تشخیص و مجازات تجاوز جنسی و انواع تجاوز جنسی

 مقدمه

جرائم جنسی قسمت مهمی از جرائم عمومی را تشکیل داده و امروزه دادگاه ها در رسیدگی به این جرائم و به خصوص از لحاظ ارتکاب جرم از همکاری پزشکان قانونی استفاده می کنند. جهت اثبات وقوع تجاوز جنسی از معاینات و بررسی های آزمایشگاهی استفاده شده و مهمترین قسمت معاینه نیز مشاهده پرده بکارت از نظر باکره بودن یا ازاله بکارت می باشد. تجاوز جنسی از مهم ترین مسائل پزشکی قانونی هستند، از ان جایی که اهمیت انها نه فقط به دلیل مسائل اجتماعی بلکه به خاطر اینکه در برخی کشورها مثل ایران مجازات های سنگینی برای آن درنظر گرفته شده است باید در خصوص ان دقت و توجه کافی وجود داشته باشد،چون کوچکترین اشتباه ممکن است به قیمت جان یک انسان تمام شدد، از طرفی افرادی که مورد تجاوز قرار می‌گیرند هم مورد آسیب های روحی واقع می‌شوند که به هیچ وجه قائل اغماض نیست و گاهی تا اخر عمر ممکن است به حالت عادی برنگردند.

انواع تجاوزات جنسی

۱.تجاوز جنسی توسط همسر یا شریک زندگی در موارد بسیاری ،تجاوز جنسی توسط افرادی انجام می شود که قربانی با آنها رابطه برقرار می کند. در این موارد ، متجاوز معمولاً معتقد است که حق خاصی در اختیار داشتن رابطه جنسی با شریک زندگی خود دارد ، و نظر و رضایت وی را در این زمینه نادیده می گیرد.  

۲.حمله جنسی به افراد با هوشیاری تغییر یافته  این نوع تخلفات می تواند در حالی رخ دهد که قربانی در خواب است یا در حال بهبودی از بیماری است ، مسمومیتی که در آن قادر به درک صحیح شرایط نیست. در این گروه می توانیم تجاوز جنسی را ببینیم که از طریق استفاده از مواد انجام شده است. این نوع از حمله جنسی به استفاده از مواد (از جمله الکل و سایر مواد مخدر) با اثرات روانگردان برای تغییر سطح هوشیاری قربانی و انجام کامل عمل با استفاده از تغییر گفته شده اشاره دارد. 

۳. تجاوز جنسی به کودک عموماً توسط افراد وابسته به محیط اطراف انجام می شود، بنابراین حمله جنسی در زمینه سو استفاده از اعتماد رخ می دهد. اگرچه گاهی اوقات از نیروی فیزیکی استفاده می شود ، اما بیشتر آن از رابطه بین قربانی و مهاجم یا بین مهاجم و افراد نزدیک به قربانی ، با استفاده از دستکاری و اجبار استفاده می کند. در مورد تعرض جنسی به کودک ، فرد خردسال به اندازه کافی از آنچه رابطه جنسی در پی دارد می تواند رضایت دهد یا آن را رد کند ، آگاهی کافی ندارد. 

۴. تجاوز به افراد معلول در بسیاری از موارد ، افراد دارای معلولیت می توانند قربانی آزار و اذیت جنسی شوند. متجاوز به دلیل ناتوانی خود ، ممکن است ایجاد رابطه جنسی را آسان تر کند. یکی از موارد شایع این نوع حمله جنسی به افراد دارای معلولیت ذهنی روی می دهد. حتی اگر آنها بتوانند به عمل جنسی رضایت دهند ، اگر متجاوز از اختلاف ظرفیت های فکری و عدم درک صحیح از عمل برای اجبار و دستکاری فرد استفاده کند ، آنها سو استفاده ای می کنند که به عنوان تجاوز طبقه بندی می شود. 

۵. حمله جنسی به سالخوردگان  سالمندان همچنین قربانیان سو استفاده جنسی هستند. به دلیل ظرفیت بدنی کمتر از جوانان ، افراد مسن جمعیتی هستند که ممکن است برخی از متجاوزان به راحتی به آنها دسترسی داشته باشند و از نظر جسمی بیشتر تحت سلطه باشند.  علاوه بر این ، در بسیاری از موارد سو استفاده کنندگان می توانند از وضعیت اختلال شناختی که معمولاً در افراد مبتلا به زوال عقل پیشرفته ، دارای سو استفاده از قدرت است ، استفاده کنند. 

۶- حمله جنسی ابزاری این نوع تخلف به کسی اشاره دارد که هدف آن به طور خاص کسب رضایت نیست، این که جنسی باشد یا ناشی از نیاز به قدرت باشد ، اما با یک هدف خاص انجام می شود. نمونه هایی از این دست یابی به منافع اقتصادی یا خسارت به اشخاص ثالث مرتبط با قربانی است. 

۷. حمله جنسی به عنوان جرمی متنفر گاهی تجاوز جنسی به عنوان روشی برای حمله یا تحقیر نسبت به شخصی است که به گروه خاصی تعلق دارد. این نوع از حمله جنسی شامل نفرت یا تحقیر نسبت به گروه مذکور است. نمونه های آن را می توان در خشونت جنسی علیه زنان ، علیه افراد جامعه LGTB یا افراد متعلق به اقلیت های قومی یافت. 

۸. آزار جنسی  در آزار و اذیت جنسی ، متجاوز اقدام به آشکار کردن یک سری رفتارها و نگرش ها می کند احساس ترس ، ناامنی یا اضطراب را در قربانی تحریک کنید. اگرچه نیازی به وجود تماس واقعی جنسی نیست (یعنی وجود تجاوز جنسی ممکن است باشد یا نباشد) ، اما رفتارهای آشکار بر رشد عادی فعالیت قربانی تأثیر می گذارد. نوع رفتاری که انجام شده است شامل درخواست روابط جنسی ، رویکردهای ناخواسته و / یا تماس های لجن آمیز ، مداوم ، وعده ها یا اعمال لطف در ازای آن یا با هدف تحمیل روابط یا استفاده از اجبار مستقیم یا غیرمستقیم است. این معمولاً در محیط های تحصیلی یا کاری اتفاق می افتد. 

۹. تجاوز توسط غریبه ها این نوع تخلف یکی از بهترین موارد شناخته شده توسط اکثر مردم است ، اگرچه یکی از کمترین موارد است.. در آن ، شخصی بدون ارتباط قبلی با قربانی با استفاده از زور ، تهدید ، زورگویی یا وسایل دیگر وی را مجبور به داشتن روابط جنسی می کند. متجاوز ممکن است برای مقصدی متفاوت با مقتول دیدار کرده باشد ، فقط او را ملاقات کرده یا حتی مستقیماً به او تعرض کرده باشد. در صورت حمله به قربانی در خانه (با و بدون شکستن و ورود به آن) ، تجاوز می تواند در خیابان ، مکان عمومی ، وسیله نقلیه یا حتی در خانه انجام شود. در بعضی از این موارد از مواد روانگردان استفاده می شود. 

۱۰. تجاوز جنسی وضعیتی که در آن گروهی از افراد تصمیم می گیرند یک یا چند نفر را مجبور به داشتن روابط جنسی کنند، استفاده از نیرو و تعداد افراد برای ایجاد رعب و وحشت یا حتی مجبور کردن آنها به انجام عمل جنسی. 

۱۱. تجاوز در هنگام جنگ ها در طول جنگ ها و درگیری های مسلحانه تعداد زیادی تجاوز وجود دارد. جدا از سو  استفاده جنسی که به عنوان روشی برای جلب رضایت یا تسلط جنسی توسط سو ab استفاده کننده انجام شده است ، در بسیاری از موارد تجاوزها به منظور پایین آوردن روحیه مردم محلی مورد تشویق قرار می گیرد ، به روشی که درگیری را تسهیل می کند و مقاومت در مقابل را از بین می برد. طرف حمله کرد. 

۱۲.استثمار جنسی نوع دیگری از خشونت جنسی آن است که با ایجاد روابط اجباری قربانی انجام شود با دیگری یا افراد دیگر ، بهره بردار از مزایای این رابطه بهره مند می شود و فردی است که قربانی را مجبور یا روابط خود را تحریک می کند. تن فروشی اجباری یکی از این انواع خشونت هاست . _به طور کلی در تجاوزات جنسی معیار اعمال زور است،یعنی شخص علی رغم میل باطنی اش مورد تجاوز قرار بگیرد. تجاوز نوعی خشونت جنسی است که معمولاً شامل آمیزش جنسی می‌شود و توسط فرد یا افرادی به رغم رضایت شخص انجام می‌شود. این عمل می‌تواند با اجبار فیزیکی، تهدید، سوءاستفاده از مسئولیت یا با فردی که ناتوان یا زیر سن قانونی است رخ دهدنزدیکی فرد بالغ با افراد کم‌سن و سال و کودکان، حتی اگر با رضایت او باشد، تجاوز محسوب می‌شود. تشخیص تجاوز جنسی به عهده پزشک قانونی است و این تشخیص گاه به سبب فراوانی علایم ایجاد شده پارگی و خون‌مردگی بسیار ساده و گاه به علت نبود علامت مثبت تقریباً غیرممکن است.  

جمع آوری مدارک و اطلاعات تجاوز

۱-بلافاصله محل امنی یافته و با مطمئن ترین شخص زندگی خود تماس بگیرید و از او بخواهید برای ساعتهای پس از وقوع بزه، کنار شما بماند.  

۲-رفتار هیجانیِ لحظه های بعد از وقوع تجاوز، عمده ترین عامل از بین بردن مدارک است. 

۳ -قبل از معاینه کامل توسط پزشک قانونی، مدارک و شواهد تجاوز را از بین نبرید.حمام نروید و دندانهای خود را مسواک نزنید. ۴-لباس های خود را با دقت در بیاورید و در پالستیک تمیزِ دربسته ای نگهداری کنید.  

۵-تمام جزئیات به ویژه زمانها، مکان وقوع و جزئیات صحنه تجاوز را یادداشت کنید. 

۶ -در تجاوز جنسی سفید،میان متجاوز و قربانی، رابطه آشنایی وجود دارد.اسامی همه افرادی که به نوعی شاهد ملاقات شما بوده اند را بخاطر بیاورید. 

۷-اگر مدت کوتاهی قبل از وقوع تجاوز در مکانی غذا خوردهاید، به سینما رفته اید و یا از فروشگاهی خرید کرده اید، نام و آدرس آن را در جایی بنویسید و هر نکته ای که میتواند در این موضوع کمک کننده باشد نسبت به جمع آوری و حفظ آن کوشا باشید. 

تشخیص تجاوز جنسی در پزشکی قانونی

فاصله ی زمانی از وقوع تجاوز تا معاینه از اهمیت بالایی برخوردار است، به همین علت نباید تعللی صورت بگیرد و مقامات قضایی باید در ساعات اولیه به سرعت فرد را برای معاینه به پزشکی قانونی بفرستند. مسئله ی دوم حفظ آثار جرم است، به همین دلیل فردی که مورد تجاوز قرار می‌گیرد به هیچ عنوان نباید یه سرویس بهداشتی یا حمام برود و لباس ها نباید شسته شده، بلکه باید نگهداری شوند تا مورد آزمایش قرار گیرند. از آنجایی که اعمال زور و خشونت در اینجا بسیار اهمیت دارد، باید یک معاینه ی کلی صورت گیرد، آنچه در معاینه ی اولیه اهمیت دارد بررسی آثار کبودی، زخم و درگیری است که اصطلاحا به آن آثار دفاعی گفته می‌شود. درمشاهده ی آثار دفاعی ممکن است این علایم خود را نشان بدهند: ممکن است دهان فرد را گرفته باشند ،پس باید صورت و دهان و قسمت های خارجی ان بررسی شود که آیا به این نواحی فشار وارد شده است یاخیر گاهی ممکن است روی دهان سرخ شود، این سرخ شدگی ممکن است تا زمانی که به معاینه می‌رسد از بین برود اما زمانی که داخل دهان فرد را بررسی کنیم متوجه ی کبودی و رد دندان ها در لپ وی می‌شویم.  بازوها، اطراف پستان ها و مچ دست ها و سطح داخلی ران ها و باسن ها از قسمت های دیگری است که می‌توان آثار دفاعی را بر روی آنها مشاهده کرد . گاهی فرد را روی زمین می اندازند و اطراف گردن یا شانه ها و بازوها را با خشونت گاز می‌گیرند یا سر زانوهای وی زخم میشود،بنابراین باید به آثار دفاعی ضرب و جرح و اینکه روی ساعد های وی جای چنگ و کبودی وجود دارد یا خیر، به دقت توجه کرد. بسیاری از خانم ها با میل شخصی خود به منزل فردی می‌روند و باوی ارتباط برقرار می‌کنند ولی بعد به دلیل اینکه وی از قول های خود سرباز می‌زند یا به هر مسئله ی دیگر، ادعای مورد تجاوز جنسی قرارگرفتن را مطرح مینمایند، باید گفت این عمل فارغ از جرم بودن آن دیگر تجاوز محسوب نمی‌شود، به این دلیل که خودش تمایل داشته و آثار دفاعی بر روی بدن وی مشاهده نمی‌گردد. 

در معاینات اصولا تمام بدن فرد مورد بررسی قرار می‌گیرد در برخی پرونده ها بنا بر شرح حالی که خود فرد می‌دهد، ناحیه ی واژن، مقعد و دهان بیشتر مورد توجه قرار می‌گیرد تا آثاری از دخول،پارگی،خراش و کبودی مشاهده شود. اگر این علائم وجود داشت باید بررسی شود که این علائم تا کجا پیش رفته،آیا فقط سطح خارجی را شامل میشود یا به داخل هم کشیده شده است. بعد از مشخص شدن دخول نوبت به نمونه گیری میرسد،از هر ناحیه دو نمونه گرفته میشود،یک نمونه از دیواره های خارجی و یک نمونه از دیواره های داخلی،مثلا بیرون و داخل واژن و مقعد بررسی می‌شود ،اگر مایع منی وجود داشت نشان دهنده ی دخول است. این نمونه ها برای وجود مایع منی یا بزاق به آزمایشگاه فرستاده می‌شوند. همزمان بااین قضیه اگر موهایی از متجاوز بر روی بدن قربانی وجود داشت یا لباس وی آلوده به لک یا خون باشد، ان لک ها راهم به آزمایشگاه می‌فرستند. ممکن است از وجود این لک ها پروفایلی از DNA استخراج کنند . این پروفایل تا چند سال قابل نگهداری است که اگر روزی متجاوز پیدا شد بتوان برای شناسایی او از آن استفاده کرد و با وی تطابق داد.  این امرازطریق معاینات و همچنین نمونه‌برداری از آثار به‌جامانده از متجاوز و انجام آزمایشات دی‌ان‌ای امکان‌پذیر است، اما نکته مهم مراجعه به موقع قربانیان تجاوز است. 

موضوع مهمی به نام «زمان طلایی» در این پرونده‌ها مطرح است که اگر در این زمان قربانیان به پزشکی قانونی مراجعه کنند، امکان تایید یا رد تجاوز وجود دارد. توصیه میشود قربانیان حتی لباس‌های خود را عوض نکنند یا به هیچ وجه دوش نگیرند تا در نمونه‌برداری برای آزمایشات دی‌ان‌ای بتوان از آثار به‌جامانده متجاوز استفاده کرد. درواقع پزشکان تمام یافته‌ها را ثبت و ضبط می‌کنند و بر این اساس گزارش کارشناسی تهیه می‌شود. اما متاسفانه در خیلی از موارد، آشفتگی و گُنگی معمول پس از این اتفاق برای قربانیان تجاوز، یکی از دلایل عمده ازبین‌بردن مستندات است.۷۲ ساعت اول و نهایتا پنج‌روز اول بعد از تجاوز، زمان طلایی برای بررسی این موضوع است. بعد از این زمان بررسی سخت یا نشدنی است. با این حال اگر تجاوز به دختر باکره صورت گرفته باشد تا یک‌ماه بعد از آن نیز قابل اثبات است. 

آیا امکان تشخیص هویت متجاوز در بررسی‌های پزشکی قانونی وجود دارد؟  

بله، امکان تشخیص وجود دارد، اما همان‌طورکه در بالا گفته شد بستگی به شواهد و استنادات قابل ارائه و به موقع قربانی تجاوز دارد. اگر روی لباس قربانیان، آثار متجاوز باقی مانده باشد با آزمایشات دی‌ان‌ای احتمال تشخیص وجود دارد. اما متاسفانه قربانیان تجاوز خیلی دیر برای شکایت و ارجاع به پزشکی قانونی اقدام می‌کنند و در بیشتر موارد هم به دلیل ترس یا آبرو اصلا دنبال شکایت و پزشکی قانونی نیستند.  اگر اسپرم بر روی لباس قربانیان باقی مانده باشد، امکان تشخیص وجود دارد و در موارد دیگر نیز احتمال تشخیص وجود دارد. اما قربانیان تجاوز حتما باید لباس خود هنگام وقوع تجاوز را همراه داشته باشند تا شناسایی راحت‌تر صورت بگیرد.  در مورد تجاوز عمدتا امکان تشخیص این امر در مراکز پزشکی قانونی و از طریق معاینه وجود دارد ، البته اگر بیشتر از سه هفته از چنین اقدامی بگذرد، تنها زمان قطعی آن قابل تشخیص نبوده و دیگر موارد تماما تشخیص داده خواهد شد.  

آیا روانپزشکان قانونی نیز از طریق انجام معاینات روانشناسی امکان تشخیص یک قربانی تجاوز را دارند؟  

روانپزشکان نیز می‌توانند با استفاده از اطلاعاتی که بازپرس پرونده در اختیارشان می‌گذارد و نیز صحبت با افراد قربانی، این موضوع را تشخیص دهند و این افراد نیز کمک زیادی به تشخیص جرم می‌کنند.  تعیین هویت مرد در رابطه جنسی از طریق پزشکی قانونی   _ پزشکی قانونی تنها ۳ روز پس از رابطه جنسی میتواند هویت مرد ( متجاوز ) را تعیین کند ، حال رابطه چه با زور باشد و چه با رضایت _همچنین رابطه ای که در گذشته ای دور (مثلا یکسال قبل) صورت گرفته، عملا قابل اثبات در محاکم قضایی نمی باشد (مگر اینکه شهود یا دلایل قابل استنادی برای این واقعه وجود داشته باشد  ) تعیین زمان تجاوز جنسی  اگر شخص باکره باشد؛ در این حالت تا ۱۵ روز تعیین دقیق تاریخ ازاله بکارت امکان دارد،   _ تا ۳۰ روز میتوان به صورت تخمینی زمان واقعه را حدس زد ،  _ بیش از ۳۰ روز تعیین زمان ازاله بکارت ممکن نیست .   _همچنین تا ۴۸ ساعت میتوان شخصی که موجب زوال بکارت شده است را مشخص کرد.  اگر شخص باکره نباشد ؛ در این حالت تشخیص تجاوز جنسی مشکل است ، اما با یافتن آثاری از متجاوز مثل مو ، لباس ، ترشحات و... میتوان هویت وی را تعیین کرد.البته انجام این آزمایشات تا دو الی سه روز پس از وقوع حادثه امکان دارد.

احکام تجاوز جنسی

احکام این جرم یا برائت است یا اعدام حد وسطی ندارد. اگر اعدام نبود و به‌طور مثال ۲۰ سال حبس بود قاضی نمی‌ترسید مجازات تعیین کند اما این مجازاتها کار را مشکل کرده‌است. از یک طرف قاضی مجبور است حکم اعدام دهد و از سویی اگر حکمی ندهد روان از دست رفته یک زن قربانی را در نظر نگرفته‌است. این در حالی است که اثبات جرایم حدی با کوچکترین شبهه‌ای سخت می‌شود. مشکل دیگراین است که مجرمین در پلیس آگاهی اقرار می‌کنند اما در دادگاه‌ها اقرار نمی‌کنند و حتی شاکیان را نیز تهدید می‌کنند. در نهایت پس از پایان کار در پزشکی قانونی اگر فرد دچار اختلالات روحی و روانی است یا کودک می‌باشد آنها راباید  برای مشاوره روانشناختی جهت کاهش آسیب های ناشی از تجاوز به روانپزشکان مخصوص این رشته معرفی نمود تا از این آسیب ها جلوگیری شود. سلامت جسمانی این افراد نیز از آن جهت که فرد متجاوز ممکن بوده آلوده به ایدز یا هپاتیت یاسایر بیماری‌هایی که راه انتقال آن ها از طریق روابط جنسی است باشد،مورد تهدید قرار می‌گیرد بنابراین باید او را جهت آزمایش برای سلامت جسمانی و درمان نزد پزشک متخصص فرستاد. 

تجاوز جنسی در نظام حقوقی اسلامی  در قانون جمهوری اسلامی ایران در ماده 224 قانون مجازات اسلامی مجازات تجاوز اعدام است. متجاوزین معمولا فقط بر اساس شهادت گواهان محکوم نمی شوند، بنابراین باید مدارک تأییدکننده از دیگران کسب شود. مدارک مربوط به اثبات دخول، هویت متجاوز و این واقعیت که نزدیکی بدون رضایت زن رخ دادهاست، می باید فراهم گردد.