نکات حقوقی

ثبت برند و لوگو در فضای مجازی مانند دامنه یا نام کاربری خاصید در صورتی که با علائم ثبت‌شده دیگران مشابه باشد، می‌تواند موجب مسئولیت حقوقی یا الزام به تغییر نام شود. حق تقدم ثبت رسمی در اداره مالکیت معنوی در این موارد تعیین‌کننده است. برندهای آنلاین نیز مشمول حمایت قانونی هستند.

دارایی هایی مانند حساب های رمزنگاری شده، درآمدهای آنلاین، یا کانال های پرمخاطب در شبکه های اجتماعی، می‌توانند به‌عنوان ترکه محسوب شوند. ورثه حق دارند نسبت به شناسایی، مطالبه و انتقال این اموال اقدام کنند، ولی باید وجود چنین دارایی‌هایی اثبات و ارزش‌گذاری شود. وصیت‌نامه دیجیتال نیز اهمیت دارد.

در صورتی که شخصی در بستر آنلاین اقدام به خرید یا معامله‌ای کرده و بعداً مشخص شود فریب خورده یا اطلاعات خلاف واقع دریافت کرده، حق فسخ و مطالبه خسارت دارد. محاکم به استناد قواعد عمومی قراردادها مانند تدلیس و غبن، چنین معاملات را قابل ابطال می‌دانند. مستندسازی قبل و بعد معامله ضروری است.

تحصیل در دانشگاه‌های خارجی از طریق آموزش مجازی، در صورتی که آن مرکز در فهرست دانشگاه های معتبر وزارت علوم نباشد، ممکن است برای استخدام رسمی یا ارزشیابی علمی در داخل ایران فاقد اثر قانونی باشد. بنابراین قبل از ثبت‌نام، تأییدیه‌ رسمی یا معادل‌سازی مدارک ضروری است.

ثبت قراردادها یا سوابق مالی روی بستر بلاک چین می‌تواند به عنوان قرینه ای معتبر در دعاوی مدنی یا تجاری به کار رود، زیرا این بستر از نظر فنی قابل جعل نیست. با این حال برای پذیرش در محاکم، باید اصالت داده‌ها توسط کارشناس تایید شود و به قواعد حقوقی داخلی پیوند داده شود.

اسکرین شات در صورتی که متکی بر اطمینان فنی باشد و از طریق کارشناس رسمی تأیید شود، می‌تواند به‌عنوان دلیل در محاکم مورد پذیرش قرار گیرد. اما برای پذیرش کامل، بهتر است اسکرین شات در حضور دفاتر اسناد رسمی گواهی یا با تأیید کارشناس امنیت دیجیتال باشد و گرفته شود. صرف چاپ تصویر ممکن است کافی نباشد.

صفحات پرمخاطب شبکه های اجتماعی، به ویژه اگر با سرمایه گذاری و هدف تجاری توسعه یافته باشند، دارای ارزش مالی بوده و می توانند به عنوان مال قابل نقل و انتقال یا حتی توقیف باشند. در اختلاف شرکای تجاری، تعیین مالک اصلی صفحه و نحوه اداره آن نیازمند بررسی دقیق مدارک و قراردادهای قبلی است.

اظهارنظرهای توهین‌آمیز، تحقیرآمیز یا افتراآمیز در شبکه‌های اجتماعی، مشمول عناوین مجرمانه‌ای چون توهین، نشر اکاذیب، تشویش اذهان یا افترا است. کاربرانی که بدون ادله معتبر به اشخاص حقیقی یا حقوقی اتهام وارد کنند، ممکن است با شکایت کیفری مواجه شوند. حتی بازنشر چنین مطالبی هم می‌تواند جرم باشد.

پلتفرم هایی که واسطه فروش اینترنتی هستند، در صورت عدم نظارت کافی بر کیفیت کالا یا فروشندگان متخلف، ممکن است در برابر مصرف‌کننده مسئول باشند. خریدار می‌تواند هم از فروشنده و هم از پلتفرم شکایت نماید، به ویژه اگر پلتفرم وجه را دریافت و تأیید کرده باشد. مسئولیت تضامنی در برخی موارد قابل اعمال است.

در بسیاری از قراردادهای فریلنسری، کارفرما شرطی درج می کند مبنی بر اینکه فریلنسر حق ندارد پس از پایان همکاری مشابه آن خدمات را به رقبای کاری ارائه دهد. چنین شروطی در صورتی که محدود به زمان، مکان و موضوع مشخص باشد، معتبر است، اما در صورت افراط در محدودسازی آزادی شغلی، می‌تواند باطل یا قابل تقلیل باشد.

افشای اطلاعات خصوصی کاربران توسط اپلیکیشن ها یا شرکت های فناوری، در صورت نبود رضایت قبلی، نقض حریم خصوصی محسوب شده و قابل پیگرد است. مسئولان فنی این بسترها در صورت سهل‌انگاری، دارای مسئولیت مدنی و کیفری می‌باشند. کاربران باید سیاست‌های حفظ حریم خصوصی را دقیق مطالعه و مستندسازی کنند.

قراردادهایی که از طریق پلتفرم ها یا ابزارهای دیجیتال مانند واتساپ یا ایمیل منعقد می‌شوند، در صورت احراز قصد و رضای طرفین، معتبر بوده و آثار حقوقی دارند. امضای دیجیتال یا تأیید صریح در پیام‌رسان‌ها، می‌تواند قرینه‌ای بر رضایت طرفین باشد. درج تاریخ، مشخصات طرفین و موضوع قرارداد در این مکاتبات بسیار مهم است.

آثاری که با استفاده از هوش مصنوعی تولید می‌شوند مانند نقاشی، شعر یا موسیقی، مشروط بر وجود نقش هدایت‌گر انسان، تحت شمول حمایت قانون حمایت از حقوق مؤلفان قرار می‌گیرند. در صورت نبود خلاقیت انسانی، مالکیت فکری به رسمیت شناخته نمی‌شود. اثبات نقش انسان در خلق اثر از طریق تنظیم مستندات و دستورالعمل‌ها اهمیت زیادی دارد.

استفاده از هوش مصنوعی برای تولید تصاویر یا صوت جعلی اشخاص، در حکم جعل و انتشار اکاذیب است و می‌تواند مشمول مواد مربوط به جعل رایانه‌ای، افترا یا نشر اکاذیب در فضای مجازی باشد. اگر شخصی با استفاده از ابزار هوش مصنوعی اقدام به شبیه‌سازی چهره یا صدای دیگری کرده و موجب هتک حیثیت یا فریب شود، قابل تعقیب کیفری است حتی اگر انگیزه سرگرمی داشته باشد.

اگر زوجه در سند رسمی یا اقرارنامه ای امضا شده اعلام کند مهریه خود را دریافت کرده، بعداً امکان انکار آن بسیار دشوار خواهد بود؛ مگر با اثبات تدلیس، اکراه یا جعل. بنابراین، امضای چنین اقراری بدون دریافت واقعی مهریه، خسارت‌بار و غیرقابل جبران است.

در طلاق توافقی، تعهدات مالی، حضانت فرزندان و سایر توافقات باید دقیق، صریح و مکتوب در متن توافق‌نامه ذکر شود. بسیاری از اختلافات پس از طلاق به‌دلیل ابهام یا سکوت نسبت به برخی مسائل مانند نفقه آینده یا زمان دیدار فرزند پیش می‌آید.

خرید ملک تنها با وکالت‌ نامه رسمی بدون تنظیم سند قطعی ممکن است باعث مشکلات مالکیت، فوت موکل یا عزل وکیل شود. بهتر است همزمان با دریافت وکالت، انتقال رسمی سند نیز انجام شود، تا خریدار از مالکیت قانونی و حقوقی کامل برخوردار شود.

حضانت فرزند تا ۷ سالگی با مادر و پس‌ از آن با پدر است، مگر آنکه عدم صلاحیت هرکدام اثبات شود. حضانت حق نیست بلکه تکلیف است، بنابراین کسی که حضانت را برعهده دارد، نمی‌تواند از نگهداری فرزند امتناع کند یا آن را به دیگری واگذار نماید. این روزها بسیار دیده میشود که والدین بر سر نخواستن حضانت درگیرند که بسیار نکته غم انگیزیست.

اگر کسی تهدید کند تصاویر یا اطلاعات خصوصی شما را منتشر می کند، حتی اگر هنوز اقدامی نکرده باشد، مرتکب جرم شده و قابل تعقیب کیفری است. در چنین مواردی باید فوراً شکایت کرده و با استناد به ماده ۶۶۹ یا ۱۷ قانون جرایم رایانه ای، پیگیری نمود.

اظهارنظر اخیر در بخشنامه شماره 214/23218/د مورخ ۲ تیر ۱۴۰۴ از سوی رئیس مرکز دادرسی مالیاتی سازمان امور مالیاتی کشور مطرح شده که وکالت‌نامه دفاتر رسمی برای حضور در هیئت حل اختلاف مالیاتی الزامی نیست و وکالت‌نامه الکترونیکی کافی است . دیگر نیازی به اخذ وکالت مدنی وجود ندارد و وکالتنامه های الکترونیک وکلا جهت حضور در جلسات رسیدگی کفایت میکند.

اگر جرمی مستوجب حد (مثل قذف یا سرقت) به دلیل شبهه یا نقص در ادله (مثل نبود شاهد کافی) ثابت نشود، اما قرائن قوی لوث بر وقوع آن وجود داشته باشد، قاضی می‌تواند به جای حد، دیه یا تعزیر حکم دهد. مثلاً در قذف، اگر مدعی نتواند ۴ شاهد بیاورد، اما ادعایش محتمل باشد، متهم به پرداخت دیه محکوم می‌شود. این قاعده بر اساس درء الحدود بالشبهات (منع حد با شبهات) و مواد ۱۲۰ و ۱۲۱ قانون مجازات اسلامی است

صلاحیت دادگاه های صلح بشرح ذیل است: صلاحیت مالی: رسیدگی به دعاوی مالی تا سقف یک میلیارد ریال (۱۰۰ میلیون تومان) صلاحیت ذاتی: رسیدگی به برخی دعاوی غیرمالی مانند تخلیه، خلع ید، تعدیل اجاره بها، مطالبه اجرت‌المثل ایام تصرف، گواهی حصر وراثت، مهر و موم و رفع مهر و موم ترکه، تحریر ترکه و ...

برای اثبات معامله ربوی در دادسرا باید نشان داد که طرف مقابل مبلغی بیش از اصل بدهی به عنوان شرط یا بهره تعیین کرده و این امر در قالب رسید، پیام، قرارداد یا شهادت شهود قابل اثبات است؛ همچنین باید عنصر قصد در گرفتن سود نامشروع و دریافت واقعی آن نیز به اثبات برسد تا وصف ربوی بودن محرز شود.

سلام، برای اینکه چک قابل تعقیب کیفری باشد باید به تاریخ روز صادر شود، بابت تضمین، امانت یا معاملات نامشروع نباشد، ظرف شش ماه از تاریخ صدور به بانک ارائه شود و گواهی عدم پرداخت ظرف شش ماه از تاریخ برگشت اخذ و شکایت در همان مهلت ثبت گردد.

طرح آمایش اتباع افغانستانی برنامه‌ای سالانه برای شناسایی، ساماندهی و مدیریت حضور اتباع فاقد مدارک در ایران است که از سال ۱۳۸۲ آغاز شده است. در این طرح، به اتباع کارت شناسایی موقت داده می‌شود که اقامت آن‌ها را به‌صورت محدود و مشروط قانونی می‌کند. طرح آمایش اهداف امنیتی، رفاهی و کنترلی را دنبال می‌کند.

قانون جلوگیری از خرد شدن اراضی کشاورزی مصوب ۱۳۸۵ با هدف حفظ بهره‌وری و یکپارچگی زمین‌های کشاورزی تدوین شد. این قانون تقسیم زمین به کمتر از حد نصاب اقتصادی را ممنوع کرده و اجرای آن را به وزارت جهاد کشاورزی و مراجع ثبتی سپرده است، اما با چالش‌های اجرایی و ضعف نظارتی مواجه است و نیازمند اصلاح و حمایت بیشتر است.