکات کاربردی در خصوص بررسی مقصر خودرو و :

اما چنانچه شما توسط مامور راهنمایی و رانندگی به عنوان مقصر حادثه شناخته شدید و این امر مورد قبول شما نبود ،دو حالت متصور است.

1-تصادف منجر به جراحت  یا فوت احد سرنشینان شده باشد

در این صورت شما در کلانتری و دادسرا بایستی مراتب اعتراض به کروکی ترسیمی را اعلام وارجاع موضوع به هیئت کارشناسی را بنمایید.

2-تصادف منجر به خسارت بدنی نشده باشد

در این صورت بایستی نسبت به ثبت اعتراض نسبت به نظریه مامور راهنمایی و رانندگی اقدام نمایید

دلایل رایج برای اعتراض به کروکی

1.      تعیین نادرست مقصر:
اگر یکی از طرفین ادعا کند که کروکی مقصر حادثه را به‌اشتباه تعیین کرده است.

2.      عدم تطابق با واقعیت:
ادعای اشتباه در ترسیم یا شرح جزئیات حادثه در کروکی.

3.      نبود مدارک کافی:
مثلاً اگر شواهد و مدارکی وجود داشته باشد که در زمان تنظیم کروکی در نظر گرفته نشده باشد.

مراحل اعتراض به کروکی مأمور راهنمایی و رانندگی

.1 مراجعه به پلیس راهور

• ابتدا به مرکز پلیس راهور که کروکی را تنظیم کرده مراجعه کنید.
• اعتراض خود را ثبت کرده و درخواست بررسی مجدد کنید.
• در این مرحله ممکن است پرونده به کارشناس ارشد راهنمایی و رانندگی ارجاع شود.

.2ارجاع به کارشناسی رسمی دادگستری

• اگر اختلاف همچنان باقی باشد، پرونده به کارشناس رسمی دادگستری ارجاع می‌شود.
• کارشناس رسمی پس از بررسی شواهد (مانند محل حادثه، تصاویر، و کروکی اولیه)، نظر خود را اعلام می‌کند.

3.طرح دعوا در دادگاه

• اگر نتیجه کارشناسی نیز مورد قبول نباشد، می‌توانید با تنظیم دادخواست، اعتراض خود را در دادگاه عمومی حقوقی مطرح کنید.
• دادگاه ممکن است موضوع را به یک هیئت کارشناسی ارجاع دهد (معمولاً متشکل از 3 یا 5 کارشناس).

مدارک لازم برای اعتراض

• اصل و کپی کروکی تنظیم‌شده
• گزارش پلیس و سایر اسناد مرتبط
• تصاویر و شواهد از محل حادثه (در صورت وجود)
• گواهی‌نامه و مدارک شناسایی
• نظر کارشناسان یا شواهد دیگر که مغایرت کروکی با واقعیت را نشان دهد

نکات مهم

1.      مهلت اعتراض:

o        در مواردی که کروکی به دادگاه ارائه شده است، اعتراض باید در جلسه اول  دادگاه انجام شود.

o        اگر کروکی صرفاً در پلیس راهور ثبت شده باشد، مهلت قانونی خاصی وجود ندارد، اما بهتر است هرچه سریع‌تر اقدام کنید.

2.      هزینه کارشناسی:

o        در مرحله اعتراض و ارجاع به کارشناس رسمی دادگستری، دستمزد  کارشناسی اولیه بر عهده معترض است. در صورت اثبات اشتباه در کروکی، این هزینه از طرف مقابل قابل مطالبه است.

3.      وجود شواهد جدید:

o        ارائه شواهد جدید یا شاهدان عینی می‌تواند در اثبات ادعای معترض و اصلاح کروکی بسیار مؤثر باشد.

نمونه دادخواست اعتراض به نظریه کارشناسی

مشخصات طرفین:

مشخصات خواهان:

• نام و نام خانوادگی: [نام خواهان]
• شماره ملی: [شماره ملی خواهان]
• نشانی: [آدرس کامل]
• تلفن تماس: [شماره تماس]

مشخصات خوانده:

• نام و نام خانوادگی: [نام خوانده]
• شماره ملی: [شماره ملی خوانده]
• نشانی: [آدرس کامل]

خواسته:اعتراض به نظریه کارشناسی و درخواست ارجاع موضوع به هیئت کارشناسان رسمی یا تعیین کارشناس جدید

دلایل و مستندات پیوست:

1.      تصویر نظریه کارشناسی

2.      تصاویر یا شواهد موجود از صحنه حادثه

3.      گزارش پلیس و مدارک مربوط

4.      سایر مستندات مرتبط با اعتراض، در صورت وجود

شرح خواسته:

ریاست محترم محاکم عمومی و حقوقی

باسلام و تحیات

احتراما، بنا بر دلایل ذیل به کروکی شماره .....مورخ ................مامور راهنمایی و رانندگی معترض و درخواست ارجاع موضوع به هیئت کارشناسی را استدعا دارم.

1.      اشتباه در محاسبات یا تحلیل‌ها:
در نظریه کارشناسی ارائه‌شده، [توضیح اشتباه یا نقص موجود، مثلاً: میزان خسارت واردشده به خودرو کمتر از واقعیت برآورد شده یا تعیین مقصر حادثه با شواهد موجود مطابقت ندارد].

2.      عدم توجه به شواهد موجود:
کارشناس محترم در ارائه نظریه، به [مثال: تصاویر، شواهد عینی، یا گزارش پلیس] توجه کافی نداشته است که این موضوع بر صحت نظریه کارشناس و دادگاه تأثیر مستقیم دارد.

3.      عدم بی‌طرفی کارشناس:
در صورت وجود دلیل موجه، اشاره شود: برای مثال، قرابت نسبی یا سببی کارشناس با یکی از طرفین پرونده

نکات مهم:

علی رغم صراحت ماده 17 قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی ، مبنی بر قبول اعتراض و ارجاع موضوع به هیئت کارشناسی ، در صورت ارائه اعتراض متقن  به کروکی توسط مقصر حادثه  ، متاسفانه گاها دادگاه ها با این استناد که می بایست ، به محض اطلاع از مفاد کروکی اقدام به ثبت اعتراض نسبت به کروکی اقدام می گردید ، از ارجاع موضوع به هیئت کارشناسی خودداری و کروکی ترسیمی را قطعی و غیر قابل اعتراض می دانند ، بدین جهت توصیه می گردد ، چنانچه نسبت به کروکی ترسیمی اعتراضی داشته باشید ، با مراجعه به راهنمایی و رانندگی ،کپی کروکی را اخد و نسبت به ثبت اعتراض اقدام نمایید.شایسته دکر است در آینده نزذیک کروکی های ترسیمی به صورت الکترونیک صادر و به طرفین ابلاغ خواهد شد.

در صورت نیاز به مشاوره بیشتر، پیشنهاد می‌شود با یک وکیل متخصص مشورت کنید.

نتیجه‌گیری

مطالبه افت قیمت از طریق مراجع  قضایی یک روش قانونی و مؤثر است، اما نیازمند مدارک کامل، پیگیری دقیق و در بسیاری از موارد، کمک از یک وکیل مجرب است. با توجه به افزایش سطح آگاهی مردم نسبت به این حق، محاکم نیز در سال‌های اخیر توجه بیشتری به این نوع دعاوی نشان داده‌اند.در ضمن کروکی مأمور راهنمایی و رانندگی، اگرچه مستند قانونی محسوب می‌شود، اما قابل اعتراض است. برای موفقیت در اعتراض، ارائه دلایل و شواهد کافی ضروری است. اگر کروکی به‌عنوان مدرک در دادگاه مورد استفاده قرار گرفته، اعتراض باید به‌طور رسمی و در قالب دادخواست انجام شود