رابطه بذل مهریه و عسر و حرج

در ابتدا به تعریف عسر وحرج مطابق قانون مدنی میپردازیم برابر ماده 1130 قانون مدنی عسر و حرج موضوع این ماده عبارت است از به وجود آمدن وضعیتی که‌ادامه زندگی را برای زوجه با مشقّت همراه ساخته و تحمل آن مشکل باشد و در ذیل تبصره ماده مذکور 5مورد از موارد عسروحرج را بیان داشته است و در اتنهای ماده مذکور عنوان داشته در صورت احراز مواردی دیگر دال بر عسروحرج زوجه دادگاه میتواند حکم طلاق صادر نماید به مداقه در متن مذکور این امر مشخص است که 5مورد جنبه تمثیلی داشته و حصری نمی باشند و احراز مصداق عسر و حرج بر عهده مرجع قضایی رسیدگی کننده است .

حال آنکه زوجه به استناد ماده مذکور و ضرب المثل معروف مهرم حلال و جونم آزاد درصدد جدایی بر می آید

سوال اصلی که مطرح است این است آیا به صرف بذل مهریه و حقوق مالی  شرایط عسرو حرج مستند ماده 1130 قانون مدنی برای زوجه فراهم است؟ همانطور که بیشتر گفته شد عسروحرج برای زوجه همراه با مشقتی است  که تحمل آن مشکل باشد با مداقه در بند 4 ماده 1130 قانون مدنی که اظهار میدارد ضرب و شتم و هرگونه سورفتار مستمر زوج که عرفا" باتوجه به وضعیت زوجه قابل تحمل نباشد همانگونه که از مفاد ماده مذکور محرز است نشان دهنده شدت شرایط دشواری است که غیرقابل تحمل باشد و ممانعت و سختگیری  قانونگذار  برای طلاق به استناد عسروحرج رادارد و اینکه بین زوجین اختلاف سلیقه و گاه مشاجره نشانه ناموفق بودن یک زندگی زناشویی نیست به دلیل تفاوت زندگی خانوادگی و فرهنگ خصوصیات متفاوت در روابط زوجین امری طبیعی است و لازمه یک ازدواج با دوام احترام گذاشتن طرفین رشد کردن با یکدیگر است  و زوجه به واسطه اختلافات حاصله و به استناد عسروحرج موضوع ماده مذکور وبذل مهریه ماده 1146  قانون مدنی درخواست طلاق از دادگاه صالح می نماید با دقت در نظر مقنن به صراحت مواد قانونی مذکور  سختگیری شدید در ماده 1130 قانون مدنی محرز است که بذل مهریه موضوع ماده 1146 به راحتی شرایط طلاق را برای زوجه فراهم نمی کند فرض قانونگذار بر این است با توافق زوجین که مورد قبول هر دو طرف باشد شرایط طلاق مهیا گردد و به اصلاح ساده تر زن با واگذاری مال و جلب رضایت شوهر از وی طلاق می‌گیرد نه اینکه به صرف استناد به عسر و حرج و ادعا کراهت زوجه و بذل مهریه از جانب ایشان دادگاه حکم بر طلاق زوجه صادر نماید در همین موضوع روایتی از پیامبر (ص) آمده است:  ما من شیء ابغض الی الله عزوجل من بیت یخرب فی الاسلام بالفرقه یعنی <<هیچ چیز نزد خدای عزوجل مبغوض تر و منفورتر از خانه ای که در اسلام با جدایی ((طلاق)) ویران شود نیست.>> چنین امری غیرعقلایی و به دور از عدالت و وجهه قانونی ندارد.

لذا پیشنهاد میشود دادگاه محترم ابتدا می بایست منشاء خواسته خواهان را بررسی و با کشف حقیقت حدوث کراهت و تنفر و عسر و حرج زوجه عمل واقعه حقوقی را توصیف کند و نهایتاً قالب قانونی آن را انتخاب و بر اساس آن حکم مسئله جاری و رای پرونده را صادر نماید زیرا که صرف بذل مهریه و ادعا کراهت  شدید و عسروحرج محقق نمی شود.