واریز حقوق پدربزرگ به نوه
طبق قانون تأمین اجتماعی، مستمری بازماندگان به افراد واجد شرایط مانند همسر، فرزندان، و در مواردی پدر و مادر متوفی تعلق می‌گیرد، مشروط بر اینکه شرایط خاصی داشته باشند. درباره نوه‌ها، شرایط دریافت مستمری به شرح زیر است:
شرایط دریافت مستمری برای نوه‌ها
-
تحت تکفل بودن
نوه باید در زمان حیات بیمه‌شده (پدربزرگ) تحت تکفل او بوده باشد. این یعنی پدربزرگ باید از نظر مالی مسئول تأمین مخارج نوه بوده باشد. این مورد معمولاً زمانی صدق می‌کند که پدر نوه (فرزند بیمه‌شده) فوت کرده باشد یا از نظر قانونی توانایی تأمین مخارج نوه را نداشته باشد. -
وضعیت والدین نوه
اگر پدر و مادر نوه در قید حیات باشند و توانایی تأمین مخارج نوه را داشته باشند، معمولاً نوه تحت تکفل پدربزرگ محسوب نمی‌شود. در سؤالم، اشاره کردید که پدر و مادرتان در قید حیات هستند اما شاغل نیستند، بیمه ندارند و هیچ دریافتی یا مستمری ندارند. این موضوع ممکن است به‌عنوان مدرکی برای ناتوانی مالی والدین در نظر گرفته شود، اما اثبات تحت تکفل بودن شما نزد پدربزرگ همچنان ضروری است. -
شرایط سنی و وضعیت تأهل/اشتغال
-
برای نوه پسری، مستمری تا سن 19 سالگی (یا تا 20 سالگی در صورت تحصیل یا معلولیت) قابل پرداخت است.
-
نوه باید مجرد باشد و شاغل نباشد (یعنی بیمه‌پرداز یا دارای شغل رسمی نباشد).
-
وضعیت سایر بازماندگان
در سؤالم، اشاره کردید که عمه شما (دختر بیمه‌شده) قبلاً مستمری را دریافت می‌کرده اما به دلیل ازدواج، مستمری او قطع شده است. این موضوع ممکن است باعث شود سهم مستمری بین سایر بازماندگان واجد شرایط تقسیم شود، اما نوه‌ها معمولاً در اولویت پایین‌تری نسبت به فرزندان یا همسر متوفی قرار دارند.
آیا شما واجد شرایط هستید؟
-
سن و وضعیت شما
شما 18 سال دارید، پس از نظر سنی مشکلی برای دریافت مستمری تا 19 سالگی (یا 20 سالگی در صورت تحصیل) ندارید، مشروط بر اینکه سایر شرایط را داشته باشید. -
تحت تکفل بودن
چون پدر و مادرتان در قید حیات هستند، باید ثابت کنید که در زمان حیات پدربزرگ، او از نظر مالی شما را حمایت می‌کرده است. این ممکن است نیاز به مدارک قانونی یا شهادت‌نامه داشته باشد. اگر پدرتان (فرزند بیمه‌شده) در زمان حیات پدربزرگ توانایی مالی برای حمایت از شما نداشته و پدربزرگ این مسئولیت را بر عهده داشته، شانس دریافت مستمری افزایش می‌یابد. -
وضعیت والدین
ناتوانی مالی والدین (عدم اشتغال، عدم دریافت مستمری یا بیمه) می‌تواند به‌عنوان مدرکی برای تحت تکفل بودن شما استفاده شود، اما این موضوع باید به‌صورت قانونی اثبات شود.
میزان مستمری
اگر واجد شرایط باشید، طبق بند 2 ماده 83 قانون تأمین اجتماعی، سهم هر فرزند یا نوه از مستمری 25٪ از کل مستمری است. اگر سایر بازماندگان واجد شرایط (مثل مادربزرگ یا فرزندان دیگر) وجود داشته باشند، مستمری بین همه تقسیم می‌شود. اگر پدر و مادربزرگ فوت کرده باشند و هیچ بازمانده واجد شرایط دیگری وجود نداشته باشد، این سهم ممکن است تا 50٪ افزایش یابد.
مراحل اقدام
برای بررسی امکان دریافت مستمری، پیشنهاد می‌کنم مراحل زیر را دنبال کنید:
-
مراجعه به شعبه تأمین اجتماعی
به شعبه‌ای که پرونده بازنشستگی پدربزرگتان در آن ثبت است مراجعه کنید. -
ارائه مدارک
-
شناسنامه و کارت ملی خودتان و والدین
-
گواهی فوت پدربزرگ
-
مدارکی که نشان‌دهنده تحت تکفل بودن شما نزد پدربزرگ باشد (مثل شهادت‌نامه، مدارک مالی یا نامه‌های رسمی)
-
مدارک مربوط به وضعیت مالی والدین (مثل گواهی عدم اشتغال یا عدم دریافت مستمری)
-
مشاوره با وکیل یا کارشناس تأمین اجتماعی
با توجه به پیچیدگی قوانین، مشورت با یک وکیل متخصص در امور تأمین اجتماعی می‌تواند به روشن شدن وضعیت کمک کند.
نکات مهم
-
اثبات تحت تکفل بودن نوه در زمانی که والدین در قید حیات هستند، معمولاً دشوار است و نیاز به اثبات تأمین اجتماعی با دقت بررسی می‌شود. اگر پدربزرگ شما در زمان حیات، شما را به‌صورت رسمی تحت پوشش بیمه درمانی خود قرار داده بود (مثلاً در دفترچه بیمه)، این می‌تواند مدرکی برای تحت تکفل بودن باشد.
-
اگر پدربزرگ شما تحت پوشش صندوق بازنشستگی دیگری (مثل صندوق بازنشستگی کشوری یا صنعت نفت) بوده، قوانین ممکن است متفاوت باشد. مثلاً در صندوق صنعت نفت، نوه تحت تکفل می‌تواند مستمری دریافت کند، مشروط بر اینکه در زمان حیات بیمه‌شده تحت تکفل بوده باشد.
