نکات حقوقی

برای پس گرفتن جهیزیه: نیاز به سند رسمی نیست. لیست عادی (امضاء شده توسط مرد) + شهادت ۲ زن + عکس/فیلم جهیزیه در دادگاه قابل استناد است.

مستند قانونی: ماده ۲۲ قانون حمایت خانواده ۱۳۹۲ + ماده ۲ قانون نحوه اجرای محکومیت‌های مالی ۱۳۹۴ نکته کاربردی: اگر مهریه تا ۱۱۰ سکه باشد، مرد با عدم پرداخت حبس می‌شود. اگر مهریه بالاتر از ۱۱۰ سکه باشد: • زن ابتدا باید تقسیط مهریه را درخواست کند. • فقط در صورت عدم پرداخت اقساط، حبس اجرا می‌شود.

مستند قانونی: مواد ۱۱۲۱ تا ۱۱۲۳ قانون مدنی نکته کاربردی: زن بدون نیاز به طلاق می‌تواند عقد را فسخ کند اگر: مرد نابارور باشد (حتی اگر پس از ازدواج ایجاد شده باشد) و این موضوع در گزارش پزشکی قانونی تأیید شود. مرد مبتلا به بیماری مسری خطرناک (مثل ایدز) باشد و آن را پنهان کرده باشد. مزیت: فسخ ظرف ۲ ماه (کوتاه‌تر از پروسه ۶+ ماهه طلاق).

مستند قانونی: ماده ۱۷۷ قانون اجرای احکام مدنی ۱۳۹۴ + مصوبه شورای عالی فضای مجازی (۱۴۰۲) زن می‌تواند با ارائه حکم نفقه به سامانه صیاد (بانک مرکزی)، کلیه حساب‌های الکترونیکی مرد (شامل پی‌پال، زرین‌پال و کیف‌پول‌های متصل به شبا) را مسدود کند. شرط اجرا: ارائه شماره شبا یا شناسه کیف‌پول از طریق داده‌های ثبت‌شده در سامانه مالیاتی.

سند عادی مبنی بر اینکه زوجه کلیه حقوق خود اعم از مهریه، نفقه و اجرت المثل را دریافت کرده، نوعی اقرار از سوی زوجه است، ولی چنانچه ذکر این عبارات توسط وی در شرائط اکراه و زائل شدن اراده وی صورت گرفته باشد، با تأیید این امر توسط زوج، اقرار کذب بوده و انکار پس از آن مسموع است؛ زیرا قانونگذار انکار پس از اقرار مبتنی بر اشتباه، فاسد و غلط را مسموع دانسته است.

صدور حکم تمکین به تنهایی جوازی برای ازدواج مجدد زوج تلقی نمی شود و علاوه بر آن توان مالی زوج نیز باید در حدی باشد که بتواند دو زندگی مشترک را اداره کند؛ بنابراین درصورت اقامه دعوی اعسار از ناحیه زوج، تجویز ازدواج مجدد توسط وی محکوم به بطلان است.

اجرای حکم تمکین منوط به تهیه مسکن و اثاث البیت مناسب و در شأن زوجه با جلب نظر تایید مددکار اجتماعی توسط زوج است.

طرح دعوی اعسار و تقاضای تقسیط مهریه از سوی زوج به مجرد طرح دعوی مطالبه مهریه از سوی زوجه بلا مانع و مطابق قانون بوده و قابل رسیدگی است. مستندات: رای وحدت رویه شماره 722 دیوان عالی کشور در خصوص قابلیت استماع دعوی اعسار که مدیون در اثناء رسیدگی به دعوی داین اقامه کرده است.

بذل کلیه مهریه و سایر حقوق مالی ناشی از زوجیت از سوی زوجه در قبال طلاق مبین کراهت شدید و عسر و حرج زوجه می باشد.

اگر زن خدمات خانگی (مانند آشپزی، نظافت، نگهداری فرزند) را بدون قصد تبرع انجام دهد، می‌تواند پس از طلاق، اجرت المثل (دستمزد کار) را از شوهر مطالبه کند (ماده 336 قانون مدنی و رویه قضایی). میزان آن را کارشناس رسمی دادگستری تعیین می‌کند.

در صورت فوت شوهر، زن حق دریافت مستمری بازنشستگی او را دارد (مطابق قوانین تأمین اجتماعی). این حق حتی پس از ازدواج مجدد زن نیز ساقط نمی‌شود (مصوبه هیئت وزیران، 1399). همچنین، زن می‌تواند تا ۲۰٪ از مستمری همسر زنده خود را دریافت کند.